1 Νέα Θεωρία Μεγέθυνσης Ενδογενής μεγέθυνση
2 Συνάρτηση παραγωγής προϊόντος Υ t = Y(K, L, A) Y t = [(1-α k )·K t ] α · [(1-α L )·A t ·L t ] 1-α 0<α<1 Σταθερές αποδόσεις κλίμακος
3 Συνάρτηση παραγωγής νέας γνώσης Β>0, β≥0, γ ≥0, θ>0 ή θ<0.
4 Μηδενική απόσβεση s: σταθερό και εξωγενές
5 Πώς μεταβάλλεται το Κ; Ρυθμός αύξησης του K: Ρυθμός αύξησης του g K :
6 = s· [(1-α k )·K t ] α · [(1-α L )·A t ·L t ] 1-α۬۠۟ = s ·(1-α k ) α ·(1-α L ) 1-α ·K t α ·A t 1-α ·L t 1-α c K
7 O ρυθμός μεταβολής του g K είναι θετικός αρνητικός ή μηδέν Αυτό εξαρτάται από g A + n – g K > 0 < 0 = 0 Αν g A + n - g K = 0 τότε
8 n g A +n = g K g A +n < g K g A +n > g K
9 n g A +n = g K g A +n < g K g A +n > g K Κλίση τηςdg K /dg A = d(g A +n)/dg K = 1
10 Πώς μεταβάλλεται το A; Ρυθμός αύξησης του Α: Ρυθμός αύξησης του g A :
11 g A =B · α Κ β · α L γ · Κ β · L γ · Α θ-1 g A = c K ·Κ β · L γ · Α θ-1
12 O ρυθμός μεταβολής του g Α είναι θετικός αρνητικός ή μηδέν Αυτό εξαρτάται από το αν βg Κ + γn + (θ-1)g Α > 0 < 0 = 0 Αν βg Κ + γn + (θ-1)g Α = 0 τότε
13 g A = - (βg K +γn)/(θ-1) -γn/β
14 g A = - (βg K +γn)/(θ-1) -γn/β dg K /dg A =(1-θ)/β Κλίση της βg Κ + γn + (θ-1)g Α = 0
15 Σύγκριση των κλίσεων Κλίση της dg K /dg A = d(g A +n)/dg K = 1 dg K /dg A =(1-θ)/β
16 Τι προσδιορίζει την αύξηση του κατά κεφαλήν προϊόντος; Εξετάζομε το θέμα αυτό σε σχέση με τους παραγωγικούς συντελεστές που παράγει η ίδια η οικονομία: Α, Κ. Η ποσοστιαία αύξηση του πληθυσμού (n) είναι εξωγενής. Συνάρτηση παραγωγής Υ: σταθερές αποδόσεις κλίμακος ως προς Α και Κ. Συνάρτηση παραγωγής Α: βαθμός απόδοσης κλίμακος β+θ ως προς Α και Κ :
17 Αν Κ και Α αυξηθούν κατά Χ (διπλασιαστούν) τότε το αυξάνεται κατά Χ β+γ Αυτή η αύξηση του Α καθορίζει και την αύξηση του Υ καθώς και του Υ/L. Ποιος είναι ο ρόλος του β+γ, τι τιμές μπορεί να πάρει;
18 Περίπτωση 1η: β+θ<1 Τότε β<1-θ και 1<(1-θ)/β. Άρα κλίση της μικρότερη της υπάρχει σύγκλιση του ρυθμού αύξησης του προϊόντος. Η μεγέθυνση είναι ενδογενής.
19 n g A = - (βg K +γn)/(θ-1) -γn/β g A +n = g K Ε
20 Στο σημείο Ε -μακροχρόνια ισορροπία- ισχύει: g A * + n - g K *= 0 βg Κ * + γn + (θ-1)g Α * = 0 g K *= g A * + n β(g A * + n)+ γn + (θ-1)g Α * = 0 g K *= g A * + n και g A * = (β+γ)/[1-(θ+β)n]
21 Όταν το κεφάλαιο και η γνώση αυξάνονται με ρυθμούς g A * και g K * Πόσο αυξάνεται το Υ και πόσο το Υ/L; Y t = [(1-α K )·K t ] α · [(1-α L )·A t ·L t ] 1-α
22
23 Η ποσοστιαία αύξηση του Υ/L ισούται με g A * σε μακροχρόνια σταθερή ισορροπία. g A *=(β+γ)/[1-(θ+β)n] Καθορίζεται μέσα στο σύστημά μας (ενδογενής)
24 Περίπτωση 2η: β+θ>1 Τότε β>1-θ και 1>(1-θ)/β. Άρα κλίση της μικρότερη της δεν υπάρχει σύγκλιση μεγεθών η μεγέθυνση του προϊόντος είναι συνεχής
25 n g A = - (βg K +γn)/(θ-1) -γn/β g A +n = g K
26 Δυναμική πορεία της οικονομίας: Άσχετα με το σημείο εκκίνησης της οικονομίας, αυτή καταλήγει στη περιοχή μεταξύ των δύο ευθειών που αντιπροσωπεύουν τους γεωμετρικούς τόπους:. Ο ρυθμός αύξησης των Α και Κ και επομένως και του Υ και Υ/L αυξάνουν συνεχώς. Μία αύξηση στο s και n αυξάνουν το Υ/L περισσότερο από πριν κατά ένα ποσοστό που συνεχώς αυξάνεται. Η επίδραση της μεταβολής των α K και α L είναι πιο περίπλοκη διότι περιλαμβάνει ανακατανομή των πόρων μεταξύ των δύο τομέων.
27 Περίπτωση 3η: β+θ=1 Τότε β=1-θ και 1=(1-θ)/β. Άρα κλίση της ίδια με κλίση της Και αν n>0:
28 n g A = - (βg K +γn)/(θ-1) -γn/β g A +n = g K
29 Δυναμική πορεία της οικονομίας: (όπως και στη περίπτωση β+θ>1) Άσχετα με το σημείο εκκίνησης της οικονομίας, αυτή καταλήγει στη περιοχή μεταξύ των δύο ευθειών που αντιπροσωπεύουν τους γεωμετρικούς τόπους Ο ρυθμός αύξησης των Α και Κ και επομένως και του Υ και Υ/L αυξάνουν συνεχώς. Μία αύξηση στο s και n αυξάνουν το Υ/L περισσότερο από πριν κατά ένα ποσοστό που συνεχώς αυξάνεται. Η επίδραση της μεταβολής των α K και α L είναι πιο περίπλοκη διότι περιλαμβάνει ανακατανομή των πόρων μεταξύ των δύο τομέων.
30 Αν n=o Σ’ αυτή τη περίπτωση οι δύο γεωμετρικοί τόποι ταυτίζονται. Η οικονομία ακολουθεί μία και μοναδική πορεία συνεχούς μεγέθυνσης
31
32 Μία ειδική περίπτωση (Romer -90) n=0 Σταθερές αποδόσεις κλίμακος και στους δύο τομείς παραγωγής. Η νέα γνώση παράγεται με εργασία, αξιοποιώντας το απόθεμα γνώσης που ήδη υπάρχει. Δεν χρησιμοποιείται κεφάλαιο.
33 Tο υπόδειγμα Συνάρτηση παραγωγής προϊόντος: Y t = [(1-α k )·K t ] α · [(1-α L )·A t ·L t ] 1-α Συνάρτηση παραγωγής νέας γνώσης: Νέο κεφάλαιο με σταθερό το s:
34 β=0, θ=1, γ=1 Α αυξάνεται σταθερά με ρυθμό Βα L L. Υπόδειγμα Solow με n=δ=0 και ρυθμό αύξηση της τεχνολογίας, του κεφαλαίου και του προϊόντος: Βα L L. Μεγέθυνση: ενδογενής Μεγέθυνση: δεν εξαρτάται από το n και το s.
35 Ο ρόλος των αποδόσεων κλίμακας και η μεγέθυνση Τα νέα υποδείγματα οικονομικής μεγέθυνσης : Σταθερές ή αύξουσες αποδόσεις στην παραγωγή παραγωγικών συντελεστών Σημαντικό ρόλο στη μεγέθυνση: s και οι πόροι που αφιερώνονται στο R&D (α L ) Μεταπολεμικά, όλοι αυτοί οι παράγοντες έχουν αυξηθεί Μεγέθυνση προϊόντος (ιδιαίτερα τουY/L) δεν έχει ακολουθήσει ανάλογη αυξητική πορεία.
36 Εξήγηση Φθίνουσες αποδόσεις κλίμακος στην παραγωγή νέων συντελεστών παραγωγής. (Jones -95). Άλλη εξήγηση: η μεγέθυνση του προϊόντος καθορίζεται από την ποσότητα της γνώσης (R&D) που αφιερώνεται στη παραγωγή κάθε τομέα της οικονομίας. Καθώς όμως η οικονομία συνολικά μεγεθύνεται, ο αριθμός των τομέων αυξάνεται. Ο ρυθμός της μεγέθυνσης περιορίζεται.
37 Όμως ούτε κι αυτή είναι ικανοποιητική εξήγηση διότι: και το n ↑ και γενικά έχει αυξηθεί το s άρα και το ποσοστό της αποταμίευσης και επομένως και η συσσώρευση του κεφαλαίου. Ικανοποιητική εξήγηση: φθίνουσες αποδόσεις κλίμακος.
38 H φύση της γνώσης και η κατανομή των πόρων στη παραγωγή νέας γνώσης (R&D) Τι είναι γνώση (Α) α L, α Κ
39 γνώση Απόθεμα Νέα γνώση: R&D Το R&D παράγει νέα γνώση Αφηρημένη γνώση-Εφαρμοσμένη γνώση Μαθηματικά-πρακτικά θέματα χειρισμών εργαλείων Αυτή η γνώση συμβάλλει στην οικονομική μεγέθυνση
40 Προσδιοριστικοί παράγοντες της παραγωγής νέας γνώσης: Ποικίλλουν Χαρακτηριστικό όλων των μορφών γνώσης: δεν είναι ανταγωνιστικές μεταξύ τους. Η χρησιμοποίηση μίας μορφής γνώσης δεν αποκλείει την οικειοποίηση της από άλλους Διαφορά με τα συμβατικά καταναλωτικά προϊόντα. Για παραγωγή γνώσης δεν λειτουργούν οι νόμοι της ανταγωνιστικής αγοράς
41 Για να παραχθεί νέα γνώση χρειάζονται πόροι, υπάρχει κόστος παραγωγής. Κίνητρο για παραγωγή νέας γνώσης: κέρδος(;) Η εξάπλωση της νέας γνώσης που έχει ήδη παραχθεί έχει οριακό κόστος μηδέν ( ή κοντά στο μηδέν). δεν λειτουργούν οι νόμοι της αγοράς
42 Άλλο χαρακτηριστικό της γνώσης: Για τα συμβατικά αγαθά ισχύει η δυνατότητα αποκλεισμού (excludability)όταν χρησιμοποιούνται. Για τη γνώση: αυτό μπορεί να μην ισχύει, εξαρτάται: Νομικό πλαίσιο, φύση της γνώσης Διπλώματα ευρεσιτεχνίας, προστασία πνευματικής εργασίας, πνευματικά δικαιώματα… Υπάρχει δυνατότητα αποκόμισης κέρδους.
43 Για τη βασική επιστημονική γνώση Δεν ισχύει η δυνατότητα αποκλεισμού. Παρέχεται με μηδενικό (ή σχεδόν μηδενικό κόστος). Η παραγωγή αυτής της γνώσης κοστίζει πολύ ακριβά και χρειάζεται χρηματοδότηση Κυβερνήσεις, ιδιώτες, ιδιωτικά κέντρα… Πανεπιστήμια, μεσαιωνικά μοναστήρια.
44 βασική επιστημονική γνώση Παραγωγή της χρηματοδοτείται Προσφέρεται με μηδενικό κόστος Επιχορήγηση βασικής έρευνας είναι αναγκαία. Δημιουργούνται θετικές εξωτερικές οικονομίες κλίμακος. Υποδείγματα: άριστο επίπεδο χρηματοδότησης ώστε να παράγεται νέα γνώση που συμβάλλει στην οικονομική μεγέθυνση.
45 Η προσδοκία άμεσου οφέλους- κέρδους → χρηματοδότηση από ιδιώτες R&D και επιδίωξη κέρδους Επιχειρήσεις χρηματοδοτούν έρευνα για αποκόμιση κέρδους Δημιουργούνται εξωτερικές οικονομίες: Αποτέλεσμα πλεονάσματος του καταναλωτή Αποτέλεσμα επιχειρηματικής κλοπής Αποτέλεσμα R&D.
46 Αποτέλεσμα πλεονάσματος του καταναλωτή Θετική επίδραση στην οικονομία Αποτέλεσμα επιχειρηματικής κλοπής: Εισαγωγή νέας τεχνολογίας απαξιώνει την ήδη χρησιμοποιούμενη: αρνητική επίδραση. Αποτέλεσμα R&D: Όσο και αν προστατεύεται η παραγωγή R&D, η νέα γνώση διαχέεται. Θετική επίδραση.