Διαχείριση υδατικών πόρων και ενεργειακών διαθεσίμων Εργαστήριο 3ο Εξατμισοδιαπνοή

Ορισμοί (1) Εξάτμιση: είναι η φυσική διαδικασία με την οποία ένα στερεό ή υγρό σώμα μεταπίπτει στην αέρια φάση. Στην υδρολογία η εξάτμιση περιορίζεται στη μεταβολή του νερού από την υγρή στην αέρια φάση. Δυναμική εξάτμιση: είναι η εξάτμιση από μια επιφάνεια όπου όλες οι επαφές με την ατμόσφαιρα είναι υγρές έτσι που δεν υπάρχει κανένας περιορισμός της έντασης της εξάτμισης που να οφείλεται στην επιφάνεια. Το μέγεθος εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τις συνθήκες που επικρατούν στην ατμόσφαιρα και την ανακλαστικότητα της επιφάνειας, αλλά παραλλάσσει ανάλογα με τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά της επιφάνειας όπως είναι η αεροδυναμική τραχύτητα.

Ορισμοί (2) Εξατμισοδιαπνοή: είναι η συνδιασμένη διαδικασία με την οποία νερό μεταφέρεται προς την ατμόσφαιρα με τη διαπνοή από τα φυτά και την εξάτμιση από την επιφάνεια του εδάφους και την επιφάνεια των φύλλων όταν αυτά είναι υγρά. Δυναμική εξατμισοδιαπνοή: είναι η ένταση με την οποία το νερό κάτω από συνθήκες πλήρους διαθεσιμότητας απομακρύνεται από το υγρό έδαφος και τις φυτικές επιφάνειες. Η δυναμική εξατμισοδιαπνοή εκφράζεται είτε ως ροή λανθάνουσας θερμότητας ανά μονάδα επιφάνειας, είτε ως ισοδύναμο πάχος εξατμιζόμενου νερού ανά μονάδα χρόνου.

Ορισμοί (3) Εξατμισοδιαπνοή καλλιέργειας: είναι η ένταση με την οποία νερό εφόσον είναι άμεσα διαθέσιμο, απομακρύνεται από τις εδαφικές και φυτικές επιφάνειες μιας καλιέργειας που αναπτύσσεται δυναμικά (είναι δηλαδή ελεύθερη από ασθένειες και οποιουσδήποτε άλλους παράγοντες ανασχετικούς της ανάπτυξης και έχει στη διάθεσή της όλα τα απαιτούμενα θερεπτικά συστατικά) και επιτυγχάνει το μέγιστο ανάπτυξης και απόδοσης, κάτω από τις επικρατούσες συνθήκες του περιβάλλοντος στο οποίο αναπτύσσεται. Η συνήθης έκφρασή της είναι σε ισοδύναμο πάχος εξατμιζόμενου νερού ανά μονάδα χρόνου. Πραγματική εξατμισοδιαπνοή καλλιέργειας: είναι η ένταση με την οποία νερού απομακρύνεται από το έδαφος και τις φυτικές επιφάνειες μιας καλλιέργειας που αναπτύσσεται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες.

Μέθοδοι υπολογισμού εξατμισοδιαπνοής    

Υπολογισμός αρδευτικών αναγκών Η εκτίμηση της υδατικής κατανάλωσης των φυτικών καλλιεργειών που αρδεύονται, η οποία ταυτίζεται με τη δυνητική εξατμισοδιαπνοή τους, γίνεται μέσω της εμπειρικής εξίσωσης : Εc = kcErc Όπου: Ec : η δυνητική εξατμισοδιαπνοή της συγκεκριμένης καλλιέργειας που ενδιαφέρει, Erc: η εξατμισοδιαπνοή της καλλιέργειας αναφοράς Kc: ένας εμπειρικός συντελεστής γνωστός ως φυτικός συντελεστής.

Φυτικός συντελεστής Ο φυτικός συντελεστής είναι εμπειρικός και οι τιμές του για τον Ελληνικό χώρο δίνονται από πίνακες του Υπουργείου Γεωργίας.

Μέθοδος Blanney – Criddle Η μέθοδος Blaney – Criddle έχει χρησιμοποιηθεί ευρύτατα σε πολλές χώρες για την εκτίμηση των αρδευτικών αναγκών. Εκτιμά τις αρδευτικές ανάγκες με τον τύπο Εp = 0,254Κcp(32 + Τα) Εp: η δυνιτική εξατμισοδιαπνοή της καλλιέργειας αναφοράς p: το ποσοστό των ωρών της ημέρας που δίνεται από τη σχέση p=100×Ν×μ/(365×12) N: η διάρκεια της αστρονομικής μέρας μ: οι ημέρες του μήνα Τα: η θερμοκρασία του υπόψη μήνα