Διδάσκουσα: Μπαλαμώτη Ελένη ΑΝΩΤΑΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΑΠΟΤΥΠΩΣΕΙΣ (κωδ. 306)  Χειμερινό εξάμηνο 2018 – 2019 10ο ΜΑΘΗΜΑ Διδάσκουσα: Μπαλαμώτη Ελένη

Αποτύπωση Μνημείων Tα σχέδια πρότασης και αποκατάστασης μνημείων πρέπει να γίνονται σε διαφανές χαρτί με σινική μελάνη, να διαβάζονται εύκολα, να είναι τετραγωνισμένα, και μικρών διαστάσεων και να μην έχουν σκιές, ώστε να αναπαράγονται, να φωτογραφίζονται και να εκτυπώνονται εύκολα.

Αποτύπωση Μνημείων Σκαρίφημα ή σκίτσο Είναι το σχεδιάγραμμα που αναπαριστά το μνημείο που αποτυπώνουμε, στο οποίο αναγράφονται οι διαστάσεις που προκύπτουν από την επιμέτρηση.

Αποτύπωση Μνημείων Σκαρίφημα ή σκίτσο Σχεδιάζουμε σκαριφήματα διαφόρων κατόψεων, ανόψεων, κατακόρυφων τομών, όψεων, εσωτερικών τοίχων (π.χ. τοιχογραφιών) χρωματικής απόδοσης αλλά και κάθε είδους λεπτομέρειες. Τα σκαριφήματα αντιγράφονται με επιμέλεια και μελανώνονται, ώστε να αναπαράγονται και να δημοσιεύονται.

Αποτύπωση Μνημείων Η αντιγραφή των σκαριφημάτων απαιτεί τέλεια σχεδίαση, παρουσιάζοντας τις λεπτομέρειες του κτιρίου, τις φθορές του, την αρχιτεκτονική του μορφολογία, το βαθμό συντήρησής του.

Αποτύπωση Μνημείων Η αντιγραφή πρέπει να πραγματοποιείται αμέσως μετά τη συλλογή των στοιχείων, ακόμη και στον τόπο που βρίσκεται το μνημείο, εάν είναι εφικτό, γιατί θα υπάρξουν ελλείψεις και απορίες που δύσκολα θα θυμόμαστε στη συνέχεια.

Αποτύπωση Μνημείων Η αξία των σκαριφημάτων και των επιλεμημένων σχεδίων είναι πολύ μεγάλη, καθώς ορισμένα απαιτούν χρόνια για να γίνουν και με την πάροδο του χρόνου αποτελούν, κατά κάποιο τρόπο, έργα τέχνης. Σχεδιαστική αποτύπωση Παναγίας Καπνικαρέας

Αποτύπωση Μνημείων Είναι σημαντικό να αναζητούνται τα σχέδια μνημείων που έχουν καταστραφεί κατά καιρούς, ώστε να αποτελέσουν αντικείμενο έκθεσης σε ένα Μουσείο Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής Τσίλλερ Ερνέστος (1837-1923) Αποτύπωση Οσίου Λουκά, Λιβαδιά Ανατολική όψη Μελάνι σε χαρτί 25 x 38,4 εκ. Αρ. έργου: Ζ 214

Αποτύπωση Μνημείων Όσον αφορά τις πολεοδομικές αποτυπώσεις, εκτός από το μεμονωμένο κτίριο λαμβάνεται υπόψη και ο αστικός χώρος καθώς και η συνολικότητα του αποτελέσματος.

Αποτύπωση Μνημείων Οι σχετικές πληροφορίες που λαμβάνονται με τις σχέσεις που υπάρχουν στους αστικούς χώρους αλλά και το φυσικό περιβάλλον ανακαλύπτονται με τα σχέδια που πραγματοποιήθηκαν σε κλίμακα 1:200, 1:500, 1:1000.

Αποτύπωση Μνημείων Τοποθέτηση σχεδίου στο χαρτί: Μετράμε τη μεγαλύτερη διάσταση του κτιρίου μας. Μετατρέπουμε τη διάσταση σε κλίμακα 1:50. Ελέγχουμε αν και σε ποια διάσταση του χαρτιού μας χωράει. Διαιρούμε το υπόλοιπο δια 2 ώστε να βρούμε τα περιθώρια. Το ίδιο και για την άλλη διάσταση.

Παράδειγμα: Αν το χαρτί είναι Α3 έχει διαστάσεις 42cm*29,7cm και η εκκλησία έχει γενικές διαστάσεις κάτοψης 17,00m*8,00m Τότε: οι διαστάσεις της εκκλησίας σε κλίμακα 1:50 θα είναι: 1700cm *2/100=34cm 800cm*2/100=16cm

Παράδειγμα: Η πλευρά των 35cm θα τοποθετηθεί στη μεγάλη πλευρά του χαρτιού (42cm), άρα τα περιθώρια δεξιά και αριστερά θα είναι: d= (42-34)/2=4cm τα περιθώρια πάνω και κάτω θα είναι: d’= (29,7-16)/2=6,85cm

Αποτύπωση Μνημείων Κατηγορίες αποτυπώσεων Ανάλογα με την έκταση, την επιδιωκόμενη μετρική αξιοπιστία, (εκφρασμένη ως μέσο τετραγωνικό σφάλμα ή και ως λόγος αβεβαιότητας προς απόσταση ή και ως κλίμακα - ή κλίμακες - σχεδίων), θεματική πληρότητα των τελικών προϊόντων και τους στόχους της αποτύπωσης, (τεκμηρίωση ή μελέτη παραμορφώσεων - μικρομετακινήσεων), διακρίνονται οι εξής γενικές κατηγορίες αποτυπώσεων:

Αποτύπωση Μνημείων Κατηγορίες αποτυπώσεων Αναγνωριστικές αποτυπώσεις: Στόχος τους είναι η απόκτηση γενικής εικόνας της κατανομής μνημείων στο χώρο και μια πρώτη τεκμηρίωση της πραγματικής μορφής κάθε μνημείου.

Αποτύπωση Μνημείων Οι μέθοδοι αποτύπωσης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι η φωτοερμηνεία, οι γεωφυσικές διασκοπήσεις του εδάφους και οι, με απλές και γρήγορες τοπογραφικές μεθόδους, αποτυπώσεις ή εντάξεις σημαντικών στοιχείων του χώρου σε υπάρχοντα τοπογραφικά διαγράμματα.

Αποτύπωση Μνημείων 2. Αποτυπώσεις τεκμηρίωσης: Τεκμηρίωση ονομάζεται η πλήρης καταγραφή του μνημείου έτσι ώστε σε περίπτωση καταστροφής να μπορούμε να το αποκαταστήσουμε όπως ήταν αρχικά.

Αποτύπωση Μνημείων Στόχος είναι η καταγραφή της επικρατούσας κατάστασης, όσον αφορά την πραγματική μορφή τόσο μεμονωμένων μνημείων, όσο και της κατανομής των μνημείων στον χώρο. Τα διαγράμματα στην πρώτη περίπτωση είναι κλίμακας 1:100 - 1:50 και στην δεύτερη περίπτωση 1:1000 - 1:200.

Αποτύπωση Μνημείων Οι μέθοδοι αποτύπωσης, που χρησιμοποιούνται στην παραπάνω μέθοδο είναι οι επίγειες τοπογραφικές, οι φωτογραμμετρικές ή συνδυασμός τους, ανάλογα με το αντικείμενο και τον σκοπό της αποτύπωσης.

Αποτύπωση Μνημείων Κατηγορίες αποτυπώσεων 3. Ειδικές αποτυπώσεις υψηλής ακρίβειας: Οι αποτυπώσεις αυτές γίνονται σε κλίμακα 1:20 - 1:5 και χρησιμοποιούνται για την μελέτη και παρακολούθηση μικρομετακινήσεων ή όταν πρόκειται να γίνει αποσυναρμολόγηση ενός μέρους του μνημείου και στην συνέχεια επανασυναρμολόγησή του.

Αποτύπωση Μνημείων Οι μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι είτε οι τοπογραφικές, (π.χ. εκτέλεση μικροτριγωνισμού για την ανίχνευση μικρομεταβολών), είτε φωτογραμμετρικές, ανάλογα με την φύση του αντικειμένου αποτύπωσης.

Αποτύπωση Μνημείων Ζητούμενο αποτύπωσης Στους στόχους της μελέτης των προϊόντων της μετρικής αποτύπωσης, (κατόψεις, όψεις, τομές - σε γραμμικό ή εικονικό τύπο - και αριθμητικά / ποσοτικά στοιχεία), της πραγματικής και ενδεχομένως υπαρκτής μορφής, περιλαμβάνονται:

Αποτύπωση Μνημείων Ζητούμενο αποτύπωσης Η καταγραφή των παντοειδών ανθρωπογενών ή από φυσικές αιτίες μεταβολών του μνημείου, (π.χ. μετατροπές μνημείων για διαφορετικές χρήσεις σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους, μετατοπίσεις δομικών στοιχείων από σεισμούς κλπ.).

Αποτύπωση Μνημείων Η μετά από μελέτη και ενδεχομένως με την βοήθεια των προαναφερθεισών μετρήσεων εκτίμηση της υπαρκτής μορφής του, ή για αυτήν την ίδια την γνώση, ή για τον προγραμματισμό και εκτέλεση επεμβάσεων, (π.χ. αποκαταστάσεις, αναστηλώσεις). Η μετά από ανάλυση εκτίμηση της θεωρητικής μορφής του.

Αποτύπωση Μνημείων Το πληροφοριακό περιεχόμενο των τελικών προϊόντων συνίσταται στις: μετρικές πληροφορίες, ή την μετρική αξιοπιστία των καταγεγραμμένων χαρακτηριστικών, εκφρασμένη είτε ως κλίμακα αποτύπωσης, ή ως μέσο τετραγωνικό σφάλμα της εκτίμησης της θέσης κάθε σημείου, (απόλυτη ακρίβεια), ή ως λόγος της αβεβαιότητας εκτίμησης μιας απόστασης προς την απόσταση, (σχετική ακρίβεια).

Αποτύπωση Μνημείων ποιοτικές πληροφορίες, τα χαρακτηριστικά δηλαδή εκείνα που αφού καταγραφούν, με την μορφή διακεκριμένων σημείων ή συνεχών γραμμών και περιοχών, περιγράφουν όλα εκείνα τα συνθετικά της σύγχρονης φαινόμενης μορφής και συμβάλλουν τόσο στην καταγραφή φαινομένων, (π.χ. παθολογία δομικών υλικών, ανίχνευση κυρίαρχων διαβρωτικών παραγόντων της περιοχής κλπ.) όσο και στον προσδιορισμό της αντίστοιχης κατασκευαστικής τεχνολογίας, (π.χ. τύποι και ποιότητες θεμελίωσης ναών, ακρίβεια χάραξης και κατασκευής μνημείων).

Αποτύπωση Μνημείων To μάθε μνημείο βρίσκεται σε κάποια συγκεκριμένη θέση του αντικειμενικού χώρου και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον: η απόλυτη θέση του μνημείου σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον του, (ανάγλυφο, φυσικές δίοδοι - προσβάσεις, τύποι εδαφών, (κατάλληλα για καλλιέργειες, ύπαρξη λατομείων κλπ.), ποταμοί, λίμνες, κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής.

Αποτύπωση Μνημείων η σχετική θέση του μνημείου ως προς άλλα μνημεία της αυτής ή άλλης, (κυρίως προγενέστερης), ιστορικής περιόδου, (π.χ. κατασκευή κλασικού λατρευτικού ναού επάνω από προγενέστερο ναό, σχέση λατρευτικού κέντρου προς περιοχές κατοικίας της αντίστοιχης περιόδου, σχετικές θέσεις και οργάνωση στον χώρο οικισμών της αυτής ή διαφορετικών ιστορικών περιόδων κλπ.).

Αποτύπωση Μνημείων η σχετική θέση του μνημείου, (ή συνόλου μνημείων), προς το σημερινό φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, (π.χ. κατοικημένοι χώροι, βιομηχανικές μονάδες, συγκοινωνιακές γραμμές κλπ.), σημαντική για την δυνατότητα μελέτης, (π.χ. μετά από αναγκαστικές απαλλοτριώσεις ή μέσω σωστικών ανασκαφών) και / ή την εκμετάλλευση του χώρου, (π.χ. επισκέψιμοι αρχαιολογικοί χώροι, αρχαιολογικά πάρκα, επισκέψιμα μνημεία κλπ.).

Αποτύπωση Μνημείων Σημεία λεπτομερειών Τα αντικείμενα της αποτύπωσης, ανάλογα με το μνημείο και τις διατυπωμένες προδιαγραφές, μπορεί να είναι συνεχή ή διακεκριμένες τιμές κάποιου φαινομένου. Υπάρχουν μέθοδοι για την αποτύπωση συνεχών χαρακτηριστικών αλλά και για την αποτύπωση ασυνεχών χαρακτηριστικών.

Προβλήματα αποτύπωσης Αποτύπωση Μνημείων Προβλήματα αποτύπωσης Το μεγαλύτερο πρόβλημα παρουσιάζεται από την λάθος διαχείριση των δεδομένων, όσον αφορά την αποθήκευση τους, την αναζήτηση τους και την ανάκτηση τους καθώς τα στοιχεία που προκύπτουν από τις εργασίες στον χώρο του μνημείου είναι ανομοιογενή.

Αποτύπωση Μνημείων Το μέγεθος της πληροφορίας που συλλέγεται αλλά και που παράγεται δημιουργεί επιπλέον προβλήματα που αφενός μεν δυσχεραίνουν τις εργασίες, αφετέρου δε καθιστούν το τελικό αποτέλεσμα δύσχρηστο. Ένα επιπλέον πρόβλημα που προκύπτει αφορά την χρονική διάρκεια του έργου.

Αποτύπωση Μνημείων Γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών Είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα συλλογής, αποθήκευσης, διαχείρισης, ανάλυσης και απεικόνισης πληροφοριών σχετικών με ζητήματα γεωγραφικής φύσης.

Αποτύπωση Μνημείων Τα ΓΣΠ μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην αρχαιολογική έρευνα με στόχο τη μοντελοποίηση των τρόπων κατοίκησης σε ιστορικές περιόδους, τον εντοπισμό νέων αρχαιολογικών θέσεων, τη μελέτη της επικοινωνίας και των ορίων επικράτειας των αρχαίων οικισμών και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.