Fakulteti EKONOMIK DREJTIMI: DREJTIMI MENAXHMENT DHA INFORMATIK Lënda: Menaxhment Financiar Ushtrime: Baki Rexhepi Ferizaj, 2015

PLANIFIKIMI FINANCIAR baki.rexhepi@universitetiaab.com

PËRMBAJTJA PLANIFIKIMI FINANCIAR PLANI STRATEGJIK PLANI FINANCIAR PLANIFIKIMI I SHITJES Metoda e përqindjes së shitjes Llogaritja e përqindjes së shitjes PASQYRAT FINANCIARE PRO-FORMA NEVOJAT PËR FONDE SHTESË PLANI I RRJEDHËS SË PARASË baki.rexhepi@universitetiaab.com

OBJEKTIVAT PËRGATITJA E PLANEVE FINANCIARE HAPAT E HARTIMIT TË PLANEVE SHFRYTËZIMI I ANALIZËS DHE RAPORTEVE FINANCIARE NË PLANIFIKIMIN FINANCIAR ZBATIMI I METODËS SË PËRQINDJES NË SHITJE PËRLLOGARITJA E MJETEVE SHTESË FINANCIARE baki.rexhepi@universitetiaab.com

Pyetje dhe përgjegjëje baki.rexhepi@universitetiaab.com

1.Çka është plani financiar? - Është proces i analizës së zgjidhjeve të mundshme për financim dhe investim të kompanisë, proces i projektimit të pasojave të ardhshme nga vendimet e tanishme me qëllim që të mënjanohen befasitë dhe të kuptohet ndërlidhja ndërmjet vendimeve të tanishme dhe të ardhshme, Është proces i marrjes së vendimeve për ndërmarrjen e alternativave të caktuara si dhe proces i matjes së performansave pasuese në raport me qëllimet e përcaktuara me planin financiar. baki.rexhepi@universitetiaab.com

2. A është synimi i Planit financiar minimizimi i riskut? - Plani financiar nuk duhet vetëm të aspiroj minimizimin e riskut. Ai është proces i vendosjes se cilin risk duhet ta marrim dhe cili është i panevojshëm.   baki.rexhepi@universitetiaab.com

3. Cilat janë tri alternativat e planit të biznesit për 5 vitet e ardhshme?  - Plani i rritjes agresive, me investime të forta kapitale dhe produkte të reja, - Rritjen e aksioneve në tregun ekzistues ose hyrja në tregun e ri; - Plani i rritjes normale, segmentimi i tregut; - Plani i shkurtimeve dhe specializimit, i dizajnuar për zvogëlimin e kapitalit të kërkuar. baki.rexhepi@universitetiaab.com

4. Cilat janë rregullat e kërkimit të planit optimal financiar?  - Aksioma e parë: Rrjeti i problemeve të pazgjidhura është i pakufi; - Aksioma e dytë: numri i problemeve të pazgjidhura të cilat njerëzit i mendojnë duhet të limitohet në dhjetë; - Aksioma e tretë: në çdo zonë mund të jenë 10 probleme të adresuara, për të cilat nuk mund të kemi zgjidhje formale; baki.rexhepi@universitetiaab.com

5. Cilat janë 10 probleme që kërkojnë zgjidhje? 1. Si merren vendimet kryesore financiare? 2. Çfarë kushtëzon riskun e projektit dhe vlerën aktuale? 3. Risku dhe kthimi-çfarë do të humbim? 4. Sa janë të rëndësishme përjashtimet nga teoria e tregut efiçent? 5. Cila është vlera e tregut e kompanisë? 6. Si do ta shpjegojmë suksesin nga aksionet e reja dhe nga tregjet e reja? 7. Si do t’i zgjidhin kontroversat e dividendit? 8. Çfarë risku do të marr firma? 9. Çfarë është vlera e likuiditetit 10. Si t’i arsyetojmë valët e bashkimit të firmave? baki.rexhepi@universitetiaab.com

6. Çfarë parashikohet përmes Planit financiar? Shitjet Nevojat për asete për të mbështetur shitjet Gjenerimet e brendshme të fondeve Fondet e jashtme të nevojshme Vendimet si të rriten fondet Efektet e planeve në raporte financiare baki.rexhepi@universitetiaab.com

7. Cila është rëndësia e përgatitjes së Planit financiar? -Përgatitja e planit financiar ndihmon menaxherin që të aplikojë strategjinë e caktuar për të përmirësuar pozitën financiare të firmës, rrjedhën e parasë, fitimin dhe të sqarojë nevojat për financim të jashtëm; -Me planin financiar, menaxheri financiar është në pozitë më të mirë për të reaguar në çfarëdo ndryshimi të kushteve të tregut, siç është rënia e çmimeve apo zvogëlimi i ofertës për lëndë të parë; -Hartimi i planit financiar ndihmon menaxherin të kuptojë ndikimin e rrjedhave të tregut në investime dhe në vet planin financiar (siç është rasti i ndërlidhjes ndërmjet mbajtjes së stoqeve joefiçente për të kënaqur kërkesën konsumatore dhe nevojave për të financuar investimet në stoqe. baki.rexhepi@universitetiaab.com

8. Cilat janë hapat e planifikimit? - Projektimi i pasqyrave financiare - Përcaktimi i fondeve për mbështetjen e planit; - Parashikimi i fondeve afatgjata - Ndërtimi i sistemit të kontrollit - Zhvillimi i procedurave për përshtatje dhe modifikim - Ndërtimi i performansave baki.rexhepi@universitetiaab.com

Procesi i planifikimit Definimi i objektivave: Maksimizimi i vlerës së kompanisë Zhvillimi i strategjisë dhe planit strategjik: Definimi i përparësive komparative dhe konkurruese Zhvillimi i strategjisë investive: Identifikimi dhe vlerësimi i mundësive për investim Zhvillimi i buxhetit: Bashkërenditja e nevojave të planit investiv me planin financiar Zhvillimi i strategjisë financiare: Identifikimii nevojave për financim dhe të mjeteve të financimit Evaluimi i performancave: Pas auditimit, krahasohen rezultatet me planin baki.rexhepi@universitetiaab.com

Metoda e përqindjes së shitjes Planifikimin e raporteve financiare mbi bazën e nivelit të përqindjes në shitje Bazohet në trendet vijuese të shitjes dhe vlerësimin e trendit të zhvillimit ekonomik të vendit, rajonit, industrisë baki.rexhepi@universitetiaab.com

BILANCI I GJENDJES Mjetet viti 2004 Detyrimet dh epasuria e pronarit Mjetet rrjedhëse Shuma Detyrimet rrjedhëse Para të gatshme (Cash) 200 Llogari për t`u paguar 400 Llogari të arktueshme Dëftesa të pagueshme Stoqe 600 Gjithsej detyrime rrjedhëse 800 Detyrime afatgjate Borxhi afatgjatë 500 Gjithsej mjete rrjedhëse 1200 Gjithesej detyrime afatgjate Pasuria e pronarit Mjetet fiske Aksionet e zakonshme 300 Mjetet neto fikse Fitimi I mbajtur Gjithsej pasuria e pronarit 700 Gjithsej mjete 2000 Gjithsej detyrimet dhe pasuria epronarit baki.rexhepi@universitetiaab.com

Pasqyra e të ardhurave Viti 2012 Shitja 1200 Kostoja e të mirave të shitura 900 Të ardhurat e tatushme 300 Tatimi 90 Të ardhurat neto 210 Dividendi 70 Shtimi I fitimit të mbajtur 140 baki.rexhepi@universitetiaab.com

Llogaritja në përqindje e shitjes: Para të gatshme: Para të gatshme / Shitjet = 200/1200=1.1667 = 200*100/1200= 16.67 % Stoqe: Stoqe / shitjet = 600/1200 = 0.5 =5% Llogari të pagueshme: Llogari të pagueshme / shitjet = 400 / 1200 = 0.3333 = 33.33% Kostot: Kostot / Shitjet = 900/1200= 0.75 = 75% Tatimet: Tatimet / Të ardhurat e tatushme = 90 / 300 = 0.3 = 30% Të ardhurat neto: Të ardhurat neto / Shitjet = 210/1200 = 0.175 = 17.5% Dividendi: Dividendi / Të ardhurat neto = 70 / 210 = 0.3333 =33.33% baki.rexhepi@universitetiaab.com

Pasqyra e të ardhurave ( Mijë Euro) 2012 % Shitja 1200 Kosotoja e të mirave të shitura 900 75 Të adhura të tatushme 300 25 Tatimi 90 30 Të ardhura neto 210 17.5 Dividendi 70 33.33 Rritja e fitimit të mbajtur 140 66.67 baki.rexhepi@universitetiaab.com

Pasyrat financiare Pro - Forma Hapi vijues ka të bëjë me konstruktimin e pasqyrave financiare pro- forma (planeve të pasqyrave financiare). Fillimisht përllogarisim nivelin e planifikuar të shitjeve. Kjo bëhet duke shumëzuar shitjet për vitin vijues (2012) me një plus norma e parashikuar e rritjes së shitjes (25%) baki.rexhepi@universitetiaab.com

Niveli i planifikimit të shitjeve (pasqyrat pro forma) S1=S0(1+g)=1200(1+0.25)=1500 Simbolet: S1 = niveli i planifikuar i shitjeve S0 = niveli vijues i shitjeve g = norma e planifikuar e shitjeve baki.rexhepi@universitetiaab.com

Llogaritjet pro - forma Para të gatshme: (Para të gatshme %)·(Shitjet e parashikuara) = (16.67%) · (1500) = 250 Stoqet: (Stoqet %) · (Shitjet e parashikuara)= 50%·(1500) = 750 Euro Kostot: (Kostot %) ·(Shitjet e parashikuara) = 75%·(1500) = 1125 Euro Shtesa e fitimit të mbajtur: (Shtesa e fitimit të mbajtur % ) ·(Të ardhurat neto të planifikuara)= 66.67%·(262.5) = 175 Fitimi I mbajtur: Fitmi I mbajtur + Shtesa e fitimit të planifikuar të mbajtur = 400 + 175 Bilanci i gjendjes baki.rexhepi@universitetiaab.com

Kostoja etë mirave të shitura 900.00 1125.00 Pasqyra e të ardhurave 2012 2013 Shitja 1200.00 1500.00 Kostoja etë mirave të shitura 900.00 1125.00 Të ardhurat e tatueshme 300.00 375.00 Tatimi 90.00 112.50 Të ardhurat neto 210.00 262.50 Devidendi 70.00 87.50 Rritja e fitimit të mbajtur 140.00 175.00 baki.rexhepi@universitetiaab.com

Bilanci i gjendjes – llog Pro - Form baki.rexhepi@universitetiaab.com

Nevoja për fonde shtesë AFN dhe EFN janë mënyrat se si do të rriten fondet e nevojshme shtesë. AFN – Addition funds needet, shqip Fondet shtesë të nevojshme dhe EFN – External Financing nedded, shqip Fondet shtesë të jashtme baki.rexhepi@universitetiaab.com

Firma mund të bëjë disa zgjidhje, ajo mund të rrisë fondet shtesë përmes huazimit afatshkurtër (dëftesa të pagueshme), -përmes huazimit afatgjatë (borxhit afatgjatë) , përmes përdorimit të pasurisë (aksioneve të zakonshme) ose nëpërmjet kombinimeve të burimeve të mësimpërme. Metoda quhet PLUG. baki.rexhepi@universitetiaab.com

Nevojat për fonde shtesë (AFN) ose nevoja për financimin e jashtëm (EFN) përcaktohet nga bilanci pro – forma I gjendjes. Ato janë të barabarta me difenrencën ndërmjet mjeteve tëpërgjithshme dhe detyrimeve të përgjithshme dhe pasurisë s ëparaqitur në bilancine pro – formës së gjendjes. EFN = 2500 – 2275 = 225 Euro baki.rexhepi@universitetiaab.com

Procedura e përllogaritjes së EFN Ekzistojnë dy varianta të përllogaritjes së EFN apo AFN edhe atë: Kur kapacitetet shfrytëzohen plortësishtë dhe Kur në kushtet kur kapacitetet e firmës nuk plotësohen plotësisht. baki.rexhepi@universitetiaab.com

EFN –(external financing needed) fondet shtesë të jashtme S0 shitjet vijuese S1 shitja e planifikuar = S0(1+g) A* Mjetet momentale të lidhura me shitjet L* Detyrimet momentale të lidhura me shitjet EFN = (A*/S0) ΔS – (L*/S0) ΔS – (PM1)(S1)(b) EFN –(external financing needed) fondet shtesë të jashtme PM Profiti margjinal (të ardhurat neto)/(shitjet) b Norma e mbajtjes= (shtimi i fitimit të pashpërndarë)/(të ardhurat neto) baki.rexhepi@universitetiaab.com

EFN (AFN) Rritja e fitimit të mbajtur Rritja spontane e detyrimeve Nevojat shtesë (të jashtme) financiare Kerkesa per rritje te mjeteve baki.rexhepi@universitetiaab.com

Shembull i përllogaritjes së EFN në kushte të kapaciteteve të plota: - Në kushtet kur mjetet fikse shfrytëzohen me kapacitet të plotë, ndërsa norma e rritjes së shitjes është 25%: Së pari llogarisim shitjen e planifikuar S1= S0(1+g) S1= 1200(1+0.25)= 1500 Euro Së dyti zhvillojmë zgjidhjen, duke shfrytëzuar ekuacionin e EFN ( Të ardhurat Neto / Shitjet) për profitin margjinal dhe (Shtimin e fitmit të mbajtur)/ (Të ardhurat neto) për normën e mbajtjes së mjeteve baki.rexhepi@universitetiaab.com

EFN= 2000/1200 ·(1500-1200)-400/1200·(1500-1200)-(200/1200) ·(1500) ·(140/210)=225 Euro baki.rexhepi@universitetiaab.com

Shembull i përllogaritjes së EFN kur nuk shfrytëzohen kapacitetet e plota: Kur firma nuk i shfrytëzon plotësishtë kapacitetet, atëhere e bëjmë përcaktimin e nivelit të shitjes, të cilin do ta mbështesin kapacitetet ekzistuese. Kjo përcaktohet përmes pjesëtimit të shitjes vijuese me përqindjen e shfrytëzimit të kapaciteteve. Ky nivel I shitjeve quhet kapacitet I plotë I shitjes dhe shënohet me SFC baki.rexhepi@universitetiaab.com

Kapaciteti i plotë i shitjes baki.rexhepi@universitetiaab.com

Nëse S1 (Shitjete planifikuara) < SFC (Kapaciteti i plotë i shitjes) Nëse mjetet fikse shfrytëzohen në nivel 60% të kapacitetit dhe norma e planifikuar erritjes është 25%: S1= S0(1+g) S1= 1200(1+0.25)= 1500 Euro baki.rexhepi@universitetiaab.com

EFN = 1200/1200·(1500-1200)-400/1200·(1500-1200)-(210/1200) ·(1500) ·(140/210)=25 Euro baki.rexhepi@universitetiaab.com

S1 >SFC Hapi i parë, EFN₁ gjen fondet shtesë të nevojshme (EFN) për arritjen e kapacitetit të plotë të shitjes: baki.rexhepi@universitetiaab.com

Ha[I I dytë EFN2 gjen fondet shtesë të nevojshme (EFN) pë arritjen e kapacitetit të plotë të shitjes pë shitjen e planifikuar . Fondet shtesë totale janë shuma e EFN1 dhe EFN2 baki.rexhepi@universitetiaab.com

Ju faleminderit! baki.rexhepi@universitetiaab.com