Οι διαφορές ανάμεσα στον άντρα και στη γυναίκα Ισιδώρα Δασκαλάκη Α1 2013-2014

Πρόλογος Οι ρόλοι των αντρών και των γυναικών με το πέρασμα των αιώνων έχουν αλλάξει πολλές φορές, φτάνονταν σήμερα σε μια ισορροπία όσο αφορά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις και των 2 φύλων. Στην προϊστορική εποχή εμφανίστηκε μια μορφή μητριαρχικής οικογένειας, όπου ο ρόλος του άντρα ήταν υποβαθμισμένος, με λιγότερα δικαιώματα, ενώ η γυναίκα ήταν ιερή στη θρησκεία και στην οικογένεια. Με την εμφάνιση των πρώτων εργαλείων, ιδιαίτερα του αρότρου, τα πάντα ανατράπηκαν. Η γυναίκα δεν είχε την απαιτούμενη σωματική δύναμη και έτσι η ισχύς και η εξουσία πέρασαν στον άντρα. Ο πατέρας-σύζυγος επικρατεί στη μητέρα-θεά και την κάνει σκλάβα και υποταγμένη στις απαιτήσεις ενός συζύγου-εξουσιαστή.

Αρχαία Ελλάδα Ο ρόλος του άντρα Ο ρόλος της γυναίκας Ο άντρας δεν έμενε σπίτι όπως η γυναίκα αλλά περνούσε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας στην εργασία του, στα γυμναστήρια, στα δημόσια λουτρά, στα κουρεία, στις συνεδριάσεις της Εκκλησίας του Δήμου. Το βράδυ στο σπίτι του οργάνωνε συμπόσια με τους φίλους του Ο ρόλος της γυναίκας Η γυναίκα έπρεπε να είναι σεμνή, όμορφη, υγιής μέσα σε μια πατριαρχική κοινωνία. Από μικρή μάθαινε να πλέξει, να υφαίνει, να κεντάει, να μαγειρεύει. Αργότερα μάθαινε να διευθύνει τις δούλες και το νοικοκυριό. Αποστολή της ήταν «να έχει τη φροντίδα του σπιτιού και να ακούει τον άντρα της». Το μόνο αξίωμα που μπορούσε να αναλάβει ήταν εκείνο της ιέρειας. Η γυναίκα είχε 3 καθήκοντα: (1) να δώσει παιδιά στην οικογένεια του συζύγου της και να τα αναθρέψει, (2) να εκτελεί τις οικιακές εργασίες, (3) να παρακολουθεί το υπηρετικό προσωπικό.

Βυζάντιο Ο ρόλος της γυναίκας Ο ρόλος του άντρα Στο Βυζάντιο οι γυναίκες άσκησαν επιρροή στην πολιτική και στις υποθέσεις του κράτους είτε μέσα από τους άντρες τους είτε από μόνες τους, για παράδειγμα ως Αυτοκράτειρες. Παρόλα αυτά η θέση τους γενικά ήταν μέσα στο σπίτι, έβγαιναν εκτός σπιτιού πάντα με συνοδεία, στέκονταν στον γυναικωνίτη μέσα στην εκκλησία. Η γέννηση ενός κοριτσιού δεν έφερνε πάντα χαρά γιατί έπρεπε να το προικίσουν. Δεν είχαν δικαίωμα να μορφωθούν. Κυρίως ήταν μητέρες, σύζυγοι, καλόγριες σε μοναστήρια, ασχολούνταν με τις οικιακές δουλειές και τα παιδιά τους. Ο ρόλος του άντρα Οι άντρες στο Βυζάντιο ήταν γεωργοί, πολιτικοί αρχηγοί, θρησκευτικοί ηγέτες, στρατιώτες, σύζυγοι, συμμετείχαν στις δημόσιες τελετές. Η γέννηση αγοριών ήταν ένα μεγάλο και ευχάριστο γεγονός.

Τουρκοκρατία Ο ρόλος της γυναίκας Ο ρόλος του άντρα Στη χειρότερη θέση από όλους τους υπόδουλους της Τουρκοκρατίας βρίσκονταν οι γυναίκες. Οι γυναίκες στην οθωμανική αυτοκρατορία ήταν ένας πληθυσμός από μέλλουσες σκλάβες αφού στην παραμικρή κίνηση ανυπακοής, οι Τούρκοι έσφαζαν τους άντρες και πουλούσαν τις γυναίκες τους και τις κόρες τους στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Εξαιρέσεις αποτέλεσαν οι Σουλιώτισσες και οι Μεσολογγίτισσες που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία, όπως και μεμονωμένες περιπτώσεις όπως η Μαντώ Μαυρογένους και η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα. Οι γυναίκες στην Τουρκοκρατία απασχολούνταν περισσότερο με την υφαντική και τα χειροτεχνήματα αλλά και με την καλλιέργεια της γης Ο ρόλος του άντρα Οι άντρες στην τουρκοκρατία είχαν θέση είτε ως πολεμιστές-αγωνιστές είτε ως κληρικοί είτε ως προεστοί-πρόεδροι των ελληνικών κοινοτήτων είτε ως «ραγιάδες»-αγρότες. Οι εργασίες των τελευταίων, των αντρών-ραγιάδων, ήταν κυρίως αγροτικές με λίγα έσοδα και υψηλή φορολογία.

Οι αγώνες των γυναικών Ο φεμινισμός έγινε ένα οργανωμένο κίνημα τον 19ο αιώνα καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι άρχισαν να πιστεύουν πως οι γυναίκες υφίστανται άδικη μεταχείριση. Ο όρος φεμινισμός σημαίνει την κοινωνική και πολιτική αντίληψη και κίνημα που στοχεύει στην ισότητα μεταξύ άνδρα και γυναίκας και τη διεύρυνση του γυναικείου ρόλου στην κοινωνία

…σήμερα… Οι ρόλοι της γυναίκας και του άντρα Από τις αρχές του 20ου αιώνα, οι γυναίκες πάλεψαν για το θέμα της ισότητας. Το κίνημα της ισότητας έγινε μαζικό για μια ουσιαστική ισότητα, ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και δημόσια. Η ηθική και κοινωνική απελευθέρωση των γυναικών πραγματοποιήθηκε. Η γυναίκα άρχισε να εισβάλλει στα «αντρικά» επαγγέλματα και τις επιστήμες, να αποκτάει το δικαίωμα της ψήφου και να ανεβαίνει στα δημόσια αξιώματα, ακόμα και στα κυβερνητικά. Στην Ελλάδα, οι γυναίκες απέκτησαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα (δικαίωμα ψήφου) το 1952. Σήμερα έχουν τη δική τους φωνή στη Βουλή και αντιμετωπίζονται ισότιμα με τους άντρες.

…σήμερα… Οι ρόλοι της γυναίκας και του άντρα Όσον αφορά το ρόλο των αντρών σήμερα, ο παραδοσιακός τους ρόλος, ως αρχηγοί της οικογένειας, έχει ανατραπεί. Οι άντρες σήμερα έχουν χάσει την ισχύ της δύναμης τους. Η φιγούρα του εργαζόμενου πατέρα που έλειπε συνέχεια άρχισε να ξεθωριάζει. Σήμερα ο άντρας αναλαμβάνει το ρόλο του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών του. Και οι 2 γονείς πλέον συνεισφέρουν το ίδιο στην οικογένεια

…σήμερα… Σήμερα οι διαφορές ανάμεσα στον άντρα και στη γυναίκα έχουν μειωθεί σημαντικά και έχουν σχεδόν εξαφανιστεί στις σύγχρονες αστικές κοινωνίες (παραμένοντας όμως ακόμη σε πιο παραδοσιακές και μικρές κοινωνίες). Σήμερα η γυναίκα έχει περισσότερη ελευθερία και είναι πιο απαλλαγμένη από πολλά ταμπού που παλιότερα μετέτρεπαν τη ζωή της ακόμα και σε κόλαση. Οι γυναίκες δεν είναι πλέον τόσο καταπιεσμένες και περνάνε καλύτερα μέσα στο γάμο. Τα βάρη του σπιτιού είναι μοιρασμένα και οι γυναίκες ανέλαβαν υποχρεώσεις που δεν είχαν μέχρι τώρα, καταβάλλοντας σημαντικές προσπάθειες για να εναρμονίσουν την οικογενειακή με την επαγγελματική τους ζωή.

Επίλογος Σήμερα μιλάμε πλέον για το κοινωνικό φύλο και όχι για το βιολογικό φύλο. Με άλλα λόγια οι ρόλοι της γυναίκας και του άντρα είναι ρόλοι που μαθαίνονται σε όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου. Χωρίς να αμφισβητούνται οι ανατομικές ή άλλες διαφορές των δύο φύλων, οι ρόλοι που το κάθε φύλο αναλαμβάνει είναι συμπεριφορές που συνδέονται με την κοινωνία όπου ζουν και με τη διαδικασία της κοινωνικοποίησης. Παλιότερα το αγόρι μάθαινε να συμπεριφέρεται ως αγόρι και το κορίτσι ως κορίτσι. Κάθε παραβίαση αυτών των κοινωνικών κανόνων οδηγούσε σε κοινωνική απαξίωση. Για τα κορίτσια: «δεν είναι αυτή για σπίτι», «είναι ανοικοκύρευτη». Για τα αγόρια: «που ακούστηκε αγόρι να μαγειρεύει;», «οι άντρες δεν κλαίνε».

Επίλογος Σήμερα, στη σύγχρονη πυρηνική οικογένεια, με εργαζόμενους και τους 2 γονείς με σχέσεις ισοτιμίας μεταξύ τους, ο μηχανισμός εκμάθησης των ρόλων είναι διαφορετικός. Δεν υπάρχουν αποκλεισμοί λόγω φύλου ούτε στα παιδικά παιχνίδια ούτε στις οικιακές εργασίες όπου βοηθούν και τα παιδιά. Οι χώροι του σπιτιού δεν χωρίζονται σε γυναικείους (η κουζίνα) και αντρικούς, ενώ το κορίτσι μαθαίνει ότι δεν έχει μόνο έναν προορισμό στη ζωή του, δηλαδή να γίνει μια καλή νοικοκυρά και μια καλή μητέρα. Σήμερα η γυναίκα έχει μπει στον επαγγελματικό στίβο και άλλαξε τις δραστηριότητες που αφορούσαν το ρόλο της, το χρόνο της και την ταυτότητά της, και ο άντρας προσπαθεί να διαχειριστεί το νέο του ρόλο στην οικογένεια.

Ο ανταγωνισμός των δύο φύλων Φωτογραφίες Ο ανταγωνισμός των δύο φύλων

Ισότητα στον επαγγελματικό τομέα Φωτογραφίες Ισότητα στον επαγγελματικό τομέα

Τέλος στην καταπίεση των γυναικών Φωτογραφίες Τέλος στην καταπίεση των γυναικών

Οι άνισες υποχρεώσεις των δύο φύλων Φωτογραφίες Οι άνισες υποχρεώσεις των δύο φύλων

Φωτογραφίες Αγώνες για την ισότητα

Ισορροπία των δύο φύλων Φωτογραφίες Ισορροπία των δύο φύλων

Αλλαγή ρόλων των δύο φύλων Φωτογραφίες Αλλαγή ρόλων των δύο φύλων

Βιβλιογραφία 31ο Γενικό Λύκειο Θεσσαλονίκης, Α’ Λυκείου, Ερευνητική εργασία, α’ τετράμηνο, project 1, «H ισότητα των δύο φύλων», Σχολικό έτος: 2011-12 (Μαθητές: Βαλσαμής Βασίλειος, Γκούρλια Μαρία, Παναγιωτόπουλος Σπύρος, Πάντσιου Αδαμαντία, Τσέτσος Ηλίας) 2ο Γυμνάσιο Σάμου, Γ’ τάξη, «Η θέση της Ελληνίδας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και η συμβολή της στην Ελληνική Επανάσταση», Σχολικό έτος: 2003-04 (Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαρία Μπαλλή) Κοινωνιολογία, Γ’ τάξη Γενικού Λυκείου (Ρεγγίνα Κασιμάτη, Μαρία Παπαϊωάννου, Στράτος Γεωργούλας, Ιωάννης Πράνταλος) Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, http://www.isotita.gr Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας, http://www.kethi.gr