ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ: ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ: ΜΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΥΠΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ (DIGITAL OBJECT PROTOTYPES: AN EFFECTIVE REALIZATION OF DIGITAL OBJECT TYPES) Φοιτήτρια: Ευαγγελία Μουμόλη Υπέθ. Καθηγητής: Σ. Καπιδάκης ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΜΕ ΈΜΦΑΣΗ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ»

22 Ιανουαρίου Επισκόπηση Θεμάτων Το πρόβλημα: Ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου web-based, συστήματος ΨΒ με δυνατότητες ενιαίας υποστήριξης διαφορετικών & ετερογενών συλλογών (μεταδεδομένα και ψηφιακά αντικείμενα) Προτεινόμενη λύση: Πρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων – μια αποτελεσματική αναπαράσταση τύπων ψηφιακών αντικειμένων Παρουσίαση Πρωτοτύπων Ψηφιακών Αντικειμένων Συμπεράσματα – Μέλλον

22 Ιανουαρίου Πέργαμος: ΨΒ Πανεπιστημίου Αθηνών Έχει βασιστεί στο ανοιχτό λογισμικό Fedora & είναι υλοποιημένο σε γλώσσα Java Περιέχει 8 διαφορετικές συλλογές οι οποίες απαρτίζονται από περισσότερα από 1 εκατομμύριο ψηφιακά αντικείμενα Ετερογενή, ψηφιοποιημένα τεκμήρια για τα οποία πρέπει να γίνει λεπτομερής καταλογογράφηση και τεκμηρίωση Κίνητρο Απλοποίηση και επιτάχυνση καταλογογράφησης Αυτοματοποίηση διαδικασιών σχεδίασης και ανάπτυξης ώστε να μειωθεί ο απαιτούμενος χρόνος

22 Ιανουαρίου Ψηφιακά Αντικείμενα Παράγονται από τον άνθρωπο και περιλαμβάνουν 4 βασικά χαρακτηριστικά: Μεταδεδομένα Ψηφιακό περιεχόμενο Συσχετίσεις με άλλα αντικείμενα Συμπεριφορές Διαφορετικοί τρόποι υλοποίησης: METS, RDF, MPEG-21, FOXML Οι διαφορετικοί τύποι υλικού αντιπροσωπεύονται από ποικίλα Πρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων

22 Ιανουαρίου Το πρόβλημα Τα ψηφιακά αντικείμενα (χάρτες, φωτογραφίες, βιβλία, κλπ.) πρέπει να αντιμετωπιστούν με έναν τρόπο ώστε να απεικονίζουν τα «πραγματικά» αντικείμενα Τα συστήματα των ΨΒ δεν απεικονίζουν, εκφράζουν ή χρησιμοποιούν αποτελεσματικά τα ψηφιακά αντικείμενα: οι χρήστες των ψηφιακών βιβλιοθηκών αναγκάζονται να εξετάσουν την ιδιοσυγκρασία κάθε αντικειμένου με το χέρι

22 Ιανουαρίου Πρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων Αποτελούν προδιαγραφή τύπων Ψηφιακών Αντικειμένων οι οποίοι καθορίζουν λεπτομερώς τα συστατικά τους: μεταδεδομένα, ψηφιακό περιεχόμενο, δομικές συσχετίσεις και συμπεριφορές Μια ομοιόμορφη γλώσσα ορισμού, διαχείρισης και εφαρμογής των διαφοροποιήσεων του υλικού Τα ψηφιακά αντικείμενα συμφωνούν αυτόματα με τις προδιαγραφές τους Παρέχουν τα μέσα δημιουργίας τύπων ψηφιακών αντικειμένων ορισμένων από τους χρήστες Εύκολη προσθήκη νέων τύπων ψηφιακών αντικειμένων (χωρίς αλλαγή του πηγαίου κώδικα)

22 Ιανουαρίου 20077

8 Παράδειγμα Ψηφιακού Αντικειμένου

22 Ιανουαρίου Καθορισμός Συμπεριφορών Διάκριση μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων (Encapsulation) Ιδιωτικές: εκτελούνται εσωτερικά από το αντικείμενο (π.χ. Validation, τοποθέτηση προκαθορισμένων τιμών, μετατροπές περιεχομένων, κλπ.) Δημόσιες: εκτελούνται από τους χρήστες του (π.χ. Detail view, Browse View, Edit View, κλπ.)

22 Ιανουαρίου Καθορισμός Μεταδεδομένων Υποστήριξη πολλαπλών συνόλων μεταδεδομένων (DC, MARC, EAD, κλπ.) Ποια είναι τα πεδία του κάθε συνόλου (όνομα, περιγραφή, κλπ.) Δυνατότητα αντιστοίχησης (mapping) μεταξύ πεδίων (π.χ. marc.title -> dc.title) Πρόσθετα χαρακτηριστικά για κάθε πεδίο: isMandatory, isHidden, isRepeatable, defaultValue, validation Αυτόματη δημιουργία / σχηματισμός συνόλων μεταδεδομένων

22 Ιανουαρίου Καθορισμός Αρχείων Ποιοι τύποι και μορφές αρχείων υποστηρίζονται (π.χ. εικόνα υψηλής ποιότητας, αρχείο χαμηλής ανάλυσης, κλπ.) Αυτόματη μετατροπή ψηφιακού περιεχομένου από μία μορφή σε άλλη (π.χ. μετατροπή αρχείου υψηλής ανάλυσης TIFF σε ένα αρχείο JPEG, ή σε ένα αρχείο JPEG thumbnail.) Εισαγωγή σε δέσμη ψηφιακών αρχείων και δημιουργία αντίστοιχων Ψηφιακών Αντικειμένων (π.χ. κατά την εισαγωγή ενός zip αρχείου που περιέχει TIFF images δημιουργούνται τα αντίστοιχα ψηφιακά αντικείμενα.)

22 Ιανουαρίου Παράδειγμα (1/7)

22 Ιανουαρίου Παράδειγμα (2/7)

22 Ιανουαρίου Παράδειγμα (3/7)

22 Ιανουαρίου Παράδειγμα (4/7)

22 Ιανουαρίου Παράδειγμα (5/7)

22 Ιανουαρίου Παράδειγμα (6/7)

22 Ιανουαρίου Παράδειγμα (7/7)

22 Ιανουαρίου Καθορισμός Συσχετίσεων Δομικές Σχέσεις στις οποίες έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν τα αντικείμενα (π.χ. parent / child μεταξύ ψηφιακών αντικειμένων, child of, ή is-parent-of) Δυνατότητα στα αντικείμενα να υπάγονται και σε άλλες οντότητες, είτε εσωτερικές (στην ίδια ΨΒ) ή εξωτερικές

22 Ιανουαρίου Πρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων & Συλλογές Τα Πρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων «υπάρχουν» στα πλαίσια/ στο περιεχόμενο μιας συλλογής (σχετικό πεδίο της συλλογής) Οι συλλογές μπορεί να περιέχουν άλλες συλλογές (ιεραρχική δομή, π.χ. η ‘Συλλογή Ιατρικών Εικόνων’ περιέχει την υποκατηγορία ‘Συλλογή Παθολογικού Υλικού’ κλπ.) Η ΨΒ είναι αποτελεί τη συλλογή όλων των συλλογών

22 Ιανουαρίου Οι Συλλογές του Περγάμου και τα Πρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων ΣυλλογήΥπό ΣυλλογήΠρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων dltheatre, papyri, medical, folklore, histarch - dl.theatre-album, photo dl.papyripapyrus dl.medical-image dl.folklore-notebook, chapter, page dl.histarchsenate- dl.histarch.senateprocs- dl.histarch.senate.procs-folder, session, page

22 Ιανουαρίου Τα Πρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων στη Συλλογή dl.histarch.senate.procs Πρωτότυπα Ψηφιακών Αντικειμένων MetadataΑρχείαΣυσχετίσεις folder- Qualified DC - EAD-like - EAD to DC mappings none - contains session or page session - Qualified DC - EAD-like - EAD to DC mappings zip-contains page pagenone - HQ image - Web image - Thumbnail

22 Ιανουαρίου Συμπεράσματα - Μέλλον Αποτελεσματική διαχείριση μέσω των Πρωτοτύπων Ψηφιακών Αντικειμένων διαφορετικών τύπων ψηφιακού υλικού σε ένα ενιαίο περιβάλλον Κάθε ψηφιακή συλλογή μπορεί να έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, χωρίς να απαιτείται η ανάπτυξη νέου κώδικα Σήμερα είναι live η ΨΒ ‘Πέργαμος’ στην ακόλουθη ιστοσελίδα, και περιέχει την συλλογή «Ιστορικό Αρχείο»: Πολύ σύντομα θα ανέβουν άλλες 4 συλλογές Το έργο προβλέπει την ανάπτυξη δέκα ψηφιακών συλλογών προερχόμενων από τις 47 βιβλιοθήκες του Παν. Αθηνών έως το τέλος του 2007 Διάθεση έκδοσης ανοιχτού κώδικα (open source release) της λειτουργίας των Πρωτοτύπων Ψηφιακών Αντικειμένων

22 Ιανουαρίου Ευχαριστώ για την προσοχή σας…