ΑΣΚ. 1.29* ΒΙΒΛΙΟ Μ. ΛΟΥΚΑ Ένας κανονικός άνδρας παντρεύτηκε μια κανονική γυναίκα και απέκτησαν ένα αλφικό παιδί. Με ποια πιθανότητα, α) το δεύτερό τους παιδί είναι επίσης αλφικό; β) τα δύο επόμενα παιδιά τους είναι αλφικά; γ) από τα δύο επόμενα παιδιά τους μόνο το ένα είναι αλφικό; δ) το τρίτο τους παιδί είναι ετεροζυγωτό; *αλλαγμένη εκφώνηση σε σχέση με το βιβλίο
α) το δεύτερό τους παιδί είναι επίσης αλφικό; P(aa) = ¼ = 0,25 ΓΟΝΟΤΥΠΟΙ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ♂Aa X ♀Aa ¼ AA : ½ Aa : ¼ aa α) το δεύτερό τους παιδί είναι επίσης αλφικό; P(aa) = ¼ = 0,25 β) τα δύο επόμενα παιδιά τους είναι αλφικά; P = ¼ x ¼ = 1/16 = 0,0625 γ) από τα δύο επόμενα παιδιά τους μόνο το ένα είναι αλφικό; P = (¼ x 3/4) + (3/4 x ¼) = 0,375 δ) το τρίτο τους παιδί είναι ετεροζυγωτό; P(Aa) = ½
ΑΣΚ. 1.54* ΒΙΒΛΙΟ Μ. ΛΟΥΚΑ Αν τα γονίδια Α (A, a), B (B, b), C (C, c), D (D, d), E (E, e) και F (F, f) είναι ανεξάρτητα, ποια είναι η συχνότητα των απογόνων της διασταύρωσης: ♂AaBbccDDEeFF X ♀AAbbCcDdEeFF που έχουν γονότυπο: α) AaBbccDDEeFF; β) Όμοιο με τον αρσενικό γονέα; (AaBbccDDEeFF) γ) Όμοιο με το θυληκό γονέα; (AAbbCcDdEeFF) *αλλαγμένη εκφώνηση σε σχέση με το βιβλίο
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΓΟΝΟΤΥΠΟΙ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ♂Aa X ♀AA ½ AA : ½ Aa ♂Bb X ♀bb ½ bb : ½ Bb ♂cc X ♀Cc ½ Cc : ½ cc ♂DD X ♀Dd ½ Dd : ½ DD ♂Ee X ♀Ee ¼ EE : ½ Ee : ¼ ee ♂FF X ♀FF 100% FF α) ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΓΟΝΟΤΥΠΟΥ AaBbccDDEeFF : P = ½ x ½ x ½ x ½ x ½ x 1 = 1/32
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΓΟΝΟΤΥΠΟΙ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ♂Aa X ♀AA ½ AA : ½ Aa ♂Bb X ♀bb ½ bb : ½ Bb ♂cc X ♀Cc ½ Cc : ½ cc ♂DD X ♀Dd ½ Dd : ½ DD ♂Ee X ♀Ee ¼ EE : ½ Ee : ¼ ee ♂FF X ♀FF 100% FF β) ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΓΟΝΟΤΥΠΟΥ AaBbccDDEeFF : P = ½ x ½ x ½ x ½ x ½ x 1 = 1/32
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΓΟΝΟΤΥΠΟΙ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ♂Aa X ♀AA ½ AA : ½ Aa ♂Bb X ♀bb ½ bb : ½ Bb ♂cc X ♀Cc ½ Cc : ½ cc ♂DD X ♀Dd ½ Dd : ½ DD ♂Ee X ♀Ee ¼ EE : ½ Ee : ¼ ee ♂FF X ♀FF 100% FF γ) ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΓΟΝΟΤΥΠΟΥ AAbbCcDdEeFF : P = ½ x ½ x ½ x ½ x ½ x 1 = 1/32
ΑΣΚ. 2.79 ΒΙΒΛΙΟ Μ. ΛΟΥΚΑ Ένας ερευνητής διασταύρωσε δύο καθαρές σειρές ενός φυτού με λευκά άνθη και έλαβε τα ακόλουθα αποτελέσματα: P: σειρά 1 x σειρά 2 F1: 100% [λευκά] F2: 131 [λευκά] : 29 [κόκκινα] α) Ποιά είναι η γενετική βάση του χρωματισμού; β) Τι θα δώσουν οι ανάδρομες διασταυρώσεις των F1 απογόνων με τις δύο γονεϊκές σειρές;
Α. την αναλογία 1 : 2 : 1 ; Β. την αναλογία 9 : 3 : 4 ; Η ΑΝΑΛΟΓIΑ 131 : 29 ΠΟΙΑ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΣΑΣ ΘΥΜΙΖΕΙ; Α. την αναλογία 1 : 2 : 1 ; Β. την αναλογία 9 : 3 : 4 ; Γ. την αναλογία 9 : 6 : 1 ; Δ. την αναλογία 12 : 3 : 1 ; Ε. την αναλογία 15 : 1 ; Στ. την αναλογία 13 : 3 ; Ζ. την αναλογία 3 : 1 ;
Στατιστικη δοκιμασια x² για τον ελεγχο τησ σημαντικοτητασ των αποκλισεων ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΛΕΥΚO ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΘΕΝΤΕΣ 131 29 (σύνολο=160) ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΙ 130 30 ΑΠΟΚΛΙΣΗ +1 -1 x² = (131−130)² 130 + (29−30)² 30 = 0,041 Β.Ε. = 1 0,90 > Ρ > 0,70 Επειδή το Ρ είναι μεγαλύτερο του 5% δεν απορρίπτουμε τη μηδενική υπόθεση (Ηο)
ΑΝΑΛΟΓΙΑ 13 : 3 ΤΑ ΓΟΝΙΔΙΑ A (A, a) και B (B, b) καθορίζουν το χαρακτήρα «χρώμα άνθους». To αλληλόμορφο Α είναι κυρίαρχο στο αλληλόμορφο a (Α>a) και το αλληλόμορφο Β είναι κυρίαρχο στο αλληλόμορφο b (B>b). H αναλογία 13 : 3 είναι χαρακτηριστική της αλληλεπίδρασης των δύο γονιδίων Α και Β, στην περίπτωση κυρίαρχης και υπολειπόμενης επίστασης. Αν το αλληλόμορφο Α είναι επιστατικό στα αλληλόμορφα B και b και το αλληλόμορφο b είναι επιστατικό στα αλληλόμορφα Α και a, τότε η ακόλουθη διασταύρωση δείχνει τον τρόπο κληρονομικότητας του χαρακτήρα.
ΔΙΥΒΡΙΔΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗ AaBb x AaBb ♂ ♀ AB Ab aB ab AABB AABb AaBB AaBb AAbb Aabb aaBB aaBb aabb
ΑΝΑΛΟΓΙΑ 13 : 3 Ρ: ♀ AΑΒΒ [λευκά] x ♂ aabb [λευκά] ΑΝΑΛΟΓΙΑ 13 : 3 Ρ: ♀ AΑΒΒ [λευκά] x ♂ aabb [λευκά] F1: Όλα AaBb [λευκά] AaBb [λευκά] x AaBb [λευκά] F2: 9 Α_ Β_ [λευκά] 3 Α_ bb [λευκά] 1 aabb [λευκά] 3 aa B_ [κόκκινα]
ΑΣΚ. 5.52 ΒΙΒΛΙΟ Μ. ΛΟΥΚΑ Δύο άτομα με κανονική όραση και καστανά μάτια απέκτησαν ένα παιδί που είχε αχρωματοψία και γαλανά μάτια. α) Ποιο είναι το φύλο του παιδιού; β) Με ποια πιθανότητα το δεύτερο παιδί θα είναι αγόρι με γαλανά μάτια και αχρωματοψία; Σημείωση: To καστανό χρώμα των ματιών οφείλεται στο κυρίαρχο αλληλόμορφο Β και το γαλανό στο υπολειπόμενο b, του αυτοσωματικού γονιδίου Β(Β, b).
Καστανό: B Γαλανό: bb (Β > b) P: ♂Bb x ♀Bb XRY Bb x XRXr Bb Αχρωματοψία (φυλοσύνδετο): rr (R > r) α) Ποιο είναι το φύλο του παιδιού; αγόρι XrY β) Με ποια πιθανότητα το δεύτερο παιδί θα είναι αγόρι με γαλανά μάτια και αχρωματοψία; ½ x ¼ x ½ = 1/16
ΑΣΚ. 6.22* ΒΙΒΛΙΟ Μ. ΛΟΥΚΑ Ποια είναι η απόσταση των δύο γονιδίων; ΑΣΚ. 6.22* ΒΙΒΛΙΟ Μ. ΛΟΥΚΑ Στην τομάτα, το στρογγυλό σχήμα του καρπού οφείλεται στο κυρίαρχο αλληλόμορφο Ο και το στενόμακρο στο υπολειπόμενο ο. H ομαλή επιφάνεια του καρπού οφείλεται στο κυρίαρχο αλληλόμορφο Ρ και η ανώμαλη στο υπολειπόμενο p. Η διασταύρωση ατόμων ετεροζυγωτών και για τα δύο γονίδια με άτομα φαινοτύπου [οp] έδωσε τα ακόλουθα αποτελέσματα. Φαινότυποι: [Ο Ρ] [ο Ρ] [Ο p] [ο p] Αριθμός ατόμων: 465 159 150 472 Ποια είναι η απόσταση των δύο γονιδίων; *αλλαγμένη εκφώνηση σε σχέση με το βιβλίο
oP 150 op 472 Γαμέτες : ΟΡ 465 op 1246 Απόσταση γονιδίων = 8,6 μονάδες OP/op x op/op P : OoPp x oopp Γαμέτες : ΟΡ 465 op 1246 Οp 159 oP 150 op 472 Συχνότητα ανασυνδυασμού = 159+150 465+159+150+472 =8,6% Απόσταση γονιδίων = 8,6 μονάδες
Ασκ. 1.26 βιβλιο μ. λουκα Μερικοί άνθρωποι έχουν την ικανότητα να κουλουριάζουν τις δύο πλευρές της γλώσσας τους δημιουργώντας ένα είδος «σκάφης» στο εσωτερικό της. Η σημασία του χαρακτήρα, που είναι γνωστός ως “tongue rolling”, παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστη. Στη γενεαλογία που ακολουθεί, τα μαύρα τετράγωνα και οι μαύροι κύκλοι αντιπροσωπεύουν άτομα που μπορούν να κουλουριάζουν τη γλώσσα τους. Πώς κληρονομείται ο χαρακτήρας;
Υπολειπόμενο αυτοσωματικό γονίδιο; Κουλουριάζουν = αα Δεν κουλουριάζουν = ΑΑ ή Αα Ι Αα/ΑΑ Χ αα αα Χ Αα/ΑΑ ΙΙ Αα/ΑΑ αα Χ αα Αα/ΑΑ, αα, Αα/ΑΑ, αα ΙΙΙ αα, Αα/ΑΑ ΑΔΥΝΑΤΟ!
Ι αα Χ Αα Αα Χ αα ΙΙ αα Αα Χ Αα αα, Αα, αα, Αα ΙΙΙ Αα/ΑΑ, αα Κυρίαρχο αυτοσωματικό γονίδιο; Κουλουριάζουν = ΑΑ/Αα Δεν κουλουριάζουν = αα Ι αα Χ Αα Αα Χ αα ΙΙ αα Αα Χ Αα αα, Αα, αα, Αα ΙΙΙ Αα/ΑΑ, αα
Άσκηση 6.2 βιβλίο iGenetics Ελέγξτε την υπόθεση ότι τα γονίδια αυτά είναι ανεξάρτητα, χρησιμοποιώντας τη δοκιμασία χ2 Προτείνετε μια ερμηνεία για κάθε ενδεχόμενη απόκλιση από τις αναμενόμενες τιμές και αναφέρετε τι θα κάνατε για να ελέγξετε την ερμηνεία σας. Στο καλαμπόκι γίνεται διασταύρωση ελέγχου σε ένα διυβρίδιο το οποίο φέρει τα υπολειπόμενα αλληλόμορφα a και b. H κατανομή των φαινοτύπων έχει ως εξής: A B 122 A b 79 a B 81 a b 118
Ρ: AaBb x aabb F1 B. E = 3 AB 122 100 Ab 79 aB 81 ab 118 Σύνολο: 400 ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΘΕΝΤΑ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ AB 122 100 Ab 79 aB 81 ab 118
Απορρίπτουμε τη μηδενική υπόθεση (ότι τα γονίδια είναι ανεξάρτητα). Άρα, τα γονίδια Α ( A, a ) και B ( B, b ) είναι συνδεδεμένα και η συχνότητα ανασυνδυασμού μεταξύ τους είναι : r = 81+79 400 = 0,4 Η απόσταση των γονιδίων Α και Β είναι 40 μονάδες.
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ (1-r)/2 (1-r)/2 r/2 r/2 0,3 0,3 0,2 0,2 Αναφέρετε τι θα κάνατε για να ελέγξετε την ερμηνεία σας. Διασταύρωση διυβριδίων P : AaBb x AaBb ΓΑΜΕΤΕΣ AB ab Ab aB ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ (1-r)/2 (1-r)/2 r/2 r/2 0,6/2 0,6/2 0,4/2 0,4/2 0,3 0,3 0,2 0,2
ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗΣ AaBb x AaBb ΑΒ (0.3) ab (0.3) Ab (0.2) aB (0.2) AB (0.3) 0.09 AABB 0.09 AaBb 0.06 AABb 0.06 AaBB 0.09 aabb 0.06 Aabb 0.06 aaBb 0.06 AAΒb 0.04 AAbb 0.04 AaBb 0.04 aaBB
A-B- 0.59 AB A-bb 0.16 Ab aaB- aB aabb 0.09 ab ΓΟΝΟΤΥΠΟΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΣ A-B- 0.59 AB A-bb 0.16 Ab aaB- aB aabb 0.09 ab