Γενετική βελτίωση της ρητινοπαραγωγής στη χαλέπιο πεύκη (Pinus halepensis Mill). H συμβολή της χρήσης του φυσικού πολυμερούς “ρετσίνι” στη βελτίωση της ποιότητας των υγρών καυσίμων (diesel). Γενετική βελτίωση της ρητινοπαραγωγής στη χαλέπιο πεύκη (Pinus halepensis Mill). H συμβολή της χρήσης του φυσικού πολυμερούς “ρετσίνι” στη βελτίωση της ποιότητας των υγρών καυσίμων (diesel). Α. Σκαλτσογιάννης 1, Κ. Τσανακτσίδης 2, Ε. Κατσίδη 1,2, Δ. Μήτρας 1, Μ. Τσακτσίρα 1 1 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών, Θεσσαλονίκη ΤΚ ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Σχολή ΣΤΕΦ, Τμήμα Τεχνολογιών Αντιρρύπανσης, Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου Καυσίμων,Κοίλα Κοζάνης ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η Ελλάδα ως τη δεκαετία του ΄70 θεωρούνταν η μεγαλύτερη ρητινοπαραγωγός χώρα της Ευρώπης, λόγω της ποσότητας και της ποιότητας της ρητίνης που παρήγαγε, από τους φυσικούς πληθυσμούς χαλεπίου πεύκης. Το γνώρισμα ρητινοπαραγωγή, ελέγχεται γενετικά (h2>0,70) και παρουσιάζει μεγάλη παραλλακτι- κότητα μεταξύ των ατόμων (0,5-15Kg/έτος). Η ύπαρξη των παραμέτρων αυτών, αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη γενετική βελτίωση του χαρακτήρα. Η μέθοδος που προτείνεται, είναι η επιλογή των αρίστων φαινοτύπων-γενοτύπων από φυσικούς πληθυσμούς, με βάση την ετήσια παραγωγή και τη σταθερότητα της απόδοσης στο χρόνο, καθώς και η τεχνική του εμβολιασμού Αγγλικού τύπου για τον κλωνισμό τους. Η ταυτοποίησή τους απέβη επιτυχής με τη χρήση των γενετικών δεικτών RAPD's. Επειδή, η ρητίνη δρα ως φυσικό πολυμερές εξαιτίας της ύπαρξης της ένωσης ισοπρένιο, μελετήθηκε η επίδρασή της στη βελτίωση της ποιότητας των υγρών καυσίμων, ως μέσο απομάκρυνσης υγρασίας. Με την εφαρμογή των μεθόδων ASTM, παρατηρήθηκε βελτίωση των φυσικο-χημικών ιδιοτήτων του diesel και συγκεκριμένα αυξήθηκε η θερμαντική ικανότητα κατά 633 J/g, μειώθηκε το ποσοστό υγρασίας και αγωγιμότητας κατά 70% και 74% αντίστοιχα ενώ, παράλληλα, αναμένεται και μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων (CO, C,, CxHψ,). Επιλογή άριστων σε παραγωγή ρητίνης γενοτύπων χαλεπίου πεύκης ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Επιλογή αρίστων γενοτύπων για παραγωγή ρητίνης: επιλογή αρίστων γενοτύπων με βάση τη σταθερότητα των φαινοτύπων στο χώρο και στο χρόνο. Κλωνική αναπαραγωγή: Εμβολιασμός Ταυτοποίηση των επιλεγμένων ατόμων: χρησιμοποιήθηκαν οι μοριακοί δείκτες RAPD’s (εκκινητές OPA01, OPA07, OPE02, OPH05, OPH07, OPH09). Αξιοποίηση της ρητίνης με την εφαρμογή της στη βελτίωση των φυσικοχημικών ιδιοτήτων του καυσίμου diesel: Προσδιορισμός του βέλτιστου πρωτοκόλλου για την αφαίρεση της περιεχόμενης υγρασίας του υπό μελέτη καυσίμου (Μέθοδοι ASTM) Αξιοποίση Μετρηθείσες τιμές των φυσικοχημικών ιδιοτήτων του diesel με και χωρίς “ρετσίνι”* (Μέθοδοι προσδιορισμού ASTM) ΔKg 1 ο έτοςKg 2 ο έτοςΜ.Ο. ± Τ.Σ ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ±2 Ταυτοποίηση Γενότυποι των υψηλοαποδοτικών σε ρητίνη ατόμων ΓΟΝ. ΘΕΣΗ Δ1Δ2Δ12Δ18 ΓΟΝ. ΘΕΣΗ Δ1Δ2Δ12Δ18 ΓΟΝ. ΘΕΣΗ Δ1Δ2Δ12Δ18 0PA OPA OPH OPA OPA OPH OPA OPE OPH OPA OPE OPH OPA OPE OPH OPA OPE OPH OPA OPE OPH OPA OPE OPH OPA OPE OPH OPA OPE OPH OPA OPE OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH OPH OPA OPH Φυσικοχημικές ιδιότητεςκαύσιμο dieselκαύσιμο diesel + ρητίνη* Πυκνότητα 15 o C (g/mL) Κινηματικό ιξώδες (40 o C) mm 2 /s (cSt) Αγωγιμότητα pS/m ( o C)43 (27 o C)11 (27 o C) Υγρασία (mg/kg) Σημείο ανάφλεξης ( o C)6361 Θερμογόνος Δύναμη (J/g)  Η γενετική βελτίωση του γνωρίσματος “ρητινοπαραγωγή”, με τη μέθοδο της μαζικής επιλογής που βασίζεται στη σταθερότητα της απόδοσης του φαινοτύπου στο χρόνο, κρίνεται απόλυτα επιτυχής  Η κλωνοποίηση των επιλεγμένων ατόμων απέβη επιτυχής με τον εμβολιασμό  Οι μοριακοί δείκτες RAPDs απεδείχθησαν αξιόπιστοι στην ταυτοποίηση των επιλεγμένων ατόμων  Η χρήση της ρητίνης στα υγρά καύσιμα της προσδίδει μία νέα εφαρμογή, στα πλαίσια αξιοποίησής της, με θετικές συνέπειες παγκοσμίου εμβέλειας  Η συνεισφορά της στην προστασία του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα στην μείωση εκπομπών αέριων ρύπων (άκαυστοι υδρογονάνθρακες) αναμέ- νεται θετική  Η αντικατάσταση των συνθετικών τεχνητών πολυμερών με τη χρήση ενός φυσικού, ανανεώσιμου, οικονομικού πολυμερούς, τη ρητίνη, θεωρείται επιβεβλημένη ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Κλωνοποίηση * 2,5-5 Kg / ton καυσίμου ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Επιλογή ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Α. ΣΚΑΛΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ, Κ. ΤΣΑΝΑΚΤΣΙΔΗΣ,