MJERENJE OBRTNOG MOMENTA I SNAGE prezentacija

Mjerenje obrtnog momenta i snage vrši se na vratilima,spojnicama,dobošima i sl.mjerenjem dinamičkog obrtnog momenta saznaje se o tome kakvo je opterećenje ispitivanog rotirajućeg dijela: ravnomjerno, periodično, impulsno.Ti podaci su važni u slučaju dijagnosticiranja, odnosno određivanja stanja sistema, na osnovu čega se vrši uklanjanje nastalih opterećenja.posebna pažnja se posvećuje mjerenju obrtnog momenta na vratilima.Moment pomnožen sa ugaonom brzinom daje mehaničku snagu koju vratilo prenosi.Mjerenje obrtnog momenta se najčešće vrši pomoću tenzorskih mjernih traka.

MJERENJE OBRTNOG MOMENTA POMOĆU MJERNIH TRAKA NA POVRŠINI VRATILA KOJA SU OPTEREĆENA MOMENTOM UVIJANJA JAVLJAJU SE NAJVEĆI TANGENCIJALNI NAPONI.MJERNA TRAKA DUŽINE AB=S ZALIJEPI SE POD UGLOM α U ODNOSU NA ONO VLAKNO VRATILA KOJE JE NAJVIŠE UDALJENO OD OSE.NAKON DEJSTVA MOMENTA UVIJANJA TRAKA PROMIJENI DUŽINU S I POVEĆA SE NA S+ΔS=AB' . Θ= 𝑀1∗𝑙 𝐺∗𝐼𝑜 Gdje je: M1-moment uvijanja(torzije) G-modul klizanja Io-polarni moment inercije

NA OVOJ SLICI ŠEMATSKI JE PRIKAZANO POVEZIVANJE MJERNIH TRAKA SA KLIZNIM PRSTENOVIMA KAO I WHEATSTONE-OV MOST ZA MJERENJE OBRTNOG MOMENTA.ČETRI MJERNE TRAKE ZALIJEPLJENE SU POD UGLOVIMA 45°, 135°, 225° 315°. PRILIKOM UVIJANJA DVIJE MJERNETRAKE R2 I R3 SE IZDUŽUJU,A TRAKE R1 I R4 SKRAĆUJU.MJERNI MOST ČINE ČETRI AKTIVNE TRAKE,A MJERNA SPREGA JE UJEDNO I TEMPERATURNO KOMPENZIRANA.

KLIZNI PRSTENOVI NA OVOJ SLICI TRABA DA IMAJU ŠTO MANJI SPOLJAŠNJI PREČNIK ZBOG SMANJENJA OBODNE BRZINE TRENJA I ZAGRIJAVANJA NA MJESTU KONTAKTA.VEZA IZMEĐU KLIZNIH PRSTENOVA I VRATILA SE POSTIŽE POMOĆU ČAHURE OD IZOLACIONOG MATERIJALA.IZMEĐU KLIZNIH PRSTENOVA POSTAVLJAJU SE ODSTOJNEČAHURE.

MJERENJE OBRTNOG MOMENTA POMOĆU INDUKTIVNOG PRETVARAČA INDUKTIVNI PRETVARAČ ZA MJERENJA OBRTNOG MOMENTA-TORZIOMETAR NA SLICI,SASTOJI SE OD JEGRA KOD KOG JE JEDNA STRANA SLOBODNA,A DRUGA ČVRSTO VEZANA ZA VRATILO 5.NA SLOBNODNOM JEZGU 1.NAMOTANI SU KALEMI 2. USLJED UVIJANJA ELASTIČNOG DIJELA VRATILA 3.INDUKTIVNI PRETVARAČ 4. KOJI IMA ČETRI KALEMA POVEZANA U WHEATSTONEOV MOST DJELUJE KAO DIFERNECIJALNI TRANSFORMATOR DOVODEĆI DO NERAVNOTEŽE MOSTA.USLJED OBRTANJA JAVLJA SE NAPON DIREKTNO NEPOPROPORCIONALAN OBRTNOM MOMENTUI REGISTRUJE SE NA INSTRUMENTU.

MJERENJE OBRTNOG MOMENTA MEHANIČKIM TORZIOMETROM SA STROBOSKOPSKIM INDIKATOROM ZA MJERENJE OBRTNOG MOMENTA KOD CENTRIFUGALNIH PUMPI,VENTILATORA,KOMRESORA I ELEKTROMOTORA KORISTE SE TENZIOMETRI SA STROBOSKOMPOM.POSTVALJAJU SE IZMEĐU POGONA I IZVRŠNOG MEHANIZMA,ELASTIČNI DIO TORZIOMETRA PRENOSI OBRTNI MOMENT ZBOG ČEGA SE UVIJA,NA OSNOVU UGLA UVIJANJA RAČUNA SE OBRTNI MOMENT.OVAKVA VRSTA TORZIOMETRA KORISTI SE ZA MEJRENJE KONSTANTNIH MOMENATA,NA SLICI JE PRIKAZANA KONSTRUKCIJA TORZIOMETRA.

MJERENJE SNAGE POMOĆU KOČNICA PRETHODNO NAVEDENE METODE MJERENJE OBRTNOG MOMENTA I NJIHOVO PRERAČUNAVANJE U SNAGU SPADAJU U TRANSMISIONE METODE.METODA MJERENJA SNAGE POMOĆU KOČNICA SPADA U APSORPCIONE METODE.ZAVISNO OD TOGA DA LI SE RADI O ENERGETSKIM MAŠINAMA KAO ŠTO SU TURBINE,MOTORI SA UNUTRAŠNJIM SAGORIJEVANJEM ILI RADNIM MAŠINAMA KAO ŠTO SU PUMPE,VENTILATORI,ODREĐIVANJE OBRTNOG MOMENTA SE VRŠI NA OSNOVU KOČENJA ILI POGONA.ZA MJERENJE SNAGE NAJČEŠĆE SE KORISTE ELEKTRIČNE KOČNICE TZV.ELEKTRODINAMOMETRI KAO NA SLICI.

MJERENJE OBRTNOG MOMENTA MEHANIČKIM DINAMOMETROM NAJJEDNOSTAVNIJI TIP APSORPCIONOG DINAMOMETRA JE PRONY KOČNICA,KOJE SU STRIKTNO RAZVIJENE NA ČISTOJ FRIKCIJI (TRENJU) PREKO KOG SE KONVERTUJEMEHANIČKA ENERGIJA U TOPLOTU.POSTOJI VIŠE TIPOVA PRONY KOČNICA,A NA SLICI SU PRIKAZANE DVIJE VRSTE.

DRUGI TIP DINAMOMETRA FUNKCIONIŠE NA SLIČNIM PRINCIPIMA, A TO JE VODENA KOČNICA,KOJA KORISTI TRENJE U FLUIDU, KOJA USLJED TOGA U FLUIDU RAZVIJA TOPLOTU NA RAČUN ULAZNE MEHANIČKE ENERGIJE.NAJJEDNOSTAVNIJI PRIMJER DINAMOMETRA SA KOČENJEM VODOM JE PRIKAZAN NA SLICI.

TRANSMISIONI DINAMOMETRI TRANSMISIONI DINAMOMETRI DEFINISANI SU KAO PASIVNI UREĐAJI.RAZLIČITI TIPOVI SE KORISTE KOD ZUPČASTIH SKLOPOVA,TE KOD REMENIH LANČANIH PRENOSNIKA.OSNOVU TRANSMISIONIH DINAMOMETARA ČINI ELASTIČNA EPRUVETA KOJA JE KALIBRIRANA ZA ODREĐENA NAPREZANJA.DINAMOMETRI OVOG TIPA KOMERCIJALNO SU DOSTUPNI SA KAPACITETA 12 DO 3500Nm.TRANSMISIONI DINAMOMETARSA GREDOM I MJERNIM TRAKAMA ZA MJERENJE OBRTNOG MOMENTA PRIKAZAN JE NA SLICI.

OSTALI NAČINI MJERENJAOBRNOG MOMENTA I SNAGE MJERENJE POJEDINAČNIH VELIČINA VRŠI SE JEDNIM INSTRUMENTOM.MEĐUTIM ZA MJERENJE SNAGE ILI STEPENA ISKORIŠTENJA KOJI SU PO PRIRODI PROIZVODI ILI KOLIČNIK DVIJE MEHANIČKE VELIČINE KORISTI SE SLOŽENIJAOPREMA ILI VIŠE UREĐAJA.TAKO NPR.ZA MJERENJE SNAGETREBA ODREDITI OBRTNI MOMENT IBROJ OKRETAJA TJ.MORAJUSE IZMJERITI DVIJE NEZAVISNE VELIČINE I NAĆI NJIHOV PROIZVOD.

HVALA I ĐE ČULI I ĐE NE ČULI :D