«ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ: Από το περιθώριο στο Κοινοβούλιο» Βίβιαν Σπυροπούλου Λεωνίδας Τέλιος Πάντειο Πανεπιστήμιο – Κ.Π.Ε.

Δομή Παρουσίασης Τι είναι η Ένωση Κεντρώων; (Ιστορικό πλαίσιο, ιδεολογία, προγραμματικές θέσεις) Ποιοι είναι οι ψηφοφόροι της Ένωσης Κεντρώων; (γεωγραφικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά, ιδεολογικό προφίλ ψηφοφόρων) Αιτιολόγηση ψήφου προς την Ένωση Κεντρώων Διαφορές από τα υπόλοιπα μικρά κόμματα

Το ιστορικό πλαίσιο της Ένωσης Κεντρώων

Οι βασικοί σταθμοί στην πορεία του Βασίλη Λεβέντη 1974 – Ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ 1982 – Θέτει υποψηφιότητα για Δήμαρχος του Πειραιά 1984 - Iδρύει το πρώτο οικολογικό κόμμα στην Ελλάδα 1985 - Φεύγει οριστικά από το ΠΑΣΟΚ 1986 - Θέτει υποψηφιότητα για Δήμαρχος Αθηναίων, λαμβάνοντας 2.352 ψήφους και 0,57% Ιούνιος 1989 - Θέτει υποψηφιότητα για βουλευτής στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ στη Β΄ Αθήνας 2 Μαρτίου 1992 - Ίδρυση της Ένωσης Κεντρώων Το 1990 ιδρύει τον τηλεοπτικό σταθμό Κανάλι 67, που μετονομάστηκε σε Κανάλι 40: Κοινωνική και οικολογική τηλεόραση Ελλάδος. Ο Βασίλης Λεβέντης πουλάει το κανάλι στα τέλη του 2000 στον Γιώργο Κουρή Από το 2004 διακινεί την εφημερίδα – όργανο του κόμματος της Ένωσης Κεντρώων «Αντιδιαπλοκή»

Βασικά χαρακτηριστικά της Ένωσης Κεντρώων Προσωποπαγές κόμμα - Απουσία οργάνωσης και στελεχών Διεκδικεί για τον εαυτό της τη συνέχεια του ιδεολογικού χώρου του Κέντρου, όπως εκφράστηκε από την Ένωση Κέντρου τη δεκαετία του ’60 υπό το Γεώργιο Παπανδρέου Το ιδεολογικό της στίγμα είναι ο Κοινωνικός Φιλελευθερισμός (Social Liberalism), που επιδιώκει να εξισορροπήσει την ατομική ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη, μέσω ήπιας κρατικής παρέμβασης στην κοινωνία και στην οικονομία. Λαμβάνει μέρος αδιάλειπτα σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις (Βουλευτικές Εκλογές και Ευρωεκλογές) από το 1993 και μετά, με υψηλή κάλυψη του αριθμού των υποψηφίων

Βασικές Προγραμματικές Θέσεις Παραμονή στο Ευρώ και την Ε.Ε. («Έχουμε αποφασίσει να δώσουμε ψήφο εμπιστοσύνης σε μια κυβέρνηση που θα σεβαστεί το λαό και τη θέση της Ελλάδας στο ευρώ και την Ευρώπη» (12/9/15, Real FM) Μείωση ενός ποσοστού του χρέους και επιμήκυνση του υπολοίπου Υπέρ των μεταρρυθμίσεων και των αποκρατικοποιήσεων επί της αρχής («Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η απουσία μεταρρυθμίσεων» (Ανατροπή, 10/5/16, Mega Channel) Καθιέρωση απλής αναλογικής ως πάγιο εκλογικό σύστημα Οικουμενική κυβέρνηση τεχνοκρατών, ως λύση για την έξοδο από την κρίση Απόλυση όλων των αργόμισθων από το Δημόσιο και κατάργηση της πολυθεσίας Κατάργηση κρατικής επιχορήγησης στα κόμματα και παύση καταβολής συντάξεων σε όλους όσους διετέλεσαν βουλευτές ή κρατικοί αξιωματούχοι Άμεση απέλαση μεταναστών χωρίς άδεια παραμονής από τη χώρα και χορήγηση ελληνικής ιθαγένειας στο παιδιά μεταναστών που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα Υπέρ του συμφώνου συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια, κατά στο ζήτημα της υιοθεσίας

Πολιτικός Λόγος Ένωσης Κεντρώων/Βασίλη Λεβέντη Καταγγελτικός πολιτικός λόγος με λαϊκιστικά στοιχεία («για όλα ευθύνονται οι πολιτικοί που είναι κλέφτες, προδότες, απατεώνες και ανίκανοι») Ανάπτυξη ενός λαϊκιστικού λόγου με τρία στοιχεία: χαρισματική ηγεσία (προφητείες - μεσσιανικά χαρακτηριστικά) δημιουργία εχθρού (πελατειακό σύστημα, δημόσιοι υπάλληλοι, πολιτικοί, οικογενειοκρατία) versus τίμιος Λαός, παραγωγική Ελλάδα, ικανοί πολίτες, μεταρρυθμίσεις Χρόνος: αμεσότητα («σε δύο μήνες μπορώ να βγάλω τη χώρα από το Μνημόνιο», «Αύριο το πρωί να απολυθούν οι μετακλητοί», «Απολύσεις των αργόμισθων») Λέξεις – κλειδιά στον πολιτικό του λόγο Κάθαρση Κλίκες Εξυγίανση Διαπλοκή ΜΜΕ με την Εξουσία Οικογενειοκρατία (Παπανδρέου – Μητσοτάκης) Πελατειακές σχέσεις (Η Ελλάδα είναι ένα «φασιστικό αχούρι» με τις πελατειακές σχέσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ να προκάλεσαν την καταστροφή (Διακαναλική συνέντευξη πριν τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015, 21/1/15) Σαπίλα / σάπιο πολιτικό σύστημα Προνομιακός δημόσιος τομέας Καναλάρχες - Βαρόνοι Δημόσιοι Υπάλληλοι: «τρωκτικά» του Δημοσίου, παράσιτα, αργόμισθοι, χαραμοφάηδες, κηφήνες

Εκλογική Επιρροή Ένωσης Κεντρώων 59% των Εκλ. Περιφερειών κάτω του 3% 41% των Εκλ. Περιφερειών άνω του 3%

Οι Κεντρώοι και όσοι δεν τοποθετούνται αποτελούν το 62% των ψηφοφόρων της

36,57% 39,95%

Πηγή: Αστάθμιστα δεδομένα Choose 4 Greece Σημεία εγγύτητας ψηφοφόρων Ένωσης Κεντρώων με Νέα Δημοκρατία και ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Πηγή: Αστάθμιστα δεδομένα Choose 4 Greece Νέα Δημοκρατία Το δημοψήφισμα έγινε για εσωτερικές διενέξεις κυβέρνησης Αξιολόγηση Συμφωνίας Ιουλίου 2015 Αποτροπή εισόδου μεταναστών στη χώρα Δημιουργία τόπων θρησκευτικής λατρείας Ενδιάμεσα «Η κυβέρνηση έκλεισε τις τράπεζες» Παραμονή στην Ε.Ε. Έξοδος από Ευρώ Η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης η καλύτερη δυνατή Στενότερες σχέσεις με Ρωσία Δημόσιος έλεγχος ενέργειας Ιδιωτικά Πανεπιστήμια ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Μείωση δημοσίων δαπανών για χρηματοδότηση χρέους Αύξηση ορίων συνταξιοδότησης Η οικονομική κρίση δημιουργήθηκε για την εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της χώρας Διαχωρισμός Κράτους – Εκκλησίας

Γιατί ψηφίζουν Ένωση Κεντρώων; Πηγή: Public Issue (01-10/09/15) (Αυθόρμητες Απαντήσεις) Για τον Αρχηγό του: 23% Απογοήτευση/απόρριψη υπόλοιπων κομμάτων: 16% Διαμαρτυρία/Αγανάκτηση/Τιμωρία: 11% Πολυφωνία/ Για να μπει στη Βουλή: 11% Για αλλαγή/Είναι κάτι νέο: 10% Με εκφράζει το πρόγραμμά του: 7% Δεν είναι διεφθαρμένο/Διαπλεκόμενο: 5% Είναι το καλύτερο/Το εμπιστεύομαι: 3% Απογοήτευση/Απόρριψη Δικομματισμού: 3% Ψηφίζω πάντα το ίδιο/Από οικογενειακή παράδοση: 3%

Συμπερασματικά Ποιοι ψηφίζουν Ένωση Κεντρώων; Άνδρες, ηλικίας κάτω των 34 χρόνων Ιδεολογικά αυτοχαρακτηριζόμενοι ως Κεντρώοι – Ανώτατης Εκπαίδευσης Μισθωτοί Ιδιωτικού Τομέα, Ελεύθεροι Επαγγελματίες, Άνεργοι Κάτοικοι Αστικών Περιοχών, κυρίως Κεντρικής Μακεδονίας και Αττικής Προερχόμενοι από ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ και Νέα Δημοκρατία Χωρίς κάποιο συγκεκριμένο κοινωνικοοικονομικό προφίλ Ψήφισαν κυρίως ΌΧΙ στο Δημοψήφισμα, αλλά είναι δυσαρεστημένοι από τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Κόμμα οργανωτικά προσωποπαγές, χωρίς δομή και διαδικασίες και χωρίς προσπάθεια οργανωτικής μετεξέλιξης Ο αρχηγός της ήταν ένα πολιτικό outsider και ένας περιθωριακός πολιτικός που γίνεται παίκτης του πολιτικού συστήματος. Αυτό συμβαίνει για τρεις λόγους: 1. Προβολή από τα ΜΜΕ πανελλαδικής και τοπικής εμβέλειας (κυρίως στη Μακεδονία) 2. Αυξανόμενη δυσαρέσκεια από το πολιτικό σύστημα / συνεπακόλουθα της διαπραγμάτευσης (δημοψήφισμα, συμφωνία) και ένας αυξανόμενος πολιτικός κυνισμός 3. Ανάπτυξη ενός ήπιου λαϊκιστικού λόγου Δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι πρόκειται είτε για ψήφο διαμαρτυρίας είτε για ψήφο επιλογής/ταύτισης Ιδεολογικοπολιτική συνάφεια θέσεων κόμματος και ψηφοφόρων Εκεί που διαφοροποιείται από τα υπόλοιπα κόμματα είναι ότι είναι ένα κόμμα με λιγότερα έντονο ιδεολογικό στίγμα (πιο πολυσυλλεκτικό). Στη διαίρεση μνημόνιο/αντιμνημόνιο έχει πιο σμιλευμένες γωνίες, δεδομένου ότι δεν είναι ξεκάθαρα αντιμνημονιακό, ούτε ξεκάθαρα μνημονιακό