Φάρμακα και Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα (ΑΝΣ) Παρουσίαση: Λάζαρος Παπαδόπουλος, Οδοντίατρος

Αυτόνομο νευρικό σύστημα Το ΑΝΣ αποτελείται από νεύρα που διατρέχουν όλο το σώμα και καταλήγουν σε όλα τα όργανα. Ανάλογα με τη δράση τους στα όργανα αυτά, διακρίνονται σε νεύρα του συμπαθητικού και νεύρα του παρασυμπαθητικού συστήματος

ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ – ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ: ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

ΔΡΑΣΗ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟΥ - Μάχη ή Φυγή

ΔΡΑΣΗ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟΥ - STRESS

ΔΡΑΣΗ ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟΥ - ΧΑΛΑΡΩΣΗ

ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Διαστολή κόρης ματιού(μυδρίαση) – εφίδρωση

ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Συστολή κόρης ματιού (μύση)

Νεύρα νωτιαίου μυελού (σπονδυλική στήλη)

Μετάδοση εντολών

ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΕΝΤΟΛΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΟΡΓΑΝΟ-ΣΤΟΧΟ Νευρομεταβιβαστης NorAdr ή Ach Νευρομεταβιβαστης Ach (Ακετυλοχολίνη) Μετα-γαγγλιακή νευρική ίνα Προ-γαγγλιακή νευρική ίνα Γάγγλιο

Παράδειγμα οργάνου-στόχου: Καρδιά

Νευρικές συνάψεις

ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ

Φάρμακα του παρασυμπαθητικού 1. Παρασυμπαθητικο-μιμητικά φάρμακα: Προκαλούν στον άνθρωπο ενέργειες παρόμοιες με αυτές του παρασυμπαθητικού. 2. Αντιχολινεργικά-αντιμουσκαρινικά φάρμακα: Αναστέλλουν τις ενέργειες του παρασυμπαθητικού.

Παρασυμπαθητικομιμητικά Άμεσα ή χολινεργικά φάρμακα: Μιμούνται τη δράση της ακετυλοχολίνης (π.χ. η πιλοκαρπίνη) Έμμεσα ή αντι-χολινεστερασικά: Δεσμεύουν την ακετυλοχολινεστεράση και επιτρέπουν έτσι στην Ach να δράσει περισσότερο. (πχ. φισοστιγμίνη, νεοστιγμίνη). Επίσης εντομοκτόνα, δηλητηριώδη αέρια Προκαλούν: Βραδυκαρδία, πτώση πίεσης, αύξηση κινητικότητας εντέρου, μείωση ενδοφθάλμιας πίεσης Χρήση: Θεραπεία γλαυκώματος, μυασθένειας

Αντιχολινεργικά - Αντιμουσκαρινικά Δεσμεύουν τους μουσκαρινικούς υποδοχείς και έτσι η Ach δεν μπορεί να συνδεθεί μαζί τους για να δράσει. Π.χ. Ατροπίνη, σκοπολαμίνη Προκαλούν : Ταχυκαρδία Αναστολή κινήσεων στομάχου και εντέρου Μυδρίαση Διαστολή (χάλαση) των βρόγχων Χρήση: σε κωλικούς εντέρου & χολής, στο άσθμα

Φάρμακα του συμπαθητικού Υποδοχείς Α ή Β Νοραδρεναλίνη Όργανο στόχος Συμπαθητικομιμητικά: Προκαλούν στον άνθρωπο παρόμοιες ενέργειες με το συμπαθητικό. (π.χ. Ισοπρεναλίνη, εφεδρίνη) Χρήση: Θεραπεία άσθματος, αλλεργικού σοκ, καρδιακής ανακοπής Συμπαθητικολυτικά ή αναστολείς των υποδοχέων Α ή Β: Δεσμεύουν τους υποδοχείς και δεν επιτρέπουν στη Νοραδρεναλίνη να συνδεθεί. (Alpha & Beta blockers) Π.χ. Φαιντολαμίνη (αναστολέας Α) Προπρανολόλη (αναστολέας Β) Χρήση: Θεραπεία υπέρτασης