Η Νευροβιολογική Βάση των Συναισθημάτων

Δαρβίνος & Συναισθήματα Oι συγκινήσεις/συναισθήματα ή τουλάχιστον οι εκφράσεις τους είναι «παγκόσμιες» (universals), δηλαδή εγγενείς, βιολογικά καθοριζόμενες και όχι επίκτητες The Expression of Emotions in Man and Animals, C. Darwin, 1872.

Συναισθήματα: Μεγάλη Εξελικτική Αξία Προστατεύουν τον οργανισμό από πιθανά βλαπτικά ερεθίσματα Βοηθούν στην επιβίωση και τον πολλαπλασιασμό του κάθε είδους Τροποποίηση μελλοντικής συμπεριφοράς Κοινωνική Αλληλεπίδραση

Κατηγοριοποίηση Συναισθημάτων Βασικά Συναισθήματα Κοινωνικά Συναισθήματα Καταστάσεις Συμπεριφοράς Χαρά Περηφάνια Προσέγγιση Φόβος Αμηχανία Απόσυρση Θυμός Ενοχή Αηδία Ντροπή Λύπη Μητρική αγάπη (Έκπληξη) Σεξουαλική αγάπη (Περιφρόνηση) Θαυμασμός Ζήλια Ερωτικό ξεμυάλισμα

Αμυγδαλή

Urbach-Wiethe disease Klüver–Bucy syndrome Urbach-Wiethe disease Σε πιθήκους Rhesus-Αφαίρεση Αμυγδαλής ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΦΟΒΟΥ ΒΡΩΣΗ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΤΡΟΦΩΝ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΑΥΤΟΕΡΩΤΙΚΗ, ΕΤΕΡΟΦΥΛΟΦΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ, ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΑΣΗ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΤΟΜΑ 6

Φόβος

Φόβος Μια προσαρμοστική συναισθηματική κατάσταση που κινητοποιεί και οργανώνει αμυντικές αποκρίσεις απαραίτητες για την επιβίωση. Ο φόβος συμπεραίνεται από την παρουσία αμυντικών αποκρίσεων. Εξαρτημένος φόβος: εξαρτημένα ερεθίσματα απελευθερώνουν αποκρίσεις φόβου έπειτα από την σύνδεσή τους με Ανεξάρτητο Ερέθισμα. 8

ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ 9

Unconditioned Fear Circuit: Central Nucleus of the Amygdala and its Outputs AMYGDALA = "ALMOND" 10

Η Αμυγδαλή ανιχνεύει πιθανούς κινδύνους στο εξωτερικό περιβάλλον και προετοιμάζει τον οργανισμό για να αντιμετωπίσει αυτές τις απειλές. 11

12

13

ΑΜΥΓΔΑΛΗ 14

Αμυγδαλή Αντίδραση «Παγώματος» Αύξηση «Ξαφνιάσματος» Αρτηριακής Πίεσης Ορμονών Στρες «Ξαφνιάσματος» RPC=caudal nucleus of the pontine reticular area

Φυλετικά Διμορφική Εγκεφαλική Λειτουργία: Επεξεργασία Συναισθημάτων Οι γυναίκες αφενός αναγνωρίζουν καλύτερα την ύπαρξη συναισθηματικού μηνύματος στις εκφράσεις του προσώπου κι αφετέρου έχουν καλύτερη μνήμη συναισθηματικά φορτισμένων γεγονότων.

Φυλετικά Διμορφική Εγκεφαλική Λειτουργία: Επεξεργασία Συναισθημάτων S41 Φυλετικά Διμορφική Εγκεφαλική Λειτουργία: Επεξεργασία Συναισθημάτων Όταν παρουσιάζεται σε άντρες και γυναίκες μια εικόνα που έχει έντονο συναισθηματικό περιεχόμενο, η αμυγδαλή ενεργοποιείται περισσότερο στους άντρες από ό,τι στις γυναίκες αλλά επιλεκτικά στο ένα ημισφαίριο του εγκεφάλου.

Συναισθηματική Μνήμη Δημιουργία Δεσμού Εθισμός

Συναισθηματική ένταση (Στρες) & Μάθηση

Εξαρτημένη Μάθηση Φόβου Εκπαίδευση Εξαρτημένο ερέθισμα: Ήχος Εξαρτημένο Ερέθισμα: Περιβάλλον Ανεξάρτητο Ερέθισμα: Πόνος

A) Αντίδραση «παγώματος» B) Αντίδραση ξαφνιάσματος 23

Πριν την εξάρτηση του Φόβου : Τίποτε Μετά : Πάγωμα Ενεργοποίηση του Συμπαθητικού ΝΣ Απελευθέρωση Ορμονών του στρες

Αρτηριακή Ο Πάγωμα Ορμόνες Π Πίεση Σωματαισθητικός Ακουστικός Θάλαμος Φλοιός Ακουστικός Φλοιός Ακουστικός Θάλαμος Πάγωμα Π Αρτηριακή Πίεση Ο Ορμόνες 25

Εξαρτημένη Μάθηση Φόβου 1920

Πριν την εξάρτηση του Φόβου : Τίποτε Μετά : Πάγωμα Ενεργοποίηση του Συμπαθητικού ΝΣ Απελευθέρωση Ορμονών του στρες

Εξαρτημένη Μάθηση Φόβου R L (a) Εξαρτημένη Μάθηση Φόβου. Ενεργοποίηση Αμυγδαλής από το εξαρτημένο ερέθισμα (fMRI). (b) Έμμεση μάθηση. Το εξαρτημένο ερέθισμα συνδέθηκε με μια περιγραφή του ανεξάρτητου ερεθίσματος. (c) Εξαρτημένη Μάθηση Φόβου μέσω παρατήρηση άλλου. Συναισθητική μάθηση Figure 5: Conditioned Fear in the Human Brain. Above: structural magnetic resonance image (MRI) of the human brain. The area containing the amygdala is within the box. (a) Fear Conditioning. Functional MRI (fMRI) showing amygdala activation by a conditioned stimulus (CS) after pairing with an unconditioned stimulus; (b) Instructed Fear. fMRI showing amygdala activation by a CS that was not directly paired with a US but instead the subjects were instructed unconditioned stimulus; (c) Observational Fear Learning. fMRI showing amygdala activation by a CS after the subjects observed someone else undergoing fear conditioning where the CS was paired with a US. Illustration and caption courtesy of Elizabeth Phelps, Deparment of Psychology, NYU.

Στην Αμυγδαλή υπάρχει μερική «επικάλυψη» στις περιοχές που ενεργοποιούνται από δυσάρεστες (κόκκινο) και ευχάριστες (πράσινο) οσμές.

«Σύντροφοι» στα Συναισθήματα Χρονική διαφορά στην αναπτυξιακή ωρίμανση των επιμέρους περιοχών 30

Εξάλειψη Φόβου (Fear Extinction) Εξαρτάται από τον Προμετωπιαίο Φλοιό Μάθηση Φόβου Ανάκληση Φόβου Επαναλαμβανόμενη Ανάκληση Φόβου  Εξάλειψη Φόβου

Επίδραση του Στρες στο Κύκλωμα των Συναισθημάτων

Αυξημένη Συναισθηματική Μνήμη-PTSD

Παθολογικός Φόβος Υπερευαίσθητη Αμυγδαλή Υπερβολική Εκτίμηση του Απειλητικού Ερεθίσματος Υπεραντιδραστική Αμυγδαλή Υπερβολική Αντίδραση Φόβου