Αγωγή Καταναλωτή Τζίκα Ευαγγελία Υπεύθυνη Έρευνας & Ανάπτυξης ΚΡΙΚΡΙ Διδάκτωρ Χημείας Πανεπιστημίου Αθηνών PhD, MSc Χημείας Τροφίμων

Αγωγή Καταναλωτή Μία ευχάριστη διαδικασία μέσα από την οποία οι μαθητές θα γίνουν πιο υπεύθυνοι καταναλωτές. Αποκτώντας γνώσεις Αναπτύσσοντας δεξιότητες Μαθαίνοντας να διαχωρίζουν την πληροφόρηση από τη διαφήμιση

Τι περιέχει μία ετικέτα (Υποχρεωτική αναγραφή) 1) Ονομασία Τροφίμου 2) Κατάλογος συστατικών (Αλλεργιογόνα, Τεχνολογικούς σκοπούς-Πρόσθετα, %ποσοστό) 3) Καθαρή Ποσότητα Τροφίμου 4) Ελάχιστη διατηρησιμότητα / Ανάλωση έως 5) Συνθήκες αποθήκευσης και χρήσης 6) Όνομα και διεύθυνση επιχείρησης 7) Χώρα καταγωγής και τόπος προέλευσης α’ υλών 8) Διατροφική δήλωση

1. Ονομασία Τροφίμου √ νόμιμη ονομασία √ σύντομη περιγραφή του προϊόντος X όχι εμπορική ονομασία

Γάλα 1) Είδος (ζώο από το οποίο προέρχεται) 2) Ομογενοποιημένο ή μη ομογενοποιημένο 3) Λιποπεριεκτικότητα Πλήρες (λιπαρά >3,5%) Ημιαποβουτυρωμένο (λιπαρά 1,5-1,8%) Αποβουτυρωμένο (λιπαρά <0,5%) 4) Θερμική Επεξεργασία Παστεριωμένο υψηλή θερμική επεξεργασία αποστειρωμένο

ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΖΩΗΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ Παστεριωμένο 71,7 οC για 15sec ή 63 οC για 30min Έως 7 ημέρες έως 6 οC Υψηλής Θερμικής επεξεργασίας 85 οC έως 127 οC Καθορίζεται αποκλειστικά από τον παρασκευαστή Πολύ υψηλής θερμοκρασίας (UHT) 135 οC για τουλάχιστον 1sec περιβάλλοντος Αποστειρωμένο θερμαίνεται εντός της συσκευασίας του Γάλα ημέρας (άμελξη έως τη συσκευασία μέσα σε 24 ώρες) Διάρκεια ζωής έως 2 ημέρες. Συντήρηση έως 6 οC

Ζυμούμενα γαλακτοκομικά Παραδοσιακό Παρασκευάζεται με την παραδοσιακή μέθοδο και έχει υμένα-πέτσα Set (Αγελάδος) Επωάζεται μέσα στη συσκευασία του Στραγγιστό Αποστράγγιση μέρος του ορού μετά την πήξη ώστε οι πρωτεΐνες>5,6% Πόσιμα (αριάνι, κεφίρ) Γιαούρτια Απαραίτητος πληθυσμός οξυγαλακτικών βακτηρίων Χρήση μόνο γάλακτος (συστατικά γάλακτος) και καλλιέργειας-μαγιάς Επιδόρπια γιαούρτης Τουλάχιστον 75% γιαούρτη (συστατικά γάλακτος) Εδέσματα γιαούρτης Αντικατάσταση μέρος συστατικών γάλακτος

Παγωτά Παγωτό γάλακτος (λιπαρά γάλακτος>2,5%) Παράγεται, Αποθηκεύεται, Διακινείται, Μεταφέρεται και Καταναλώνεται ως κατεψυγμένο Παγωτό γάλακτος (λιπαρά γάλακτος>2,5%) Παγωτό κρέμας (λιπαρά γάλακτος>5%) Παγωτό καϊμάκι (λιπαρά γάλακτος >8%, χωρίς προσθήκη άλλων λιπαρών και άλλων συστατικών) Γρανίτα φρούτου (φρούτο >15%) Σορμπέ φρούτου (φρούτο >25%) γάλα φρούτο

2. Κατάλογος Συστατικών Κατάλογος με όλα τα συστατικά του τροφίμου σε φθίνουσα σειρά. Όλα τα συστατικά αναφέρονται με το ειδικό τους όνομα και τη φυσική τους κατάσταση. Προσδιορισμός συστατικών με την ονομασία της κατηγορίας τους (πρόσθετα). Επισήμανση ουσιών που προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες. Ποσοτική αναγραφή ορισμένων συστατικών

Παραδείγματα συστατικών ετικέτας

3. Καθαρή Ποσότητα του Τροφίμου Σε μονάδες όγκου (L, mL) για τα υγρά προϊόντα (γάλα) Σε μονάδες μάζας (kg, g) για τα υπόλοιπα προϊόντα (γιαούρτι, παγωτό)

4. Ελάχιστη διατηρησιμότητα / Ανάλωση έως Ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας- Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από …… διατηρησιμότητα <3 μήνες (ημέρα και μήνας) διατηρησιμότητα 3-18 μήνες (μήνα και έτος) διατηρησιμότητα >18 μήνες (έτος) Μικροβιολογικώς ευαλλοίωτα τρόφιμα – Ανάλωση έως…..ημερομηνία 4. Ελάχιστη διατηρησιμότητα / Ανάλωση έως

5. Συνθήκες διακίνησης και αποθήκευσης Οι ενδείξεις διατηρησιμότητας ακολουθούνται από την περιγραφή των συνθηκών αποθήκευσης, οι οποίες πρέπει να τηρούνται

6. Όνομα και διεύθυνση επιχείρησης

7. Χώρα καταγωγής-Τόπος προέλευσης α’ υλών Ειδικές ενωσιακές ή εθνικές διατάξεις για την προστασία γεωργικών, παραδοσιακών προϊόντων, ΠΟΠ, ΠΓΕ, καθώς και κρεάτων. Γαλακτοκομικά στην Ελλάδα Χώρα αρμέγματος Χώρα επεξεργασίας Χώρα συσκευασίας Χρήση ελληνικής σημαίας μόνο με την προϋπόθεση ελληνικού σήματος http://www.greekmark.gov.gr/ Προέλευση γάλακτος: Χώρα

8. Διατροφική Δήλωση Απαραίτητες ομάδες θρεπτικών συστατικών Μία σωστή, ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λίπη) είναι ικανή να καλύψει τις συνήθεις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού σε ενέργεια. Η διαθέσιμη ενέργεια για το σώμα που παράγεται από τις πρωτεΐνες όπως και για τους υδατάνθρακες είναι 4 kcal/g, και για τα λίπη 9 kcal/g. Επιπλέον, ενέργεια ίση 2 kcal/g για τις φυτικές ίνες και με 7 kcal/g παρέχεται από την κατανάλωση αλκοόλ. ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ   ανά 100g Ανά μερίδα 200g ΕΝΕΡΓΕΙΑ 307kJ 614kJ 73kcal 146kcal ΛΙΠΑΡΑ 2,0g 4,0g ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΚΟΡΕΣΜΕΝΑ 1,4g 2,8g ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ 4,5g 9,0g ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΣΑΚΧΑΡΑ 3,5g 7,0g ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ 9,2g 18,4g ΑΛΑΤΙ 0,10g 0,20g H Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) αναφορικά με τα λίπη & έλαια, συστήνει οι τιμές αναφοράς πρόσληψης (RI) να κυμαίνονται για τους ενήλικες μεταξύ 20-35%. Επίσης συστήνει χαμηλή πρόσληψη κορεσμένων και trans. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) συστήνει για τους υδατάνθρακες: οι τιμές αναφοράς πρόσληψης (RI) τόσο για τους ενήλικες όσο και τα παιδιά (> 1oς έτους) να κυμαίνονται από 45 έως 60% της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης. Επιπλέον συστήνεται η κατανάλωση περισσότερων σύνθετων υδατ/κων έναντι των απλών. H Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) αναφορικά με τις πρωτεΐνες, συστήνει την πρόσληψη 0,83g/kg την ημέρα.

Προαιρετική πληροφόρηση ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΕΝΟΣ ΜΕΣΟΥ ΕΝΗΛΙΚΑ (8400kJ/2000kcal)

Διατροφικοί Ισχυρισμοί Ενέργεια Χαμηλή ενεργειακή αξία (ενέργεια <40kcal για στερεές τροφές ή 20kcal για υγρές) Μειωμένη ενεργειακή αξία (τουλάχιστον 30% λιγότερο από το Μ.Ο. της αγοράς) Χωρίς ενεργειακή αξία (ενέργεια <4kcal) Λιπαρά Χωρίς λιπαρά <0,5% Χαμηλά λιπαρά < 3% Χωρίς κορεσμένα λιπαρά <0,1% Χαμηλά κορεσμένα λιπαρά <1,5% Σάκχαρα Χωρίς σάκχαρα <0,5% Χαμηλά σάκχαρα < 5% Χωρίς πρόσθετα σάκχαρα-Περιέχει φυσικά σάκχαρα Βιταμίνες/Ιχνοστοιχεία Πηγή τουλάχιστον 15% Υψηλή περιεκτικότητα τουλάχιστον30% Διατροφικοί Ισχυρισμοί

Αναλυτικό παράδειγμα ετικέτας 1 2 8 4-5 6 3 7

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!