Μανομενίδης Γεώργιος Νοσηλευτής PhD Εκτίμηση ασθενών με διαταραχές του καλυπτήριου συστήματος- Νοσηλευτική Φροντίδα Μανομενίδης Γεώργιος Νοσηλευτής PhD
Εισαγωγικά Το δέρμα καλύπτει επιφάνεια 1,5 με 2 τετραγωνικά μέτρα και ζυγίζει περίπου 4 κιλά Δυο στοιβάδες: επιδερμίδα και το χόριο Επιδερμίδα Βρίσκεται εξωτερικά στο δέρμα και αποτελείται από επιθηλιακά κύτταρα Διαθέτει 4ή 5 επιμέρους στιβάδες : 5 στιβάδες στα πέλματα, παλάμες και 4 στοιβάδες στο υπόλοιπο σώμα Η βασική στιβάδα είναι το βαθύτερο στρώμα και περιέχει μελανοκύτταρα που παράγουν τη μελανίνη και κερατινοκύτταρα που παράγουν την κερατίνη
Η μελανίνη προστατεύει από την υπεριώδη ακτινοβολία Η κερατίνη προστατεύει προσδίδοντας σκληρότητα Το επόμενο στρώμα της επιδερμίδας είναι η ακανθωτή στιβάδα. Έχει κύτταρα που προέρχονται από το μυελό των οστών. Η κοκκιώδης στοιβάδα περιέχει ένα γλυκολιπίδιο το οποίο περιορίζει την απώλεια ύδατος ενώ εδώ αρχίζει η κερατινοποίηση. Η διαυγής στιβάδα απαντάται στις περιοχές όπου το δέρμα είναι παχύ Η κεράτινη στιβάδα είναι η παχύτερη και είναι γεμάτη από θραύσματα κερατίνης που αποφολιδώνονται όταν ξηραίνεται το δέρμα
Χόριο Αποτελείται από εύκαμπτο συνδετικό ιστό Χόριο Αποτελείται από εύκαμπτο συνδετικό ιστό. Εκεί υπάρχουν οι θύλακοι των τριχών, σμηγματογόνοι και ιδρωτοποιοί αδένες. Το χόριο αποτελείται από τη θηλώδη και τη δικτυωτή στιβάδα
Αδένες του δέρματος Το δέρμα περιέχει σμηγματογόνους, ιδρωτοποιούς και κυψελιδοποιούς αδένες. Σμηγματογόνοι αδένες Εντοπισμός τους Εκκρίσεις- λειτουργία αυτών Εάν ένας σμηγματογόνος αδένας αποφραχθεί, δημιουργείται ένας κλειστός φαγέσωρας και όταν αυτό ξηραίνεται δημιουργούνται τα μαύρα στίγματα. Ιδρωτοποιοί αδένες Δύο τύποι Εκκρινείς: Εντοπισμός-τι περιέχει-ρύθμιση έκκρισης Αποκρινείς: Ετνοπισμός- τι περιέχει Κυψελιδοποιοί αδένες Τροποποιημένοι ιδρωτοποιοί αδένες Εντοπισμός-λειτουργία
Το χρώμα του δέρματος Από ελαφρώς ροδόχροο και λευκό μέχρι καφέ και μαύρο Περιοχές σώματος με έκθεση στον ήλιο Εξαρτάται από την περιεκτικότητα σε χρωστικές Παραγωγή μελανίνης σε σκουρόχρωμα άτομα- έκθεση στον ήλιο Το χρώμα του δέρματος επηρεάζεται από συναισθήματα και ασθένειες Ερύθημα: κοκκίνισμα του δέρματος. Προκαλείται από διάφορους παράγοντες Κυάνωση: χρώμα δέρματος προς το μπλε Ωχρότητα Ίκτερος
Οι τρίχες Τρίχες υπάρχουν σχεδόν παντού στο σώμα εκτός από κάποιες περιοχές Η τρίχα παράγεται από το βολβό της τρίχας και η ρίζα της εκλύεται στο θύλακα της τρίχας Το τμήμα έξω από το δέρμα λέγεται στέλεχος Παράγοντες πολλοί επηρεάζουν την ανάπτυξη των τριχών Ρόλος των τριχών Τα νύχια Τροποποιημένη επιδερμική δομή που θυμίζει λέπι Η μήτρα του νυχιού είναι το ζωντανό μέρος!! Ρόλος
Συνήθη δερματολογικά προβλήματα Ασθενής με κνησμό Κνησμός υποκειμενική αίσθηση που κάνει το άτομο να ξυστεί. Το αίσθημα του κνησμού καθίσταται αντιληπτό στον εγκέφαλο αλλά δεν υφίσταται στο δέρμα. Αποτελεί νευρολογικό αντανακλαστικό που ελέγχεται σε ποικίλο βαθμό από το άτομο. Αιτίες πρόκλησης- δήλωση δευτεροπαθούς εκδήλωσης συστηματικής πάθησης Μπορεί να προκληθεί φλεγμονή-ερεθισμός δέρματος- φαύλος κύκλος Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει περιορισμό της αιτίας- αντισταμινικά Χρήση τοπικών αντιβιοτικών σε λοιμώξεις-χρήση κορτικοστεροειδών- θεραπευτικά λουτρά- τοπικά αναισθητικά
Ασθενής με ξηροδερμία Αποτέλεσμα της μειωμένης δραστηριότητας των ιδρωτοποιών αδένων Έκθεση σε θερμότητα, ηλιακή ακτινοβολία, συνεχόμενο μπάνιο, μειωμένη πρόσληψη υγρών Δυο τύποι εντόνως ξηρού δέρματος Το ξηρόδερμα και η ιχθύαση Ξηρόδερμα: χρόνια κατάσταση του δέρματος, χαρακτηριζόμενη από ξηρό και τραχύ δέρμα Ιχθύαση: Κληρονομούμενη κατάσταση, ξηρότητα και υπερκεράτωση, όψη λεπιών ψαριού
Εκπαίδευση του ασθενούς στη μείωση της ξηρότητας και ανακούφιση από Νοσηλευτική φροντίδα Εκπαίδευση του ασθενούς στη μείωση της ξηρότητας και ανακούφιση από Κνησμό Πλύσιμο ρούχων με ήπιο απορρυπαντικό –αποφυγή μαλακτικού Αποφυγή αρωμάτων και λοσιόν με οινόπνευμα Επάλειψη δέρματος μετά το λουτρό με ενυδατική κρέμα Χρήση υγραντήρα Αύξηση προσλαμβανόμενων υγρών Χαλαρά ρούχα Τεχνικές απόσπασης προσοχής
Ασθενής με ψωρίαση Ψωρίαση είναι μια χρόνια αυτοάνοση διαταραχή του δέρματος που χαρακτηρίζεται από περιγεγραμμένες πλάκες, καλυπτόμενες από αργυρόχροα λέπια. Υπάρχουν πολλές μορφές ψωρίασης με πιο συνηθισμένη την κοινή ψωρίαση Μέσο όρος εμφάνισης τα 30 χρόνια, συχνότερη σε άτομα καυκάσιας φυλής, και στα δυο φύλα Παράγοντες επιβάρυνσης Στρες, αλλαγή εποχών ,ορμονικές διαταραχές, απότομη διακοπή στεροειδών φαρμάκων κα Συνήθως υπάρχει οικογενειακό ιστορικό
Εκδηλώσεις ψωρίασης Οριοθετημένες περιοχές με ερυθρωματώδης πλάκες και αργυρόχροα λέπια Κνησμός Σχηματισμό επώδυνων ρωγμών όταν εμφανίζεται ανάμεσα σε δάχτυλα κα Κίνδυνος μόλυνσης Στην ψωριασική αρθρίτιδα υπάρχει και πόνος στις αρθρώσεις
Νοσηλευτική φροντίδα Διδάξτε στον ασθενή να αποφεύγει τον τραυματισμό του δέρματος κάνοντας χρήση χλιαρού νερού Χρήση μαλακής πετσέτας-μαλακές κυκλικές κινήσεις για αποφυγή φαύλου κύκλου κνησμός-ξύσιμο-κνησμός Διδασκαλία εφαρμογής τοπικά των φαρμάκων. Λεπτό στρώμα φαρμάκου, προσοχή για ερεθισμό βλεννογόνων-ματιών. Διδασκαλία για την εμφάνιση λοίμωξης και συμπτωμάτων Ενημέρωση σχετικά με τις επιπλοκές της θεραπείας Δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης, άγγιγμα ασθενή δείχνοντας του ότι οι βλάβες δεν είναι ούτε απεχθείς ούτε μεταδοτικές Ενθάρρυνση εξωτερίκευσης συναισθημάτων Προαγωγή κοινωνικών επαφών –παραπομπή ασθενή σε ομάδες υποστήριξης με χρόνια δερματικά νοσήματα