Φαινόμενο του θερμοκηπίου

Περιεχόμενα Χρονολογικά γεγονότα Τι είναι; Περιγραφή Πώς δημιουργείται το πρόβλημα με εικόνες; Γιατί αποτελεί πρόβλημα; Αίτια Επίδραση ανθρώπινης δραστηριότητας Επιπτώσεις Ενδείξεις Διεθνείς Προσπάθειες Προτεινόμενες λύσεις Βιβλιογραφία

Χρονολογικά γεγονότα του φαινομένου θερμοκηπίου 1824 Ο Ζοζέφ Φουριέ θέτει το θέμα του ρόλου που παίζει η ατμόσφαιρα της Γης στη θερμοκρασία του πλανήτη, καθώς και της επιπτώσεις της βιομηχανίας στο κλίμα. 1896 Ο Σουηδός Σβάντε Αρρένιους υποστηρίζει ότι η θερμοκρασία του εδάφους επηρεάζεται από τα αέρια που συγκρατούν τη θερμότητα. 1957 Ο Τσαρλς Ντέιβιντ Κίλινγκ μετράει την συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα συμπεραίνοντας ότι σε περίοδο έξι ετών, φαίνεται καθαρά η αύξηση της συγκέντρωσης του ποσοστού του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. 1980 Ο Σουηδός Μπερτ Μπολίν διαπιστώνει πως η θερμοκρασία της Γης αυξάνεται εδώ και ένα αιώνα. 1997 Στο Κιότο της Ιαπωνίας 38 βιομηχανικές χώρες δεσμεύονται να μειώσουν ως το 2010 τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 5.2% (μέσος όρος) σε σχέση με το 1990. Το πρωτόκολλο αυτό δεν έχει επικυρωθεί. 2001 Στη Βόννη γίνεται το πρώτο βήμα για την επικύρωση του πρωτόκολλου του Κιότου

Τι είναι ; Από πού πήρε το όνομά του; Είναι χρήσιμο; Φαινόμενο του θερμοκηπίου θεωρείται η πιθανολογούμενη αύξηση της μέσης γήινης θερμοκρασίας ως συνέπεια της συνεχούς αύξησης της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Από πού πήρε το όνομά του; Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου ονομάστηκε έτσι γιατί λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί και ένα θερμοκήπιο. Είναι χρήσιμο; Το φαινόμενο του θερμοκηπίου το χρειαζόμαστε για να διατηρούμε τη Γη μας ζεστή, ώστε να υπάρχει ζωή. Χάρη στο φαινόμενο αυτό η μέση θερμοκρασία της Γης διατηρείται στο επίπεδο των 15οC.

Η Γη δέχεται συνολικά ηλιακή ακτινοβολία Η Γη δέχεται συνολικά ηλιακή ακτινοβολία. Ένα μέρος της απορροφάται από το σύστημα Γης-ατμόσφαιρας, ενώ το υπόλοιπο διαφεύγει στο διάστημα. Περίπου το 30% της εισερχόμενης ηλιακής ακτινοβολίας ανακλάται, σε ποσοστό 6% από την ατμόσφαιρα, 3% από τα νέφη και 4% από την επιφάνεια της Γης. Το 70% της ηλιακής ακτινοβολίας απορροφάται, κατά 16% από την ατμόσφαιρα (συμπεριλαμβανομένου και του στρατοσφαιρικού στρώματος του όζοντος), κατά 3% από τα νέφη και κατά 51% από την επιφάνεια και τους ωκεανούς. Λόγω της θερμοκρασίας της, η Γη εκπέμπει θερμική ακτινοβολία η οποία αντιστοιχεί σε μεγάλα μήκη κύματος, ενώ η αντίστοιχη ηλιακή ακτινοβολία είναι μικρού μήκους κύματος. Η ατμόσφαιρα της Γης διαθέτει μεγάλη αδιαφάνεια στην, μεγάλου μήκους κύματος, γήινη ακτινοβολία, έχει δηλαδή την ικανότητα να απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της, ποσοστό περίπου 71%. Η ίδια η ατμόσφαιρα επανεκπέμπει θερμική ακτινοβολία μεγάλου μήκους κύματος, μέρος της οποίας απορροφάται από την επιφάνεια της Γης, η οποία θερμαίνεται ακόμη περισσότερο. Τα αέρια του θερμοκηπίου απορροφούν την μεγάλου μήκους κύματος γήινη ακτινοβολία και επανεκπέμπουν θερμική ακτινοβολία θερμαίνοντας την επιφάνεια. Ορισμένα αέρια, όπως το όζον, έχουν αδιαφάνεια και στην ηλιακή ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να απορροφούν ένα μέρος της, συμβάλλοντας σε ένα βαθμό και στην ψύξη της γήινης επιφάνειας. Περίπου το 86% της κατακρατούμενης από την ατμόσφαιρα γήινης ακτινοβολίας, οφείλεται στην παρουσία υδρατμών, διοξειδίου του άνθρακα και νεφών. Οι υδρατμοί αποτελούν ενεργό συστατικό, κατά ποσοστό 60%, ενώ μικρότερη συνεισφορά έχουν και τα αέρια μεθανίου , οξειδίου του νατρίου και όζοντος (περίπου 8%).

Η επιφάνεια της γης εκπέμπει ενέργεια Η ατμόσφαιρα εκπέμπει ενέργεια Η ηλιακή ακτινοβολία θερμαίνει την επιφάνεια της γης Τα αέρια του φαινομένου του θερμοκηπίου θερμαίνονται από την ακτινοβολία που εκπέμπει η γη

Τα κυριότερα αέρια του θερμοκηπίου; Διοξείδιο του άνθρακα (CO2) Μεθάνιο (CH4) Όζον (Ο3) Διοξείδιο του αζώτου (NO2) Χλωροφθοράνθρακες (CFCs, HCFC-22) Υδρατμοί (H20) Τα αέρια του φαινομένου του θερμοκηπίου (με θερμαντική επίδραση) παραμένουν στην ατμόσφαιρα για 100 έτη

Πώς δημιουργείται το πρόβλημα με εικόνες; Οι υδρατμοί, το διοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο σχηματίζουν ένα φυσικό διαχωριστικό γύρω από τη Γη. Πάντως η καύση ορυκτών καυσίμων έχει οδηγήσει στην αύξηση του ποσού του CO2 αλλά και άλλων αερίων όπως το μεθάνιο και οξείδια του αζώτου, που εκλύονται στην ατμόσφαιρα. Η επιφάνεια της Γης θερμαίνεται από τον ήλιο. Καθώς θερμαίνεται, ανακλά πίσω προς την ατμόσφαιρα θερμότητα. Περίπου το 70% της ενέργειας του ήλιου, ακτινοβολείται προς τα πίσω, στο διάστημα. Αλλά κάποιο ποσό της υπέρυθρης ακτινοβολίας παγιδεύεται από τα αέρια του θερμοκηπίου, που θερμαίνουν ακόμη περισσότερο την ατμόσφαιρα.    Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, η Γη να διατηρείται  θερμή και να εμφανίζεται το φαινόμενο της ζωής. Αλλά οι αυξημένες ποσότητες των εκπομών των αερίων, αλλάζουν την ισορροπία του σύνθετου αυτού συστήματος, προξενώντας την παγκόσμια άνοδο της θερμοκρασίας.

Γιατί το φαινόμενο του θερμοκηπίου αποτελεί πρόβλημα ; Μια σειρά από δραστηριότητες του ανθρώπου αυξάνουν σε τρομακτικό βαθμό την ποσότητα των αερίων του θερμοκηπίου και ειδικότερα του διοξειδίου του άνθρακα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το λεπτό φράγμα αερίων να γίνει πιο παχύ και έτσι η υπέρυθρη ακτινοβολία να μην μπορεί να διαφύγει στο διάστημα και να μένει όλη στην ατμόσφαιρά μας. Αυτό συντελεί ώστε η Γη να γίνεται ολοένα και θερμότερη με αποτελέσματα καταστροφικά για τον πλανήτη μας.

Αίτια

Πυρκαγιές και μείωση των δασών που δρουν ως παγιδευτές του διοξειδίου του άνθρακα.

Αυξημένη χρήση λιπασμάτων.

Αύξηση των καυσαερίων που εκπέμπονται από τα οχήματα και τα εργοστάσια.

Αλόγιστη χρήση πετρελαίου και άνθρακα

του άνθρακα, η αύξηση αυτή ήταν 31% την περίοδο 1750-1998. Επίδραση ανθρώπινης δραστηριότητας Η αποψίλωση των δασών, η χρήση ορυκτών καυσίμων, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, οι συγκοινωνίες, οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις και η οικιακή θέρμανση) συμβάλλουν στην αύξηση της συγκέντρωσης των αερίων του θερμοκηπίου στην έκλυση άλλων ιχνοστοιχείων (π.χ. χλωροφθοράνθρακες). Τα τελευταία χρόνια, καταγράφεται μία αύξηση στη συγκέντρωση αρκετών αερίων του θερμοκηπίου, ενώ ειδικότερα στην περίπτωση του διοξειδίου του άνθρακα, η αύξηση αυτή ήταν 31% την περίοδο 1750-1998. Η παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα, οφείλεται χρήση ορυκτών καυσίμων και σε αλλαγές που συντελούνται στο έδαφος, κυρίως μέσω της αποδάσωσης.

ΕπιπτωςειΣ Σταδιακό λιώσιμο των πάγων στους πόλους. Ανύψωση της στάθμης των θαλασσών. Ολόκληρες περιοχές σε νησιά ή παραθαλάσσιες πόλεις θα εξαφανιστούν. Εξαφάνιση πολλών θαλασσίων ειδών. Ερημοποίηση περιοχών της Εύκρατης ζώνης και λειψυδρία. Εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων (πλημμύρες, καταιγίδες). Μετακίνηση των ζωνών βροχόπτωσης από τον ισημερινό προς το Βορρά. Άνθιση επιδημιών.

Οι πρώτες ενδείξεις Το λιώσιμο των παγετώνων των μεγάλων βουνών έχει ξεκινήσει. ( π.χ. Άλπεις, Γροιλανδία και Β. Ατλαντικός) Αύξηση θερμοκρασίας στην Ανταρκτική, στη Σιβηρία Στην Καραϊβική και τον Ινδικό οι κυκλώνες είναι ισχυρότεροι, καταστροφικότεροι και πιο συχνοί. Όπου δεν υπάρχει υγρασία οι ξηρασίες είναι εντονότερες (έχουμε ερημοποίηση ,μειωμένες σοδειές και λιμούς) Από Τουρκία μέχρι και ΗΠΑ ,οι καύσωνες είναι ανυπόφοροι και οι πυρκαγιές ανεξέλεγκτες. Αύξηση καταστροφικών βροχών στη Ρωσία.

Οι ενδείξεις στη χώρα μας Αύξηση θερμοκρασίας στην Ελλάδα από 1-5 βαθμούς Κελσίου, κίνδυνος ξηρασίας Ανομβρία και καύσωνες το καλοκαίρι. Ασυνήθιστες θερμοκρασίες μερικά διαστήματα το φθινόπωρο και χειμώνα. Οι λίγες γενικά βροχές μέχρι τώρα ,έχουν γίνει καταρρακτώδεις με χαλάζι συχνό, πλημμύρες και κατολισθήσεις. Το χειμώνα έχουμε χιόνια και παγετό. Έχουμε αλλαγές: στη χλωρίδα Σπάνια είδη μειώνονται ή «μεταναστεύουν» βόρεια (π.χ. ορχεοειδή, ενδημικά). Στην πανίδα Τα έντομα μειώνονται. Πολλά θηλαστικά μετακινούνται βόρεια. Υπάρχει αλλαγή και στο χρόνο αναπαραγωγής τους.

Διεθνείς Προσπάθειες H διάσκεψη του Ρίο Βραζιλίας (1992) όπου αποφασίστηκε μείωση των εκπομπών αερίων ως το έτος 2000. Τίποτα δεσμευτικό δεν αποφασίστηκε. Kαι του Κιότο Ιαπωνίας (1997) όπου αποφασίστηκε σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων αερίων. Οι μεν αναπτυγμένες χώρες δεν διατίθενται να μειώσουν τις εκπομπές καυσαερίων και να περιστείλουν την υπερκαταναλωτική μανία των πολιτών τους, οι δε υπό ανάπτυξη χώρες αρνούνται και αυτές να ανακόψουν τους ρυθμούς ανάπτυξης, στην προσπάθειά τους να βελτιώσουν το δικό τους βιοτικό επίπεδο. Άπαντες έχουν πρώτη προτεραιότητα το χρήμα ενώ η λήψη μέτρων σημαίνει κόστος. Tα συμφέροντα δεν επιτρέπουν την λήψη αποτελεσματικών μέτρων

Προτεινόμενες Λύσεις Χρήση ήπιων μορφών ενέργειας δηλ. ηλιακής, γεωθερμικής, αιολικής, της βιομάζας αλλά και της πυρηνικής ενέργειας. Χρήση φυσικού αερίου. Εκσυγχρονισμός των βιομηχανιών και των οχημάτων για να εκπέμπουν λιγότερα καυσαέρια. Περιορισμός των εκπομπών των αερίων (χλωροφθοράνθρακες, όζον κλπ). Περιορισμός της υπερκαταναλωτικής μανίας των πολιτών. Η οικολογική συνείδηση πρέπει να γίνει στόχος του εκπαιδευτικού μας συστήματος για να διαμορφώσουμε οικολογικά ευαισθητοποιημένους πολίτες. Δενδροφυτεύσεις που βοηθούν στην απορρόφηση του CO2

Ακόμη και με μικρά βήματα θα πετύχουμε αποτελέσματα…

Απλώς την έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας…» «Την γη δεν την έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας. Απλώς την έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας…»

Βιβλιογραφία http://www.env-edu.gr/Chapters.aspx?id=145 http://www.physics4u.gr/faq/greenhouse.html http://www.rodia-elafos.gr/portal/perivantologika/80---to--toy- http://www.environ-develop.ntua.gr/uploads/climatechange_2.pdf http://7gym-glyfad.att.sch.gr/ergasies/thermokipio/index.htm http://g4voulabiologia.blogspot.com/2010/02/blog-post_08.html http://atlaswikigr.wetpaint.com/page/%CE%9C%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%A6%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CF%85+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CE%B7%CF%80%CE%AF%CE%BF%CF%85 http://weheartit.com

Αλεβιζάκη Νατάσα Βιντζηλαίου Βασιλική Γούτος Κωνσταντίνος Ευαγγελοπούλου Χριστίνα