Επαγγελματικά Οχήματα και Επιπτώσεις στην Οδική Ασφάλεια Επιστημονικός Υπεύθυνος Ματθαίος Καρλαύτης Επίκουρος Καθηγητής, ΕΜΠ Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής Επαγγελματικά οχήματα μάλλον θέλουν.
Επαγγελματικά Οχήματα Εισαγωγή Οδικά ατυχήματα 1.600 νεκροί κάθε χρόνο 16.914 ατυχήματα με 38.366 τραυματίες Επαγγελματικά οχήματα: 2.700 ατυχήματα με 400 νεκρούς Λεωφορεία: 455 ατυχήματα με 51 νεκρούς Ιδιαίτερα υψηλό κοινωνικό αντίκτυπο και κόστος Επαγγελματικά Οχήματα Γερμανία Ε.Ε. Ελλάδα Μέσος όρος ηλικίας 8 χρόνια 12,5 χρόνια 18 χρόνια Πηγή : ΣΕΑΑ
Στόχοι Έργου Διερεύνηση επικινδυνότητας επαγγελματικών οχημάτων Φορτηγά, λεωφορεία, βυτιοφόρα, αγροτικά Χαρακτηριστικά Μεγάλες διαστάσεις και βαρύ φορτίο Εντατικοποιημένη επαγγελματική χρήση Εξεταζόμενες κατηγορίες Βαρέα φορτηγά > 3,5 τόννοι μικτού βάρους Ελαφρά φορτηγά < 3,5 τόννοι μικτού βάρους Λεωφορεία (τουριστικά, υπεραστικά)
Στοιχεία Σύστημα Ανάλυσης ΤΡοχαίων Ατυχημάτων Τρόποι Ανάλυσης Στοιχεία: Ε.Σ.Υ.Ε., Τροχαία, Υ.Μ.Ε., Συνεργεία, Εταιρείες διαχείρισης Διάστημα μελέτης: 1996-2004 Βασική μεταβλητή ανάλυσης: ηλικία οχήματος Τρόποι Ανάλυσης Δείκτες σοβαρότητας Αριθμός νεκρών /ατυχήματα, Αριθμός τραυματιών / ατυχήματα Παράγοντες επιρροής για επαγγελματικά οχήματα Τύπος σύγκρουσης, βάρη οχημάτων, τύπος εμπλεκόμενου φορτηγού Δείκτες επικινδυνότητας Αριθμός ατυχημάτων /οχηματοχιλιόμετρα Παράγοντες επικινδυνότητας: Όχημα, οδηγός, λειτουργικό περιβάλλον
εμπλέκονται στο 63% των ατυχημάτων με 50% των θυμάτων. Νεκροί σε ατυχήματα με επαγγελματικά οχήματα (1996-2004) Βαρέα φορτηγά 38% Λεωφορεία 12% Ελαφρά 50% Βαρέα φορτηγά Ελαφρά φορτηγά Πηγή : ΕΣΥΕ, επεξεργασία ΕΜΠ Τα ελαφρά φορτηγά εμπλέκονται στο 63% των ατυχημάτων με 50% των θυμάτων. Ατυχήματα με επαγγελματικά οχήματα (1996-2004) Βαρέα φορτηγά 24% Λεωφορεία 13% Ελαφρά 63% Βαρέα φορτηγά Ελαφρά φορτηγά Πηγή : ΕΣΥΕ, επεξεργασία ΕΜΠ
Ανάλυση Δείκτες Σοβαρότητας 5 10 15 20 25 30 1 Πηγή: ΕΣΥΕ, επεξεργασία: ΕΜΠ αριθμός νεκρών / 100 ατυχήματα Βαρέα φορτηγά Ελαφρά Λεωφορεία ΙΧ επιβατικά Η σοβαρότητα ατυχημάτων με εμπλοκή βαρέος φορτηγού είναι 2,5 φορές υψηλότερη από εκείνη των ΙΧ (για ίδιο αριθμό ατυχημάτων, 2,5 φορές περισσότεροι νεκροί). Η σοβαρότητα των ατυχημάτων με εμπλοκή βαρέος φορτηγού είναι 2 φορές υψηλότερη από εκείνη των λεωφορείων.
Ανάλυση Η σοβαρότητα ατυχημάτων με εμπλοκή βαρέων οχημάτων αυξάνεται. Δείκτης Σοβαρότητας (1996-2004) 5 10 15 20 25 30 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Πηγή : ΕΣΥΕ, επεξεργασία ΕΜΠ αριθμός νεκρών/ 100 ατυχήματα Βαρέα φορτηγά Λεωφορεία Ελαφρά Σύνολο οχημάτων Η σοβαρότητα ατυχημάτων με εμπλοκή βαρέων οχημάτων αυξάνεται.
Ανάλυση Συντελεστές Επικινδυνότητας με βάση τα ατυχήματα 0 έως 5 έτη (1996-2004) Συντελεστές Επικινδυνότητας με βάση τα ατυχήματα 11 κανονικοποιημένος ως προς κλάση "0-5έτη" λεωφορείων 10 0 έως 5 έτη 9 8 οχηματοχιλιόμετρα) 7 6 έως 10 έτη 6 5 δείκτης επικινδυνότητας 4 11 έως 15 έτη 8 3 2 1 16 έως 20 έτη (ατυχήματα/10 Βαρέα φορτηγά Ελαφρά φορτηγά Λεωφορεία Πηγή : ΕΣΥΕ, επεξεργασία ΕΜΠ
Ανάλυση Συντελεστές Επικινδυνότητας με βάση τους νεκρούς 0 έως 5 έτη (1996-2004) Συντελεστές Επικινδυνότητας με βάση τους νεκρούς 14 0 έως 5 έτη 12 κανονικοποιημένος ως προς κλάση "0-5έτη" ελαφρών φορτηγών 10 6 έως 10 έτη 8 οχηματοχιλιόμετρα) 11 έως 15 έτη 6 δείκτης επικινδυνότητας 4 16 έως 20 έτη 8 2 (νεκροί/10 Βαρέα φορτηγά Ελαφρά φορτηγά Λεωφορεία Πηγή : ΕΣΥΕ, επεξεργασία ΕΜΠ
Συμπεράσματα Η πιθανότητα εμπλοκής λεωφορείων (επικινδυνότητα) και φορτηγών σε ατυχήματα αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία τους Τα παλαιά βαρέα φορτηγά είναι 4,7 φορές πιο πιθανό να εμπλακούν σε ατύχημα από τα νεότερα Τα παλαιά λεωφορεία είναι 4,3 φορές πιο πιθανό να εμπλακούν σε ατύχημα από τα νεότερα Τα παλαιά ελαφρά φορτηγά (< 3,5 τ) είναι 2,3 φορές πιο πιθανό να εμπλακούν σε ατύχημα από τα νεότερα
Συμπεράσματα Η πιθανότητα πρόκλησης θανάτου σε ατυχήματα με λεωφορεία και φορτηγά αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία τους Τα παλαιά βαρέα φορτηγά αποβαίνουν 4 φορές πιο μοιραία από τα νεότερα Τα παλαιά λεωφορεία αποβαίνουν 4,1 φορές πιο μοιραία από τα νεότερα Τα παλαιά ελαφρά φορτηγά αποβαίνουν 2 φορές πιο θανατηφόρα από τα νεότερα
Προτάσεις Αντιμετώπισης Κίνητρα για την απόσυρση οχημάτων μεγάλης ηλικίας Τέλη κυκλοφορίας / διόδια/ ασφάλιστρα ανάλογα με ηλικία οχήματος Περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας στα παλαιά φορτηγά Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις Πύκνωση & αναβάθμιση τεχνικών ελέγχων Τεχνολογική αναβάθμιση παλαιών οχημάτων Βελτίωση εκπαίδευσης οδηγών επαγγελματικών οχημάτων Έλεγχοι Τροχαίας σε περισσότερες θέσεις, περισσότερες ώρες Τήρηση κανόνων ωραρίου οδηγών επαγγελματικών οχημάτων Βελτίωση οδικής υποδομής