ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΜΑ: «Η θεση τησ γυναικασ στην αρχαια ελλαδα, τη ρωμαϊκη κοινωνια, το βυζαντιο και τη νεοτερη εποχη.» ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Αγγελική Κανελλοπούλου ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2016-2017 ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Ζάχου Μάρθα

ΠΗΓΕΣ: http://photodentro.edu.gr http://2lyk-peir-thin.att.sch.gr/portal/fil- gr/papers/ZacharisWomen.pdf http:// schoolpress.sch.gr/istoriomnemones http://vizantinaistorika.blogspot.gr http://www.slideboom.com/presentations/ http://www.siakantari.gr/oikogeneia-kai- paidi/ginaika-koinonia.html https://www.slideshare.net/persitsa/ http://www.wikipedia.com http://www.istorikathemata.com

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η γυναίκα παλαιότερα θεωρούνταν, βιολογικά και ψυχολογικά, πλάσμα που δεν είχε την ικανότητα να ελέγξει τον εαυτό της και να αντισταθεί σε εξωτερικά ερεθίσματα. Έπρεπε να είναι σεμνή, όμορφη και υγιής, προκειμένου να συμβιβάζεται με τα πρότυπα μιας πατριαρχικής κοινωνίας, όπως ήταν η αρχαία ελληνική. Συγκεκριμένα, η θέση της γυναίκας ήταν αρκετά κατώτερη μέσα στην οικογένεια και κάτω από την εξουσία του άντρα ή του πρωτοτοκού γιου της μετά το θάνατο του συζύγου ή κάποιου άλλου από τους συγγενείς, αδερφούς και θείους. Η γυναίκα ήταν υποχρεωμένη να φροντίζει τα παιδιά και να ασχολείται με τις δουλειές του σπιτιού. Αυτό συνέβαινε, βέβαια με κάποιες διαφορές: στην Αρχαία Ελλάδα στη Ρωμαϊκή Κοινωνία στο Βυζάντιο

~Αρχαία Ελλάδα~

~Αρχαία Ελλάδα~ Ο ρόλος της γυναίκας στην οικογένεια: Στην Αρχαία Ελλάδα και ειδικότερα στην Αττική προορισμός της γυναίκας ήταν η γέννηση παιδιών ώστε να ενταχθούν στην πατρική κυριαρχία. Η γυναίκα ήταν υπεύθυνη να επιβλέπει και να κατευθύνει τους δούλους καθώς και να φροντίζει για τη σωστή τακτοποίηση των αγαθών και των πραγμάτων του σπιτιού. Οι αριστοκράτισσες γυναίκες επίσης, στα πλαίσια των οικιακών καθηκόντων τους, ασχολούνταν με την υφαντική και το ράψιμο του ρουχισμού. Επίσης είχαν αναλάβει και την ανατροφή των παιδιών. Ενώ όμως με όλες αυτές τις ασχολίες οι ευκατάστατες Αθηναίες δεν έβγαιναν από το σπίτι, οι φτωχές αναγκαστικά δούλευαν εκτός σπιτιού ως  εργάτριες μαλλιού, τροφοί, συλλέκτριες καρπών και σε μεγαλύτερη ηλικία ως πωλήτριες.

~Αρχαία Ελλάδα~ Η κοινωνική ζωή της γυναίκας: Στο κοινωνικό πεδίο οι Αθηναίες συμμετείχαν στις κυριότερες θρησκευτικές γιορτές της πόλης. Μερικές από αυτές είναι : τα Λήναια τα Ανθεστήρια των Παναθηναίων τα Θεσμοφόρια Άλλη μία συμβολή των γυναικών στη δημόσια ζωή ήταν το ιερατικό αξίωμα που ασκούσαν στα πλαίσια της λατρείας των γυναικείων θεοτήτων. Τα καθήκοντα τους ήταν να επιβλέπουν και να διευθύνουν τις λατρευτικές τελετές, όπως τις προσευχές και τις προσφορές και να προστατεύουν την ιερή περιουσία.

~Αρχαία Ελλάδα~ Η θέση της γυναίκας στην πολιτική ζωη: Η θέση των γυναικών στην πολλιτική ζωή ήταν ανύπαρκτη. Οι γυναίκες δε θεωρούνταν πολίτες. Δεν είχαν δικαίωμα εγγραφής στους καταλόγους των πολιτών παρά μόνο στους καταλόγους της φατρίας τους. Έτσι στερούνταν τα πολιτικά δικαιώματα που απολάμβαναν οι άνδρες.

~Ρωμαϊκή Κοινωνία~

~Ρωμαϊκή Κοινωνία~ Η θέση της γυναίκας στην ρωμαϊκή κοινωνία χωρίζεται σε κατηγορίες: Νομική θέση Κοινωνική θέση Περίοδος Δημοκρατίας Περίοδος Καίσαρα Επιρροή από τους Ετρούσκους Γυναίκες και Ιατρική

~Ρωμαϊκή Κοινωνία~ Νομική θέση: Κοινωνική θέση: Οι γυναίκες ήταν αναγκασμένες να υποτάσσονται στην εξουσία πρώτα του πατέρα ή του αδερφού και αργότερα του συζύγου, που ασκούσε πατριαρχική εξουσία(patria potestas). Επίσης δεν είχαν νομικά ή πολιτικα δικαιώματα καθώς στερούνταν τη νομική ικανότητα να υπογράφουν συμβόλαια ή διαθήκες ή να καταθέτουν ως μάρτυρες σε δικαστήρια. Κοινωνική θέση: Η κοινωνική θέση της γυναίκας ήταν υψηλή και στους παλαιότερους χρόνους καθώς είχε αποκτήσει περισσότερη ελευθερία και μεγαλύτερη δύναμη. Ωστόσο ο σύζυγος και ο πατέρας μπόρουσαν να σκοτώσουν τη γυναίκα για τον οποιοδήποτε λόγο καθώς ήταν νόμος της εποχής.Επίσης τα καθήκοντα της γυναίκας ήταν ο γάμος και η ανατροφή των παιδιών.

~Ρωμαϊκή Κοινωνία~ Περίοδος Δημόκρατίας: Περίοδος Καίσαρα: Οι γυναίκες θεωρούνταν επικίνδυνες και ακατάλληλες για να εξισωθούν με τους άνδρες. Οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι μια γυναίκα ήταν ανίκανη να διαχειριστεί μεγαλύτερη περιουσία και εξουσία από έναν άνδρα. Όμως υπάρχουν και παραδείγματα γυναικών οι οποίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων (π.χ. η 2η σύζυγος του Μ.Βρούτου λέγεται ότι επηρέασε τον άνδρα της στην απόφαση να δολοφονήσει τον Καίσαρα). Περίοδος Καίσαρα: Οι γυναίκες από εύπορες τάξεις δημιουργούν ένα κίνημα με το οποίο διεκδικούν δικαίωματα (ελευθερίες στην δημόσια και ιδιωτική ζωή). Πλέον έχουν το δικαίωμα να μπορούν να διαχειριστούν προίκα και έχουν την ικανότητα να πάρουν διαζύγιο.

~Ρωμαϊκή Κοινωνία~ Επιρροή από τους Ετρούσκους: Γυναίκα και Ιατρική: Εξαιτίας της μητριαρχίας των Ετρούσκων, η θέση της γυναίκας στην Αρχαία Ρώμη βελτιώθηκε αισθητά. Εκείνη την περίοδο, οι γυναίκες υπερείχαν των ανδρών, κάτι το οποίο προκαλούσε δυσαρέσκεια στους Ρωμαίους. Η γυναίκα η οποία έχει ευγενή καταγώγη αποκτά το προνόμιο να τιμηθεί στην κηδεία της ενώ όλες οι υπόλοιπες γυναίκες κατώτερης κοινωνικής τάξης δεν είχαν αυτό το δικαίωμα. Γυναίκα και Ιατρική: Οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να διδαχτούν ιατρική. Όμως τα πράγματα άλλαξαν από την στιγμή που οι Ρωμαίοι κατέκτησαν την Ελλάδα. Επειδή στον ελλαδικό χώρο υπήρχαν γυναίκες ιατροί, οι Ρωμαίοι τις έπαιρναν σκλάβες για να μάθουν στου άνδρες την τέχνη της ιατρικής. Αργότερα όμως δίδασκαν και τις γυναίκες αυτήν την πολύ σημαντική και χρήσιμη τέχνη.

~Βυζάντιο~

~Βυζάντιο~ Η γυναίκα της βυζαντινής περιόδου ζει μια ζωή περιορισμένη, σαφώς οριοθετημένη, ακολουθώντας τους κανόνες και τις παραδόσεις. Η γυναίκα αντιμετωπίζεται σαν ένα ον με έμφυτες αδυναμίες, σωματικές αλλά και ηθικές. Ο τομείς στους οποίους της επιτρέπεται να αναδειχτεί είναι η οικογένεια και η φιλανθρωπία, σε αντίθεση με τον άνδρα που μπορεί να δράσει και να αναδειχτεί σε όλο το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι.

~Βυζάντιο~ Ο ρόλος της γυναίκας στην οικογένεια: Η γυναίκα ζούσε το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής της στο σπίτι με το οποίο ασχολιόταν καθώς έκανε μόνη της όλες τις οικιακές δουλειές εκτός αν ήταν αριστοκράτισσα και είχε σκλάβες που τότε ήταν υποχρεωμένη να τις επιβλέπει. Επιπλέον ήταν υπεύθυνη για την ανατροφή των παιδιών. Παρόλα αυτά, οι γυναίκες ασχολιούνταν και με το γνέσιμο και την ύφανση. Αντίθετα οι γυναίκες των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων δούλευαν στα χωράφια και στα εργαστήρια της οικογένειάς τους. Οι υπόλοιπες ασκούσαν διάφορα επαγγέλματα: γιατρίνες, μαμές, καλλιγράφισσες, ιδιοκτήτριες πλοίων. Και βέβαια, πάρα πολλές βοηθούσαν επαγγελματικά τους συζύγους τους στηνιατρική, στο καπηλειό, στο πανδοχείο. Άλλες, οι λεγόμενες κοινές, ζούσαν στα μιμαρεία(λαϊκά θέατρα) και στα καπηλειά. Τις μεγαλύτερες δυνατότητες συμμετοχής στην οικονομική ζωή είχαν οι χήρες που, αν δεν ξαναπαντρεύονταν, διατηρούσαν το δικαίωμα της κυριότητας και διαχείρισης της οικογενειακής περιουσίας.

~Βυζάντιο~ Η κοινωνική ζωή της γυναίκας: Η γυναίκα ζούσε το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής της στο σπίτι. Οι έξοδοι, πάντα με συνοδεία, για την εκκλησία, τα πανηγύρια και το λουτρό, καθώς και οι επισκέψεις σε συγγενικά πρόσωπα, ήταν οι μόνες κοινωνικά αποδεκτές δραστηριότητες της γυναίκας έξω από το σπίτι. Βέβαια δεν επιτρεπόταν να κάθεται στο ίδιο τραπέζι με τους άντρες, παρά μόνο αν ήταν πολύ στενά συγγενικά πρόσωπα. Η θέση της γυναίκας στην πολιτική ζωή: Όπως και στην Αρχαία Ελλάδα οι γυναίκες δεν είχαν το δικαίωμα εγγραφής στους καταλόγους των πολιτών παρά μόνο στους καταλόγους της φατρίας τους.

~Νεότερη εποχή~

~Νεότερη εποχή~ Με το πέρασμα του χρόνου η εικόνα της γυναίκας έχει αλλάξει ουσιαστικά. Η γυναίκα παλιότερα αντιλαμβανόταν τον εαυτό της ως λιγότερο δυναμικό και αυτόνομο, κυρίως λόγω του ότι ήταν υποχρεωμένη να παραμένει στο σπίτι και να μην εργάζεται, αλλά να ασχολείται μονάχα με την ανατροφή των παιδιών και οι προσωπικές τις ανάγκες έμπαιναν σε δεύτερη μοίρα. Έτσι ο άντρας ήταν αυτός ο οποίος είχε τη μεγαλύτερη ισχύ από οικονομικής άποψης και όχι μόνο. Τα τελευταία χρόνια τα πράγματα έχουν μεταβληθεί και η θέση της γυναίκας έχει αλλάξει. Η γυναίκα πλέον εργάζεται, βγάζει τα δικά της χρήματα και δεν διστάζει να διεκδικήσει όλαόσα θέλει. Οι αλλαγές αυτές αποτυπώνονται καλύτερα στο θέμα του γάμου, και πιο συγκεκριμένα στο γεγονός ότι οι γυναίκες τα τελευταία χρόνια παντρεύονται σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία. Προτεραιότητα γι’αυτές δεν αποτελεί πάντα η οικογένεια , αλλά η επαγγελματική καταξίωση και η οικονομική ανεξαρτησία.

~Νεότερη εποχή~ Ένα ακόμη παράδειγμα όπου δείχνει την αλλαγή που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια, αποτελεί το γεγονός ότι η γυναίκα αποφασίζει πολύ πιο εύκολα για το διαζύγιο σε σχέση με το παρελθόν. Είναι πλέον οικονομικά ανεξάρτητη και δε διστάζει να ρισκάρει παρά το κόστος. Η σύγχρονη γυναίκα καλείται να ανταποκριθεί σε πολλαπλούς ρόλους, σε αυτό της συζύγου, της μητέρας, της εργαζόμενης γυναίκας, της καλής νοικοκυράς κ.ο.κ. Στην προσπάθειά της να ανταποκριθεί σε όλα αυτά και να είναι «σωστή», όπως προστάζει η κοινωνία, συχνά πιέζεται, αγχώνεται και εξαντλείται. Δε θα πρέπει να απορροφάται από τις ποικίλες υποχρεώσεις στη δουλειά και στο σπίτι (φροντίδα των παιδιών, καθάρισμα, μαγείρεμα κ.ά.) και να ξεχνά ότι ίναι και γυναίκα- σύζυγος και ότι θα πρέπει να αφιερώνει και τον απαιτούμενο χρόνο και γι’ αυτό το κομμάτι του εαυτού της.

~Νεότερη εποχή~ Καθοριστικό ρόλο βέβαια σε κάθε περίπτωση διαδραματίζει και ο σύζυγος, ο οποίος θα πρέπει να τη βοηθά, να τη στηρίζει και να μην πάψει ποτέ να την κάνει να αισθάνεται ότι είναι σημαντική γι’ αυτόν.