ΘΕΜΑ 2015 μη κληρωθέν α) Ποιες επιδράσεις επιφέρει στο εγχώριο εμπορικό ισοζύγιο μια υποτίμηση του εγχώριου νομίσματος σε μια μεγάλη χώρα με ανεξάρτητη Κεντρική Τράπεζα; β) Περιγράψτε τις επιδράσεις της πολιτικής της "εσωτερικής υποτίμησης" σε εγχώρια οικονομικά μεγέθη και αξιολογείστε την εφαρμογή της στην περίπτωση της Ελλάδας κατά την τελευταία πενταετία.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Δίνουμε τους ορισμούς των εννοιών: Εμπορικό ισοζύγιο Υποτίμηση και αναφέρουμε (πολύ σύντομα) τους παράγοντες που τις επηρεάζουν

α) επιδράσεις της υποτίμησης στο εμπορικό ισοζύγιο ΑΜΕΣΑ μείωση τιμής των εξαγόμενων στον τόπο προορισμού άρα αύξηση εξαγωγών αύξηση τιμής των εισαγόμενων εντός της χώρας άρα μείωση εισαγωγών ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ

α) επιδράσεις της υποτίμησης στο εμπορικό ισοζύγιο (συνέχεια) ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ (ειδικά σε χώρα με πολλές εισαγωγές) κίνδυνος ¨εισαγόμενου¨ πληθωρισμού κόστους πτώση ανταγωνιστικότητας λόγω πληθωρισμού αύξηση επιτοκίων: ως αντιστάθμισμα της υποτίμησης (από ΙΚΚ) λόγω απώλειας ¨αξιοπιστίας¨ αν η αγορά προεξοφλήσει αρνητικά τη μελλοντική ανταγωνιστικότητα μείωση επενδύσεων μείωση απασχόλησης

β) «εσωτερική» υποτίμηση β) «εσωτερική» υποτίμηση μείωση αγοραστικής δυνατότητας, λόγω αύξησης των τιμών των αγαθών υποτίμηση νομίσματος εσωτερική υποτίμηση (με εσκεμμένη μείωση εισοδήματος στη χώρα) μείωση αγοραστικής δυνατότητας, λόγω μείωσης μισθών πολιτική ¨προσφοράς¨, δηλαδή μείωσης του κόστους παραγωγής για τόνωση ανταγωνιστικότητας ΣΤΟΧΟΣ

β) «εσωτερική» υποτίμηση (συνέχεια) β) «εσωτερική» υποτίμηση (συνέχεια) αναλυτικότερη εξήγηση των επιπτώσεων Αν μειωθούν οι μισθοί και γενικότερα το εισόδημα της οικονομίας τότε: Μείωση κατανάλωσης (οπότε μείωση ευημερίας αλλά και εμφάνιση αρνητικών προσδοκιών κέρδους για τις επιχειρήσεις). Μείωση απασχόλησης (ως αποτέλεσμα των παραπάνω), οπότε κίνδυνος επιβράδυνσης ή/και ύφεσης. Απώλεια επενδύσεων (ως συνέπεια των παραπάνω), οπότε μελλοντική ¨υποθήκευση¨ της ανταγωνιστικότητας. Βελτίωση εμπορικού ισοζυγίου, λόγω της μείωσης των εισαγωγών, αλλά με αμφίβολο το αποτέλεσμα στις εξαγωγές (που δεν είναι απαραίτητο να αυξηθούν).

β) «εσωτερική» υποτίμηση στην Ελλάδα β) «εσωτερική» υποτίμηση στην Ελλάδα Μειώθηκαν οι μισθοί Μειώθηκαν οι δημόσιες δαπάνες Αυξήθηκαν οι φόροι οπότε μειώθηκε το εισόδημα της οικονομίας Στόχος: Μείωση κόστους παραγωγής και συνεπώς τόνωση ανταγωνιστικότητας. Μείωση πληθωριστικών πιέσεων από τη ζήτηση και συνεπώς συγκράτηση επιτοκίων, ώστε να αυξηθούν οι επενδύσεις. Επίτευξη δημοσιονομικών στόχων, μέσω της ¨λιτότητας¨, ώστε να συγκρατηθούν τα επιτόκια (λόγω βελτίωσης της ¨αξιοπιστίας) και να οδηγηθούμε σε επενδύσεις.

β) «εσωτερική» υποτίμηση στην Ελλάδα (συνέχεια) β) «εσωτερική» υποτίμηση στην Ελλάδα (συνέχεια) Μειώθηκε η κατανάλωση οπότε και η ζήτηση, με αποτέλεσμα την πτώση των προσδοκιών κέρδους των επιχειρήσεων και τελικά την ανυπαρξία των επενδύσεων. Η ύφεση ¨παρατάθηκε¨, ως συνέπεια των παραπάνω, ενώ και η φοροδοτική ικανότητα της οικονομίας, στην πράξη μειώθηκε. Η οικονομία πέρασε σε φάση ¨παγίδας ρευστότητας¨, η οποία και επιδείνωσε τις προσδοκίες κέρδους.

β) «εσωτερική» υποτίμηση στην Ελλάδα (συνέχεια) β) «εσωτερική» υποτίμηση στην Ελλάδα (συνέχεια) Η μείωση του κόστους παραγωγής με μέσο τη μείωση των αμοιβών της εργασίας, ενέχει τον κίνδυνο της αδυναμίας της ζήτησης να δημιουργήσει αρκετά κίνητρα παραγωγικών επενδύσεων. Επιπλέον, η αύξηση των εξαγωγών, ώστε να αποτελέσουν αυτές ¨κίνητρο¨ επενδύσεων, απαιτεί: ύπαρξη μακροχρόνιου εξαγωγικού προσανατολισμού των επιχειρήσεων συμβολή του Δημόσιου Τομέα με δημιουργία ¨εξωτερικοτήτων¨ (πχ. υποδομών), που δεν είναι δυνατό όταν το Δημόσιο διαχειρίζεται μονίμως καταναλωτικά ελλείμματα.