Μείγματα
Σ΄αυτό το μάθημα πρέπει να μάθεις: Να παρασκευάζεις μείγματα. Να διακρίνεις αν ένα μείγμα είναι ομογενές ή ετερογενές. Ποιες είναι οι ιδιότητες των μειγμάτων.
Ξέρεις βέβαια ότι το νερό της θάλασσας περιέχει αλάτι. Ξέρεις ακόμη ότι και το νερό της βρύσης περιέχει «άλατα». Θυμήσου τις διαφημίσεις των αποσκληρυντικών για τα πλυντήρια.
Μπορούμε να αποδείξουμε ότι το θαλασσινό νερό και το νερό της βρύσης περιέχουν άλατα Βράζουμε θαλασσινό νερό σε ένα ποτήρι ζέσεως, αρκετά ώστε να εξατμιστεί όλο το νερό. Στο ποτήρι απομένει λευκό στερεό που είναι το αλάτι. Το ίδιο θα συνέβαινε και με το νερό της βρύσης μόνο που η ποσότητα των αλάτων είναι πολύ μικρότερη.
Υλικά που αποτελούνται από περισσότερες της μιας ουσίες ονομάζονται μείγματα. Συνεπώς το θαλασσινό νερό και το νερό της βρύσης είναι μείγματα. Στη φύση τα υλικά βρίσκονται συνήθως με μορφή μειγμάτων. Για παράδειγμα ο αέρας είναι μείγμα οξυγόνου, αζώτου και άλλων αερίων. Αλλά και τα περισσότερα υλικά ή προϊόντα που χρησιμοποιείς είναι μείγματα όπως οι τροφές, τα ρούχα και τα χρώματα που χρησιμοποιείς όταν ζωγραφίζεις.
Είναι δύσκολο να παρασκευάσουμε ένα μείγμα; Καθόλου. Αρκεί να …αναμείξουμε τα συστατικά του.
Ας δούμε ένα πείραμα Θα χρησιμοποιήσουμε νερό και άλλα υλικά, όπως άμμος, ζάχαρη, λάδι, κρασί, μελάνι και αλάτι και θα παρασκευάσουμε μείγματα. Ακόμη μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε καφέ και ζάχαρη ή και ουσίες από το εργαστήριο όπως το χλωριούχο νάτριο και ο ένυδρο θειικό χαλκό.
Σε 6 δοκιμαστικούς σωλήνες βάζουμε νερό, περίπου μέχρι τη μέση Σε 6 δοκιμαστικούς σωλήνες βάζουμε νερό, περίπου μέχρι τη μέση. Στη συνέχεια προσθέτουμε σε κάθε σωλήνα ένα υλικό όπως φαίνεται στο σχήμα: άμμος ζάχαρη λάδι κρασί μελάνι αλάτι
Έχουμε παρασκευάσει 6 μείγματα Ιδού το αποτέλεσμα Έχουμε παρασκευάσει 6 μείγματα
Ας παρασκευάσουμε δύο ακόμη μείγματα Το πρώτο με ζάχαρη και καφέ Το δεύτερο με χλωριούχο νάτριο (μαγειρικό αλάτι) και ένυδρο θειικό χαλκό (γαλαζόπετρα)
Ας παρατηρήσουμε προσεκτικά τα μείγματα. Σε ορισμένα μπορούμε να διακρίνουμε τα συστατικά τους. Τα μείγματα αυτά ονομάζονται ετερογενή.
Στα υπόλοιπα δε μπορούμε να διακρίνουμε τα συστατικά τους. Τα μείγματα αυτά ονομάζονται ομογενή ή διαλύματα
Ιδιότητες των μειγμάτων
με ολίγη γλυκό μέτριο σκέτο Όλοι οι καφέδες είναι μείγματα. Σε τι διαφέρουν μεταξύ τους;
των συστατικών τους, φυσικά! Δηλαδή τα μείγματα περιέχουν Στις αναλογίες των συστατικών τους, φυσικά! Δηλαδή τα μείγματα περιέχουν τα συστατικά τους σε διάφορες αναλογίες.
Παρατήρησε το μείγμα του αλατιού με τη γαλαζόπετρα. Μπορείς να διακρίνεις τα συστατικά του; φωτο Πολύ εύκολα! Το αλάτι είναι λευκό και η γαλαζόπετρα …γαλάζια.
Μπορείς να διακρίνεις τα συστατικά τους; Παρατήρησε και ένα ομογενές μείγμα, π.χ. το μείγμα νερού-κρασιού, ή νερού-ζάχαρης. Μπορείς να διακρίνεις τα συστατικά τους; Το κρασί το καταλαβαίνω από το χρώμα. Τη ζάχαρη όμως; Χμ! … μήπως αν δοκίμαζα τη γεύση του…; Έξυπνο! Αλλά στο εργαστήριο ποτέ δε δοκιμάζουμε γεύσεις.
Βλέπεις λοιπόν ότι τα συστατικά ενός μείγματος διατηρούν πολλές από τις ιδιότητές τους.
Με λίγα λόγια