Νεότερη Ηθική Φιλοσοφία Ενότητα 5η: Εισάγεται η έννοια της ηθικότητας. Όνομα Καθηγητή: Παρούσης Μιχαήλ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Φιλοσοφίας

Σκοποί ενότητας Hobbes. Πλατωνισμός. Νεοπλατωνισμός.

Hobbes Οι αισθήσεις αποτελούν σημαντικό στοιχείο για γνώση. Ο άνθρωπος από την εμπειρία του αναπτύσσει επιθυμίες και εμπειρίες σύγκρουσης εξουσιαστικού τύπου των δικών του επιθυμιών με άλλους.

Ηθικότητα: Μέσα από την ορθολογικότητα θα προκύψει η κοινωνία και μέσα από την κοινωνία η ηθικότητα. Ηθικότητα κανονιστικού τύπου= υπακοή σε κανόνες= εξωτερική υφή. Η θεωρία ηθικότητας δεν θα μπορούσε να εξηγηθεί παρά μόνον μέσα από αισθήσεις.

Ηθική φιλοσοφία: Όχι λογοκρατία, νόηση (intellectualism), δηλαδή την ιδιότητα του κόσμου να κυριαρχείται κατά κύριο και πρώτο λόγο από την νόηση. Ανήκει στη βουλησιαρχία, βούληση (voluntarism), δηλαδή αυτό που προηγείται είναι η βούληση. Aυτό που βλέπει κανείς είναι η απόλυτη στιγμή ύπαρξης των όντων νόησης ή βούλησης.

Hobbes Σχηματισμός μιας βουλητικής προσωπικότητας που πραγματώνει το ευχάριστο. Έτσι, ο Hobbes δεν είναι λογοκράτης. In foro interno: εσωτερικότητα  θέωση. In foro externo: υπακούονται εξωτερικοί κανόνες  βουλησιαρχία.

Πλατωνιστές. Είναι λογοκράτες. Προσπαθούν να επιχειρηματολογήσουν εκ νέου μέσω μιας νοητικής γραμμής. Ο άνθρωπος είναι κατά βάση ένα έλλογο ον. Πορεία γνώσης: ανακαλύπτουμε κάτι που προϋπάρχει, όπως για παράδειγμα έναν πλανήτη, τον βάθος της θάλασσας κ.α.

Νεοπλατωνιστές. Φιλοσοφία ανάμεσα στους θεούς και στους ανθρώπους. Διάκριση χτιστού – άχτιστου κόσμου στον οποίο υπάρχει διάχυτη μία πνευματικότητα. Ο άνθρωπος έχει μία διανοητική φύση και μέσω αυτής μπορεί να βρει την αλήθεια, μετέχοντας σε μία πραγματικότητα που διέπει την φύση. Μέσα στο πνεύμα που διέπει τον κόσμο, ο άνθρωπος έχει την ελπίδα για μέθεξη, μία τελολογική ελπίδα, η οποία μετατρέπεται σε κίνητρο για τη διανοητική πράξη. Η διανοητική σκέψη γνωρίζει την τελεολογική αντίληψη των πραγμάτων.

Τέλος Ενότητας

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Σημειώματα

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την 1η έκδοση Χ.ΥΖ.

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Παρούσης Μιχαήλ. «Νεώτερη Ηθική Φιλοσοφία, Εισάγεται η έννοια της ηθικότητας». Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/modules/document/document.php?course=PHIL1901

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (2/2) Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: 1.                    Αρετές και συμφέροντα (μτφρ., επιμέλεια: Δ. Δρόσος), Αθήνα: Σαββάλας, 2008. 2.   JamesRachels&StuartRachels, TheElementsofMoralPhilosophy. McGrawHill, 2009. 3.    Σ. Βιρβιδάκης, Η υφή της ηθική πραγματικότητας. Αθήνα: LeaderBooks, 2009. 4. Φ. ΑΛΕΣΙΟ,  Ιστορια της Νεώτερης Φιλοσοφίας, Αθήνα 2012 5. Ο. Ο ΝΗΛ, Κατασκευές του Λόγου, Αθήνα 2011 6. Τζ. ΝΤΡΑΙΒΕΡ, Ηθικη Φιλοσοφία, Αθήνα 2010 7. J. Rawls, Lectures on the History of Moral Philosophy, Harvard 2000 8. J.B. Schneewind, The Invention of Autonomy,  CUB 1998