Συναισθήματα Στεφανιαίο Σύστημα
Μέρη του εγκεφάλου που παρεμβαίνουν στο συναίσθημα Συνειδητές εμπειρίες. Γνωστικό στοιχείο. Αποκρίσεις αυτόνομου νευρικού, ενδοκρινικού και κινητικού συστήματος. Εμπλοκή υποφλοιωδών δομών: αμυγδαλή, υποθάλαμος, εγκεφαλικό στέλεχος. Περιφερικές αποκρίσεις ετοιμάζουν το σώμα για δράση.
Θεωρίες για τη σχέση μεταξύ γνωστικών και φυσιολογικών καταστάσεων Θεωρία των James-Lange Τα συναισθήματα είναι γνωστικές αποκρίσεις στις πληροφορίες που έρχονται από την περιφέρεια. Θεωρία των Cannon-Bard Υποφλοιώδεις περιοχές παίζουν βασικό ρόλο στη διεκπεραίωση των συναισθημάτων: υποθάλαμος και θάλαμος δίνουν κινητικές εντολές που ρυθμίζουν τα περιφερικά σήματα του συναισθήματος και παρέχουν στο φλοιό τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη γνωστική αντίληψή τους.
Σύγχρονη άποψη για τη συναισθηματική συμπεριφορά Απόρροια της αλληλεπίδρασης περιφερικών και κεντρικών παραγόντων. Θεωρία του Schachter Ο φλοιός μετασχηματίζει τα περιφερικά σήματα. Δημιουργεί γνωστική απόκριση στις περιφερικές πληροφορίες σύμφωνη με τις προσδοκίες του ατόμου (πείραμα αδρεναλίνης).
Συνδυασμός θεωριών Θεωρία του Damasio Υπόθεση του σωματικού δείκτη: Η συναισθηματική εμπειρία είναι μια «ιστορία» που επινοεί ο εγκέφαλος για να ερμηνεύσει τις αντιδράσεις του σώματος. Οι ίδιες αυτόνομες αποκρίσεις μπορεί να συνοδεύουν διαφορετικά συναισθήματα.
Ο ρόλος του υποθαλάμου στη ρύθμιση του συναισθήματος Ρυθμίζει ζωτικές λειτουργίες: θερμοκρασία, καρδιακό ρυθμό, πίεση αίματος, λήψη νερού και τροφής. Ελέγχει υπόφυση και ενδοκρινικό σύστημα. Αποκαθιστά την ομοιόσταση.
Συμμετοχή αυτόνομου νευρικού συστήματος στα συναισθήματα Αντανακλαστικές (ασυνείδητες) κινήσεις: εφίδρωση, ξηρότητα στόματος, σύσπαση στομάχου, ταχεία αναπνοή, ταχύ καρδιακό ρυθμό, τάση μυών. Συμπαθητική μοίρα (ελέγχει αντίδραση μάχης ή φυγής) και παρασυμπαθητική μοίρα (ανάπαυση και πέψη).
Αναζήτηση φλοιικής και υποφλοιώδους αντιπροσώπευσης των συναισθημάτων James Papez (1937): Υποστήριξε ότι το φλοιικό υπόστρωμα συναισθημάτων είναι το στεφανιαίο σύστημα. Εφόσον ο υποθάλαμος συνδέεται αμφίδρομα με το φλοιό, η γνωστική λειτουργία και το συναίσθημα αλληλοεπηρεάζονται.
Σύνδρομο Klüver-Bucy Αμφίπλευρη αφαίρεση κροταφικού λοβού σε πιθήκους (αμυγδαλής και ιπποκάμπειου σχηματισμού) ημερότητα άμβλυνση συναισθημάτων τάση να βάζουν στο στόμα οτιδήποτε (π.χ. φίδι) αύξηση γενετήσιας συμπεριφοράς καταναγκαστική τάση να διακρίνουν κάθε οπτικό ερέθισμα και να αντιδρούν αδυναμία αναγνώρισης γνωστών αντικειμένων
Τα συμπτώματα του συνδρόμου Klüver-Bucy οφείλονται σε καταστροφή των: Οπτικών συνειρμικών περιοχών του κροταφικού λοβού. Ιππόκαμπου, μαστίου, πρόσθιου πυρήνα του θαλάμου αποταμίευση γνωστικής μνήμης. Αμυγδαλή στοματικές έξεις, αυξημένη γενετήσια ορμή, ημερότητα.
Ρόλος της αμυγδαλής στα συναισθήματα Αποτελείται από πολλούς πυρήνες που συνδέονται με υποθάλαμο, ιπποκάμπειο σχηματισμό, νεοφλοιό, και θάλαμο: Βασικός αμυγδαλικός πυρήνας αισθητικές πληροφορίες Έξω « « « « Κεντρικός « « συστήματα απαγωγών ινών: τελική ταινία, κοιλιακές αμυγδαλόφυγες ίνες
Οδοί μεταβίβασης πληροφοριών στην αμυγδαλή Οι αισθητικές πληροφορίες προέρχονται από: Αισθητικούς πυρήνες θαλάμου ταχεία δραστηριοποίηση σε κίνδυνο. Πρωτοταγείς αισθητικές περιοχές φλοιού ανάδραση σε φλοιικές περιοχές δημιουργούν συνειδητή συναισθηματική εμπειρία.
Ρόλος βασικού και έξω αμυγδαλικού πυρήνα στις συναισθηματικές διαταραχές Βλάβες του βασικού και έξω αμυγδαλικού πυρήνα: Καταργούν την κλασική εξαρτημένη μάθηση. Αναστέλλουν επίκτητες και έμφυτες αντιδράσεις σε ερεθίσματα που προκαλούν φόβο. Αναστέλλουν τη μνήμη για συναισθηματικώς σημαντικά αισθητικά ερεθίσματα. Καταργούν αντιδράσεις απόλαυσης. Καταργούν την εξαρτημένη μάθηση επιλογής θέσης.
Ρόλος κεντρικού αμυγδαλικού πυρήνα στα συναισθήματα Στέλνει ίνες στον υποθάλαμο και εγκεφαλικό στέλεχος. Προκαλεί αύξηση καρδιακού ρυθμού, αρτηριακής πίεσης, ρυθμού αναπνοής (όπως στο φόβο). Προβάλλει σε συνειρμικές περιοχές του φλοιού (κογχομετωπιαίο φλοιό και έλικα προσαγωγίου) συνειδητή αντίληψη συναισθήματος. Ρυθμίζει μεταβολές εγρήγορσης και καρδιακού ρυθμού.
Προμετωπιαία λοβοτομή Egas Moniz (1935) έκοψε στεφανιαίες συνειρμικές ίνες απομονώνοντας κογχομετωπιαίο φλοιό για να θεραπεύσει συναισθηματική διαταραχή. Μειώθηκε το άγχος των ασθενών. Επιπλοκές: επιληψία, αλλαγές προσωπικότητας (έλλειψη αναστολής, πρωτοβουλίας, και κινήτρων). Ανακαλύφθηκαν τα ψυχοφάρμακα.
Θρησκευτικότητα, στεφανιαίο σύστημα, και επιληψία
Διακρανιακός μαγνητικός ερεθιστής (Transcranial magnetic stimulator – TMS) Κράνος που στέλνει γρήγορα εναλλασσόμενο και πολύ δυνατό μαγνητικό πεδίο στον εγκέφαλο.
Ανακάλυψη του Papez (1935) Ασθενείς με λύσσα έδειχναν έντονο θυμό και φόβο. Νεκροψία – ιός στο στεφανιαίο σύστημα.
Κροταφική επιληψία Κρίσεις στο κινητικό σύστημα συσπάσεις μυών. Κρίσεις στο στεφανιαίο σύστημα συναισθηματική έκσταση, απελπισία, θυμός, φόβος, οργασμός, πνευματική εμπειρία, αίσθηση παρουσίας του Θεού, άμεση επικοινωνία.
Προσωπικότητα του κροταφικού λοβού Χωρίς χιούμορ Αλαζονεία Υπεργραφία Εγωκεντρισμός Εριστικός Βαρετός Εμμονή σε φιλοσοφικά και θεολογικά θέματα
Περιστατικό: Παύλος 32 χρονών, κροταφική επιληψία από ηλικία των 8. Έντονος, απορροφημένος στον εαυτό του, αλαζόνας χωρίς ταπεινοφροσύνη πιστού, έλλειψη λίμπιντο, φλερτ. Βιβλίο σχετικά με φιλοσοφία, μυστικισμό, θρησκεία, φύση της Τριάδας, ζωγραφική συμβόλων, χαρτών. Αναδρομές σε κείμενα που διάβασε.
Γιατί έχουν θρησκευτικές εμπειρίες; Ο Θεός πράγματι τους επισκέπτεται; Βιώνουν τόσες παράξενες εμπειρίες θρησκεία τους ηρεμεί ή παρερμηνεύουν την εμπειρία τους ως μηνύματα από το Θεό; Οι συνδέσεις μεταξύ αισθητικών κέντρων (όραση και ακοή) και αμυγδαλή αυξάνουν την αναγνώριση γεγονότων συναισθηματικής σημασίας κάθε τι έχει βαθύ νόημα; Οι άνθρωποι έχουν εξειδικευμένο νευρικό κύκλωμα με στόχο τη θρησκευτική εμπειρία (βιολογική βάση);
Εξελικτική ψυχολογία (Evolutionary psychology) Κεντρική θεωρία: Πολλά ανθρώπινα χαρακτηριστικά (ακόμη και πολιτισμικά) και κλίσεις επιλέχθηκαν μέσω της φυσικής επιλογής γιατί ήταν προσαρμοστικά.
Γιατί έχουν τέτοιες εμπειρίες οι κροταφικοί επιληπτικοί; Υπόθεση: Ενδυνάμωση όλων των συνδέσεων κροταφικών λοβών και αμυγδαλής όλα τα ερεθίσματα προκαλούν εγρήγορση.
Πείραμα Παρουσιάστηκαν λέξεις και φωτογραφίες συνηθισμένων αντικειμένων (παπούτσι, βάζο), γνωστών προσώπων (γονείς αδέρφια), άγνωστων προσώπων, σεξουαλικών λέξεων (επιστημονικές και χυδαίες) και εικόνων (από περιοδικό), βίας και τρόμου, θρησκευτικών λέξεων και εικόνων. Μετρήθηκε το GSR.
Αποτελέσματα Άρα, απορρίπτουμε την εκδοχή της Αυξημένο GSR: Υγιής ομάδα Ομάδα ασθενών με κροταφική επιληψία Βία, σεξ, γνωστούς Μόνο θρησκευτικά θέματα Άρα, απορρίπτουμε την εκδοχή της αυξημένης θρησκευτικότητας επειδή όλα τους φαίνονται σημαντικά.
Συμπεράσματα Οι μόνιμες αλλαγές στο κροταφικό κύκλωμα από επιλεκτική αύξηση ορισμένων συνδέσεων και μείωση άλλων. Υπάρχουν κυκλώματα στον εγκέφαλο που εμπλέκονται στη θρησκεία και που υπερδραστηριοποιούνται σε ορισμένους επιληπτικούς.
Πιθανές εξηγήσεις του συνδρόμου savant Γενική νοημοσύνη αποτέλεσμα πολλών χαρακτηριστικών. Διάνοια = ευνοϊκός τυχαίος συνδυασμός χρωμοσωμάτων. Πρόβλημα: δεν εξηγεί το ταλέντο των savant. Επανασύνδεση μετά από περιγεννητική εγκεφαλική βλάβη, με αυξημένες συνδέσεις. Δεν ξέρουμε αν ισχύει.