Από το μόριο στο οικοσύστημα Η ενοποιητική λογική της σύγχρονης Βιολογίας “Unification in the century of Biology” Kafatos and Eisner Editorial Science 303, 2004 Παπαδάκης Μάνος, Εργαστήριο Γενετικής «Λαικό» Νοσοκομείο
Η γενετική πληροφορία καθορίζει την «τύχη» ατόμου η/και απογόνων του Γενετική Πληροφορία Γενετικά νοσήματα Ταυτότητα οργανισμών Συγκριτική Γονιδιωματική Φαρμακογενετική ………………………. Η γενετική πληροφορία καθορίζει την «τύχη» ατόμου η/και απογόνων του
Ερμηνεία Γενετικής Πληροφορίας Εκπαίδευση (Βασική και Ειδική σε διεπιστημονικά πεδία) Υποδομή Προσωπικό (Επιστημονικό, Τεχνικό, Διοικητικό) Θεσμικό Πλαίσιο (Γιατί/Πότε, Ποιος, Πως)
Το παράδειγμα των Αιμοσφαιρινοπαθειών Ένα πρότυπο που παρότι εφαρμόζεται πλέον στην χώρα μας «αυτόματα» και πρωτοβουλιακά, αποτελεί παγκόσμιο πρότυπο πρόληψης γενετικού νοσήματος
Transcription in the human β-globin locus
The Chromatin Hub during differentiation
Διαγραμματική απεικόνιση των αποτελεσμάτων Μέθοδος ASO Διαγραμματική απεικόνιση των αποτελεσμάτων από την μελέτη πέντε οικογενειών. G C B A Mt ASO (Μεταλλαγμένο) 1 2 3 Nl ASO (Φυσιολογικό) 1 2 3 E
1. Μεγάλη Ετερογένεια Μεταλλάξεων Γονότυπος Φαινότυπος 1. Μεγάλη Ετερογένεια Μεταλλάξεων
Β-Thalassemia mutations in Hellas Είδος Μεταλλαγής Τύπος Αριθμός Χρωμ/των Συχνότητα (%) IVS I-110(G-->A) β+ 691 42.7 cd 39(C-->T) βο 291 18.0 IVS I-1(G-->A) 204 12,6 IVS I-6(T-->C) 118 7,3 IVS II-745(C-->G) 98 6,1 IVS II-1(G-->A) 41 2,5 β-101(C-->T) 30 1,9 FSC-6(-A) 24 1,5 δβ-Sic 23 1,4 β-87(C-->G ) 19 1,2 FSC-5(-CT) 16 1 FSC-8(-AA) 11 0,7 Hb Lepore 9 0,6 IVS I-5(G-->A) 8 0,5 IVS I-116(T-->G) 4 0,2 Hb Knossos 3
Β-Thalassemia mutations in Hellas Είδος Μεταλλαγής Τύπος Αριθμός Χρωμ/των Συχνότητα (%) Term cd+6(C-->G) β+ 3 0,2 δβ-Turkish βο FSC-8/9(+G) 2+1 Cd 30(G-->C) β+1570 PolyA(T-->G) 2 0,1 β-28(Α-->G) 1+1 Del IVS I : 25bp Del 44bp IVS II-848(C-->A) 1 β-90(C-->T) IVS I-130(G-->C) Άγνωστες - 5 0.3 Σύνολο 1621 100
Γονότυπος Φαινότυπος 2. Ο συνδυασμός α-, β-, γ-, δ- μεταλλάξεων
δ-Μεσογειακή Αναιμία Είδος Μεταλλαγής Τύπος Μεταλλαγής Αιματολ/κοί Δείκτες Συχνότητα % (n) MCH (pg) MCV (fl) HbA2 (%) Cd27 (G->T)(Ala->Ser) δ+ 29,7 90,7 1,5 61,0 (74) IVS I 3’ss**(AG->AC) δο 27,4 85,1 1,3 9.0 (11) Cd4 (C->T)(Thr->Ile) 28,0 85,4 1,8 2,4 (3) -55 ( T->C ) # 30,8 93,3 1,6 1,6(2) -30 (T->C) # 30,5 97,0 cd11(T->G)(Val->Gly) (HbA2-Πύλος) 29,0 92,1 cd16(G->C)(Gly->Arg) [HbA2-(B2)] 27.0 82,2 1,4 cd2(A->G)(Hist->Arg) (HbA2-Σφακιά) 30,4 90,8 0.8 (1) cd12(T->A)(Asn->Lys) (HbA2-NYU) 27,0 83,2 cd43 (A->G)(Glu->Gly) (HbA2-Αγρίνιο) 31,1 94,0 1,3/1,0* Cd59 (AAG->AG) 28.6 88.3 1.6 cd85 (Τ->C)(Phe->Ser) (HbA2-Αιτωλία) 33,9 101,8 IVS II-894 (C->T) 30,1 88,1 1.7 IVS II 3’ss (AG->GG) 29,4 91,1 Cd116(C->T)(Arg->Cys) (Hb A2-Corfu)(Τρόοδος) 32,1 87,4 1,2 -36 (C->A ) # δ? 25,7 79,3 3,4 0.8(1) -65 ( Á->G ) ## δ++ 29 93,0 3,0/3.4 (4)
Είτε η ορθή διαγνωστική προσέγγιση είτε το άγχος του διαγνωστικού λάθους(!) επιβάλλουν: Διεπιστημονικές γνώσεις και συνεργασία στα πεδία : Αιματολογίας Βιοχημείας (: το πχ της DHPLC) Μοριακής Γενετικής Βιοχημικής Γενετικής (το πχ της βιοσύνθεσης Hb) Γενετικής Συμβουλευτικής Ψυχολογίας ΑΥΤΆ ΓΙΑ ΤΟ …ΕΥΚΟΛΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΟΠΑΘΕΙΩΝ. ΌΜΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ CF ή ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ?
Ερμηνεία Γενετικής Πληροφορίας Θεσμικά και μη ζητήματα Συνεχιζόμενη εκπαίδευση στο ταχύτερα αναπτυσσόμενο πεδίο της Βιοιατρικής και όχι μόνο! Ακρίβεια και Αξιοπιστία Μεθοδολογίας Κανόνες ερμηνείας και αξιολόγησης ευρημάτων
DGGE 1 2 3 4 5 10 9 8 7 6 16 15 14 13 12 11
Αξιοπιστία Μεθόδου/Αποτελέσματος Κατάλληλη «τεχνική» είναι αυτή που «δουλεύει» αξιόπιστα στο εργαστήριο Πολυδύναμη Μεθολογία Η…2η μέθοδος QC (IQC – EQC) Πιστοποίηση η/και Διαπίστευση Διαδικασιών? Ερμηνεία αποτελέσματος
HPLC Mutation Scanning of BRCA2
Γενετική Πληροφορία Γενετική Αλλαγή : Μετάλλαξη η Πολυμορφισμός ? Αρκεί η μετάλλαξη ή επιβάλλεται ο απλότυπος? Το ερώτημα σήμερα αφορά στις σχέσεις Γονότυπου – Φαινότυπου η μήπως Γονιδιωματικής – Φαινότυπου Ο ρόλος του περιβάλλοντος ? (πολιτισμικό και οικολογικό) Η ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ = ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ! Βιοηθική και …Βιονομία! Η Σημαντικότητα του Θεσμικού Πλαίσιου!
Τα πρότυπα ανατρέπονται! Τα …λάθη μας στην αντιμετώπιση των Αιμοσφαιρινοπαθειών, μας τα δείχνουν οι Παπαχαντζοπούλου & συνεργάτες : Eur J Haematology, 2006 v.76, 322-330 !
(Darwin Day Celebration 2006) «Almost every component in modern man's belief system is somehow affected by Darwinian principles» Ernst Mayr (Darwin Day Celebration 2006) Η γονιδιωματική ομοιότητά μας με το χιμπαντζή ίσως μας …«κάνει καλό στην υγεία μας»!