Περιφερικά ανευρύσματα: καρωτίδες αρτηρίες Χρήστος Δ. Κάρκος, FRCS, EBIR Αγγειοχειρουργός Ε' Χειρουργική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, Θεσσαλονίκη
Ορισμός Εντοπισμένη ↑ της διαμέτρου >50% τιμές αναφοράς: έσω καρωτίδα 0.55cm ± 0.06 στους άνδρες & 0.49cm ± 0.07 στις γυναίκες, καρωτιδικός βολβός: 0.99 cm ± 0.10 και 0.92cm ± 0.10 2 μορφές, ατρακτοειδή & σακοειδή
Μορφολογία Ατρακτοειδή : συχνότερα αμφοτερόπλευρα και εντοπίζονται στο διχασμό Τα σακοειδή: λιγότερο συχνά είναι μονόπλευρα βρίσκονται πίσω από την στυλοειδή απόφυση
Επιδημιολογία Σπάνια 1-4% όλων των περιφερικών ανευρυσμάτων 0.5-2% του συνολικού αριθμού των επεμβάσεων στις καρωτίδες
Αιτιολογία Αθηροσκλήρωση (70%) Τραύμα Προηγούμενη επέμβαση (ενδαρτηρεκτομή) Φλεγμονή (ωτίτιδα, αμυγδαλίτιδα, σύφιλη, φυματίωση, μυκωτικές λοιμώξεις) Διαχωρισμός Συγγενές Συνδυασμός με ενδοεγκεφαλικά & σπλαγχνικά ανευρύσματα Σύνδρομο Marfan, νόσος Αδαμαντιάδη-Behcet, οζώδης πολυαρτηρίτιδα (PAN) Μετακτινικό
Συμπτώματα ασυμπτωματικά σφύζουσα μάζα θρομβοεμβολή με TIA ή ΑΕΕ (ατρακτοειδή) πίεση παρακείμενων οργάνων (λάρυγγα, οισοφάγου, γλωσσοφαρυγγικού, συμπαθητικών νεύρων, κρανιακών νεύρων ΙΙ,ΙΙΙ,ΙV,V,VI
Σπάνια αιμορραγία από αυτόματη ρήξη «περιαμυγδαλικά αποστήματα» (παροχέτευση-θανατηφόρος αιμορραγία)
Θεραπεία Συντηρητική Χειρουργική (ανοικτή-ενδαγγειακή)
Συντηρητικά μικρά ανευρύσματα μετα-τραυματικά μετά από διαχωρισμό Αντιπηκτικά Τακτική παρακολούθηση με Triplex
Χειρουργική θεραπεία Απολίνωση (trial occlusion) (Μερική) εκτομή & εμβάλωμα Εκτομή & πρωτογενής αναστόμωση Εκτομή & επανεμφύτευση Εκτομή & αποκατάσταση με φλέβα ή PTFE/Dacron
Χειρουργική θεραπεία
Αποτελέσματα θνητότητα 1.2% ΑΕΕ 6% Θνητότητα & επιπλοκές 7.2% Χειρότερα αποτελέσματα σε ρήξη ή ύπαρξη νευρολογικών εκδηλώσεων
Ενδαγγειακές τεχνικές Η πρόσφατη ανάπτυξη των ενδαγγειακών τεχνικών επέτρεψε την επιτυχή θεραπεία ανευρυσμάτων με κεντρική εντόπιση όσο και αυτών που εντοπίζονται περιφερικά, στη βάση του κρανίου και δεν προσεγγίζονται χειρουργικά ή σε επανεπεμβάσεις
Ενδαγγειακή θεραπεία Εμβολισμός με coils Stent-graft Stent Stent & coils μέσω των κυψελών Δυνατότητα εγκεφαλικής προστασίας Trial balloon occlusion υπό TCD ? Πιθανή απολίνωση της έσω καρωτίδας
Ενδαγγειακή θεραπεία
Stent Xact carotid stent system (Abbott Vascular) closed-cell stent
Ανεύρυσμα με συνοδό στένωση i.a. DSA Ανεύρυσμα με συνοδό στένωση
Διέλευση φίλτρου-τεχνική δυσκολία
Εισαγωγή 2ου σύρματος για να περάσει το stent
Τοποθέτηση stent – πριν από την έκπτυξη
Έκπτυξη του stent - ατελής αποκλεισμός αρχικά
Triplex-2 μήνες Πλήρης θρόμβωση του ανευρύσματος
Αποτελέσματα
Αποτελέσματα 42 ασθενείς, 2 δεκαετίες Ι: 1985-1994 (n=22) vs ΙΙ: 1995-2004 (n=20) Ίδια ποσοστά ΣΔ, ΑΥ, ΣΝ Ι: 12 εκτομή & bypass, 6 εκτομή & patch, 4 απολίνωση ΙΙ: 5 εκτομή & μόσχευμα, 1 απολίνωση, 14 ενδαγγειακά (7 stent-graft, 6 stenting & coil exclusion, 1 εμβολισμός με coils
Η ενδαγγειακή ομάδα Μικρότερη διάρκεια νοσηλείας (3.5 μέρες vs 9.4, p<0.01) Λιγότερες βλάβες κρανιακών νεύρων (5 vs 14%, p<0.04) Μικρότερη θνητότητα/μείζον ΑΕΕ (5 vs 14%, p<0.04)
Μυκωτικό ανεύρυσμα «Γέφυρα» προς οριστική αποκατάσταση
Μυκωτικό ανεύρυσμα 2 stent-graft
Συμπεράσματα Με την αυξανόμενη εμπειρία, η ενδαγγειακή θεραπεία γίνεται όλο και περισσότερο μέθοδος επιλογής Ικανοποιητικά αποτελέσματα ?Μεσοπρόθεσμα & μακροπρόθεσμα αποτελέσματα (μετανάστευση, στένωση & θρόμβωση του stent καθώς και την ανάπτυξη νευρολογικών εκδηλώσεων)