ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Εργάστηκαν: Ντίνα Μιχαηλίδου Κατερίνα Μέλνικ
Ο ελληνικός κινηματογράφος αποτελεί από τα σημαντικότερα κομμάτια του νεοελληνικού πολιτισμού, παρόλη τη μικρή ηλικία του και τα φτωχά μέσα της ελληνικής κινηματογραφικής παραγωγής. δημιούργησε αριστουργήματα της κινηματογραφικής τέχνης και ανέδειξε σημαντικούς σκηνοθέτες, σεναριογράφους, διευθυντές φωτογραφίας, συνθέτες και ηθοποιούς.
Διακρίνεται σε 3 περιόδους: Την προπολεμική. Που περιλαμβάνει τις πρώτες απόπειρες για τη δημιουργία ντόπιας κινηματογραφικής παραγωγής. Την μετακατοχική, που ξεκινάει ουσιαστικά στο τέλος της κατοχής με την ταινία "Χειροκροτήματα" του Γιώργου Τζαβέλλα. Και την μεταπολιτευτική, που ξεκινάει με την ‘’απελευθέρωση’’ των καλλιτεχνικών δυνάμεων μετά την δικτατορία, με αφετηρία τον ‘’Θίασο’’ του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Οι αθηναίοι πρωτοβλέπουν κινηματογράφο το 1897 Οι αθηναίοι πρωτοβλέπουν κινηματογράφο το 1897. Η προβολή της κινούμενης εικόνας προκαλεί ζωηρές αντιδράσεις και το καινούργιο θέαμα γίνεται μόνιμο θέμα συζήτησης και αιτία πολλών δημοσιεύσεων. Ο ελληνικός αλλά και ο Βαλκανικός κινηματογράφος ξεκινάει το 1906 με τους αδερφούς Γιαννάκη και Μίλτο Μανάκια που αρχίζουν να κινηματογραφούν στην περιοχή της Μακεδονίας, όταν ακόμα βρίσκεται στην επικράτεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι Μανάκια δημιουργούν αρχείο με πάνω από 60 ταινίες.
Το 1907 ανοίγει ο πρώτος κινηματογράφος στην Αθήνα Το 1907 ανοίγει ο πρώτος κινηματογράφος στην Αθήνα. Οι αίθουσες προβολών αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται και έκτακτες προβολές οργανώνονται στα θέατρα. Την χρονική περίοδο μεταξύ 1910-11 γυρίζονται ορισμένες βουβές κωμωδίες μικρού μήκους από τον σκηνοθέτη – Ηθοποιό Σπύρο Δημητρακόπουλο. Το 1914 ιδρύεται η κινηματογραφική εταιρία "Αστυ Φιλμ" και αρχίζει η παραγωγή ταινιών μεγάλης διάρκειας. . Η πρώτη ελληνική ταινία μεγάλου μήκους παρουσιάζεται στην οθόνη από τον Κώστα Μπαχατώρη, διαρκεί περίπου μια ώρα και δέκα λεπτά, και γυρίζεται εξ ολοκλήρου σ' ένα φωτογραφικό στούντιο. Η ταινία έχει πολλά ελαττώματα και λάθη, αλλά ο κόσμος την αποδέχεται με ενθουσιασμό.
Κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου η κινηματογραφική παραγωγή περιορίζεται στα πολεμικά επίκαιρα. Ακόμα και τότε όμως αναδεικνύονται σημαντικοί έλληνες σκηνοθέτες (Γεώργιος Προκοπίου, Δημήτρης Γαζιάδης κ.α.). Η πρώτη μεγάλη εμπορική επιτυχία έρχεται το 1920 με το φιλμ "Ο Βιλλάρ στα γυναικεία λουτρά του Φαλήρου". Αξιοσημείωτες είναι και οι προσπάθειες του Αχιλλέα Μαδρά που γυρίζει τον "Μάγο της Αθήνας" και τη "Μαρία Πενταγιώτισσα".
Το 1918 ιδρύεται η κινηματογραφική επιχείρηση "Νταγκ- Φιλμ" και ασχολείται με ιστορικές ταινίες και την κινηματογράφηση λογοτεχνικών έργων. Ξεχωρίζουν οι ταινίες "Δάφνις και Χλόη" (1931 σε σκηνοθεσία Ο. Λάσκου), "Έρως και κύματα" (1928 σε σκηνοθεσία Δ. Γαζιάδη). Στην ταινία "Δάφνις και Χλόη" εμφανίζεται το πρώτο γυμνό του Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.
Η πρώτη περίοδος του ελληνικού κινηματογράφου, που καθορίζεται χρονολογικά από το 1906 ως το 1940, χαρακτηρίζεται από τη φιλότιμη αλλά σε χαμηλό επίπεδο δραστηριότητα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, την ανυπαρξία ειδικευμένων τεχνικών και καλλιτεχνών, την αδιαφορία του κράτους και την προχειρότητα των μηχανικών μέσων. Από δω και πέρα αρχίζει μια εποχή σοβαρότερης προσπάθεια οργάνωσης και συστηματοποίησης της κινηματογραφικής παραγωγής που όμως θα διακοπεί βίαια από τον πόλεμο.
Το 1942 ιδρύεται η ‘’Φίνος Φιλμ’’ που σφραγίζει την ιστορία του Ελληνικού κινηματογράφου. Μέσα στην κατοχή γυρίζονται δύο σημαντικές ταινίες: «Η φωνή της καρδιάς» (1943, σε σκηνοθεσία Δ. Ιωαννόπουλου) και «Χειροκροτήματα» (1944, σε σκηνοθεσία Γ. Τζαβέλα). Το 1944 η μεγάλη τραγωδός Κατερίνα Παξινού, τιμάται με το Όσκαρ Β΄ γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία "Για ποιόν χτυπάει η καμπάνα".
Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος τελειώνει το 1945, αλλά η Κανονική κινηματογραφική παραγωγή ξεκινάει τη δεκαετία του 50. Ο κινηματογράφος χαράζει μια σταθερά ανοδική πορεία και τραβάει το ενδιαφέρον του κοινού που γεμίζει τις αίθουσες. Ξεχωριστές ταινίες για το ελληνικό σινεμά που ανέδειξαν νέους δημιουργούς: Πικρό Ψωμί (1951 σε σκηνοθεσία Γ. Γρηγορίου), η Στέλλα, Το κορίτσι με τα μαύρα (1955,1956 σκηνοθεσία Μ. Κακογιάννη), Η κάλπικη λίρα (1955 σε σκηνοθεσία Γ. Τζαβέλα).
Την ίδια περίοδο ξεκινάει και η κανονική παραγωγή της Φίνος φιλμ Την ίδια περίοδο ξεκινάει και η κανονική παραγωγή της Φίνος φιλμ. Την δεκαετία του 1960, ο ελληνικός κινηματογράφος μπαίνει σε μια περίοδο μεγάλης ακμής. Δημιουργούνται πολλές εταιρίες παραγωγής που ανεβάζουν τον αριθμό των ταινιών σε μεγάλο αριθμό, συγκρίσιμο με τις διεθνείς παραγωγές. Το 1960 ξεκινάει το φεστιβάλ κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, με σκοπό να αποτελεί ένα ετήσιο πανόραμα του ελληνικού σινεμά και να βραβεύει τους δημιουργούς του. Την ίδια χρονιά η Μελίνα Μερκούρη βραβεύεται για την ερμηνεία της στο "Ποτέ την Κυριακή" του Ντασέν στο φεστιβάλ των Κανών και ο Μάνος Χατζιδάκις παίρνει το Όσκαρ τραγουδιού για τα "Παιδιά του Πειραιά" για την ίδια ταινία.
Ο ελληνικός κινηματογράφος ανοίγει τα σύνορα του Ο ελληνικός κινηματογράφος ανοίγει τα σύνορα του. Έλληνες ηθοποιοί γίνονται διεθνείς σταρ. Πολλές ελληνικές ταινίες βραβεύονται ή είναι υποψήφιες για μεγάλα βραβεία. Ο Νίκος Κούνδουρος παίρνει την Αργυρή Άρκτο στο φεστιβάλ του Βερολίνου για τη σκηνοθεσία του στις "Μικρές Αφροδίτες", το 1963. Ο "Αλέξης Ζορμπάς " του Κακογιάννη, παίρνει 3 Όσκαρ. Όμως η πορεία αυτή, ανακόπτεται από τη δικτατορία. Πρώτα από όλα με τη λογοκρισία, αλλά και με την στασιμότητα που επικρατεί σε όλη την καλλιτεχνική παραγωγή. Πολλοί κινηματογραφικοί συντελεστές φεύγουν στο εξωτερικό. Οι μόνες μεγάλες παραγωγές που γίνονται αυτή τη περίοδο είναι του παραγωγού Τζείμς Πάρις που έχουν ιστορικά, πολεμικά, πατριωτικά θέματα και έχουν την αμέριστη συμπαράσταση της χούντας των συνταγματαρχών.
Ελάχιστα είναι τα αξιόλογα έργα της εποχής: ‘’Η Αναπαράσταση’’ του Αγγελόπουλου(1970) οι Μέρες του '36 (1972) το "Προξενιό της Άννας" του Παντελή Βούλγαρη η Ευδοκία (1971) του Αλέξη Δαμιανού
Η μεταπολίτευση φέρνει την αναγέννηση όλων των δημιουργικών δυνάμεων του κινηματογράφου. Νέοι κινηματογραφιστές καταθέτουν καινούργιες ιδέες και χαράζουν τη δική τους διαδρομή. Το ελληνικό σινεμά μπαίνει σε μια διαφορετική περίοδο. Την μεταπολίτευση σφραγίζει το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου, "Ο Θίασος". Αυτήν την εποχή όμως παρουσιάζεται το βίντεο και η τηλεόραση της οποίας η άνοδος αποσύρει σιγά-σιγά το κοινό από τις κινηματογραφικές αίθουσες
Η τελευταία δεκαετία σημαδεύεται από την είσοδο νέων δημιουργών στο χώρο του κινηματογράφου, που του ξανάδωσαν την φρεσκάδα που του έλειπε. Μαζί με τους κορυφαίους δημιουργούς που αποτελούν σταθερές αξίες έκαναν το κοινό να ξανά αγαπήσει το σινεμά. Και παρόλο που οι ελληνικές ταινίες αντιμετωπίζουν ακόμα προβλήματα διανομής, ο ελληνικός κινηματογράφος έχει μπει σε πολύ καλό δρόμο και έχει λαμπρό μέλλον.
Οι Έλληνες ηθοποιοί: Ο Δημητρακόπουλος, ο Λεπενιώτης, ο Σπαθόπουλος, ο Μιχαήλ Μιχαήλ και η Ευτυχία Δανίκα. Αυτοί, μαζί με μερικούς ακόμη, ήσαν οι πρωτοπόροι, που διέθεταν μεγάλη τόλμη για να αντιμετωπίσουν σε ανεκτά επίπεδα τον ανελέητο φακό. Στα πρώτα βήματα του ελληνικού κινηματογράφου εμφανίστηκαν ακόμη και ο μοναδικός Βασίλης Λογοθετίδης, ο Κώστας Μουσούρης με την Αλίκη. Στη δεύτερη περίοδο έχουμε πλήθος εκλεκτούς ηθοποιούς, από τους οποίους ξεχωρίζουν η Κατίνα Παξινού και ο Αλέξης Μινωτής. Στην κατηγορία των Ελλήνων ηθοποιών που διακρίθηκαν και στον ξένο κινηματογράφο, μπορεί να συμπεριληφθεί ο Σπύρος Φωκάς, η Ρίκα Διαλυνά η Κίτσα Καζάκου και η έξοχη Έλλη Λαμπέτη Οι ηθοποιοί της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής είναι πολλοί. Ο Γιώργος Φούντας, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Δημήτρης Χορν, ο Πέτρος Φυσσούν, ο Νίκος Κούρκουλος, ο Νίκος Ξανθόπολος, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, ο Γιώργος Πάντζας, ο Γιώργος Κωνσταντίνου, ο Γιάννης Βόγλης, ο Φαίδων Γεωργίτσης, ο Τίτος Βανδής , ο Χρόνης Εξαρχάκος ο Νίκος Τζόγιας και ο θαυμάσιος Μάνος Κατράκης που ήταν και παραμένει μεγάλο κεφάλαιο για τον ελληνικό κινηματογράφο.
Μερικές από τις γυναικες ηθοποιούς του ελληνικού κινηματογράφου είναι η Αλίκη Βουγιουκλάκη η Μάρθα Καραγιάννη, η Άννα Φόνσου, η Ζωή Λάσκαρη,Τζένη Καρέζη κ.α. Ο τομέας των κωμικών ηθοποιών δεν υστέρησε. Από τους πρωταγωνιστές του θεάτρου διακρίθηκαν ο Βασίλης Αυλωνίτης , ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος,ο Κούλης Στολίγκας , ο Μίμης Φωτόπουλος , ο Νίκος Σταυρίδης, ο Κώστας Βουτσάς, ο Ντίνος Ηλιόπουλος ,ο Κώστας Χατζηχρήστος , ο Σωτήρης Μουστάκας, ο Θανάσης Βέγγος, ο Γιάννης Γκιωνάκης, ο Νίκος Ρίζος, ο Στάθης Ψάλτης Και από την πλευρά Ελληνίδων ηθοποιών της κωμωδίας πρέπει να αναφερθούν η Ρένα Βλαχοπούλου, η Γεωργία Βασιλειάδου, η Μάρω Κοντού, η Σαπφώ Νοταρά κ.α.
Ο ελληνικός κινηματογράφος Βγήκε. από τον Παράδεισο Ο ελληνικός κινηματογράφος Βγήκε... από τον Παράδεισο. Φόρεσε Κίτρινα Γάντια, αναζήτησε Κάτι να Καίει, παντρεύτηκε Αλά Ελληνικά. Εμπιστεύτηκε την ασφάλειά του στoν Ηλία του 16ου, έβαλε στους 'Ηρωες Παντούφλες, αγάπησε τη Θεία από το Σικάγο, αλλά και τη Στέλλα, τη Λόλα και τη Στεφανία. 'Εζησε την Οδύσσεια ενός Ξεριζωμένου, άναψε τα Κόκκινα Φανάρια, αλλά δεν ξέχασε ποτέ πως Μια ζωή την 'Εχουμε.
Κάποιες φορές επέδειξε Κάποιες φορές επέδειξε... Διαγωγή Μηδέν και κόντεψε να πάρει τον Κατήφορο, κατάφερνε όμως πάντα να σωθεί χάρη στην αστείρευτη ζωντάνια του, το ταλέντο και την ευρηματικότητα των συντελεστών του. Αγαπήθηκε όμως για την καλλιτεχνική του αξία. Για τα δάκρυα από τα γέλια και τα... για γέλια δάκρυα. Για τους πληθωρικούς ανεπανάληπτους πρωταγωνιστές του, για τις αθάνατες ατάκες του, τα τραγούδια του.
Για την αυθεντικότητά του και πάνω από όλα για το ότι μας παρέδωσε άφθαρτη την εικόνα μιας Ελλάδας που δεν υπάρχει πια και δεν θα πάψουμε ποτέ να νοσταλγούμε.
Σας ευχαριστούμε