ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΥΓΡΩΝ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
Το εξωκυττάριο υγρό (ECF-extracellular fluid) είναι το υγρό που εντοπίζεται έξω από τα κύτταρα κα διακρίνεται περαιτέρω, ανάλογα με την εντόπισή του: Το διάμεσο υγρό, που εντοπίζεται στο χώρο που υπάρχει μεταξύ των κυττάρων του σώματος. ¡¡ Το ενδοαγγειακό υγρό, γνωστό και ως πλάσμα, το οποίο περιέχεται στις αρτηρίες, στις φλέβες και στα τριχοειδή. ¡¡ Το διακυτταρικό υγρό, το οποίο περιλαμβάνει τα ούρα, τις εκκρίσεις του πεπτικού συστήματος, τον ιδρώτα, καθώς και το εγκεφαλονωτιαίο, το πλευριτικό, το ενδοαρθρικό, το ενδοφθάλμιο, το γοναδικό και το περικαρδιακό υγρό.
Το ενδοκυττάριο υγρό περιέχει αυξημένες συγκεντρώσεις καλίου (K+), μαγνησίου (Mg2+) και φωσφορικών (ΡΟ4 2–), καθώς και άλλες διαλυμένες ουσίες, όπως η γλυκόζη και το οξυγόνο. Το νάτριο (Na+), το χλώριο (Cl–) και τα διττανθρακικά (HCO3–) είναι οι κυριότεροι ηλεκτρολύτες του εξωκυττάριου υγρού.
Τα διάφορα διαμερίσματα των υγρών του σώματος διαχωρίζονται από ποικίλους τύπους κυτταρικών και επιθηλιακών μεμβρανών. Η κυτταρική μεμβράνη είναι ημιδιαπερατή, επιτρέπει δηλαδή τη δίοδο νερού, οξυγόνου, διοξειδίου του άνθρακα και μικρών υδατοδιαλυτών μορίων, όχι ωστόσο και πρωτεϊνών ή άλλων ενδοκυττάριων κολλοειδών ουσιών. Η τριχοειδική μεμβράνη διαχωρίζει το πλάσμα από τον διάμεσο χώρο, αποτελείται από ενδοθηλιακά κύτταρα και διαθέτει πόρους, οι οποίοι επιτρέπουν τη δίοδο των διαλυμένων μορίων (όπως γλυκόζη και νάτριο), αερίων και νερού. Οι επιθηλιακές μεμβράνες διαχωρίζουν το διακυτταρικό από το διάμεσο υγρό και το πλάσμα. Παραδείγματα τέτοιων μεμβρανών είναι ο βλεννογόνος του στομάχου, του εντέρου και της χοληδόχου κύστης, ο υπεζωκότας, το περιτόναιο, οι αρθρικές μεμβράνες, καθώς και το επιθήλιο των νεφρικών σωληναρίων.
Μετακίνηση των Υγρών του Σώματος Υπάρχουν τέσσερις χημικές και φυσιολογικές διαδικασίες που ελέγχουν τη μετακίνηση των υγρών, των ηλεκτρολυτών και άλλων μορίων διαμέσου των μεμβρανών μεταξύ ενδοκυττάριου και διάμεσου χώρου και μεταξύ διάμεσου χώρου και πλάσματος: η ώσμωση, η διάχυση, η διήθηση και η ενεργός μεταφορά(ΑΤP).τριφοσφωρική αδενοσίνη ΩΣΜΩΣΗ Ώσμωση ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο το νερό μετακινείται μέσω μιας ημιδιαπερατής μεμβράνης, από μια περιοχή χαμηλότερης συγκέντρωσης διαλυμένων ουσιών σε μια περιοχή υψηλότερης συγκέντρωσής τους. Ωσμωτικότητα κατά Βάρος Η ωσμωτικότητα κατά βάρος (osmolality), ή εναλλακτικά η συγκέντρωση μιας διαλυόμενης ουσίας, αναφέρεται στον αριθμό των διαλυμένων σωματιδίων ανά χιλιόγραμμο ύδατος και μετράται σε milliosmoles ανά χιλιόγραμμο (mOsm/kg).
Ωσμωτική Πίεση και Τονικότητα Η ωσμωτική πίεση ενός διαλύματος αναφέρεται στην ικανότητα του διαλύματος να έλκει νερό διαμέσου μιας ημιδιαπερατής μεμβράνης Η τονικότητα αναφέρεται στην επίδραση που ασκεί η ωσμωτική πίεση ενός διαλύματος στη μετακίνηση ύδατος διαμέσου της κυτταρικής μεμβράνης των κυττάρων που βρίσκονται μέσα στο διάλυμα αυτό