1 Ηλεκτρονική Εκδοτική Χρήστος Παπαθεοδώρου ΕΚΕΦΕ “Δημόκριτος” Βιβλιοθήκη

2 Δομή μαθήματος  Ορισμοί  Δημιουργία ηλεκτρονικής δημοσίευσης Διαδικασίες Εργαλεία και Λογισμικό Πρακτική άσκηση στο εργαστήριο  Ηλεκτρονικά Βιβλία και Περιοδικά  Πρότυπα  Αρχειοθέτηση – Διατήρηση (archiving)  Οικονομικά θέματα  Διακίνηση, προβολή ηλεκτρονικών δημοσιευμάτων

3 Επιστήμη Πληροφόρησης  Παραγωγή  Διακίνηση  Χρήση  Δημοσίευμα Τρόπος παραγωγής και κατοχύρωσης πνευματικού έργου Εργαλείο για έρευνα Μέσο επικοινωνίας μιας κοινότητας  e-publishing - digital library: παράλληλοι δρόμοι Πληροφορίας

4 Συστατικά δημοσίευσης  Σκοπός - Ιδέα  Πηγές  Δημιουργός - συγγραφέας  Σχέδιο  Αξιολόγηση - Θεώρηση (peer review)  Συμβολή  Έκδοση – πολλαπλασιασμός  Διακίνηση – διάθεση  Οργάνωση – επεξεργασία  Χρήση

5 Ρόλοι: εναλλαγές - ανατροπές  Συγγραφέας - δημιουργός  Εκδότης  Τυπογράφος  Διαθέτης  Βιβλιοπώλης  Βιβλιοθήκη  Αναγνώστης - Χρήστης

6 Παραγωγή Εντύπου: γραμμική Δημιουργία Δημοσίευση ΔημιουργόςΣχέδιοΑξιολόγησηΣυμβολήΈκδοσηΔιακίνησηΧρήσηΟργάνωση

7 Ιστορική Αναδρομή  Χρήση υπολογιστών στην παραγωγή έντυπων δημοσιευμάτων.  Διακίνηση κειμένου πανομοιότυπου με έντυπο σε ηλεκτρονική μορφή και με ηλεκτρονικά μέσα.  Αποκλειστικά ηλεκτρονική διακίνηση κειμένου (βάσεις δεδομένων, ηλεκτρονικά περιοδικά)  Πλήρης εκμετάλλευση ηλεκτρονικού περιβάλλοντος (ερευνητικές προσπάθειες).

8 Electronic book is any book, which can be downloaded and read on a computer or special reader.

9 Χαρακτηριστικά  Convenient navigation (hyper-links)  Use various formats (multimedia)  Search Possibilities  Identification number (ISBN, ISSN)

10 Ορισμός  Ηλεκτρονική παραγωγή αποθήκευση και διακίνηση εντύπου (π.χ. Web content) είτε για πρώτη φορά, είτε επανέκδοση έντυπου υλικού  Μέσο Web CD-ROMs

11 Ηλεκτρονική δημοσίευση ΔημιουργόςΣχέδιοΑξιολόγησηΣυμβολήΧρήστης Οργάνωση Έκδοση Δίκτυο Παράμετροι Χώρος: δίκτυο Χρόνος: ελάχιστος Κυκλικό μοντέλο Δικτυακή οργάνωση

12 Advantages -Limitations  It is a lot of easier  It is much faster  It is less expensive  It can use multimedia and varying format options  It will be available internationally  On-line reading difficulties

13 Organisations of electronic publishers  Electronically Published Internet Connection  Association of Electronic Publishers  Internet Professional Publishers Association

14 Ηλεκτρονικά Βιβλία  Επιμελητής ύλης (Editor) ή συγγραφέας: Εκδότης (Publisher) Διανομέας (Distributor) Πωλητής ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ!  Ελάχιστο κόστος έκδοσης  Μηδενικό κόστος διανομής

15 Κατηγορίες έκδοσης e-book  Εμπορικό e-publishing acceptance < 10% Οι συγγραφείς δεν πληρώνουν  Επιχορηγούμενο (Subsidy) e-publishing Χωρίς ποιοτικό έλεγχο Οι συγγραφείς πληρώνουν  Self-publishing

16 Μορφές e-books  Περιορισμένη διαμόρφωση κειμένου  HTML Αμφίβολη εκτύπωση  PDF Απαιτεί Reader  Electronic book reader Portability, annotations, απαραίτητος ο εξοπλισμός

17 Δυνατότητες  Σελιδοδείκτες (bookmarks)  Σημειώσεις στο κείμενο  Υπογραμμίσεις  Εργαλεία αναζήτησης και πλοήγηση  Περιεχόμενα, Πληροφορίες για πόσο απομένει

18 Απαιτήσεις  Λιτό, περιεκτικό (concise) μείωση μήκους σελίδας  Ευκολοδιάβαστο (scannable) boldface text, bulleted lists, shorter text, more headings  Αντικειμενικό (objective)

19 Διαδικασία - εργαλεία  Δημιουργία σελίδων book builder, authoring tools  Συναρμολόγηση (assembly)υλικού book compositor  Ανάγνωση βιβλίου book reader

20 HTML  To create a book as a Webpage or series of Webpages  To transform these Webpages into executable (EXE) files

21 Ways to transform text into HTML file:  Text HTML editor  “What You See Is What You Get”, or WYSIWYG HTML editor  Microsoft Word program

22 HTML -.exe tools  HyperMaker HTML  Neobook  E-ditor  E-book Wizard  And many others at

23 PDF  Open the document in Microsoft Word.  Click the Create Adobe PDF button in the task bar or choose File > Create Adobe PDF.  In the General panel, select Use Acrobat Distiller, and then select Print Via Distiller’s Printer. Then choose eBookOptimized from the Distiller Settings pull-down menu.  Click Create. The PDF document is generated, placed in the same folder as the original document, and then opened in Acrobat. The Adobe Acrobat software can be obtained at Adobe’s Website at /

24 Projects of e-books:  Project Gutenberg (information)  eLib programme

25 Websites of e-books:  The On-Line Books Page (free books)  Prize-Winning Books On-Line  Christian Classic  The Internet Public Library: Reading Room (searching, browsing)  Barnes&Noble.com E-Book store (shopping)  eBookNet (eBook business news)  The Internet Book Information Center

26 Tips for creating your e-book  Create a directory on your computer to include all the files for your e-book. These files will include HTML, graphics, backgrounds, etc.  E-books should contain mainly text. Try to limit your banners to one per page. To keep your file size down, you may want to use only non-animated banners.  E-books are generally formatted at a small screen resolution so make sure your pages are viewable through any screen size.  Include good navigational links throughout your pages.  For massive distribution, make sure you include a short paragraph on your main page in regard to your copyrights and distribution.  Register your e-book with ISBN agency.

27 Ηλεκτρονικά περιοδικά  Ηλεκτρονικά διαθέσιμες περιοδικές εκδόσεις = περιοδική ενημέρωση Web site

28 Ιστορικό e-journals  Web ή σε CDs  Ελεύθερα ή με συνδρομή  HTML, PDF, κ.λπ.  JSTOR, Journal storage project: ηλεκτρονικό αρχείο παρακαταθήκης έντυπων περιοδικών (electronic archiving of printed journals, ).

29 Τύποι e-journals  “ Parallel published” journals, with both printed and electronic versions available to the public Πιστά αντίγραφα έντυπων περιοδικών Ηλεκτρονικά περιοδικά με έντυπα αντίγραφα  “Electronic” journals only

30 Χαρακτηριστικά 1/2  Παραδοτέα στον υπολογιστή κάθε αναγνώστη  Ταυτόχρονη χρήση από πολλούς αναγνώστες  Δυνατότητες αναζήτησης κειμένου  Δυνατότητες ενσωμάτωσης πολυμέσων  Ελαχιστοποίηση κόστους-χρόνου έκδοσης  Αναδραστικότητα (interactivity): ανταλλαγή απόψεων μέσω , forums, chat rooms.

31 Χαρακτηριστικά 2/2  Διασύνδεση (links) αναφερόμενων άρθρων (references) από τον ίδιο ή άλλο εκδοτικό οίκο.  Αναζήτηση και σύνδεση άρθρων από ευρετήρια και βάσεις δεδομένων περιλήψεων (abstracts).  Εξασφάλιση αυθεντικότητας και copyrights.  Ενίοτε απαιτούν «εξοπλισμό» για την ανάγνωσή τους.  Ακολουθούν πρότυπα (DOI, TEI)

32 Advantages of e-journals:  They are free  Their old volumes are available  They present news more efficiently than “traditional” media  They enable searching by keyword

33 Ταυτοποίηση  Έντυπα: ISBN, ISSN, Call numbers Τα άρθρα πιο δύσκολα ταυτοποιούνται αλλά είναι (φυσικά) δεμένα στο έντυπο  Τα ηλεκτρονικά άρθρα περιέχουν επιμέρους ψηφιακά αντικείμενα (ήχοι, εικόνες κ.λπ)  Ανάγκη για μοντέλο ταυτοποίησης ηλεκτρονικών άρθρων και των περιεχομένων τους SICI (serial item and contribution identifier), DOI (digital object identifier), OCLC PURL (persistent names of Internet addresses, URL)

34 Άλλα θέματα  Αλληλοσυνδεόμενα προβλήματα Άδειες και διαχείριση πρόσβασης Πνευματικά δικαιώματα Τιμολόγηση Αξιολόγηση άρθρων (peer review) Authentication (version control, protection from change) Availability (όχι απαραίτητα δωρεάν)  Διαφύλαξη κερδών από περιορισμό στην πρόσβαση μέσω «αδειών» (licenses)  Μοντέλα τιμολόγησης

35 Archiving 1/2  Μακροχρόνια απόθήκευση, διατήρηση και προσπέλαση ψηφιακού υλικού.  Κύκλος ζωής Δημιουργία (preservation indicator) Επιλογή υλικού, απόκτηση και ανάπτυξη συλλογής Πολιτικές (links, refreshing) Μέθοδοι συλλογής (robots, harvesting, πνευματική ιδιοκτησία)

36 Archiving 2/2  Ταυτοποίηση και καταλογογράφηση Μεταδεδομένα Πρότυπα ταυτοποίησης (DOI, PURL)  Αποθήκευση  Διατήρηση Hardware / software Μορφή (Look and feel), μετατροπή format Διαλειτουργικότητα  Προσπέλαση (μηχανισμοί, ασφάλεια)

37 Διεθνείς δραστηριότητες - προσπάθειες  Συνασπισμοί Βιβλιοθηκών - SPARC a0 a0  HighWire Press  JSTOR, Journal storage project  NewJour: directory of electronic journals and newsletters  CatchWord  CrossRef

38 The basic stages  Planning: τύπος, δομή, πλοήγηση, περίοδοι ανανέωσης (έκδοσης τευχών, τόμων)  Creating content  Design  Realisation (programming, έλεγχος, upload to Web)  Developing (ανανέωση, συντήρηση)

39 Tree of folders

40 Text enconding Initiative  Διαδικασία διάκρισης χαρακτηριστικών κειμένου = markup, enconding με τη μορφή tags  Υποσύνολο SGML  Καλύπτει: Δομή (παράγραφοι, σελίδες, διάλογοι, υποσημειώσεις, σύνδεσμοι) Γλωσσική επεξεργασία (διάλεκτοι, ονόματα, προτάσεις λέξεις, εκφράσεις, στοιχεία μετάφρασης) Μεταδεδομένα (βιβλιογραφικά στοιχεία, εκδοτικό ιστορικό κ.λπ)

41 document encoding 1/4  Title The File Description The Title Statement The Edition Statement The Extent Statement The Publication Statement Series and Notes Statements The Source Description The Encoding Description Project and Sampling Descriptions Editorial Declarations Tagging, Reference, and Classification Declarations The Profile Description The Revision Description

42 document encoding 2/4  Body Text Division Elements Headings and Closings Prose, Verse and Drama  Page and Line Numbers  Marking Highlighted Phrases Changes of Typeface, etc. Quotations and Related Features Foreign Words or Expressions  Notes  Cross References and Links Simple Cross References Extended Pointers Linking Attributes

43 document encoding 3/4  Editorial Interventions  Omissions, Deletions, and Additions  Names, Dates, Numbers and Abbreviations Names and Referring Strings Dates and Times Numbers Abbreviations and their Expansion Addresses  Lists  Bibliographic Citations  Tables

44 document encoding 4/4  Figures and Graphics  Interpretation and Analysis Orthographic Sentences General-Purpose Interpretation Elements  Technical Documentation Additional Elements for Technical Documents Generated Divisions Index Generation  Character Sets, Diacritics, etc.  Front and Back Matter Front Matter Title Page Prefatory Matter Back Matter Structural Divisions of Back Matter

45 Digital Object Identifier (DOI)  Ανάγκη δια-σύνδεσης περιεχομένου ανεξάρτητα από ιδιοκτησία και τοποθεσία  Ανάγκη εντοπισμού πληροφορίας και εμπορικών συναλλαγών  Μηχανισμός ταυτοποίησης περιεχομένου  Μηχανισμός διαχείρισης (πνευματικών) δικαιωμάτων  1997, βασισμένο στο ANSI/NISO Z39.84 standard

46 Δομή του DOI 1/2  Identifier Prefix: δίνεται από registraton agency (10, κωδικός εκδότη) Suffix: δίνεται από τον εκδότη (π.χ. ISSN) σε αντικείμενα οποιουδήποτε μεγέθους (βιβλίο, άρθρο, περίληψη, κεφάλαιο) και τύπου (text, audio, video, image, software)

47 Δομή του DOI 2/2  Resolution Κεντρικό directory Σύνδεση DOI-item και των περιεχομένων του με διεύθυνση στο Internet  Metadata Διατηρούνται από τον εκδότη Ελάχιστο επίπεδο δημόσιων δομημένων μεταδεδομένων στο DOI-item (identifier, title, type, mode, primary agent, agent role). Δυνατότητα ορισμού από κοινότητες χρηστών και ομάδες εφαρμογών με δυνατότητα διαλειτουργικότητας (application profiles)

48 Examples of e-journals on Web  Arts Journal  Ellavon  Flightless Humingbird  Frontera Magazine  Intercultural Communication  Cultural Critique  Invisible culture  Baltolink: A critical Journal on the arts Collections of electronic periodical publications:  The Internet Public Library: Reading Room  New Jour  Electronic Library