Ελληνική Εταιρεία Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών 6ο Συνέδριο Εξευγενισμός & Ψηφιακά Εργαλεία Ανάλυσης Cellular Automata – Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών Σιδηρόπουλος Γεώργιος, Επίκ. Καθηγητής, Τμ. Γεωγραφίας, Παν/μιο Αιγαίου Στεργίου Μαργαρίτα, Υπ.Διδάκτορας, MSc Γεωγραφίας & Εφαρμοσμένης Γεωπληροφορικής, Τμ. Γεωγραφίας, Παν/μιο Αιγαίου margaritastergiou@gmail.com 2-3 Δεκεμβρίου 2010

Η διαχείριση αστικών φαινομένων όπως ο εξευγενισμός (είδος αστικής ανανέωσης), μπορεί να προσεγγιστεί μέσω των κατάλληλων ψηφιακών εργαλείων ανάλυσης όπως το ψηφιδωτό αυτόματο και τα γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών! 2

Περιεχόμενα Εισαγωγή Θεωρητικό Πλαίσιο Μεθοδολογία Αποτελέσματα Συμπεράσματα 3

Εισαγωγή Πως μπορεί να γίνει η διαχείριση του εξευγενισμού μέσα από αστικά μοντέλα και ψηφιακά εργαλεία ανάλυσης? Ο Εξευγενισμός, είναι η διαδικασία μετατροπής του οικονομικο-κοινωνικού προφίλ των κατοίκων μιας περιοχής σε όφελος ενός άλλου υψηλότερου κοινωνικού στρώματος… 4

Θεωρητικό Πλαίσιο Οι βασικές έννοιες: Πολεοδομική Παρέμβαση Αστική Ανανέωση Πολεοδομική Παρέμβαση Αστική Ανάπλαση Σύνολο στρατηγικών Παρεμβάσεων  Ποιοτική αναδιαμόρφωση Αστική Ανανέωση η μετεγκατάσταση της εύπορης μεσαίας τάξης σε κεντρικές γειτονιές Αστική Ανάπλαση Εξευγενισμός Εξευγενισμός 5

Μεθοδολογική Προσέγγιση Αστικά Μοντέλα Οπτικοποίηση Περιπτωσιολογική Μελέτη Θεωρητικό Υπόβαθρο Μοτίβα ανάπτυξης της πόλης Σχέσεις Μεταβλητών Δείκτες Ανάλυσης * Μέθοδοι & Τεχνικές 6

Ψηφιακά Εργαλεία ΣΓΠ CA Μέθοδοι Εκτίμησης & Ανάλυσης του Εξευγενισμού Οπτικοποίηση & Ανάλυση, Επανα-οπτικοποίηση Προσδιορισμός της έννοιας Ευέλικτα ανάλογα με τα δεδομένα Εύκαμπτα αποτελέσματα CA Οπτικοποίηση & Ανάλυση Προσδιορισμός της έννοιας Δυναμικό Φαινόμενο 7

Εξευγενισμός & Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών 3 Έννοια & Επίδραση Πχ. αλληλοσυσχέτιση μεταβλητών  Δείκτης Εξευγενισμού 2 1 Πολυπλοκότητα & Αλληλεπίδραση Όπως πχ. η έρευνα στέγασης Επεξεργασία, Διερεύνηση & Απεικόνιση σε μορφή χαρτών/ Ποσοτικών στοιχείων Πχ. Χωρική διασπορά 8

Εξευγενισμός & Ψηφιακό Αυτόματο Διαχειριστικές Ικανότητες ΣΓΠ Περίπλοκες Αναλύσεις / μοντελοποίηση /προσομοίωση Ψηφιδωτές Χωρικές Δομές / Ρητούς κανόνες μετασχηματισμού / επανάληψη Χωρίς κλίμακα /Μορφή καννάβου 9

Ψηφιακά Εργαλεία & Μέθοδοι Ανάλυσης ΙCTs GIS Cellular Automata Δείκτης Εξευγενισμού ! (Πηγή: Μαντέλας, σελ.8) 10

(Πηγή: O’ Sullivan D., σελ.269) Cellular Automata Τυπικό διάγραμμα ανάπτυξης δεδομένων από ένα μοντέλο για πάνω απο 60 χρονια! (Πηγή: O’ Sullivan D., σελ.269) Καταγραφή του τυχαίου μοτίβου στη μονάδα του χρόνου. (Πηγή: Batty., σελ.18) 11

(Πηγή: Diappi L. & P. Bolchi, σελ.12) Cellular Automata Προσομοιώσεις (Πηγή: Diappi L. & P. Bolchi, σελ.12) 12

(Πηγή: Γιανπαπά Ε.et al, σελ.10) ΣΓΠ (Πηγή: Γιανπαπά Ε.et al, σελ.10) 13

Αποτελέσματα - Στόχοι 1 -Τυποποίηση της έννοιας του Εξευγενισμού και ο έλεγχος της διαδικασίας εφαρμογής του -Καλύτερη εφαρμογή των προγραμμάτων ανάπλασης 2 -Προσδιορισμός βασικών στατιστικών δεδομένων -Αναλυτικότερη συλλογή δεδομένων 3 -Διαχρονική εφαρμογή του μοντέλου ανάπτυξης -Κατάλληλα μοντέλα προσέγγισης και σε άλλες ελληνικές γειτονιές 14

Συμπεράσματα 1 2 3 4 Μοντέλα μέτρησης και διαχείρισης Καταγραφή αλλαγών / εξέλιξη 2 Υποδομές/ Κοινωνική – Οικονομική Ιδιαιτερότητα 3 Πιθανές τροποποιήσεις 4 15

Βιβλιογραφία Batty, M. (2007). Cities and Complexity. Massachusetts: The MIT Press. Clarke K. , G. L. (1998). loose-coupling a cellular automata model and GIS: long term urban growth prediction for San Francisco and Washington/Baltimore. Geographical Information Science, 12(7), 699-714. Cliff A., H. P. (1996). The Impact of GIS on epidemiological mapping and modelling. In B. M. Lougley P. (Ed.), Spatial Analysis: Modelling in a GIS Environment. Canada: John Wiley & Sous.INC. Diappi, L., & Bolchi, P. (2008). Smith's rent gap theory and local real estate dynamics: A multi-agent model. Computers, Environment and Urban Systems, 32(1), 6-18. O'Sullivan, D. (2002). Toward micro-scale spatial modeling of gentrification. Journal of Geographical Systems, 4(3), 251-274.  Roy G., F. S., G. Zaitseva (2000). Spatial Models and GIS. In F. S. Wegenen M. (Ed.), Spatial Models and GIS (pp. 185-201). London: Taylor and Francis. Samat, N. (2007). Integrating GIS and Cellular Automata Spatial Model in evaluating urban growth: prospects and challenges. Jurnal Alam Bina, 9(1), 79-93. Soheil Sabri, A. Y. (2008a). Exploring urban modelling methodologies to better figure out urban gentrification dynamics in developng countries. Jurnal Alam Bina, 11(2), 29-43. Smith, N. (1979). Toward a Theory of Gentrification A Back to the City Movement by Capital, not People. Journal of the American Planning Association, 45(4), 538 - 548. Takala, A. (2006). Evaluating urban regeneration - How to measure relevance of a new urban structure? , University of Tampere, Tampere, Finland. Takeyama, M., & Couclelis, H. (1997). Map dynamics: integrating cellular automata and GIS through Geo-Algebra. International Journal of Geographical Information Science, 11, 73-91. Γιανπαπά, Κ., Καραφύλλη (2008-09). Το φαινόμενο του gentrification και ο κοινωνικός χαρακτήρας του στο γκάζι. Αθήνα: ΕΜΠ, Σχολή Αρχιτεκτόνων, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας, Ειδικό Πολεοδομίας 8. Μαντέλας, Π., Χατζηχρήστος Μοντελοποίηση της Αστικής Ανάπτυξης χρησιμοποιώντας Κυψελοειδή Αυτόματα και Εξελιγμένα Ασαφή Συστήματα - Εφαρμογή στα Μεσόγεια Αττικής Τομέας Περιφερειακής Ανάλυσης, Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων και Υπολογιστικών Μαθηματικών, Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας & Εργαστήριο Γεωγραφίας και Ανάλυσης Χώρου, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Μαυρίδου (2007-2008). Το φαινόμενο του εξευγενισμού (gentrification) κεντρικών περιοχών των πόλεων. Σταθάκης Δ (2009) Σύγχρονα Μοντέλα Χρήσεων Γης, Ειδικος τόμος για τα 20 χρονια του ΤΜΧΠΠΑ (ΠΘ), Παν/κες Εκδόσεις Θεσσαλίας. 16

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας! “Designing a dream city is easy; rebuilding a living one takes imagination”