1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Υλικά Αυτοματισμού ΣΚΟΠΟΣ :Στο τέλος αυτής της άσκησης οι μαθητές θα είναι σε θέση Ν’ αναγνωρίζουν τα υλικά με βάση τα σχεδιαστικά τους σύμβολα Να διατυπώνουν την αρχή λειτουργίας τους και τον τρόπο στερέωσης και σύνδεσης τους 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Θερμικοί ηλεκτρονόμοι υπερφόρτισης Υπερφόρτιση δημιουργείται σε ένα ηλεκτροκινητήρα όταν : - Η ισχύς του φορτίου του κινητήρα είναι μεγαλύτερη από την ονομαστική του ισχύ . - Ο κινητήρας τροφοδοτείται με δύο μόνο από τις φάσεις του τριφασικού δικτύου ( σε τριφασικούς ηλεκτροκινητήρες ). - Η τάση του δικτύου τροφοδοσίας είναι μικρότερη από την ονομαστική τάση του κινητήρα . - Μπλοκάρει ο άξονας του κινητήρα . Για την προστασία ενός ηλεκτροκινητήρα από βραχυκύκλωμα χρησιμοποιούνται ασφάλειες “ βραδείας τήξης ” (κατηγορίας αΜ). 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Θερμικοί ηλεκτρονόμοι υπερφόρτισης Για την προστασία ενός ηλεκτροκινητήρα από υπερφόρτιση χρησιμοποιείται είναι ένα από τα παρακάτω μέσα προστασίας : - Θερμικοί ηλεκτρονόμοι υπερφόρτισης με διμεταλλικά στοιχεία . - Ηλεκτρονικοί ηλεκτρονόμοι υπερφόρτισης . - Θερμομαγνητικοί διακόπτες προστασίας κινητήρων . - Ηλεκτρονόμοι προστασίας με θερμίστορς . Διατάξεις με θερμομετρικές αντιστάσεις Pt -100. Ειδικοί ηλεκτρονόμοι προστασίας ηλεκτροκινητήρων . Ένα θερμικό με διμεταλλικά στοιχεία περιλαμβάνει τρία διμεταλλικά στοιχεία , ένα για κάθε φάση τριφασικού δικτύου , που ελέγχουν μηχανικά μέσω ενός μηχανισμού δύο βοηθητικές επαφές ,μια “ κανονικά κλειστή ” επαφή 95-96 και μια “ κανονικά ανοιχτή ” επαφή 97-98. 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Θερμικοί ηλεκτρονόμοι υπερφόρτισης Μετά την ενεργοποίηση ενός θερμικού , ο μηχανισμός των επαφών 95-96 και 97-98 παραμένει μανδαλωμένος στη θέση ενεργοποίησης με τη βοήθεια ενός μηχανισμού μανδάλωσης . 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Θερμικοί ηλεκτρονόμοι υπερφόρτισης Η επαφή 95-96μετέχει σε σειρά στο κύκλωμα ελέγχου ενός ή περισσοτέρων ηλεκτρονόμων ισχύος μέσω των οποίων διακόπτεται η τροφοδοσία του κινητήρα , όταν ενεργοποιηθεί το θερμικό . Η επαφή 97-98 χρησιμοποιείται συνήθως για την ενεργοποίηση ενός κυκλώματος σήμανσης της υπερφόρτισης του κινητήρα . Για να επανέλθουν οι επαφές του θερμικού στην κατάσταση ηρεμίας , αφού κρυώσουν τα διμεταλλικά στοιχεία , πρέπει να πιεσθεί ένα εξωτερικό μπουτόν επαναφοράς . 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Θερμικοί ηλεκτρονόμοι υπερφόρτισης Κάθε θερμικό έχει ένα εξωτερικό χειριστήριο , στο οποίο ρυθμίζεται η ένταση ρεύματος ,που μπορεί να διαρρέει συνεχώς το κύκλωμα ισχύος του , χωρίς να προκαλείται ενεργοποίηση του μηχανισμού του . Συνήθως υπάρχει και ένα επί πλέον εξωτερικό χειριστήριο δομικής ,με το οποίο ενεργοποιείται ο μηχανισμός του θερμικού . 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Θερμικοί ηλεκτρονόμοι υπερφόρτισης Στα διαφορικά θερμικά , ο χρόνος που απαιτείται για να ενεργοποιηθούν σε συγκεκριμένη υπερένταση είναι πολύ μικρότερος στις περιπτώσεις , που διαρρέονται από ρεύμα μόνο δύο από τα τρία μέρη του κυκλώματος ισχύος του θερμικού . Σ ’ αυτές τις περιπτώσεις τα διαφορικά θερμικά ενεργοποιούνται σε εντάσεις ρεύματος μικρότερες της τιμής που έχει ρυθμιστεί . Σε ηλεκτροκινητήρες με “ δύσκολη εκκίνηση ” για την προστασία τους από υπερφόρτιση χρησιμοποιούνται ειδικές συνδεσμολογίες θερμικών με διμεταλλικά στοιχεία ή ηλεκτρονικά θερμικά ανάλογα με την περίπτωση . Σε εφαρμογές που έχουμε πολύ συχνές εκκινήσεις ενός ηλεκτροκινητήρα ( π .χ . πάνω από 25 εκκινήσεις ανά ώρα ), για την προστασία του κινητήρα από υπερφόρτιση δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί θερμικό με διμεταλλικά στοιχεία 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Τερματικοί διακόπτες ή οριοδιακόπτες Τερματικοί διακόπτες ή οριοδιακόπτες είναι συσκευές ελέγχου , οι οποίες ενεργοποιούνται από ένα μετακινούμενο σώμα και μετατρέπουν την αλλαγή της θέσης του σώματος ( τη μετατόπισή του ) σε ηλεκτρική εντολή . 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Τερματικοί διακόπτες ή οριοδιακόπτες 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Τερματικοί διακόπτες ή οριοδιακόπτες 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Τερματικοί διακόπτες ή οριοδιακόπτες 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Τερματικοί διακόπτες ή οριοδιακόπτες Οι τερματικοί διακόπτες διαθέτουν συνήθως δύο ηλεκτρικές επαφές, μια « κανονικά ανοιχτή » και μια « κανονικά κλειστή » (1 ΝΟ + 1 ΝC ). Υπάρχουν και τερματικοί διακόπτες µε περισσότερες ηλεκτρικές επαφές, π.χ. 2 ΝΟ + 2 ΝC. Επίσης, μπορεί κάποια από τις παραπάνω επαφές να είναι « πρόωρη εργασίας » ή « καθυστερημένη ηρεμίας ». Ένας τερματικός διακόπτης δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ποτέ σαν μηχανικό τέρμα . Επίσης πρέπει να τοποθετείται κατά τέτοιο τρόπο , ώστε να υπάρχει μια ορισμένη διαδρομή μετά τη θέση στην οποία ενεργοποιούνται οι επαφές του . 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Φωτοκύτταρα Τα φωτοκύτταρα είναι συσκευές ελέγχου , που ανιχνεύουν την παρουσία ή την απουσία ενός αντικειμένου χωρίς να έρχονται σε επαφή με αυτό . Υπάρχουν δύο κατηγορίες φωτοκύτταρων , όσον αφορά την αρχή λειτουργίας τους : α ) Φωτοκύτταρα που χρησιμοποιούν την ακτινοβολία ενός λαμπτήρα πυράκτωσης β ) Φωτοκύτταρα που χρησιμοποιούν ακτινοβολία από διαμορφωμένη πηγή φωτός . Στα φωτοκύτταρα με διαμορφωμένη πηγή φωτός ,μια δίοδος φωτοεκπομπής χρησιμοποιείται για πηγή φωτός , ένα φωτοτρανζίστορ για δέκτης της ακτινοβολίας και ένα κύκλωμα ελέγχου οδηγείται από το φωτοτρανζίστορ . 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Φωτοκύτταρα Τα περισσότερα φωτοκύτταρα κατασκευάζονται έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα επιλογής της κατάστασης στην οποία θα συμπεριφέρονται σαν κλειστή επαφή , όσον αφορά την παρουσία ή την απουσία του προς ανίχνευση αντικειμένου Η επιλογή του τρόπου λειτουργίας γίνεται ή με ένα ενσωματωμένο διακόπτη επιλογής ή με κατάλληλη συνδεσμολογία του φωτοκύτταρου . Κατασκευάζονται φωτοκύτταρα με ενσωματωμένες βασικές χρονικές λειτουργίες , που αφορούν την ενεργοποίηση της εξόδου των φωτοκύτταρων σε συνάρτηση με την παρουσία ή την απουσία του προς ανίχνευση αντικειμένου 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Φωτοκύτταρα Φωτοκύτταρα χωριστού πομπού-δέκτη 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Φωτοκύτταρα Φωτοκύτταρα µε ανακλαστήρα. 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Φωτοκύτταρα Φωτοκύτταρα µε ανάκλαση στο προς ανίχνευση αντικείµενο. 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Διακόπτες ελέγχου στάθμης υγρών Οι διακόπτες ελέγχου στάθμης υγρών τύπου πλωτήρα είναι συσκευές ελέγχου , που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές , που απαιτείται να ελεγχθούν δύο θέσεις ( ανώτερη και κατώτερη ) ή μια θέση της στάθμης ενός υγρού σε δεξαμενή , και στις οποίες δεν απαιτείται μεγάλη ακρίβεια στον προσδιορισμό της κάθε θέσης της στάθμης του υγρού . Το κόστος τους είναι μικρό και η εγκατάστασή τους απλή και εύκολη . 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Διακόπτες ελέγχου στάθμης υγρών 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Διακόπτες ελέγχου στάθμης υγρών Οι ηλεκτρονικοί διακόπτες ελέγχου στάθμης αγώγιμων υγρών είναι συσκευές ελέγχου , που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές στις οποίες απαιτείται αρκετή ακρίβεια στον προσδιορισμό της κάθε θέσης της στάθμης του υγρού , όταν η απόσταση μεταξύ ηλεκτρικού πίνακα αυτοματισμού και της δεξαμενής του υγρού είναι μεγάλη ή όταν ο διαθέσιμος χώρος για την τοποθέτηση της συσκευής ελέγχου είναι περιορισμένος . Το κόστος τους είναι ση μαντικό και η εγκατάστασή τους δεν είναι τόσο απλή . Ηλεκτρονικοί διακόπτες ελέγχου στάθμης. ( α ) : συσκευές ελέγχου ( β ) : ηλεκτρόδιο 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

Διακόπτες ελέγχου στάθμης υγρών Οι ηλεκτρονικοί διακόπτες στάθμης αποτελούνται από μια συσκευή ελέγχου και από ένα έως τρία ηλεκτρόδια ανάλογα με την εφαρμογή . Ο αριθμός των ηλεκτροδίων σε μια εφαρμογή και οι θέσεις που τοποθετούνται , εξαρτάται από τον αριθμό των θέσεων της στάθμης του νερού που ελέγχονται ( μια ή δύο ) και από την αγωγιμότητα των τοιχωμάτων της δεξαμενής , του δοχείου ή του σωλήνα , μέσα στον οποίο βρίσκεται το αγώγιμο υγρό , του οποίου θέλουμε να ελέγξου με τη στάθμη 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης 9/4/2019 6:01 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης