Ελεύθερο Λογισμικό

Περιεχόμενα Ιστορική Αναδρομή Ορισμός Ελεύθερου Λογισμικού Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα ΕΛ/ΛΑΚ Άδειες Χρήσης Ενδεικτικές Εφαρμογές Χρήση Ανοικτού Λογισμικού στο Δημόσιο Τομέα Λόγοι Χρήσης ΕΛ/ΛΑΚ Αντίλογος

Ιστορική Αναδρομή Δεκαετίες ’50, ’60 και ’70 1983 1984 1985 1991 Λογισμικό (μαζί με πηγαίο κώδικα) διανέμεται ελεύθερα σε διάφορα forums και σε ακαδημαϊκού κύκλους 1983 O Richard Stallman γράφει το GNU Manifesto 1984 Αρχίζει το GNU Project για τη δημιουργία ενός πλήρως ελεύθερου λειτουργικού συστήματος 1985 Ιδρύεται το Free Software Foundation 1991 Ελεύθερο BSD Unix σε PC (με i386) O Linus Torvalds αναγγέλλει και διαθέτει ελεύθερα τον πυρήνα Linux

1991 - σήμερα Συνεχείς ανακοινώσεις βελτιώσεων αλλά και νέων ελεύθερων προγραμμάτων 1997 Δημοσίευση “The Cathedral and the Bazaar” του Eric S. Raymond (γιατί η κατανεμημένη ανάπτυξη λογισμικού λειτουργεί καλά) 1998 Χρήση του όρου “open source” και κατοχύρωσή του ως σήμα κατατεθέν για προϊόντα ελεύθερου λογισμικού Ορισμός του “open source” (Open Source Definition) προερχόμενος από τις οδηγίες DFSG - Debian Free Software Guidelines Ίδρυση του Open Source Initiative (OSI) 1998 - σήμερα Το ΕΛ/ΛΑΚ κερδίζει όλο και μεγαλύτερη αναγνώριση

Ιδιόκτητο λογισμικό (Proprietary software) Ιδιόκτητο λογισμικό είναι το λογισμικό το οποίο δεν είναι ελεύθερο ή ημι-ελεύθερο. Η χρήση του, η αναδιανομή ή η τροποποίηση είναι απαγορευμένη, ή απαιτεί από εσάς να ζητήσετε την άδεια, ή είναι τόσο περιορισμένο που δεν μπορείτε να το χειριστείτε ελεύθερα.

Ορισμός Ελεύθερου Λογισμοικού Το ελεύθερο λογισμικό όπως ορίζεται από το Ίδρυμα Ελευθέρου Λογισμικού (Free Software Foundation), είναι λογισμικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αντιγραφεί, μελετηθεί, τροποποιηθεί και αναδιανεμηθεί χωρίς περιορισμό. Η ελευθερία από τέτοιους περιορισμούς είναι βασικό στοιχείο στην ιδέα του "ελεύθερου λογισμικού", έτσι ώστε το αντίθετο του ελεύθερου λογισμικού είναι το ιδιόκτητο λογισμικό, και όχι το λογισμικό που πωλείται για κέρδος, όπως το εμπορικό λογισμικό. Το ελεύθερο λογισμικό ορισμένες φορές αναφέρεται και σαν ανοιχτό λογισμικό ή λογισμικό ανοιχτού κώδικα αλλά οι δύο έννοιες δεν είναι ταυτόσημες. Σύμφωνα με τον Richard Stallman δεν είναι κάθε λογισμικό ελεύθερο μόνο και μόνο επειδή είναι ανοιχτού κώδικα.

Ορισμός Ανοικτού Κώδικα (Open Source Definition) Ανοικτός Κώδικας δεν σημαίνει μόνο πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα. Η διανομή πρέπει να συμμορφώνεται με τα κριτήρια 1. Ελεύθερη αναδιανομή 2. Διανομή και του πηγαίου κώδικα 3. Διανομή με τους ίδιους όρους αλλαγών και λογισμικού που βασίζεται στο αρχικό. 4. Άδεια αλλαγής του πηγαίου κώδικα (η μέθοδος εφαρμογής αρχείων αλλαγών - patches) 5. Καμία διάκριση απέναντι σε άτομα ή ομάδες 6. Καμία διάκριση απέναντι σε πεδία εφαρμογής 7. Ελεύθερη διανομή της άδειας χρήσης 8. Άδεια χρήσης που δεν εξαρτάται από συγκεκριμένη διανομή 9. Άδεια χρήσης που δεν περιορίζει άλλο λογισμικό 10. Άδεια χρήσης που είναι τεχνολογικά ουδέτερη

ΕΛ/ΛΑΚ Χωριστά κινήματα ΕΛ και ΛΑΚ. Υπάρχει διαφωνία ανάμεσα στις κοινότητες του ΕΛ και του ΛΑΚ, σχετικά με τη φιλοσοφία. Ωστόσο σε πρακτικό επίπεδο υπάρχει γενικά συμφωνία! Έτσι οι όροι ΕΛ και ΛΑΚ μπορούμε να πούμε πως αναφέρονται λίγο-πολύ στο ίδιο πράγμα. Μερικές άδειες χρήσης αναγνωρίζονται ως άδειες χρήσης ΛΑΚ αλλά όχι ως άδειες χρήσης ΕΛ. Χρήση του όρου ΕΛ/ΛΑΚ (FLOSS Free/Libre - Open Source Software)

Άδειες Χρήσης GNU GPL και GNU LGPL X11 License Expat License (MIT license) BSD license, original/modified OpenSSL licence Apache license (ver. 1.0, 1.1) Open Software Licence MIT Licence BSD Licence Public Domain. νομική κατάσταση, όχι άδεια ισοδύναμο με άδεια που επιτρέπει τα πάντα.

Χρήση ΕΛ/ΛΑΚ από το δημόσιο τομέα Χρήση ΕΛ/ΛΑΚ από το δημόσιο τομέα Αρκετές χώρες (ευρωπαϊκές και μη) έχουν οδηγίες ή/και πολιτικές σχετικά με τη χρήση ΕΛ/ΛΑΚ Πολλές πόλεις, περιφέρειες, χώρες στρέφονται στη χρήση ΕΛ/ΛΑΚ από τις υπηρεσίες τους π.χ. Extremadura, Spain Σε μερικές περιπτώσεις προτιμήθηκε το ΕΛ/ΛΑΚ αν και ήταν ακριβότερο ως συνολική λύση για να μην υπάρξει δέσμευση με συγκεκριμένη εταιρεία και πολιτική αναβάθμισης π.χ. Μόναχο

Λόγοι χρήσης ΕΛ/ΛΑΚ Μικρό κόστος απόκτησης λογισμικού Δυνατότητα εγκατάστασης και χρήσης σε απεριόριστο αριθμό σταθμών εργασίας Ελευθερία στην πολιτική αναβάθμισης Δυνατότητα προσαρμογής Έλλειψη δέσμευσης με συγκεκριμένη εταιρεία ή/και προμηθευτή Αρκετά προγράμματα ΕΛ/ΛΑΚ είναι πια τουλάχιστον τόσο ώριμα και εύχρηστα όσο και τα εμπορικά ισοδύναμα τους

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Λειτουργικά Περιγραφή Ιδιόκτητο ΕΛΛΑΚ Ιστοσελίδα Λειτουργικό Σύστημα Microsoft Windows Ubuntu Linux Fedora http://ubuntu-gr.org/ http://el.fedoracommunity.org/ http://www.linux.org Linux Προστασία από ιούς McAfee VirusScan ClamWin http://www.clamwin.com/ Windows Αναγνώστης αρχείων pdf Adobe pdf Reader Evince Kpdf http://www.gnome.org/projects/evince/ http://kpdf.kde.org/ Windows, Linux, Mac OS X Αναπαραγωγέας αρχείων μουσικής Apple iTunesRhythmbox Amarok Mozilla Songbird http://projects.gnome.org/rhythmbox http://amarok.kde.org http://getsongbird.com Περιβάλλον επεξεργασίας εικόνων Adobe Photoshop Gimp http://www.gimp.org/

Εφαρμογή επεξεργασίας ήχου Adobe Audition Audacity http://audacity.sourceforge.net Windows, Linux, Mac OS X Περιβάλλον εγγραφής οπτικών μέσων Nero Burning Rom Brasero K3b http://www.gnome.org/projects/brasero/ http://k3b.plainblack.com/ Linux Διαχείριση εικόνων ACDSee Eog Gthumb http://projects.gnome.org/eog/ http://gthumb.sf.net/ Αποκωδικοποίηση και αντιγραφή DVD DVDShrinkk 9copy http://k9copy.sourceforge.net/ Πακέτο εφαρμογών γραφείου Microsoft Office LibreOffice http://el.libreoffice.org/ http://el.openoffice.org/ Εφαρμογή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Microsoft Outlook Express Thunderbird Evolution http://www.mozillamessaging.com/en-US/thunderbird/

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ Ο αντίλογος θέλει το ΕΛ/ΛΑΚ να μην είναι και τόσο ελκυστικό και εστιάζει τη διαφωνία το σε διάφορα σημεία: Κόστος το συνολικό κόστος (που περιλαμβάνει το κόστος εγκατάστασης, υποστήριξης, εκμάθησης κ.λπ.) είναι μεγαλύτερο για το ΕΛ/ΛΑΚ Ποιότητα / Αξιοπιστία το ΕΛ/ΛΑΚ δεν αναπτύσσεται μέσα από αυστηρά ελεγχόμενες διαδικασίες εξασφάλισης ποιότητας και δεν είναι τόσο αξιόπιστο Ασφάλεια διάφοροι κακόβουλοι μελετώντας τον πηγαίο κώδικα μπορούν να βρουν και να εκμεταλλευτούν κενά ασφαλείας Επενδύσεις η εξάπλωση του ΕΛ/ΛΑΚ μπορεί να δημιουργήσει οικονομικά προβλήματα στις εταιρείες ανάπτυξης λογισμικού που δεν θα μπορούν να επενδύουν στην έρευνα με αποτέλεσμα η πρόοδος στην ανάπτυξη λογισμικού να σταματήσει. Πρωτοτυπία το ΕΛ/ΛΑΚ δεν συνεισφέρει στην καινοτομία αφού οτι αναπτύσσεται μιμείται τη λειτουργικότητα υπάρχοντος εμπορικού λογισμικού

ΤΕΛΟΣ!!! 