ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΑΞΗ: Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ; 1

ΒΙΑ ΟΧΙ ΣΤΗ ΒΙΑ ΝΑΙ ΣΤΗΦΙΛΙΑ Σκοπός της συγκεκριμένης έρευνας είναι να μελετήσουμε και να κατανοήσουμε δεδομένα σχετικά με το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας και στη συνέχεια να διατυπώσουμε ένα ερωτηματολόγιο που θα έχει σαν σκοπό να εξάγει συμπεράσματα σχετικά με την εμπειρία των μαθητών των σχολείων της περιοχής του Βόλου σε θέματα ενδοσχολικής βίας, στους οποίους θα διανεμηθεί για να απαντηθεί. ΠΟΙΟΣ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 2

3

Η λεκτική βία και ενίοτε > δεν κάνουν διακρίσεις. Μπορεί να αναφέρονται για παράδειγμα στη σωματική διάπλαση ή μη, μαθητών, μέχρι και τη προσβολή της ατομικής αξιοπρέπειας τους. Η διάδοση φωτογραφικού υλικού ή βίντεο χωρίς τη θέληση αυτού που εικονίζεται παραβιάζει τα ατομικά του δικαιώματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το διαδίκτυο να μετατρέπεται σ’ έναν εφιάλτη γι’ αυτό το παιδί ώστε να νιώθει την προσωπική του ζωή να απειλείται. ΛΕΚΤΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ 4

ΣΩΜΑΤΙΚΗ Η σωματική βία στο σχολείο αφορά τις σωματικές επιθέσεις. Είναι η πιο συχνή και ανησυχητική εκδήλωση της βίαςς επειδή απειλεί άμεσα την σωματική ακεραιότητα του παιδιού. Ασκείται κυρίως στα κορίτσια που θεωρούνται πιο ευάλωτα σε σύγκριση με τα αγόρια. Και μπορεί να έχει επιπτώσεις τόσο στην σωματική όσο και στην ψυχολογική κατάσταση του κοριτσιού. ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ 5

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ Είναι ένας συνδυασμός όλων των ειδών εκφοβισμού. Μπορεί να προκαλέσει την εσωστρέφεια και την απομόνωση του παιδιού από όλους όσους βρίσκονται γύρω του και προσπαθούν να το βοηθήσουν. Αποτέλεσμα αυτών, να δημιουργηθούν προβλήματα ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη και να μην μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά του σε κανέναν. 6

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΘΥΤΗ  έχει υψηλή αυτοπεποίθηση  απειθαρχία  έντονη διάθεση επιβολής  θετική εικόνα για την εξωτερική του εμφάνιση  συχνά είναι πολύ δημοφιλής μεταξύ των συνομηλίκων του ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΘΥΜΑΤΟΣ  ντροπαλός  μικρότερη σωματική διάπλαση  μικρότερη δύναμη  μικρότερη ηλικία  χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση  με συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους 7

- Αρκετές χώρες έχουν αναγνωρίσει το σχολικό εκφοβισμό (bullying) ως σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας. - Διά-ευρωπαϊκή μελέτη για την Ποιότητα Ζωής των παιδιών και των εφήβων κατέγραψε σημαντική συχνότητα περιστατικών εκφοβισμού σε χώρες όπως η Ολλανδία, η Αυστρία και κυρίως το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ λιγότερες αναφορές των εφήβων για εκφοβισμό καταγράφτηκαν στην Ουγγαρία, τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ελλάδα. - Κοντά στο μέσο όρο βρίσκονται χώρες όπως η Ισπανία, η Ελβετία, η Δημοκρατία της Τσεχίας, η Ιρλανδία και η Πολωνία. 8

Οι φωνές και τα νεύρα των μεγάλων στο σπίτι είναι γνωστό ότι επηρεάζουν αρνητικά την ψυχοσύνθεση των παιδιών. Ειδικά σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, με τα προβλήματα να ακολουθούν και να προσδιορίζουν την καθημερινότητα της ελληνικής οικογένειας, τα ξεσπάσματα λεκτικής, ακόμα και σωματικής βίας είναι σε πολλές περιπτώσεις και συχνότερα και εντονότερα. Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στην τέταρτη θέση μεταξύ 41 ευρωπαϊκών χωρών στη μαθητική βία και τον ενδοσχολικό εκφοβισμό και αυτή τη φορά το κουδούνι δεν σημαίνει διάλειμμα αλλά συναγερμό. 9

Σε επίπεδο σχολείου: α) Διαμόρφωση καλού σχολικού κλίματος επικοινωνίας, διαλόγου και εμπιστοσύνης, ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές. β) Αξιοποίηση του θεσµού των μαθητικών συµβουλίων για την ενίσχυση της ανάδειξης των απόψεων των μαθητών. γ) Παρακολούθηση και προστασία των µελών της σχολικής κοινότητας από οποιαδήποτε απειλή ή άσκηση βίας σε βάρος τους. 10

ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΑΞΗΣ: α) Επαρκής ενηµέρωση των µαθητών και επικοινωνία στις τάξεις, σχετικά µε την άσκηση, το σεβασµό και την προστασία των δικαιωµάτων όλων των µελών της σχολικής κοινότητας. β) Καθιέρωση διαδικασιών ακρόασης µε την συνδροµή του Προϊσταµένου Επιστηµονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης, όταν εκδηλώνεται ένα περιστατικό βίας. γ) Επιβολή κυρώσεων ύστερα από προσεκτική ακρόαση των µερών δ) Ενίσχυση του ρόλου των µαθητών στη διαδικασία επίλυσης συγκρούσεων, ενδεχόµενα µέσα από τη δηµιουργία οµάδων φιλίας ή διαµεσολάβησης. ε) Ανάπτυξη προαιρετικών οµαδικών δραστηριοτήτων που ενδιαφέρουν τους µαθητές και βοηθούν στην καλλιέργεια στενότερων δεσµών και σχέσεων συνεργασίας µεταξύ τους. ζ) Συνεργασία ολόκληρης της σχολικής κοινότητας, τόσο σε επίπεδο σχολικού συµβουλίου, όσο και µέσα από τη διοργάνωση εκδηλώσεων ενηµέρωσης. 11

ΕΑΝ ΕΙΣΤΕ ΓΟΝΕΙΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΠΟΥ ΑΣΚΕΙ ΒΙΑ ΚΑΙ ΕΚΦΟΒΙΖΕΙ ΣΥΜΜΑΘΗΤΕΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: 12

13

ΒΑΣΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Όλα τα παραπάνω αποτελούν κάποιες άμεσες δράσεις σε επίπεδο πρόληψης και αντιμετώπισης του προβλήματος του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο. Χρειάζεται όμως ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρέμβασης, στο οποίο να συμμετέχει το σύνολο της σχολικής κοινότητας αλλά και οι ευρύτεροι κοινωνικοί φορείς, προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου. 14