ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ B

Ανασκόπηση Δομής και Λειτουργίας ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΥΤΤΑΡΟΥ Ανασκόπηση Δομής και Λειτουργίας

Ανασκόπηση Δομής και Λειτουργίας Τα κύτταρα του σώματος προέρχονται από το γονιμοποιημένο ωάριο. Κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη ξεκινούν από το βλαστοκύτταρο. Με διαδοχικές κυτταρικές διαιρέσεις και διαφοροποιήσεις οδηγούν σε περισσότερο εξειδικευμένους (διαφοροποιημένους) τύπους κυττάρων.

Ανασκόπηση Δομής και Λειτουργίας Στον ώριμο οργανισμό, η διαφοροποίηση ή η ωρίμανση ενός βλαστικού σε εξειδικευμένο κύτταρο, συμβαίνει σε πολλούς ιστούς του σώματος, π.χ. βλαστοκύτταρα στο μυελό των οστών (πολυδύναμα). Η κύρια λειτουργία τους είναι να διαιρούνται και να παράγουν θυγατρικά κύτταρα. Το ίδιο συμβαίνει σε όλα τα αναπαραγόμενα κύτταρα π.χ. ΓΕΣ, κλπ.

Ανασκόπηση Δομής και Λειτουργίας Η ροπή των κυττάρων προς πολλαπλασιασμό σε φυσιολογικό, ώριμο ιστό, γίνεται υπό επιτήρηση, π.χ. επιδιόρθωση τραύματος. Η ικανότητα των κυττάρων να διαιρούνται τα διακρίνει σε: ασταθή κύτταρα (π.χ. δέρμα, ΓΕΣ, οστά) που διαιρούνται συνεχώς σταθερά κύτταρα (π.χ. ήπαρ, νεφροί) μόνιμα κύτταρα (π.χ. καρδιακός μυς, νευρώνες) που κανονικά δεν διαιρούνται μετά την ωρίμανσή τους. Οι περισσότεροι όγκοι ωστόσο συναντώνται σε ιστούς που αποτελούνται από ασταθή κύτταρα.

Ανασκόπηση Δομής και Λειτουργίας Τα κύτταρα του οργανισμού διακρίνονται σε γεννητικά κύτταρα (γονάδες) και σωματικά κύτταρα. Τα σωματικά κύτταρα ταξινομούνται σε επιθηλιακά κύτταρα, κύτταρα του συνδετικού ιστού, μυϊκά κύτταρα και κύτταρα του νευρικού ιστού. Τα επιθηλιακά κύτταρα προέρχονται από το εμβρυϊκό εξώδερμα και ενδόδερμα για να σχηματίσουν το δέρμα, την επένδυση των χώρων του σώματος, και τους διάφορους αδένες.

Ορισμοί 'Ογκος, είναι κάθε μάζα ή διόγκωση. Υπερπλασία και υπερτροφία είναι υπερβολικές απαντήσεις σε ερέθισμα ανάπτυξης, που καταλήγουν σε αύξηση του όγκου του ιστού. Νεοπλασία σημαίνει «νέα ανάπτυξη», ανεξάρτητα από τους φυσιολογικούς μηχανισμούς ελέγχου. Καλοήθεια μη κακόηθες νεόπλασμα δεν διηθεί δεν μεθίσταται. Κακοήθεια το νεόπλασμα με τάση να διασπείρεται (διηθεί μεθίσταται), και προκαλεί το θάνατο του οργανισμού. Καρκίνος είναι ένα συνώνυμο για την κακοήθη νεοπλασία.

Ορισμοί Διήθηση αναφέρεται στην επέκταση των νεοπλασματικών κυττάρων στον περιβάλλοντα ιστό πέρα από τα όρια του ιστού. Μετάσταση αναφέρεται στην μεταφύτευση των κυττάρων σε μια νέα θέση. Η υπερπλασία και η υπερτροφία είναι απαντήσεις των ιστών σε μυνήματα πολλαπλασιασμού όπως: α) λειτουργική (σκελετικός μυς αυξημένο έργο). β) ορμονική (τα οιστρογόνα - ενδομήτρίο) γ) φλεγμονώδη διέγερση (διόγκωση λεμφαδένων) δ) χρόνιο ερεθισμό (σημεία τριβής)

Διαφορές Υπερπλασία και Υπερτροφία Δαφορές Υπερπλασίας και Υπερτροφίας υπερπλασία Φυσιολογικό υπερτροφία Υπερπλασία + υπερτροφία Αυξανόμενος ρυθμός πολλαπλασιασμού οδηγεί στην υπερπλασία. Αύξηση του μεγέθους των κυττάρων οδηγεί στην υπερτροφία. Συχνά συνυπάρχουν.

Διαφορές Υπερπλασία και Υπερτροφία Καρδιακός Μύς φυσιολογικό υπερτροφία Πόρος Μαστού υπερπλασία Υπάρχει η φυσιολογική υπερτροφία (αύξηση μεγέθους μήτρας στην εγκυμοσύνη, των σκελετικών μυών σε εκγύμναση). Παθολογική υπερτροφία είναι η αύξηση μεγέθους σε παθολογική κατάσταση όπως: αύξηση μεγέθους λοβίων μαστών στους άντρες από προλακτινο-παραγωγό αδένωμα υπόφυσης αύξηση του μεγέθους του θυρεοειδούς, από υπερέκκριση TSH αύξηση μεγέθους του καρδιακού μυός, από αυξημένη περιφερική αντίσταση -υπέρταση)

Διαφορές Υπερπλασία και Υπερτροφία Τα υπερπλαστικά και υπερτροφικά κύτταρα και ιστοί, αν δεν προκαλέσουν μόνιμες δομικές αλλαγές επανέρχονται μετά την απομάκρυνση του ερεθίσματος. Μπορεί να προκαλέσουν δυσλειτουργία οργάνων ή συμπτώματα αλλά δεν είναι απαραίτητα επιβλαβή για τον οργανισμό, ενίοτε υπερπλασία μπορεί να είναι προκαρκινική διαδικασία. Τα κύτταρα και οι ιστοί μπορεί να υποστούν μείωση στο μέγεθος τους, ατροφία. Μπορεί να είναι φυσιολογική ή παθολογική (μειωμένη ορμονική διέγερση, πίεση από αυξανόμενη μάζα, το μειωμένο έργο μυϊκών κυττάρων), η ατροφία δεν είναι προκαρκινική.

Μεταπλασία Μεταπλασία είναι η αντικατάσταση ενός τύπου ιστού από άλλον (κυλινδρικό σε πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο) μπορεί να είναι φυσιολογική ή παθολογική εξεργασία. Το παθολογικό μεταπλαστικό επιθήλιο έχει αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη νεοπλασίας Η μεταπλασία μπορεί να αναστραφεί αν απομακρυνθεί το αίτιο. Πλακώδης μεταπλασία στο Τράχηλο

.Δυσπλαστικό αδενωματώδες επιθήλιο.

Κυτταρική ατυπία - δυσπλασία Δυσπλασία είναι η ανώμαλη διαφοροποίηση και ανάπτυξη του επιθηλίου, με εντοπισμένη ατυπία που βρίσκεται στον ιστό προέλευσής. Είναι μια επέκταση των ανώριμων κυττάρων με μείωση του αριθμού των ώριμων. Τα δυσπλαστικά κύτταρα έχουν αποκτήσει μερικές μεταλλάξεις , απαραίτητες για την ανάπτυξη αλλά δεν μετατρέπονται απαραίτητα σε κακοήθη. Οι δυσπλασίες είναι πρόδρομες βλάβες καρκινωμάτων π.χ. σωληνώδες αδένωμα παχέος εντέρου, δυσπλασία του τραχήλου κλπ

Δυσπλασία του τραχήλου μήτρας

Υπερπλασία και Καρκίνος Η άποψη ότι η υπερπλασία, η δυσπλασία και η νεοπλασία είναι συνέχεια η μια της άλλης με επιπρόσθετες μεταλλάξεις σε ευαίσθητο κυτταρικό πληθυσμό μπορεί να ισχύει για ορισμένους καρκίνους. Οι δυσπλασίες και υπερπλασίες, δεν προηγούνται πάντοτε όλων των καρκίνων, και δεν εξελίσσονται σε αυτό. Μερικές φορές, αν ένα ερέθισμα επιμένει τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται χρονίως σε μεγαλύτερο από τον φυσιολογικό ρυθμό, είναι κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει στη κακοήθη εξαλλαγή.

Υπερπλασία και Καρκίνος Όλες οι μεταπλαστικές και δυσπλαστικές βλάβες, σταθεροποιούνται, υποχωρούν αυτόματα ή οι ασθενείς καταλήγουν από κάποια άλλη νόσο πριν επέλθει η κακοήθης μεταλλαγή. Οι πρόσθετες γενετικές αλλαγές (μεταλλάξεις) μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη του όγκου. Υπάρχουν μερικές προδιαθεσικές βλάβες από τις οποίες προκύπτει καρκίνος, π.χ. στα ούλα η υπερπλασία προκύπτει από κακές τεχνητές οδοντοστοιχίες , η πλακώδης μεταπλασία των βρόγχων στους χρόνιους καπνιστές, κλπ.

Υπερπλασία και Καρκίνος Οι γενετικές μεταλλάξεις είναι η βάση για την ανάπτυξη των πλεονεκτημάτων των κακοήθων κυττάρων και την ανάπτυξη του όγκου. Οι γενετικές μεταλλάξεις μεταδίδονται στα θυγατρικά κύτταρα, τα οποία συσσωρρεύουν προοδευτικά επιπλέον μεταλλάξεις. Οι καρκίνοι δεν αναπτύσσονται από μια μετάλλαξη αλλά από μεγάλο αριθμό, και πρέπει να μεταλλαχθούν πολυάριθμα γονίδια για την ογκογένεση.

Υπερπλασία και Καρκίνος Το φυσιολογικό πλακώδες επιθήλιο του οισοφάγου αλλάζει απότομα σε κυλινδρικό γαστρικό επιθήλιο στη γαστροοισο-φαγική συμβολή. Σε χρόνια ΓΟΠ ο πλακώδης βλεννογόνος του οισοφάγου μετατρέπεται σε κυλινδρικό γαστρικό επιθήλιο, σαν προστατευτικός μηχανισμός απέναντι στο γαστρικό οξύ του στομάχου. Με τον καιρό, ο γαστρικός βλεννογόνος μπορεί από μόνος του να υποστεί μεταπλασία άλλου τύπου, που ονομάζεται εντερική μεταπλασία (οισοφάγος Barrett ) που είναι μια πρόδρομη βλάβη για την ανάπτυξη καρκίνου.

Υπερπλασία και Καρκίνος Η πλειοψηφία των ασθενών με ΓΟΠ δεν εμφανίζει εντερική μεταπλασία. Η πλειοψηφία με εντερική μεταπλασία δεν αναπτύσσει δυσπλασία και οι περισσότερες δυσπλασίες δεν εξελίσσονται σε καρκίνο. Σε ασθενείς με ΓΟΠ, μόνο 10% θα αναπτύξει οισοφάγο Barrett, από αυτούς 5-20% θα αναπτύξει δυσπλασία, από αυτούς οι με υψηλού βαθμού δυσπλασία το 50-60% θα αναπτύξει καρκίνωμα (περίπου 10% των ασθενών με οισοφάγο Barrett )

ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ – ΠΡΟΚΛΙΝΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ – ΠΡΟΚΛΙΝΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ Οι προκλινικές μορφές ενίοτε προηγούνται της ανάπτυξης της κακοήθειας για μήνες έως χρόνια - ή μπορεί να μην εξελιχθούν ποτέ σε κακοήθεια κατά τη διάρκεια της ζωής. Συχνά η προκλινική φάση εξελίσσεται χωρίς εμφανή κλινικά σημεία, έως την εμφάνιση κακοήθειας (πολύποδας – καρκίνος Παχέος Εντέρου). Συχνά στις νεοπλασίες υπάρχει προκλινική φάση, (πολύποδες παχέος εντέρου, δυσπλαστικοί σπίλοι του δέρματος), χωρίς διήθηση των γειτονικών ιστών και στοιχεία μη φυσιολογικού κυτταρικού πολλαπλασιασμού.

Φυσιολογικό Παχύ έντερο: πυρήνες στη περιφέρεια, κύτταρα και πυρήνες όμοια. Καρκίνωμα: Κύτταρα σε ανώμαλη διάταξη, ανώμαλοι πυρήνες

Στάδια Ανάπτυξης Καρκίνου Παχεος Εντερου Επιπλέον Κυτταρικές Ανωμαλίες Κυτταρικές Ανωμαλίες Πολλαπλασιασμός Φυσιολογικών Κυττάρων Υπερ- πολλαπλασιαζόμενο επιθήλιο Μικρό Αδένωμα Μεγάλο Αδένωμα Καρκίνωμα Παχέος Εντέρου Φυσιολογικό Επιθήλιο COX-2 Υπερέκφραση Απώλεια 18q Μετάλλαξη APC Πολλαπλασιασμός Αντι-Απόπτωση Μετάλλαξη K-ras Μετάλλαξη p53

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ

Καρκίνωμα In Situ Η διήθηση της βασικής μεμβράνης μετατρέπει το καρκίνωμα από In Situ σε διηθητικό. Δηλαδή τα κύτταρα διασπούν την βασική μεμβράνη στην οποία στηρίζονται. Για τη διήθηση τα κακοήθη κύτταρα πρέπει να συνεργασθούν με ένζυμα που καταστρέφουν τη βασική μεμβράνη και τον υποκείμενο συνδετικό ιστό. Οι δευτερεύουσες επιδράσεις της διήθησης είναι εκείνες που προκαλούν την κλινική υποψία, π.χ. εντερική διάτρηση, απόφραξη, κλπ

Μετάσταση Η μετάσταση προκαλείται όταν τα κακοήθη κύτταρα να εισέλθουν στο αίμα ή στη λέμφο, μεταφερόμενα σε μια απομακρυσμένη περιοχή και αναπτύσσονται σε αυτή την νέα έκτοπη θέση. Τα περισσότερα καρκινώματα μεταφέρονται μέσω των λεμφαγγείων στους λεμφαδένες πριν επεκταθούν στα συμπαγή όργανα, αλλά και με το αίμα.

Καλοήθη και κακοήθη νεοπλάσματα Η αρχική ταξινόμηση είναι καλοήθη ή κακοήθη. Τα καλοήθη νεοπλάσματα είναι εντοπισμένες, διακριτές μάζες κυττάρων που παραμένουν περιορισμένες στην περιοχή προέλευσής τους, άλλοτε άλλου μεγέθους, σπάνια προκαλούν σύμπτωματα (π.χ. μηνιγγίωμα) Τα κακοήθη νεοπλάσματα διηθούν (επέκταση κατά συνέχεια ιστού, ανάπτυξη του όγκου στον περιβάλλοντα ιστό) και μεθίστανται (μεταμφύτευση κυττάρων σε μια εντελώς νέα περιοχή, μεταφορά κυττάρων μέσω των αιμοφόρων αγγείων)

ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ – ΚΑΚΟΗΘΗΣ ΕΞΑΛΛΑΓΗ Το κακόηθες νεοπλασματικό κύτταρο, διατηρεί πολλά χαρακτηριστικά από το κύτταρο από το οποίο προέρχεται. Εμφανίζει όμως και νέα χαρακτηριστικά, που για τις φαινοτυπικές διαταραχές του, ευθύνονται οι γενετικές μεταβoλές Οι γενετικές μεταβoλές είναι ειδικές και επιφέρουν υψηλό ρυθμός πολλαπλασιασμού, ή/και δυνατότητα διήθησης ή/και μετάστασης.

ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ – ΚΑΚΟΗΘΗΣ ΕΞΑΛΛΑΓΗ Οι μεταβολές αυτές (γενετικές μεταβoλές) μεταβάλλονται από κακοήθεια σε κακοήθεια. Οι γενετικές μεταβoλές εκτός από το πολλαπλασιασμό και τη μεταστατικότητα/διήθηση, επιφέρουν και άλλες διαταραχές που οδηγούν σε ένα συγκεκριμένο φαινότυπο. Οι φαινοτυπικές μεταβολές μεταβάλλονται από κακοήθεια σε κακοήθεια. Η διαπίστωση της κακοήθειας κλινικά ή απεικονιστικά προϋποθέτει την παρουσία περίπου 1 δισεκατομμυρίου κακοήθων κυττάρων (1 cm3).

Καρκίνος Νεφρού (Διατομή Νεφρού) Καλόηθες Νεόπλασμα

Κακοήθη Νεοπλάσματα Δυο κριτήρια απαιτούνται για τη διάγνωση κακοήθους νεοπλάσματος: Η εξακρίβωση ότι τα κύτταρα είναι κακοήθη (μορφολογία: σχήμα πυρήνα, κατανομή της χρωματίνης, παρουσία πυρηνίων και μιτωτικών μορφών). Η παρουσία διήθησης. Αν υπάρχει μετάσταση είναι εξ ορισμού κακοήθες

ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ - ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Η ταξινόμηση των νεοπλασιών γίνεται με βάση την ιστική προέλευση και την ανατομική τους θέση (μαλπιγγιακό δέρματος, βρογχογενές καρκίνωμα πνεύμονος – αδενοκαρκίνωμα στομάχου, παγκρέατος ). Στον ίδιο τύπο καρκίνου υπάρχει σημαντική διαφορά, στα κυτταρικά χαρακτηριστικά, στην κλινική εικόνα και πορεία της νόσου, από περίπτωση σε περίπτωση (καρκίνος στομάχου [αδενοκαρκίνωμα], πλαστική λινίτιδα).

Κυτταρική ατυπία Πόσο μοιάζουν τα κύτταρα μεταξύ τους: Μέγεθος Σχήμα Ποσότητα κυτταροπλάσματος σε σύγκριση με το μέγεθος του πυρήνα Τον αριθμό των πυρηνίων Το σχήμα του πυρήνα Την κατανομή της χρωματίνης στον πυρήνα Την παρουσία μιτώσεων

Καρκίνωμα In Situ Η διήθηση της βασικής μεμβράνης μετατρέπει το καρκίνωμα από In Situ σε διηθητικό. Δηλαδή τα κύτταρα διασπούν την κυτταρική μεμβράνη στην οποία στηρίζονται τα επιθηλιακά κύτταρα. Για τη διήθηση τα κακοήθη κύτταρα πρέπει να συνεργασθούν με ένζυμα που καταστρέφουν τη βασική μεμβράνη και τον υποκείμενο συνδετικό ιστό. Οι δευτερεύουσες επιδράσεις της διήθησης είναι εκείνες που προκαλούν την κλινική υποψία, π.χ. εντερική διάτρηση, απόφραξη, κλπ

Μετάσταση Η μετάσταση προκαλείται όταν τα κακοήθη κύτταρα να εισέλθουν στο αίμα ή στη λέμφο, μεταφερόμενα σε μια απομακρυσμένη περιοχή όπου και αναπτύσσονται σε αυτή την νέα έκτοπη θέση. Τα περισσότερα καρκινώματα μεταφέρονται μέσω των λεμφαγγείων στους λεμφαδένες, αλλά και μέσω του αίματος, πριν επεκταθούν στα συμπαγή όργανα.

ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΔΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΑΓΓΕΙΑ ΦΑΙΝΟΤΥΠΙΚΕΣ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ – ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΆ ΤΗΝ ΕΞΕΛΗΞΗ ΤΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΩΝ - ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΔΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΑΓΓΕΙΑ Αυξημένη κυτταρική κινητικότητα Aναγνωριση αλληλουχιών πρωτεϊνών του ενδοθηλίου Tροποποίηση κυτταροσκελετού ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Κυτταρική πρόσφυση, προσκόλληση (ενεργοποίησης πρωτεολυτικών ενζύμων, με συνέργεια των κυττάρων του στρώματος)

ΕΚΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΣΕ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΕΚΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΣΕ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ (Πολαπλασιασμός) ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΠΡΟΔΙΗΘΗΤΙΚΟ (IN SITU) (Μεταβολή Χαρακτηριστικών) ΔΙΗΘΗΤΙΚΟ ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΣΩ ΑΓΓΕΙΟΥ

Μη ειδικά επιπρόσθετα μορφολογικά χαρακτηριστικά κακοήθων νεοπλάσματα Μεταβολές του ινώδους ιστού (σταθερότητα αλλά και πολλαπλασιασμός). Περιοχές νέκρωσης (ωχρές περιοχές από την ελλειπή αιμάτωση ενός ταχέως αναπτυσσόμενου όγκου) Εξέλκωση (ελκωτικό έλλειμμα στο κέλυφος των καρκινικών επιφανειών) Αιμορραγία (διάβρωση αγγείων)

ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ KAI ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΙΣ ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ Λειτουργικές Μεταβολές - Πρωτεϊνες Η μετάλλαξη (μεταβολή του DNA) έχει σαν αποτέλεσμα μια νέα άλλη μεταγραφή που καταλήγει σε μια νέα άλλη πρωτεϊνη. Οι πρωτεϊνες μεταβιβάζουν τις εντολές (σήματα) από το DNA στη περιφέρεια. Επομένως οι πρωτεϊνες που κωδικοποιούνται από τα ογκογονίδια ή ογκοκατασταλτικά γονίδια στη νεοπλασία εμφανίζουν μεταβολές.

ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ KAI ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΙΣ ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ Λειτουργικές Μεταβολές - Πρωτεϊνες Η δομική αλλαγή ή/και η υπερβολική παραγωγή είναι δυνατόν να τροποποιούν, το σήμα, και κατά συνέπεια τη λειτουργία του κυττάρου. Αυτό έχει σαν αντίκτυπο το κύτταρο να αποκτά νέες ιδιότητες και χαρακτηριστικά. Τα σημαντικότερα είναι η ικανότητα ανεξέλεγκτου πολλαπλασιασμού και η διήθησης των γειτονικών ιστών.

ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΣΕ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΣΗΜΑΤΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΑΥΞΗΤΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΛΛΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΠΡΩΤΕΙΝΙΚΟΣ ΥΠΟΔΟΧΕΑΣ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΗ ΠΡΩΤΕΙΝΗ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΣΕ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΣΗΜΑΤΟΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ / ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ

Η σηματοδότηση του Notch υποδοχέα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και τον προσδιορισμό της μοίρας των κυττάρων

Αυξητικοί παράγοντες, παράγοντες αναστολής της αύξησης Αυξητικοί παράγοντες, παράγοντες αναστολής της αύξησης Το σύστημα μετάδοσης σήματος δεν είναι μόνο οι πρωτεϊνες που παράγονται από τα ογκογονίδια και ογκοκατασταλτικά γονίδια. Στο σύστημα αυτό μετέχουν και άλλες ειδικές πρωτεϊνες μετάδοσης σήματος όπως είναι Ορμόνες, αυξητικοί παράγοντες, παράγοντες αναστολής της αύξησης. Οι πρωτεϊνες αυτές ονομάζονται παράγοντες αύξησης και αναστολής της αύξησης.

Αυξητικοί παράγοντες, παράγοντες αναστολής της αύξησης. Αυξητικοί παράγοντες, παράγοντες αναστολής της αύξησης. Οι ειδικές αυτές πρωτεϊνες (ορμόνες, αυξητικοί παραγόντων, αναστολείς αύξησης) είναι ειδικές πρωτεϊνες που εκφράζονται συντονισμένα με ακρίβεια στο χώρο και στο χρόνο. Οι ειδικές αυτές πρωτεϊνες συνδέονται με ειδικούς υποδοχείς στην επιφάνεια του κυττάρου ή στο κυτταρόπλασμα. Μετά τη σύνδεση αυτή πυροδοτούν ένα πολύπλοκο σύστημα σημάτων που αφορά το πολλαπλασιασμό την αναστολή της ανάπτυξης, τη διαφοροποίηση και την επαγωγή γονιδίων.