Γονεϊκή εμπλοκή στη μαθησιακή διαδικασία των παιδιών Ομάδα γονέων Ε.Κ.Λ. : Βασιλάκου Μαρία Νικολούδη Μαρία Επόπτριες: Γεωργοπούλου Λίλιαν Παλαιοθεοδώρου Γεωργία 42ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ 3η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ 12-5-2010
Στην παρουσίαση αυτή σκοπός μας είναι να αναλύσουμε τους στόχους της γονεϊκής εμπλοκής της μελέτης στο σπίτι, τα οφέλη, τις παγίδες και τον ρόλο του γονέα. Επίσης θα αναφερθούν κάποια παραδείγματα και χρήσιμες συμβουλές για το πρακτικό μέρος της γονεϊκής εμπλοκής στη μαθησιακή διαδικασία.
Ποιος είναι ο στόχος της μελέτης στο σπίτι; Βοηθά τα παιδιά να εδραιώσουν γνώσεις και δεξιότητες που έχουν ήδη κατακτήσει μέσα στην τάξη. Η εξάσκηση και η επανάληψη είναι απαραίτητες προκειμένου να υπάρξει μάθηση.
Ποιος είναι ο στόχος της μελέτης στο σπίτι; Βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν δεξιότητες αυτό-οργάνωσης και διαχείρισης του χρόνου. Οι δεξιότητες αυτές δεν χρησιμεύουν μόνο στο σχολείο, αλλά και σε όλες τις πλευρές της ζωής.
Ποιος είναι ο στόχος της μελέτης στο σπίτι; Μέσα από τη μελέτη το παιδί ανακαλύπτει βαθύτερα τον εαυτό του. Μαθαίνει τα δυνατά και αδύνατα σημεία του, παλεύει με τις δυσκολίες του και αντλεί ικανοποίηση από τα επιτεύγματά του.
Ποιος είναι ο στόχος της μελέτης στο σπίτι; Μελετώντας αυτόνομα τα παιδιά αποκτούν ανεξαρτησία, αυτεπάρκεια και αίσθημα ευθύνης. Αυτό είναι ίσως το σημαντικότερο όφελος της μελέτης, ισάξιο των γνώσεων που αποκομίζει κανείς μέσα από αυτήν.
Ποιος είναι ο στόχος της μελέτης στο σπίτι; Ο χρόνος που αφιερώνουμε στην εργασία δίνει νόημα στον ελεύθερο χρόνο. Μία ζωή όλο παιχνίδι και διασκέδαση θα ήταν βαρετή!
Ποιος είναι ο στόχος της μελέτης στο σπίτι; Η μελέτη λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στο σχολείο και το σπίτι. Αποτελεί μία αφορμή για την καλλιέργεια δεσμών επικοινωνίας ανάμεσα στο γονέα και το δάσκαλο, που αποτελούν τους βασικούς υποστηρικτές του παιδιού στη μαθησιακή του πορεία.
Εμπλοκή του γονέα στη μελέτη: Οφέλη Η εμπλοκή των γονέων στο διάβασμα του παιδιού μπορεί να έχει θετικές αλλά και αρνητικές επιπτώσεις, ανάλογα με την έκταση και την ποιότητά της. Είναι δυνατόν να ενισχύσει και να επιταχύνει το ρυθμό με τον οποίο κατακτά το παιδί την ύλη του σχολείου. Ενθαρρύνει την ανάμειξη των γονέων στη σχολική διαδικασία. Αποτελεί επίσης μία καλή ευκαιρία να εμφυσήσουν οι γονείς στο παιδί αξίες και θετικές στάσεις για την εκπαίδευση και την ακαδημαϊκή επιτυχία.
Εμπλοκή του γονέα στη μελέτη: Παγίδες Από την άλλη μεριά, η γονεϊκή εμπλοκή στη μελέτη μπορεί να επιδράσει αρνητικά ή και να παρεμποδίσει τη μάθηση. Οι γονείς μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση στα παιδιά αν οι διδακτικές τεχνικές που ακολουθούν διαφέρουν από εκείνες που ακολουθούνται στην τάξη. Φροντίστε να συναντιέστε και να επικοινωνείτε τακτικά με το δάσκαλο του παιδιού σας για να ενημερώνεστε για την προσέγγιση που ακολουθεί στη διδασκαλία της ανάγνωσης, της ορθογραφίας και των άλλων μαθημάτων.
Εμπλοκή του γονέα στη μελέτη: Παγίδες Συχνά το όριο της «βοήθειας» ή του «ελέγχου» ξεπερνιέται. Ο γονιός αναμειγνύεται υπερβολικά στη μελέτη του παιδιού με αποτέλεσμα να φτάνει στο σημείο να ολοκληρώνει εκείνος εργασίες που το παιδί θα ήταν ικανό να φέρει μόνο του σε πέρας.
Εμπλοκή του γονέα στη μελέτη: Παγίδες Το παιδί αναπτύσσει εξάρτηση και χάνει το αίσθημα αυτεπάρκειας και πρωτοβουλίας. Ο γονέας λειτουργεί ως δεκανίκι και η καθημερινή του εμπλοκή στο διάβασμα του παιδιού γίνεται κανόνας. Χάνεται έτσι η ουσία και η σκοπιμότητα της μελέτης στο σπίτι: το να μάθει το παιδί να αυτο-οργανώνεται, να αναπτύσσει στρατηγικές μελέτης και κατάκτησης της γνώσης, να διαχειρίζεται σωστά το χρόνο του, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να επινοεί μεθόδους επίλυσης προβλημάτων.
Εμπλοκή του γονέα στη μελέτη: Παγίδες Η ευθύνη για την καθημερινή προετοιμασία για το σχολείο διαχέεται. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να «αναλάβει» ο γονιός, σε συναισθηματικό επίπεδο, την αίσθηση υποχρέωσης του μαθητή να είναι επαρκής στην επίδοσή του. Το θέμα δεν είναι πια το αν ο μαθητής θα είναι σωστά προετοιμασμένος ώστε να διατηρεί ένα αίσθημα επιτυχίας και ικανοποίησης σε σχέση με τις σχολικές του υποχρεώσεις, αλλά το αν θα «ευχαριστήσει» το γονέα, αν θα «του κάνει τη χάρη να διαβάσει».
Εμπλοκή του γονέα στη μελέτη: Παγίδες Όταν υπάρχουν ιδιαίτερες δυσκολίες στο παιδί, η μελέτη μπορεί να γίνει σημείο τριβής στη σχέση γονέα-παιδιού. Η υπομονή και των δύο πλευρών εξαντλείται και οι τόνοι ανεβαίνουν. Καθώς πρόκειται για μία σχέση συναισθηματικά φορτισμένη, τα λάθη, οι αποτυχίες, η μη κατανόηση, η αναβλητικότητα, η έλλειψη οργάνωσης και πειθαρχίας έχουν άλλο βάρος.
Εμπλοκή του γονέα στη μελέτη: Παγίδες Ο γονιός δεν μπορεί να έχει την ψυχραιμία και την υπομονή που διαθέτει ένας δάσκαλος. Έτσι το διάβασμα μετατρέπεται σε πεδίο αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων. Τότε είναι που ο γονέας θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο να «κάνει στην άκρη» και να αναζητηθούν άλλες λύσεις.
ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ
Άλλη βαρύτητα έχει η ματιά του γονέα και άλλη του δασκάλου.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΕΑ
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Ο ρόλος του υποστηρικτή Περισσότερη έμφαση στις επιτυχίες. Η υποστήριξη να ξεκινά από αυτές.
Κάποιες πρακτικές συμβουλές Δείξτε ενδιαφέρον για τη μελέτη του παιδιού στο σπίτι. Ρωτήστε το σε καθημερινή βάση για τα μαθήματά του. Εξαλείψτε από το σπίτι όποιους διασπαστικούς παράγοντες, την ώρα του διαβάσματος (τηλεόραση, ραδιόφωνο, τηλεφωνήματα, ομιλίες κ.λ.π.) Αποτελέστε παράδειγμα προς μίμηση. Την ώρα που είναι αφιερωμένη στη μελέτη, διαβάστε και εσείς ένα βιβλίο ή μία εφημερίδα. Αν διαβάζετε και εσείς, δημιουργείτε μία γενική «ατμόσφαιρα μάθησης» στο σπίτι.
Συνεργαστείτε με το παιδί για να βρείτε ποιες συνθήκες μελέτης είναι πιο βοηθητικές!
Δοκιμάστε διάφορες εναλλακτικές για μία εβδομάδα και παρατηρείστε πως τα πηγαίνει το παιδί σας.. …αξιολογώντας την ποιότητα της δουλειάς του παιδιού, το χρόνο που χρειάστηκε για να ολοκληρώσει τη μελέτη του και, φυσικά, τη γνώμη του παιδιού.
Σωστές συνήθειες μελέτης Δώστε έμφαση στην οργάνωση και βοηθήστε το παιδί στον τομέα αυτό, ειδικά στις πρώτες τάξεις. Ενθαρρύνετε το παιδί να καθορίσει μία σταθερή ρουτίνα, χρόνο και τόπο μελέτης, τον οποίο θα τηρεί. Όταν υπάρχει ένα σαφές και σταθερό πρόγραμμα, η αναβλητικότητα μειώνεται.
Είναι θέμα προτεραιοτήτων! Μείνετε δίπλα στο παιδί στην αρχή της μελέτης του και καταστρώστε μαζί ένα πρόγραμμα εργασίας.
Είναι θέμα προτεραιοτήτων! Φτιάξτε μαζί μία λίστα με τα μαθήματα Αφήστε το παιδί να αποφασίσει με ποια σειρά θα τα διαβάσει Υπολογίστε μαζί πόσο χρόνο θα χρειαστεί για να ολοκληρώσει τη μελέτη του, προγραμματίζοντας και τα διαλείμματα
ΠΟΤΕ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ? ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΤΟΧΟΣ? ΠΟΤΕ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ?
ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΣΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΧΡΟΝΟ? ΤΕΛΕΙΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ Ή ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΣΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΧΡΟΝΟ?
Δεξιότητες Μελέτης Ενθαρρύνετε το παιδί να υπολογίζει πόση ώρα θα χρειαστεί για να ολοκληρώσει το κάθε μάθημα και να προγραμματίζει αναλόγως. Βοηθήστε το παιδί να θέτει στόχους, ανάλογα με το πόσο καλά θέλει να μελετήσει ένα μάθημα και το πόση προσπάθεια θα χρειαστεί αυτό. Έτσι θα βοηθηθεί στο να μάθει να κατανέμει σωστά το χρόνο που έχει στη διάθεσή του.
Δεξιότητες Μελέτης Βοηθήστε το παιδί να μάθει να προγραμματίζει έτσι ώστε να τελειώνει το διάβασμά του στην ώρα του. Η μελέτη και οι επαναλήψεις για τα διαγωνίσματα και τις εξετάσεις θα πρέπει να ξεκινούν εγκαίρως. Βοηθήστε το παιδί να επεκτείνει σταδιακά το χρόνο συγκέντρωσής του. Στην αρχή μπορεί να μην ξεπερνά τα 10 λεπτά. Με τη βοήθεια των γονιών, ο χρόνος αυτός σιγά σιγά θα αυξάνεται, με αποτέλεσμα η μελέτη να ολοκληρώνεται συντομότερα.
Δεξιότητες Μελέτης Βοηθήστε το παιδί δείχνοντάς του πώς να μελετά τις σημειώσεις του από το σχολείο ή το καθημερινό μάθημα υπογραμμίζοντας τις πιο σημαντικές πληροφορίες, βάζοντας πλαγιότιτλους κ.λ.π. Ενθαρρύνετε το παιδί να υπογραμμίζει, μέσα στο κείμενο, άγνωστες λέξεις. Στη συνέχεια να προσπαθεί να μαντέψει το νόημά τους από τα συμφραζόμενα ή να τις αναζητά στο λεξικό και να σημειώνει τον ορισμό τους.
Δεξιότητες Μελέτης Βοηθήστε το παιδί να φτιάχνει οπτικά βοηθήματα (σχεδιαγράμματα ή χάρτες) του υλικού που έχει να μελετήσει, για καλύτερη κατανόηση. Ενθαρρύνετε το παιδί να οργανώνει τη σκέψη του πριν γράψει μία έκθεση ή εργασία, και να φτιάχνει πάντα ένα πρόχειρο. Μάθετε το παιδί να ελέγχει πάντα αυτό που γράφει αφού το ολοκληρώσει, με κριτήριο την επιτυχία ή αποτυχία στο στόχο της εργασίας, το βαθμό αναγνωσιμότητάς της (γραφικός χαρακτήρας, τάξη), τα ορθογραφικά λάθη, τον τονισμό, τα σημεία στίξης, τη σύνταξη.
Δεξιότητες Μελέτης Ενισχύστε το παιδί να αντιμετωπίζει τα διαγωνίσματα σαν μία ευκαιρία να δείξει αυτά που ξέρει, και όχι σαν φόβητρο. Βοηθήστε το παιδί να προβλέπει πιθανές ερωτήσεις που μπορεί να περιέχει ένα διαγώνισμα, καθώς προετοιμάζεται για αυτό. Ενθαρρύνετε το παιδί να χωρίζει τη μελέτη για ένα διαγώνισμα σε τμήματα, κάθε ένα από τα οποία ολοκληρώνεται σε διαφορετικές μέρες, αντί να στριμώχνει το διάβασμα την προηγούμενη μέρα: αυτό αυξάνει το άγχος και ρίχνει τη βαθμολογία.
Όχι μόνο μέσα από τα βιβλία Προσπαθήστε να συσχετίσετε τη μελέτη με την καθημερινή ζωή και τα βιώματα του παιδιού σας. Η μάθηση που συνδέεται με όσα μας αφορούν και περνά μέσα από το βίωμα είναι η πιο ισχυρή. Για παράδειγμα, έννοιες που αφορούν τα κλάσματα ή τις μονάδες μέτρησης μπορούν να διδαχθούν στην πράξη κατά την προετοιμασία ενός φαγητού στην κουζίνα.
Το καθετί μπορεί να είναι μαθησιακή εμπειρία
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Ηλικία 5 έως 7 ετών ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Ηλικία 5 έως 7 ετών
Σε αυτήν την ηλικία οι δραστηριότητες επικεντρώνονται στο να προετοιμάσουν το παιδί για το σχολείο και να του μάθουν συνήθειες και συμπεριφορές που θα το οδηγήσουν σε σχολική επιτυχία.
1)Φτιάξτε με το παιδί σας μία ιστορία 1)Φτιάξτε με το παιδί σας μία ιστορία. 2)Κρύψτε ένα μικρό αντικείμενο και δώστε τους τις οδηγίες για να το βρουν. 3)Κλείστε όλοι τα μάτια σας εκτός από έναν.
4)Χτυπήστε τα χέρια σας σε ένα συγκεκριμένο ρυθμό 4)Χτυπήστε τα χέρια σας σε ένα συγκεκριμένο ρυθμό. 5)Κάνετε ένα περίπατο. 6)Π ερπατήστε με το παιδί σας μια διαδρομή.
Ηλικία 7 έως 9 ετών
Σε αυτήν την ηλικία υπάρχουν δραστηριότητες που βοηθούν το παιδί να μάθει, να οργανώνεται και να κτίσει γρήγορα δεξιότητες και συνήθειες για να ανταποκριθεί καλύτερα στη διαδικασία της σχολικής μάθησης.
Μάθετε το παιδί να έχει συναίσθηση του χρόνου.
Ηλικία 9 έως 11 ετών
Στην ηλικία αυτή οι δραστηριότητες που είναι κατάλληλες είναι αυτές που το βοηθούν στη αυτοσυγκέντρωση του , στην διαδικασία της μάθησης και στο να μάθει να δουλεύει συστηματικά και οργανωμένα στο σχολείο.
1)Είναι σημαντικό τα παιδιά να αναλαμβάνουν μερικές αγγαρείες της οικογενειακής καθημερινότητας. 2)Ακούστε τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις του. 3)Να κάνει το παιδί τις σχολικές του εργασίες χωρίς γκρίνια 4)Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να συμμετέχουν σε εθελοντικές κοινωνικές δραστηριότητες.
Στις δύσκολες στιγμές… Όταν βοηθούν ένα απογοητευμένο παιδί στο διάβασμά του, οι γονείς διολισθαίνουν συνήθως σε 3 βασικά σφάλματα: Ματαιώνονται και εκείνοι με αποτέλεσμα το κλίμα να γίνεται ακόμα βαρύτερο Κάνουν τη δουλειά για λογαριασμό του παιδιού Αποσύρονται και αρνούνται να το βοηθήσουν
Μία αποτελεσματικότερη προσέγγιση: «Βλέπω ότι αυτή η άσκηση σε δυσκολεύει: Μπορώ να σε βοηθήσω να κάνεις τα πρώτα βήματα και να την τελειώσεις μόνος σου, ή να το ξεκινήσεις εσύ και να το τελειώσουμε μαζί. Τι προτιμάς;» «Φαίνεται ότι όσο και να προσπαθώ να σε βοηθήσω, ακόμα δυσκολεύεσαι με αυτή την άσκηση. Ίσως χρειαζόμαστε και οι δυο 5 λεπτά διάλειμμα.» Ζητήστε από το παιδί να λέει τις σκέψεις του φωναχτά καθώς προχωρά στη λύση ενός προβλήματος. Έτσι θα μπορέσετε να εντοπίσετε ευκολότερα τι είναι αυτό που το μπερδεύει.
Σεβασμός και ανοχή στο δικό του τρόπο και ρυθμό
ΧΑΡΟΥΜΕΝΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ ΧΑΡΟΥΜΕΝΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ Ενίσχυση Έπαινος Διαθεσιμότητα Αποφυγή κριτικής Ποτέ μη χρησιμοποιείτε τη μελέτη σα μία μορφή τιμωρίας.
Μελέτη: ευκαιρία για μοίρασμα
της δουλειάς του παιδιού Ο έλεγχος της δουλειάς του παιδιού Είναι ένας τρόπος να δείξετε το ενδιαφέρον σας και όχι πεδίο κριτικής και επιπλήξεων. Μη διορθώνετε όλα τα λάθη του παιδιού. Ο δάσκαλος πρέπει να έχει μία ρεαλιστική εικόνα των ικανοτήτων του. Αξιολογήστε την πληρότητα και όχι την τελειότητα του αποτελέσματος.
Διαχείριση του Ελεύθερου Χρόνου Μη φορτώνετε το παιδί με τόσες δραστηριότητες και υποχρεώσεις που να δυσκολεύεται να βρει χρόνο για τα μαθήματά του, αλλά και για ξεκούραση. Τα παιδιά έχουν ανάγκη και από το ελεύθερο παιχνίδι, από κάποιες δραστηριότητες περισσότερο αδόμητες και χαλαρές, χωρίς στόχο υψηλής επίδοσης
Μην τα απαγορεύετε αλλά οριοθετήστε το χρόνο που αφιερώνουν σε αυτά Μη χρησιμοποιείτε την τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ως «νταντά» των παιδιών σας Μην τα απαγορεύετε αλλά οριοθετήστε το χρόνο που αφιερώνουν σε αυτά