ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Χημικές αντιδράσεις και ποιοτική ανάλυση ιόντων Η εργαστηριακή άσκηση αντικαθιστά την ύλη που έχει αφαιρεθεί για να πάρουν οι μαθητές μια «γεύση» χημικών αντιδράσεων

ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ Δοκιμαστικοί σωλήνες Στήριγμα δοκιμαστικών σωλήνων 3. Αραιά διαλύματα NaCl, AlCl3, Na2SO4, FeCl3 0,01M, AgNO3, Ba(NO3)2, NH3 0,5-1Μ 4. H2SO4 1M, HCl 1M, π.HNO3, διάλυμα NaOH 1M

Ανίχνευση Cl- Σ’ ένα σωλήνα εισάγονται 3 ml διαλύματος NaCl. Στο σωλήνα αυτό προστίθενται 2-3 σταγόνες από το διάλυμα AgNO3 Σχηματίζεται λευκό ίζημα AgCl αδιάλυτο σε οξέα αλλά διαλυτό σε αραιό διάλυμα ΝΗ3 AgCl

Εκθέτουμε το σωλήνα με το ίζημα του AgCl σε άμεσο ηλιακό φως. Με έκθεση σε άμεσο ηλιακό φως Με προσθήκη π. HNO3 Με προσθήκη αραιού διαλύματος NH3 Εκθέτουμε το σωλήνα με το ίζημα του AgCl σε άμεσο ηλιακό φως. Το ίζημα, μαυρίζει. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία σχηματισμού ιζήματος AgCl σε δύο σωλήνες. Στον πρώτο, προσθέτουμε σταγόνες από πυκνό ΗΝΟ3. To ίζημα δεν διαλύεται. Στο δεύτερο, προσθέτουμε 1ml αραιή ΝΗ3 (0,5Μ). Το ίζημα διαλύεται. Επαναλαμβάνουμε με εμφιαλωμένο νερό και νερό βρύσης για να ανιχνεύσουμε την ύπαρξη ανιόντων χλωρίου σε αυτό

2. Ανίχνευση θειϊκών Το BaSO4 γενικά αποτελεί μια από τις πιο αδιάλυτες ενώσεις σε υδατικά διαλύματα 1.Σε δύο δοκιμαστικούς σωλήνες, προστίθενται από 10ml διαλύματος Na2SO4 και H2SO4 2.Σε κάθε σωλήνα προστίθενται από δύο σταγόνες διαλύματος Ba(NO3)2. 3. Σχηματίζεται λευκό ίζημα BaSO4

HCL NH3 Στον ένα σωλήνα προσθέτουμε μικρή ποσότητα διαλύματος HCl. Tο ίζημα δεν διαλύεται. Στον άλλο σωλήνα, προσθέτουμε μικρή ποσότητα διαλύματος ΝΗ3. Το ίζημα δεν διαλύεται.

3. Ανίχνευση ιόντων αργιλίου Al3+ 1. Σ’ ένα δοκιμαστικό σωλήνα προστίθενται 10ml διαλύματος AlCl3.

3. Σχηματίζεται λευκό ζελατινώδες ίζημα Al(OH)3. 2. Στο σωλήνα αυτό, προστίθενται δύο-τρείς σταγόνες από το διάλυμα NaOH. 3. Σχηματίζεται λευκό ζελατινώδες ίζημα Al(OH)3.

Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία σχηματισμού ιζήματος Al(OH)3,σε δύο ακόμη σωλήνες. Στον ένα από αυτούς, προστίθεται περίσσεια διαλύματος NaOH και το μίγμα αναταράσσεται. Το ίζημα διαλύεται.

Συμπέρασμα: Το Al(OH)3 έχει επαμφοτερίζοντα χαρακτήρα Στο δεύτερο προστίθενται σταγόνες από το διάλυμα HCl, και το μίγμα αναταράσσεται. Συμπέρασμα: Το Al(OH)3 έχει επαμφοτερίζοντα χαρακτήρα Το ίζημα διαλύεται.

Στον τρίτο σωλήνα προστίθενται σταγόνες από το διάλυμα της ΝΗ3 και το μίγμα αναταράζεται. Το ίζημα δεν διαλύεται τελείως

Ανίχνευση ιόντων Fe3+ Σ’ ένα δοκιμαστικό σωλήνα προστίθενται 10ml διαλύματος FeCl3.Στη συνέχεια προστίθενται από δύο σταγόνες διαλύματος NaOH. Σχηματίζεται καστανέρυρθρο ζελατινώδες ίζημα Fe(OH)3

Στο σωλήνα προστίθεται περίσσεια από το διάλυμα NaOH. To ίζημα δεν διαλύεται

Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία σχηματισμού ιζήματος Fe(OH)3 σε ένα ακόμη σωλήνα και προσθέτουμε μερικές σταγόνες διάλυμα HCl. Αναταράζουμε. Το ίζημα διαλύεται Προσοχή αν χρησιμοποιήσουμε FeCl3 μεγαλύτερης συγκέντρωσης προκύπτουν χλωριοσύμπλοκα, με σημαντικότερο το [FeCl4]- και αλλάζει πάλι η μορφή του ιζήματος