Ισοστάθμιση Χημικών Αντιδράσεων Οξειδοαναγωγής

Πορεία που ακολουθούμε: Βρίσκουμε ποιο ο στοιχείο οξειδώνεται και ποιο ανάγεται Υπολογίζουμε τη μεταβολή των αριθμών οξείδωσης του οξειδωτικού και αναγωγικού σώματος Τοποθετούμε τη συνολική μεταβολή του Α.Ο του οξειδωτικού σαν συντελεστή του αναγωγικού και αντίστροφα. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζουμε ότι η συνολική μεταβολή Α.Ο. οξειδωτικού ισούται με συνολική μεταβολή Α.Ο. αναγωγικού Εάν οι μεταβολές των Α.Ο απλοποιούνται, τις απλοποιούμε. Με βάση τους συντελεστές που τοποθετήσαμε στα προϊόντα τοποθετούμε τους κατάλληλους συντελεστές στα αντιδρώντα. Υπολογίζομε τους υπόλοιπους συντελεστές, ώστε η αντίδραση να είναι ισοσταθμισμένη. Αριθμός ατόμων του στοιχείου που ανάγεται Χ ελάττωση Α.Ο = Αριθμός ατόμων του στοιχείου που οξειδώνεται Χ αύξηση Α.Ο

4 4 1 2 Παράδειγμα 1 Οξείδωση, Α.Ο 4 +4 C + HNO3  CO2 + NO2 + H2O +5 +4 C + HNO3  CO2 + NO2 + H2O 4 1 2 +5 +4 1 αναγωγή, Α.Ο Βρίσκουμε ποιο στοιχείο οξειδώνεται και ποιο ανάγεται και υπολογίζουμε τη μεταβολή των Α.Ο. Τοποθετούμε τη συνολική μεταβολή του Α.Ο του οξειδωτικού σαν συντελεστή του αναγωγικού και αντίστροφα. Ξεκινώ από τα προϊόντα και διορθώνω τα αντιδρώντα, με βάση τους συντελεστές που τοποθέτησα στα προϊόντα Το 1 παραλείπεται Υπολογίζομε τους υπόλοιπους συντελεστές, ώστε η αντίδραση να είναι ισοσταθμισμένη.

Αριθμός ατόμων αντιδρώντα προϊόντα Επαλήθευση 4 +4 C + 4 HNO3  CO2 + 4 NO2 + 2 H2O +4 +5 1 Πόση είναι η μεταβολή του Α.Ο του αναγωγικού; 1 άτομο C X 4 = 4 Πόση είναι η μεταβολή του Α.Ο του οξειδωτικού; 4 άτομα N X 1 = 4 Συνολική αύξηση του A.O. του αναγωγικού = Συνολική ελάττωση του A.O. του oξειδωτικού Αριθμός ατόμων αντιδρώντα προϊόντα C 1 H 4 N O 12

5 +7 +2 +2 +3 1 KMnO4 + FeCl2 + HCl  KCl + MnCl2 + Fe Cl3 + H2O 5 8 5 Το Mn ανάγεται από +7 σε +2. Τοποθετούμε τη μεταβολή του Α.Ο (5) σαν συντελεστή μπροστά από το FeCl 3. Διορθώνουμε τα άτομα σιδήρου στα αντιδρώντα. Ο Fe οξειδώνεται από + 2 σε +3. Άρα για το MnCl2 ο συντελεστής είναι1 και παραλείπεται Ισοσταθμίζω τα άτομα Cl. Έχω 18 άτομα Cl στα προϊόντα, βάζω το συντελεστή 8 μπροστά από HCl , για να γίνουν και στα αντιδρώντα 18 Ισοσταθμίζω τα άτομα Η. Έχω 8 άτομα Η στα αντιδρώντα, βάζω το συντελεστή 4, μπροστά από Η2Ο

οξείδωση 1 +1 +5 +2 αναγωγή 3 3 Αg + HNO3  AgNO3 + NO + H2O 4 3 2 οξείδωση 1 +1 3 Αg + HNO3  AgNO3 + NO + H2O 4 3 2 +5 +2 αναγωγή 3 Ο Αg οξειδώνεται από 0 σε +1. Τοποθετούμε τη μεταβολή του Α.Ο (1) σαν συντελεστή μπροστά από το NO. Το Ν ανάγεται από + 5 σε +2. Άρα για το AgNO3 βάζω το συντελεστή 3 Διορθώνω τα άτομα Αg στα αντιδρώντα Ισοσταθμίζω τα άτομα Ν στα αντιδρώντα. Έχω συνολικά 4 άτομα Ν στα προϊόντα, βάζω το συντελεστή 4 μπροστά από HΝΟ3 , για να γίνουν και στα αντιδρώντα 4. Στην αντίδραση αυτή, ένα μέρος του νιτρικού οξέος ανάγεται και ένα μέρος σχηματίζει το νιτρικό άλας Ισοσταθμίζω τα άτομα Η. Έχω 4 άτομα Η στα αντιδρώντα, βάζω το συντελεστή 2, μπροστά από το Η2Ο στα προϊόντα.