Φόρος Εισοδήματος και Αποσβέσεις Κεφάλαιο 10 Φόρος Εισοδήματος και Αποσβέσεις

Εισαγωγή Ο φόρος εισοδήματος αποτελεί συχνά μεγάλο μέρος του συνολικού κόστους μιας ιδιωτικής επένδυσης. Οι επιπτώσεις του μεταξύ εναλλακτικών λύσεων παίζουν σημαντικό ρόλο στην τελική απόφαση. Η διαφορά του φόρου εισοδήματος από τα υπόλοιπα έξοδα της επιχείρησης είναι ότι αυτός εξαρτάται από τα συνολικά έξοδα αυτής, καθώς και από τα έσοδα της. Ο φόρος εισοδήματος πληρώνεται τόσο από ιδιώτες, ως πρόσωπα, όσο και από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις που ελέγχονται από το δημόσιο ή από τις τοπικές αρχές δεν πληρώνουν φόρο εισοδήματος.

Εισαγωγή Το εισόδημα χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, το προσωπικό εισόδημα που είναι το σύνολο των αμοιβών που εισπράττουμε και το επαγγελματικό εισόδημα που είναι το συνολικό κέρδος μιας επιχείρησης μείον τα συνολικά έξοδα λειτουργίας της. Ο κάθε πολίτης φορολογείται στο σύνολο των δύο ειδών εισοδήματος. Φόρος εισοδήματος είναι το μέρος του εισοδήματος μας που σύμφωνα με τον νόμο είμαστε υποχρεωμένοι να παραδώσουμε στο κράτος. Το φορολογητέο εισόδημα προκύπτει μετά από κάποιες μειώσεις επί του συνολικού εισοδήματος. Ένα ποσοστό του φορολογητέου εισοδήματος αποτελεί τον φόρο εισοδήματος. Ο φόρος εισοδήματος υπολογίζεται μέσω ποσοστών που αντιστοιχούν σε διάφορες κατηγορίες εισοδήματος. Καθώς το φορολογητέο εισόδημα αυξάνεται, αυξάνονται και τα ποσοστά που αντιστοιχούν σε κάθε κατηγορία.

Μείωσης Φόρου Οποιοδήποτε ποσό αφαιρεθεί από το εισόδημα ελαττώνει το ποσό του φόρου εισοδήματος που είμαστε υποχρεωμένοι να πληρώσουμε. Υπάρχουν πολλά είδη τέτοιων αφαιρέσεων, οι οποίες μάλιστα στην περίπτωση που αφορούν επιχειρήσεις ονομάζονται «μειώσεις» ή φοροαπαλλαγές. Είδη μειώσεων μπορούν να είναι, τα έξοδα περίθαλψης, ο ΦΠΑ, οι τόκοι που αφορούν δανεισμό και υποθήκες, ο φόρος ιδιοκτησίας, οι δωρεές, κτλ.

Μειώσεις Φόρου Ο κ. Νομικός σκέφτεται να αγοράσει ένα σπίτι. Θα κοστίσει 200.000 Ευρώ, το 20% των οποίων θα πληρώσει μετρητά. Τα υπόλοιπα 160.000 Ευρώ θα χρηματοδοτηθούν με δάνειο διάρκειας 30 ετών και 13% τόκους. Οι φόροι ιδιοκτησίας είναι 2000 Ευρώ ανά έτος. Α) Τι ποσό μπορεί να αφαιρέσει από το φορολογητέο του εισόδημα ο κ. Νομικός το πρώτο χρόνο κατοχής του ακινήτου; Β) Τι ποσό θα αφαιρεθεί από τον φόρο εισοδήματος του κ. Νομικού αν ανήκει στην κατηγορία με ποσοστό φορολόγησης 43%; Λύση Α) Σε ένα έτος ο κ. Νομικός θα πρέπει να πληρώσει: 160.000*0,13=20800, ως τόκο. Β) Το συνολικό ποσό που θα αφαιρεθεί από το φορολογούμενο εισόδημα του θα είναι 22800 Ευρώ.

Μειώσεις Φόρου Στον υπολογισμό του επαγγελματικού φόρου εισοδήματος οι αφαιρέσεις από το εισόδημα ονομάζονται απλώς έξοδα. Οι μισθοί, το ενοίκιο, τα τοκοχρεολύσια, η ασφάλιση, κτλ. Αφαιρούνται από τα έσοδα και συνεισφέρουν έτσι στην διαμόρφωση του τελικού φορολογητέου εισοδήματος της επιχείρησης. Συνεπώς μια αύξηση του μισθού των εργαζομένων θα έχει αποτέλεσμα τη μείωση του συνολικού φόρου εισοδήματος της επιχείρησης. Υπάρχει όμως και μία τάξη εξόδων τα οποία δεν είναι δυνατόν να αφαιρεθούν τόσο απλά από τα ετήσια έσοδα και τα οποία ονομάζονται επενδύσεις κεφαλαίου. Για παράδειγμα μία μηχανή που θα λειτουργήσει για κάποια χρόνια δεν υπάγεται στους κανόνες μείωσης εισοδήματος που αναφέραμε παραπάνω. Σε αυτή την περίπτωση το κόστος της θα μοιρασθεί στη διάρκεια μερικών ετών. Αυτή η διαδικασία κατανομής του κόστους κτήσεων κεφαλαίου στη διάρκεια του κύκλου ζωής τους ονομάζεται απόσβεση. Η απόσβεση αφαιρείται από το εισόδημα κατά την διαδικασία υπολογισμού του φόρου.

Λογιστική Αξία - Αξία Αγοράς –Αποσβέση Λογιστική Αξία ενός στοιχείου ενεργητικού είναι το αρχικό του κόστος μείον τη συνολική του απόσβεση ως την χρονική στιγμή που αναφερόμαστε. Αξία Αγοράς είναι το χρηματικό ποσό που θα μπορούσε να εισπραχθεί εάν αυτό το στοιχείο ενεργητικού πωλείτο. Απόσβεση είναι η ανάκτηση εξόδων κεφαλάιου κατά την διάρκεια συγκεκριμένων περιόδων ανάκτησης. Δεν αφορά τον πραγματικό κύκλο ζωής του στοιχείου ενεργητικού στο οποίο αναφερόμαστε, ούτε την αξία μεταπώλησης του.

Απόσβεση Η απόσβεση δεν αποτελεί χρηματορροή και ο κύκλος ζωής της δεν συμπίπτει με τον κύκλο ζωής του στοιχείου που αποσβένει αλλά αποτελεί το χρονικό διάστημα στο οποίο κατανέμεται η απόσβεση. Σύγχρονες μέθοδοι απόσβεσης είναι: Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Εναλλακτικό Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Κλασσικές μέθοδοι: Απόσβεση Σταθερής Απόδοσης Μείωση της Αναπόσβεστης Λογιστικής Αξίας Απόσβεσης Αθροίσματος Σειράς Ετών Ζωής

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Το Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους (ΣΕΑΚ) είναι μια μέθοδος απόσβεσης που συνηθίζεται διεθνώς τα τελεφταία χρόνια και επιτρέπει στον φορολογούμενο να αποσβέσει το κόστος αγοράς ενός στοιχείου ιδιοκτησίας κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης περιόδου ανάκτησης. Οι πιθανές περίοδοι απόσβεσης είναι 3, 5, 10 και 15 έτη. Η περίοδος που θα επιλεχθεί εξαρτάται από το είδος της ιδιοκτησίας.

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Σε ότι αφορά τις ιδιοκτησίες με περίοδο απόσβεσης 3, 5 και 10 έτη το ποσοστό απόσβεσης αναφέρεται στο έτος που αυτές αποκτήθηκαν. Η απόσβεση ιδιοκτησίας με περίοδο 15 ετών ξεκινάει το μήνα κατά τη διάρκεια του οποίου αποκτήθηκε. Το ολικό ποσό που θα αποσβεσθεί υπολογίζεται έτσι ώστε η λογιστική αξία της ιδιοκτησίας στο τέλος της περιόδου απόσβεσης να είναι μηδέν. Αν όμως πωληθεί σε τιμή άνω του μηδενός, τότε η τιμή πώλησης θεωρείται έσοδο.

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Περίοδος Απόσβεσης Τριών Ετών: Σε αυτή την περίοδο ανήκουν τα αυτοκίνητα, τα ελαφρά φορτηγά καθώς και κάποια κατασκευαστικά εργαλεία. Τα ποσοστά απόσβεσης είναι: 1ο έτος 25% 2ο έτος 38% 3ο έτος 37%

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Παράδειγμα απόσβεσης 3ων ετών: Ο κ.Νομικός αγόρασε το 1992 για την επιχείρηση του ένα καινούργιο αυτοκίνητο, το οποίο κόστισε 8.000.000 δρχ. Στη συνέχεια, αγόρασε ένα ελαφρύ φορτηγό κόστους 16.000.000 δρχ. και ένα μεταχειρισμένο αυτοκίνητο κόστους 5.000.000 δρχ. Όλα ανήκουν στην κατηγορία της απόσβεσης τριών ετών. Η επιτρεπόμενη απόσβεση ανα έτος είναι 1992: (8.000.000+16.000.000+5.000.000)*0,25= 7.250.000 δρχ. 1993: 29.000.000*0,38=11.020.000 δρχ. 1994: 29.000.000*0,37=10.730.000 δρχ.

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Περίοδος Απόσβεσης Πέντε Ετών Σε αυτή την περίοδο συμπεριλαμβάνονται συνήθως επιπλώσεις γραφείου, κήποι, ντεπόζιτα πετρελαίου κτλ. Περίοδο Απόσβεσης Δέκα Ετών Σε αυτή την περίοδο ανήκουν προκατασκευασμένα σπίτια, ειδικά οχήματα, κτλ.

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Περίοδο Απόσβεσης Δεκαπέντε Ετών Στην περίοδο αυτή συμπεριλαμβάνονται το κόστος κτηρίων (όχι όμως και του οικοπέδου στο οποίο βρίσκονται) κτλ. Η απόσβεση υπολογίζεται με βάση τον παρακάτω πίνακα και σύμφωνα με τον μήνα που αποκτήθηκε η ιδιοκτησία.

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Παράδειγμα: Ο κ. Νομικός αγόρασε διαμέρισμα κόστους 250.000.000 το Μάρτιο 1991. Υπολογίστε την απόσβεση για καθένα από τα δεκαπέντε χρόνια που ορίστηκαν ως περίοδος απόσβεσης. Ο Μάρτιος είναι ο τρίτος μήνας του έτους αγοράς και σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα έχουμε:

Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους

Εναλλακτικό Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Αν θέλει ο φορολογούμενος μπορεί να χρησιμοποιήσει το εναλλακτικό ΣΕΑΚ, το οποίο βασίζεται στην μέθοδο σταθερής απόδοσης. Η μέθοδος αυτή αντιστοιχεί ένα ίσο ποσό απόσβεσης σε κάθε έτος, διαιρώντας την προς απόσβεση αξία με τον αριθμό των ετών απόσβεσης. Το αποτέλεσμα είναι ένα σταθερό ποσοστό απόσβεσης ανα έτος. Η αξία μεταπώλησης δεν λαμβάνεται υπόψη.

Εναλλακτικό Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Μια ιδιαιτερότητα της εναλλακτικής μεθόδου είναι πως μόνο το ήμισυ της ετήσιας απόσβενόμενης αξίας λαμβάνεται το πρώτο έτος απόσβεσης, ενώ το άλλο μισό λαμβάνεται το έτος που ακολουθεί την περίοδο της απόσβεσης. Στην περίπτωση της 15ους περιόδου το ποσοστό απόσβεσης που λαμβάνεται το πρώτο έτος βασίζεται στον αριθμό των μηνών που υπολείπονται από τη στιγμή της απόκτησης του. Το ποσό που υπολείπεται από την ετήσια αποσβενόμενη αξία λαμβάνεται κατά το έτος που ακολουθεί την περίοδο της απόσβεσης.

Εναλλακτικό Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους

Εναλλακτικό Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Ο κ. Νομικος αγόραζει ένα σπίτι το Μαρτιο του 1994 ξοδεύοντας 900.000.000 εκ των οποίων τα 300.000.000 αποτελούν το κόστος του οικοπέδου, το οποίο δεν είναι αποσβέσιμο. Διαλέγοντας την δεκαπενταετή περίοδο απόσβεσης με εναλλακτικό ΣΕΑΚ, ο κ. Νομικός διαμορφώνει το πλάνο απόσβεσης ως εξής: 1994: 0,0667*600.000.000*(9/12)=30.000.000 1995-2008: 0,0667*600.000.000=40.000.000 2009: 0,0667*600.000.000*(3/12)=10.000.000

Εναλλακτικό Σύστημα Επιταχυνόμενης Ανάκτησης Κόστους Αν ο κ. Νομικός επέλεγε περίοδο 45 ετών τότε η απόσβεση θα διαμορφωνόταν ως εξής: 1994: 0,0222*600.000.000*(9/12)=10.000.000 1995-2038: 0,0222*600.000.000=13.000.000 2009: 0,0222*600.000.000*(3/12)=3.333.000 Το ποία μέθοδο θα επιλεγεί θα δούμε στην συνέχεια. Σε περίπτωση πρώιμης μεταπώλησης της αποσβενόμενης ιδιοκτησίας δεν επιτρέπεται η απόσβεση για το έτος στο οποίο έγινε η μεταπώληση.

Χρηματοχρονοδιάγραμματα μετά φόρων με τη χρήση ΣΕΑΚ Χρηματοχρονοδιάγραμματα μετά φόρων με τη χρήση ΣΕΑΚ Ο παρακάτω πίνακας δείχνει μια επένδυση 4 χρόνων σε κεφαλαιουχικά αγαθά αξίας 1.000.000 δρχ., που οδήγησε σε κέρδη 500.000 δρχ. το χρόνο για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα: Έτος Χρηματο- Χρονοδιάγραμ μα προ φόρων (1) Απόσβεση (2) Φορολογητέο Εισόδημα (3)=(1)+(2) Πληρωμή Φόρου Εισοδήματος (4)=(-0.48). (3) χρονοδιάγραμμα μετά φόρων (5)=(1)+(4) -1000 1 +500 -250 +250 -120 + 380 2 -380 +120 -58 + 442 3 -370 +130 -62 + 438 4 -240 + 260

Χρηματοχρονοδιάγραμματα μετά φόρων με τη χρήση ΣΕΑΚ Χρηματοχρονοδιάγραμματα μετά φόρων με τη χρήση ΣΕΑΚ Το κέρδος ισούται με το εισόδημα μείον τα κόστη. Στα κόστη συμπεριλαμβάνονται στοιχεία όπως εργασία, λειτουργία και συντήρηση, όλοι οι φόροι εκτός των φόρων εισοδήματος, καθώς και όλα τα άλλα κόστη που προσδιορίζουν αυτή την επένδυση. Η απόσβεση έχει οριστεί σύμφωνα με τους κανόνες της μεθόδου ΣΕΑΚ και χρησιμοποιήθηκε τριετής περίοδος ανάκτησης. Το αποτέλεσμα της επίδρασης του φόρου εισοδήματος είναι η μείωση της θετικής ροής χρημάτων έτσι ώστε να καταστήσει τους δείκτες οικονομικής αξίας λιγότερο ευνοϊκούς. Το πόσο λιγότερο φαίνεται από τη στήλη 5.

Χρηματοχρονοδιάγραμματα μετά φόρων με τη χρήση ΣΕΑΚ Χρηματοχρονοδιάγραμματα μετά φόρων με τη χρήση ΣΕΑΚ Για να δούμε την αλλαγή στη χρηματορροή μετά τους φόρους όταν χρησιμοποιηθεί άλλη μέθοδος απόσβεσης ας θεωρήσουμε ότι εφαρμόζουμε την εναλλακτική ΣΕΑΚ μέθοδο, χρησιμοποιώντας τριετή περίοδο ανάκτησης. Τα αποτελέσματα φαίνονται στον παρακάτω πίνακα. Η στήλη 2 που απεικονίζει την απόσβεση, υπολογίζεται χρησιμοποιώντας απόσβεση σταθερής απόδοσης για 3 χρόνια σε 33 1/3 % το χρόνο με απόσβεση μισού χρόνου για το πρώτο και τέταρτο έτος. Οι υπόλοιπες στήλες λογίζονται όπως και προηγούμενα. Ειδικά η ροή χρημάτων μετά τους φόρους θα υπολογίζεται με τα ίδια βήματα, ανεξαρτήτως της μεθόδου απόσβεσης που χρησιμοποιείται.

Χρηματοχρονοδιάγραμματα μετά φόρων με τη χρήση ΣΕΑΚ Χρηματοχρονοδιάγραμματα μετά φόρων με τη χρήση ΣΕΑΚ Έτος Χρηματο- χρονοδιάγραμμα προ φόρων (1) Απόσβεση (2) Φορολογητέο Eισόδημα (3)=(1)+(2) Πληρωμή Φόρου Εισοδήματος (4)=(-0.48).(3) μετά φόρων (5)=(1)+(4) -1000 1 +500 -167 +333 -160 +340 2 -333 +167 -80 +420 3 4

Καθιερωμένες μέθοδοι απόσβεσης Στις επόμενες διαφάνειες ακολουθεί μια περιγραφή των τριών κυριότερων (καθιερωμένων) μεθόδων απόσβεσης: Μέθοδος σταθερής απόδοσης, Μέθοδος της μείωσης της αναπόσβεστης λογιστικής αξίας, Μέθοδος του αθροίσματος της σειράς ετών ζωής.

Καθιερωμένες μέθοδοι απόσβεσης Τα χαρακτηριστικά που πρέπει να εκτιμηθούν κάθε φορά είναι η βάση, η ωφέλιμη ζωή και η αξία μεταπώλησης. Η βάση είναι συνήθως το αρχικό κόστος του στοιχείου του ενεργητικού. Η ωφέλιμη ζωή είναι μια εκτίμηση της χρονικής διάρκειας, σε χρόνια, για την οποία το στοιχείο θα είναι χρήσιμο στον ιδιοκτήτη. Η αξία μεταπώλησης είναι η εκτίμηση του ιδιοκτήτη για την τιμή του στοιχείου του ενεργητικού στην αγορά, όταν αυτό δεν εξυπηρετεί πλέον κάποιο σκοπό. Σε όλες τις μεθόδους, η ετήσια απόσβεση υπολογίζεται για τον πρώτο και τέταρτο χρόνο σύμφωνα με τον μήνα στον οποίο το στοιχείο του ενεργητικού αγοράστηκε ή πουλήθηκε. Στα παραδείγματα που ακολουθούν υποθέστε ότι οι αγορές γίνονται τον Ιανουάριο και οι πωλήσεις τον Δεκέμβριο.

Απόσβεση Σταθερής Απόδοσης Η μέθοδος αυτή είναι η απλούστερη μέθοδος απόσβεσης. Για υπολογισμό της ετήσιας απόσβεσης, αφαιρείται η εκτιμώμενη αξία μεταπώλησης από την βάση και το αποτέλεσμα διαιρείται με τον αριθμό που αναπαριστά τα χρόνια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής. Παράδειγμα: Ο κ. Βύρων Αλεξόπουλος αγόρασε ένα όχημα 10.000.000 δρχ. για επαγγελματική χρήση. Εκτίμησε μετά την χρήση του στην επιχείρηση για τέσσερα χρόνια το όχημα θα κοστίζει 2.000.000. Αποφάσισε να χρησιμοποιήσει την μέθοδο απόσβεσης σταθερής απόδοσης. Ποια θα είναι η επίδραση των φόρων εισοδήματος;

Απόσβεση Σταθερής Απόδοσης Λύση: Η απόσβεση θα είναι: (10.000.000-2.000.000) / 4 = 2.000.000 δρχ. ετησίως Η εξήγηση για την επιπλέον γραμμή είναι ότι παριστάνει την αξία μεταπώλησης, η οποία δεν αποτελεί εισόδημα, συνεπώς δεν υπόκειται σε φορολογία και κατόπιν τούτου μεταφέρεται ως έχει από την στήλη (1) στην στήλη (5). Έτος Χρηματο- χρονοδιάγραμμα προ φόρων (1) Απόσβεση (2) Φορολογητέο Εισόδημα (3)=(1)+(2) Πληρωμή Φόρου Εισοδήματος (4)=(-0.48)*(3) Χρηματο- χρονοόιάγραμμο μετά φόρωιν (5)=(1)+(4) -1000 1 +500 -200 +300 -144. +356 2 -144 3 4 +200

Μέθοδος της Μείωσης της Αναπόσβεστης Λογιστικής Αξίας Κατά την μέθοδο της μείωσης της αναπόσβεστης λογιστικής αξίας, η ετήσια απόσβεση υπολογίζεται στο αρχικό κόστος του στοιχείου του ενεργητικού. Η αξία μεταπώλησης δεν λαμβάνεται υπόψη παρά μόνο έμμεσα αφού η λογιστική αξία δεν μπορεί να γίνει μικρότερη αυτής. Ως λογιστική αξία ορίζουμε το αρχικό κόστος του στοιχείου του ενεργητικού μειωμένο κατά την μέχρι στιγμής συσσωρευμένη απόσβεση. Η ετήσια απόσβεση είναι ένα σταθερό ποσοστό της λογιστικής αξίας του προηγούμενου χρόνου. Το ποσό αυτό ελαττώνεται με το χρόνο και από αυτό το γεγονός προήλθε το όνομα της μεθόδου. Τα ποσοστά που χρησιμοποιούνται συνήθως κατά την συγκεκριμένη μέθοδο είναι τρία: 200, 150 και 125%. Το ποιο ποσοστό πρέπει να χρησιμοποιηθεί για το εκάστοτε στοιχείο ενεργητικού, είναι αντικείμενο κρίσης του λογιστή ή οικονομικού συμβούλου του αναγνώστη. Για την μέθοδο της διπλής μείωσης της αναπόσβεστης λογιστικής αξίας πρέπει να διαιρεθεί το 200% δια της εκτιμηθείσας ζωής. Για παράδειγμα, αν πρόκειται για πέντε χρόνια είναι: (200%)/5 = 40%.

Μέθοδος της Μείωσης της Αναπόσβεστης Λογιστικής Αξίας Παράδειγμα Αν στο προηγούμενο παράδειγμα ο κ. Αλεξόπουλος αποφάσιζε να χρησιμοποιήσει την μέθοδο της διπλάσιας μείωσης της αναπόσβεστης λογιστικής αξίας, ποια θα είναι η επίδραση των φόρων εισοδήματος; 

Μέθοδος της Μείωσης της Αναπόσβεστης Λογιστικής Αξίας Λύση: Το σταθερό ποσοστό για την μέθοδο αυτή είναι: 200 / 4 = 50 %. Στον παρακάτω πίνακα έχει προστεθεί μια στήλη η οποία εκφράζει τη λογιστική αξία μετά την αλλαγή λόγω απόσβεσης. Παρατηρήστε στην στήλη της απόσβεσης ότι το στοιχείο του ενεργητικού δεν μπορεί να υποτιμηθεί σε μικρότερο ποσό από αυτό της διασωθείσας αξίας, δηλαδή των 2000000 δρχ.

Μέθοδος της Μείωσης της Αναπόσβεστης Λογιστικής Αξίας Έτος Χρηματο- χρονοδιάγραμμα προ φόρων (1) Απόσβεση (2) Λογιστική Αξία (3) Φορολογητέο Εισόδημα (4)={1)+(2) Πληρωμή Φόρου Εισοδήματος (5)=(-0.48)*(4) Χρηματο- χρονοδιάγραμμα μετά φόρων (6)=(1)+(5) -1000 1000 1 500 -500 2 -250 250 -120 380 3 -50 200 450 -216 284 4 -240 260

Μέθοδος Απόσβεσης Αθροίσματος Σειράς Ετών Ζωής Παρά το ότι η παρούσα μέθοδος μοιάζει με την μέθοδο της μείωσης της αναπόσβεστης λογιστικής αξίας λόγω του ότι και αυτή παράγει μεγαλύτερες μειώσεις στα πρώτα χρόνια, ωστόσο διαφέρει σε ένα βασικό χαρακτηριστικό. Χρησιμοποιεί την αξία μεταπώλησης για να υπολογιστεί το συνολικό ποσό που δύναται να αποσβεσθεί. Επίσης χρησιμοποιείται το άθροισμα της σειράς ετών ζωής (SYD: Sum of Years Digits), από όπου και το όνομα. Για μια τριετή περίοδο για παράδειγμα το SYD θα ήταν συνολικά 1+ 2 + 3 = 6. 0 γενικός τύπος που περιγράφει αυτό το άθροισμα είναι: SYD = (N2 + N) / 2 Τέλος η ετήσια απόσβεση υπολογίζεται με πολλαπλασιασμό δύο όρων εκ των οποίων ο πρώτος αντιπροσωπεύει τα εναπομείναντα έτη και ο δεύτερος το ποσό που είναι δυνατό να αποσβεσθεί. Τα παραπάνω γίνονται περισσότερο κατανοητά με το παράδειγμα που ακολουθεί.

Μέθοδος Απόσβεσης Αθροίσματος Σειράς Ετών Ζωής Παράδειγμα: Να γίνει εφαρμογή της μεθόδου στο προηγούμενο παράδειγμα. Λύση: Το άθροισμα των ψηφίων είναι SYD = ( 42 + 4 ) / 2 = 10 Ποσό που δύναται να αποσβεσθεί = 10.000.000 – 2.000.000 = 8.000.000 Απόσβεση για τον πρώτο χρόνο = (4/10). (8.000.000) = 3.200.000 Απόσβεση για τον δεύτερο χρόνο = (3 /10) · (8.000.000) = 2.400.000 Απόσβεση για τον τρίτο χρόνο = (2/10). (8.000.000) = 1.600.000 Απόσβεση για τον τέταρτο χρόνο = (1 /10). (8.000.000) = 800.000

Μέθοδος Απόσβεσης Αθροίσματος Σειράς Ετών Ζωής Έτος Χρηματο- χρονοδιάγραμμα προ φόρων (1) Απόσβεση (2) Φορολογητέο Εισόδημα (3)=(1)+(2) Πληρωμή Φόρου Εισοδήματος (5)=(-0.48)*(3) Χρηματο - χρονοδιάγραμμα μετά φόρων (5)=(1)+(4) -1000 1 +500 -320 +180 -86 +414 2 -240 +260 -125 +375 3 -160 +340 -163 +337 4 -80 +420 -202 +298 +200

Τεχνική ζωή - Περίοδος ανάκτησης Η τεχνική ζωή ενός στοιχείου του ενεργητικού είναι η χρονική περίοδος κατά την οποία αυτό μπορεί να παράγει υπηρεσίες. Η οικονομική ζωή είναι η χρονική περίοδος κατά την οποία το αγαθό διατηρείται σε υπηρεσία, λόγω της οικονομικής του υπεροχής έναντι κάθε άλλης εναλακτικής. Μπορεί να είναι μικρότερη ή ίση της τεχνικής ζωής αλλά ποτέ μεγαλύτερη. Περίοδος ανάκτησης είναι η επιτρεπόμενη χρονική περίοδος ανάκτησης της επένδυσης στο στοιχείο του ενεργητικού μέσω της απόσβεσης. Η περίοδος αυτή μπορεί να είναι μεγαλύτερη ή ίση ή μικρότερη της οικονομικής ζωής. Είναι, για παράδειγμα, δυνατό να κρατήσουμε ένα αντικείμενο με περίοδο ανάκτησης πέντε χρόνων για δέκα χρόνια. Μπορούμε να μεταθέσουμε όλη την αποσβεση στα πρώτα πέντε χρόνια ή και να τη διαμοιράσουμε στα δέκα χρόνια ανάλογα με την προτίμηση μας. Αυτό που δεν μπορούμε να κάνουμε είναι να υποτιμήσουμε το αντικείμενο όταν πλέον δεν μας παρέχει καμιά υπηρεσία.

Παράδειγμα 1 Η εταιρεία «ΚΥΡΟΣ κ' ΥΙΟΣ» εξετάζει την αγορά 300 νέων οδηγών δισκέτας για τους υπολογίστές της εκτιμώμενου κόστους 3.000.000 δρχ. Η επένδυση θα αποφέρει καθαρά ετήσια κέρδη 800.000 δρχ. Υπολογίζεται ότι θα πουληθούν στο τέλος του τρίτου χρόνου χρήσης τους για 2.100.000 δρχ. Η απόσβεση θα υπολογιστεί σύμφωνα με την ΣΕΑΚ για τριετή επένδυση. Δεν επιτρέπεται απόσβεση κατά τη διάρκεια του τρίτου χρόνου καθ’ότι είναι το έτος πώλησης των εξαρτημάτων. Η εταιρεία «ΚΥΡΟΣ κ' ΥΙΟΣ» ανήκει στην κατηγορία φορολογίας εισοδήματος με 45% και απαιτεί 15% ποσοστό επιστροφής των επενδύσεων μετά τους φόρους. Τα κέρδη επιπλέων της λογιστική αξία του στοιχείου του ενεργητικού για το έτος πώλησης θα φορολογηθούν κατά το 40% ως κανονικό εισόδημα. Πρέπει η εταιρεία να πραγματοποιήσει την επένδυση; Υπολογίστε τον εσωτερικό βαθμό απόδοσης προ φόρων, μετά φόρων και την παρούσα καθαρή αξία μετά φόρων στο 15%.

Παράδειγμα 2 Να προσδιορισθεί αν θα πρέπει να επιλεγεί οποιαδήποτε από τις παρακάτω αμοιβαία αποκλειόμενες λύσεις Α και Β. Το i με συνυπολογισμό φόρων είναι 8%. Και οι δύο λύσεις αφορούν στην αγορά ενός γερανού με δεκαετή περίοδο οικονομικής ζωής. Σε κάθε περίπτωση θα εφαρμοσθεί η μέθοδος απόσβεσης βάσει του αθροίσματος της σειράς των ετών ζωής. Να ληφθεί υπόψη ότι η φορολογία επί των καθαρών κερδών θα είναι ίση με 45%. Επίσης τυχόν κέρδη υπερτίμησης της αξίας του φορτηγού (δηλ. του πάγιου στοιχείου) θα φορολογηθούν στο 40% του συνολικού τους μεγέθους σαν κανονικά καθαρά κέρδη κατά τον χρόνο που πραγματοποιούνται. Για την απόσβεση θα υποτεθεί ότι η τελική αξία του κάθε φορτηγού είναι μηδέν. Αυτό παρά το γεγονός ότι εκτιμάται ότι η τελική αξία μεταπώλησης του κάθε φορτηγού στο τέλος των δέκα χρόνων θα είναι μεγαλύτερη από το μηδέν. (Εφόσον μας παρέχεται η δυνατότητα, μας συμφέρει να χρησιμοποιούμε μηδενική τελική τιμή για τον υπολογισμό της ετήσιας απόσβεσης).

Παράδειγμα 2 Τα σχετικά χρηματο-χρονοδιαγράμματα χωρίς τον συνυπολογισμό φόρων φαίνονται παρακάτω. Ο γερανός Β είναι μεγαλύτερης δυναμικότητας από τον Α και εκτιμάται ότι θα συμβάλλει στην πραγματοποίηση μεγαλύτερων καθαρών ετήσιων κερδών.