ΑΝΑΤΟΜΙΑ-ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Nευρομυϊκό Σύστημα Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα Στέλλα Χαδιώ, Αν. Καθηγήτρια Οι παρουσιάσεις μαθημάτων αποτελούν βοήθημα για τη μελέτη και κατανόηση της ύλης και δεν την υποκαθιστούν.

Ελέγχει όλες τις λειτουργίες του σώματος Νευρικό σύστημα Ελέγχει όλες τις λειτουργίες του σώματος Αποτελείται από: Τον εγκέφαλο Το νωτιαίο μυελό Τα νεύρα

Κεντρικό Νευρικό Σύστημα Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα αποτελείται από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό

Περιφερικό Νευρικό Σύστημα Το Περιφερικό ΝΣ αποτελείται από τα νεύρα Εγκεφαλικά νεύρα Νωτιαία νεύρα

Οργάνωση Νευρικού Συστήματος Ι. Κεντρικό Νευρικό Σύστημα ΙΙ. Περιφερικό Νευρικό Σύστημα α. Κινητικό (φυγόκεντρη οδός) -Σωματικό (σκελετικοί μύες) -Αυτόνομο (καρδιά, λείες μυικές ίνες) β. Αισθητικό (κεντρομόλος οδός) -Σωματικά αισθητικά νεύρα -Σπλαγχνικά αισθητικά νεύρα

Νευρικό Κύτταρο Εξειδικευμένο μορφολογικά Δενδρίτες Σώμα Εξειδικευμένο μορφολογικά και λειτουργικά για την αγωγή νευρικών ώσεων, δηλ μεταβίβαση πληροφοριών από την περιφέρεια προς το κέντρο και εντολών από το κέντρο προς την περιφέρεια. Νευράξονας Τελικά δενδρύλια

Ιδιότητες νευρικών κυττάρων Τα νευρικά κύτταρα χαρακτηρίζονται από την ιδιότητα της διεγερσιμότητας και αγωγιμότητας (απαντούν σε ερεθίσματα ) Η μεμβράνη τους μπορεί να διεγερθεί (αντιστροφή πολικότητας της κυτταρικής μεμβράνης, πρόκληση δυναμικού ενέργειας, νευρική ώση, λήψη και απάντηση σε ερεθίσματα )

Δυναμικό Μεμβράνης Η κυτταρική μεμβράνη είναι εξωτερικά φορτισμένη θετικά (υπερισχύουν τα θετικά φορτία (Να+) και εσωτερικά φορτισμένη αρνητικά (λιγότερα τα θετικά φορτία (Κ+ και πρωτεΐνες ) Η διαφορά δυναμικού μεταξύ των δύο μερών της μεμβράνης ονομάζεται δυναμικό ηρεμίας. Στα κύτταρα των περισσότερων θηλαστικών είναι περίπου -70mV.

Αντλία νατρίου-καλίου

Δυναμικό ενέργειας Τι είναι, πώς παράγεται, πού οφείλεται; Πρόκειται για αλλαγή στο δυναμικό ηρεμίας της κυτταρικής μεμβράνης (-70mV) σε μια κατάσταση εκπόλωσης (+30 mV) και επαναφορά (αναπόλωση) Οφείλεται στη γρήγορη αλλαγή της διαπερατότητας της κυτταρικής μεμβράνης στο ιόντα Na και Κ

Εκπόλωση Άνοιγμα δίαυλων Να και είσοδος Να+ στο εσωτερικό του Κυττάρου

Αναπόλωση Εκπόλωση+αναπόλωση= δυναμικό ενέργειας Κλείνουν οι δίαυλοι Να και ανοίγουν οι δίαυλοι Κ

Συνάψεις Θέσεις όπου τα νευρικά κύτταρα επικοινωνούν με άλλα νευρικά κύτταρα ή με όργανα (μύες, αδένες κ.λ.π) Στο κενό (συναπτική σχισμή) απελευθερώνεται νευρομεταβιβαστής από το προσυναπτικό νεύρο που συνδέεται με ειδικούς υποδοχείς στη μεμβράνη του μετασυναπτικού κυττάρου. Η σύνδεση οδηγεί σε βιολογικό αποτέλεσμα (μυική σύσπαση, έκκριση κλπ)

Σωματικό και αισθητικό νεύρο Σωματικό και αισθητικό νεύρο Αισθητικό:από περιφέρεια προς ΚΝΣ Σωματικό: από ΚΝΣ προς σκελετικούς μύες

Σωματικό και αυτόνομο ΝΣ Αυτόνομο:από ΚΝΣ προς λείες μυικές ίνες, αδένες. Δεν υπόκειται στη βούληση Οδοί που διακόπτονται, προ και μεταγαγγλιακή οδός Σωματικό: από ΚΝΣ προς σκελετικούς μύες. Υπόκειται στη βούληση. Νευρικές οδοί που δεν διακόπτονται

Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα * Το αυτόνομο νευρικό σύστημα ελέγχει λειτουργίες που δεν υπόκεινται στη βούληση Νευρώνει λείες μυϊκές ίνες, καρδιακές μυικές ίνες, αδένες ελέγχει καρδιακή λειτουργία, πέψη, ούρηση έλεγχος

Παρασυμπαθητικό και Συμπαθητικό Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα Παρασυμπαθητικό και Συμπαθητικό Νευρώνουν τα ίδια όργανα Αντίθετες δράσεις Το Συμπαθητικό ενεργοποιείται σε καταστάσεις ανάγκης (αντίδραση πάλης ή φυγής) Το Παρασυμπαθητικό: Διατήρηση ενέργειας (Πέψη-μεταβολισμός)

Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα Θωρακοοσφυϊκό

Παρασυμπαθητικό Νευρικό Σύστημα κρανιοιερό

Συμπαθητικό και Παρασυμπαθητικό ΝΣ οφθαλμός σιελογόνοι αδένες καρδιά πνεύμονες στόμαχος πάγκρεας Ήπαρ, χοληδόχος κύστη Ουροδόχος κύστη Γεννητικά όργανα Figure 15.3

Νευρομεταβιβαστές και υποδοχείς του ΑΝΣ Παρασυμπαθητικό (νευρομεταβιβαστής:ακετυλοχολίνη (υποδοχείς:μουσκαρινικοί και νικοτινικοί υποδοχείς Συμπαθητικό (νευρομεταβιβαστής:νορεπινεφρίνη (υποδοχείς:aδρενεργικοί (α και β)

Αποτελέσματα από τη διέγερση του Συμπαθητικού Επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού Αύξηση αρτηριακής πίεσης Αύξηση της αιματικής ροής στους σκελετικούς μύες και την καρδιά Κινητοποίηση ενεργειακών αποθεμάτων Μυδρίαση Διαστολή βρόγχων

Αποτελέσματα από τη διέγερση του παρασυμπαθητικού Μείωση του αριθμού των καρδιακών παλμών Ελάττωση της αρτηριακής πίεσης Μύση Αύξηση της κινητικότητας του γαστρεντερικού σωλήνα Αύξηση αιματικής ροής στα σπλάγχνα και το δέρμα Στένωση των βρόγχων Μείωση του μεταβολισμού, υπογλυκαιμία

Νευρομυική σύναψη

1. Άφιξη νευρικού ερεθίσματος (δυναμικό ενέργειας) στις τελικές απολήξεις του προσυναπτικού νευρώνα

2) Άνοιγμα διόδων ασβεστίου απελευθέρωση νευρομεταβιβαστή (ακετυλοχολίνη) στη συναπτική σχισμή

στο μυϊκό κύτταρο-μυϊκη συστολή 3) Σύνδεση της Ach με τους υποδοχείς της στο μυϊκό κύτταρο-μυϊκη συστολή

Είδη μυϊκών ινών Γραμμωτές μυϊκές ίνες Καρδιακές μυϊκές ίνες Λείες μυϊκές ίνες

Γραμμωτός μυικός ιστός-σκελετικοί μύες Μυς Μυϊκή δέσμη Μυϊκές ίνες Μυϊκά ινίδια Μυϊκά νημάτια Πυρήνας Πυρήνας σαρκόπλασμα Σαρκείλημμα ινίδια Μυϊκή ίνα νημάτια Μυϊκή δέσμη γραμμώσεις γραμμώσεις

Γραμμωτός μυικός ιστός-σκελετικοί μύες Εμφανίζει εγκάρσια γράμμωση Κύτταρα (μυϊκές ίνες) πολυπύρηνα Νεύρωση από το ΚΝΣ

Σαρκομερίδιο Λειτουργική μονάδα του μυός Περικλείεται μεταξύ δύο ζωνών Ζ Ι ζώνη: ακτίνη Α ζώνη: μυοσίνη Κατά τη σύσπαση το μήκος ελαττώνεται, εξαφανίζεται η ζώνη Ι

Λείος Μυικός ιστός Δεν εμφανίζει εγκάρσια γράμμωση Κύτταρα μονοπύρηνα Απαντά στα σπλάγχνα Νεύρωση από ΑΝΣ

Καρδιακός μυϊκός ιστός Εγκάρσιες γραμμώσεις 1-2 κεντρικοί πυρήνες Εγκάρσιοι δίσκοι (Τ), που επιτρέπουν τη γρήγορη μετάδοση της διέγερσης Λειτουργικό συγκύτιο Πλούσιος σε μιτοχόνδρια Δεν υπόκειται στη βούληση

Πηγές ενέργειας για τους μυς Υδρόλυση φωσφοκρεατίνης Αναερόβια γλυκόλυση Αερόβια γλυκόλυση