ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Φ.Π.Ψ. Τομέας Παιδαγωγικής Αντιγόνη-Άλμπα Παπακωνσταντίνου, MSc, PhD Εντεταλμένη Διδασκαλίας Πανεπιστημίου Αθηνών
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Η επιστήμη που μελετά τα κοινωνικά φαινόμενα με επιστημονικές μεθόδους (Μυλωνάς, 1998) Η επιστήμη που μελετά με επιστημονικό τρόπο την κοινωνική πραγματικότητα, τα κοινωνικά γεγονότα, τα συλλογικά/κοινωνικά φαινόμενα ή αλλιώς τις κοινωνικές αποκρυσταλλώσεις, δηλαδή τους θεσμούς, όπως π.χ. η εκπαίδευση, η οικογένεια κτλ. (Lallement, 2004) Η κοινωνική επιστήμη που περιγράφει, μελετά και ερευνά τον τρόπο συγκρότησης και λειτουργίας των κοινωνιών και των κοινωνικών ομάδων. Εξετάζει την κοινωνία ως σύνολο, τα επιμέρους στοιχεία της αλλά και τους ανθρώπους ως μέλη των κοινωνικών συνόλων (Νόβα-Καλτσούνη, 2010)
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Ένα παράδειγμα: Άντρας 30 ετών, διπλωματούχος χημικός, άνεργος, πέφτει από ταράτσα πολυκατοικίας. Διερευνώνται τα αίτια του θανάτου. Εγκληματολογία Κοινωνιολογία Ψυχολογία-Ψυχιατρική
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Έργο της Κοινωνιολογίας είναι να διευκολύνει το άτομο να κατανοήσει τη συνθετότητα της κοινωνικής πραγματικότητας. Για να χαρακτηριστεί ένα επιστημονικό πεδίο ως επιστήμη πρέπει να διαθέτει δικές του έννοιες, θεωρία και μεθοδολογία. Η Κοινωνιολογία ως αυτόνομη επιστήμη υπάρχει από το τέλος του 19ου αιώνα. Γενική Κοινωνιολογία και Ειδικές Κοινωνιολογίες.
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης ανήκει στην κατηγορία των «ειδικών» κοινωνιολογιών. Κλάδοι της Κοινωνιολογίας, οι οποίοι ασχολούνται με δομές και διαδικασίες που αφορούν κοινωνικά υπο-συστήματα ή θεσμοθετημένους τομείς της κοινωνίας. Μελετά φαινόμενα και γεγονότα που συνδέονται με την εκπαίδευση και το ρόλο που αυτή διαδραματίζει στο εκάστοτε κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο αναπτύσσεται (Νόβα-Καλτσούνη, 2010:13).
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Μελετά την εκπαίδευση ως κοινωνικό θεσμό χρησιμοποιώντας τα θεωρητικά και μεθοδολογικά εργαλεία της Κοινωνιολογίας Πιο αναλυτικά εξετάζει: τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας αυτού του θεσμού τη σχέση του με το κοινωνικό σύστημα τη δράση των ατόμων ή δρώντων υποκειμένων στο θεσμό αυτό (εκπαιδευτικών, μαθητών, κοινωνικών εταίρων) το ρόλο του σχολείου στην κοινωνική κινητικότητα και τη σχέση της σχολικής επιτυχίας με την κοινωνική καταγωγή
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ένα παράδειγμα: Η βαθμολογία μίας μαθήτριας 11 ετών εκπλήσσει καθώς δεν έχει σε κανένα μάθημα βαθμολογία πάνω από 7. Σε μία εξέταση γίνεται αντιληπτό ότι το παιδί δεν μπορεί να γράψει και να διαβάσει σωστά, ενώ δεν κατορθώνει να ολοκληρώσει βασικές μαθηματικές πράξεις. Παιδαγωγική Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Ειδική Αγωγή Παιδοψυχολογία
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Μάκρο-θεώρηση: εξετάζει τον ρόλο του εκπαιδευτικού σύστηματος μέσα στο ευρύτερο κοινωνικό σύστημα Μικρο-θεώρηση: εστιάζει περισσότερο στο εσωτερικό της εκπαίδευσης (δυνατότητα πρόσβασης, σχέσεις, κα) Γιατί να διδάσκεται η «Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης»; Η διδασκαλία του μαθήματος «Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης» στα Πανεπιστημιακά Τμήματα Εκπαίδευσης συνδέεται με τη συμβολή αυτών των μαθημάτων στη διαμόρφωση της «στάσης» και της συμπεριφοράς των εκπαιδευτικών απέναντι στην κοινωνική, θεσμική και πολιτική λειτουργία του σχολείου.
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ειδικότερα τους επιτρέπει να κατανοήσουν : τις ιδεολογικο-πολιτικές διαστάσεις της Εκπαίδευσης το ρόλο της Εκπαίδευσης στη νομιμοποίηση μιας συγκεκριμένης εκπαιδευτικής και κοινωνικής πραγματικότητας την κοινωνική και πολιτική φύση της γνώσης που παρέχει το σχολείο τις επιλογές και λειτουργίες στις οποίες οι ίδιοι εμπλέκονται καθημερινά τον κοινωνικά προσδιορισμένο χαρακτήρα της σχολικής επιτυχίας και αποτυχίας