ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ

Έγχορδα (Παραδοσιακά) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Έγχορδα (Σύγχρονα) Έγχορδα (Παραδοσιακά) Κρουστά Πνευστά

ΒΙΟΛΙ ΒΙΟΛΑ ΒΙΟΛΟΝΤΣΕΛΟ ΚΟΝΤΡΑΜΠΑΣΟ Έγχορδα ΚΙΘΑΡΑ ΜΠΑΓΛΑΜΑΣ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΛΥΡΑ ΚΑΝΟΝΑΚΙ ΒΙΟΛΙ ΒΙΟΛΑ ΒΙΟΛΟΝΤΣΕΛΟ ΚΟΝΤΡΑΜΠΑΣΟ

ΚΙΘΑΡΑ Η κιθάρα υπήρξε έγχορδο μουσικό όργανο της ελληνικής Αρχαιότητας, το οποίο ανήκε στην ευρύτερη οικογένεια της λύρας. Στις μέρες μας η κιθάρα αναφέρεται στο σύγχρονο μουσικό όργανο, το οποίο δανείζεται το όνομά του από το αρχαιοελληνικό ομώνυμο όργανο, αλλά ωστόσο αποτελεί εξέλιξη μιας ξεχωριστής οικογένειας εγχόρδων οργάνων. Στη σύγχρονη εκδοχή της, η κιθάρα αποτελείται συνήθως από έξι χορδές, ωστόσο συναντώνται και παραλλαγές με επτά, οκτώ, δέκα, δώδεκα και δεκαοκτώ. Η οικογένεια της κιθάρας περιλαμβάνει εν γένει αρκετά όργανα που εμφανίζουν παραλλαγές ως προς τη μορφολογία τους ή τον τρόπο εκτέλεσής τους. Σύμφωνα με το σύστημα ταξινόμησης Hornbostel-Sachs, ανήκει στα σύνθετα χορδόφωνα. Καθώς χρησιμοποιείται σε μια πληθώρα μουσικών ειδών, όπως η τζαζ, μπλουζ, ροκ, heavy metal, ποπ, λαϊκή, παραδοσιακή μουσική και ποπ ροκ, ενώ στη νεότερη ιστορία της χρησιμοποιείται σε ένα αυξανόμενο ρεπερτόριο κλασικής μουσικής.

ΜΠΑΓΛΑΜΑΣ Ο μπαγλαμάς ή μπαγλαμαδάκι, (εκ του τουρκικού bağlama), είναι νυκτό μουσικό όργανο, όπως κι ο ταμπουράς, μετεξέλιξη της αρχαιοελληνικής πανδούρας και μικρογραφία του μπουζουκιού, που χρησιμοποιείται στην ελληνική λαϊκή μουσική. Κατά κανόνα έχει τρεις διπλές χορδές. Ο ήχος του μπαγλαμά είναι οξύς. Κάθε χορδή κουρδίζεται μία οκτάβα υψηλότερα από την αντίστοιχη στο μπουζούκι. Ο λόγος που ο μπαγλαμάς έχει μικρότερες διαστάσεις είναι ότι έτσι θα μπορούσαν οι παίχτες να τον κρύψουν εύκολα αφού απαγορευόταν επί τουρκοκρατίας και μετέπειτα επί δικτατορίας.

ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ Το Μπουζούκι είναι λαουτοειδές έγχορδο λαϊκό μουσικό όργανο, με αχλαδόσχημο αντηχείο (σκάφος) από επιμήκεις ξύλινες λουρίδες, τις ντούγιες, και μακρύ βραχίονα, το μπράτσο ή μάνικο με κλειδιά στην άκρη για το χόρδισμα (κούρδισμα). Το σύγχρονο μπουζούκι διαθέτει τρεις ή τέσσερις διπλές χορδές τις οποίες χτυπά ο μουσικός με ένα μικρό πλήκτρο την πένα. Η καταγωγή του μπουζουκιού σαν όργανο είναι ελληνική, ενώ θεωρείται όπως κι όλα τα λαούτα, σαν ένα είδος μετεξέλιξης της αρχαιοελληνικής πανδούρας.Η καταγωγή του μπουζουκιού, ως απόγονος της αρχαίας ελληνικής μουσικής, τοποθετείται στην αρχαία Ελλάδα, όπου υπήρχε το αντίστοιχο αρχαιοελληνικό όργανο γνωστό κι ως "Πανδουρίδιον" ή αλλιώς "τρίχορδο" επειδή είχε τρεις χορδές.

ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΛΥΡΑ Η Ποντιακή λύρα έγινε περισσότερο γνωστή στην Ελλάδα μετά την γενοκτονία των Ποντίων και τον ολοκληρωτικό ξεριζωμό τους την περίοδο 1922 – 1923. Είναι ένα τρίχορδο πλήρες μουσικό όργανο στη κατηγορία του και για τους σκοπούς που χρησιμοποιείται. Χορδίζεται «κατά τέταρτα» και συνοδεύει τραγούδι και χορό. Διακρίνεται από τη μοναδικότητα της φιαλόσχημης μορφής του με μακρύ λαιμό και στενόμακρο ηχείο, που φέρεται να μην έχει αλλάξει από την πρώτη του εμφάνιση. Κατά κανόνα ο τρόπος χειρισμού & παιξίματός της παρουσιάζει χαρακτηριστικά στοιχεία βυζαντινής προέλευσης.

ΚΑΝΟΝΑΚΙ Το Κανονάκι είναι γνωστό στην Ελλάδα από την αρχαιότητα ως τρίγωνο ή επιγόνειο και τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ως ψαλτήρι. Είναι νυκτό όργανο, με εντέρινες χορδές, παίζεται με δύο πένες που προσδένονται με μεταλλικές δακτυλήθρες στους δείκτες των δύο χεριών. Σε κάθε χορδή, κινητοί καβαλάρηδες υψώνουν τους φθόγγους σύμφωνα με τα μικροδιαστήματα της παραδοσιακής μουσικής κλίμακας όπου κινείται ο οργανοπαίκτης.

ΒΙΟΛΙ Το βιoλί είναι έγχορδο μουσικό όργανο που παίζεται με δοξάρι. Έχει 4 χορδές διαφορετικού τονικού ύψους (σολ, ρε, λα, μι), που χορδίζονται κατά διαστήματα πέμπτης και η μουσική του έκταση περιλαμβάνει 44 χρωματικούς φθόγγους. Το βιολί στηρίζεται στον ώμο ενώ με το ένα χέρι ο μουσικός απλώς πιέζει τις χορδές με το να το κρατά καθόλου ενώ με το άλλο κινεί το δοξάρι επάνω στις χορδές. Τη σημερινή μορφή του την πήρε κυρίως στην Ιταλία. Τα πρώτα βιολιά χρησιμοποιήθηκαν για την εκτέλεση έργων λαϊκής και χορευτικής μουσικής. Στην "οικογένεια" του βιολιού ανήκει επίσης η βιόλα, το βιολοντσέλο ή τσέλο και το κοντραμπάσο.

ΒΙΟΛΑ Η Βιόλα είναι έγχορδο μουσικό όργανο που μοιάζει με το βιολί και παίζεται επίσης με δοξάρι που αποτελείται από 200-250 τρίχες ουράς αλόγου.Ο ήχος του είναι βαρύτερος από του βιολιού. Έχει τέσσερις χορδές διαφορετικού πάχους (ντο, σολ, ρε, λα), που κουρδίζονται κατά διαστήματα πέμπτης και η μουσική του έκταση περιλαμβάνει 37 χρωματικούς φθόγγους. Εξελίχτηκε ταυτόχρονα με το βιολί και έχει το ίδιο σχήμα, με τη διαφορά πως είναι λίγο μεγαλύτερη σε διαστάσεις, ενώ παίζεται και αυτή τοποθετημένη στον ώμο. Η μεγαλύτερη βιόλα στον κόσμο έχει μήκος 2 μέτρα ενώ η μικρότερη μόλις 60 εκατοστά. Για μικρότερο ύψος υπάρχει και διαφορετικού μεγέθους βιόλα.

ΒΙΟΛΟΝΤΣΕΛΟ Το Βιολοντσέλο ή αλλιώς Τσέλο, είναι ένα έγχορδο μουσικό όργανο που παίζεται με δοξάρι. Έχει τέσσερις χορδές (από τη χαμηλότερη: ντο, σολ, ρε, λα), όπως και τα υπόλοιπα έγχορδα της συμφωνικής ορχήστρας. Ο βιολοντσελίστας, είναι πάντα καθιστός, τοποθετεί το βιολοντσέλο ανάμεσα στα πόδια του και το στηρίζει στο έδαφος με τη βοήθεια μίας ρυθμιζόμενης μεταλλικής ράβδου στήριξης. Το βιολοντσέλο έχει ένα πλούσιο και δυνατό ήχο. Είναι βασικό όργανο τόσο στη μουσική δωματίου όσο και στη συμφωνική ορχήστρα. Το σκάφος του (το ξύλινο σώμα) έχει μήκος 75 εκ. ενώ οι χορδές του είναι πιο παχιές από του βιολιού και της βιόλας και χρησιμοποιείται συνήθως μαζί με το Κοντραμπάσο για να παίξει τις μπάσες νότες ενός μουσικού έργου, λόγω όμως της μεγάλης μουσικής του έκτασης, είναι εξίσου αξιόλογο και ως σόλο όργανο. Το βιολοντσέλο πρωτοεμφανίστηκε στην Ευρώπη στα μέσα του 16ου αι. και αρχικά ονομαζόταν βιολοντσίνο.

ΚΟΝΤΡΑΜΠΑΣΟ Το Κοντραμπάσο ή αλλιώς Βαθύχορδο, είναι ένα έγχορδο μουσικό όργανο που παίζεται με δοξάρι. Έχει μήκος περίπου 1.80 μέτρα και διαθέτει τέσσερις χορδές (μι, λα, ρε, σολ), όπως και τα υπόλοιπα έγχορδα της συμφωνικής ορχήστρας. Παλιότερα, ήταν τρίχορδο, ενώ σήμερα υπάρχουν και πεντάχορδα όργανα. Είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος και με τον πιο βαθύ ήχο από τα μέλη της "οικογένειας" του βιολιού. Παίζεται με το κάτω μέρος να στηρίζεται στο έδαφος με τη βοήθεια μεταλλικής ράβδου. Η καταγωγή του ανάγεται στο β’ μισό του 16ου αι., όπου ανήκε στην οικογένεια της βιόλας ντα γκάμπα και ονομαζόνταν βιολόνε.

ΕΓΧΟΡΔΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ Χέλυς Σαντούρι Λάουτο Θεόρβη

Χέλυς Η χέλυς ή αλλιώς χελώνη ήταν ένα έγχορδο μουσικό όργανο, κοινό με τη λύρα των αρχαίων Ελλήνων, ονομαζόμενο έτσι από την κυρτή πλάτη ξύλου που είχε σε σχήμα, όπως το κέλυφος της χελώνας. Η λέξη χρησιμοποιήθηκε ως υπαινιγμός για την παλαιότερη λύρα των Ελλήνων, η οποία λέγεται ότι εφευρέθηκε από τον Ερμή.

Σαντούρι Το σαντούρι είναι έγχορδο κρουστό* επίπεδο μουσικό όργανο. Το όνομά του προέρχεται εκ της ελληνικής λέξεως ψαλτήριον. Κατασκευάζεται συνηθέστερα από ξύλο καρυδιάς. Έχει σχήμα τραπεζοειδές επί του οποίου φέρονται οριζοντίως και επάλληλα 72 μεταλλικές χορδές. Οι χορδές του οργάνου αυτού, "χορδίζονται" στο 1/4 με ειδικά "ωτία" που φέρονται συνηθέστερα επί της δεξιάς πλευράς του οργάνου και οι οποίες κρούονται με μικρά ραβδία, οι άκρες των οποίων φέρουν μεταλλικές κοιλόμορφες σφύρες (σαν κουταλάκια). Με το σαντούρι αποδίδεται κυρίως παραδοσιακή μουσική. Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες δεξιοτέχνες του οργάνου αυτού ήταν ο Αριστείδης Μόσχος ο οποίος και είχε δημιουργήσει σχετική σχολή διάδοσης.

ΛΑΟΥΤΟ Το λαούτο ή λαγούτο, είναι έγχορδο όργανο, που στην ελληνική παραδοσιακή μουσικήχρησιμοποιείται κυρίως σαν συνοδεία σε βιολί, λύρα ή άλλα όργανα. žΤο λαούτο αποτελεί σύνθεση στοιχείων από την αρχαιοελληνική πανδούρα (μακρύ χέρι). Συγγενεύει με το ούτι αλλά έχει μεγαλύτερο μπράτσο. Κουρδίζεται Μι λα ρε σολ, από κάτω προς τα πάνω. Είναι όργανο υποτιμημένο, ιδιαίτερα στις στεργιανές περιοχές -χρησιμοποιείται όμως αρκετά στα νησιά- παρόλα αυτά οι δυνατότητές του είναι πολύ μεγάλες. žΗ χρήση του είναι πολύ διαδεδομένη στην Κρήτη, όπου και συνοδεύει συνήθως την λύρα. Πολλές φορές όμως, το συναντάμε και μόνο του ή σε ζευγάρια. ΘΕΟΡΒΗ Η θεόρβη είναι έγχορδο μουσικό όργανο, που υπάγεται στην υποκατηγορία των νυκτών. Το όνομα θεόρβη χρησιμοποιείται ιστορικά για να περιγράψει μια σειρά από είδη λαούτου. Η ετυμολογία του ονόματος παραμένει ασαφής,.

Κρουστά Ζήλια Μεγαλόφωνο Ντέφι Ξυλόφωνο Καστανιέτες Τύμπανο Πιατίνια Τουμπερλέκι Ταμπουρο Τυμπάνια Τομ Τελέστα Νταχάρες Μπάσο τύμπανο Καμπάνα

Ζήλια Τα ζήλια είναι αρχαία ιδιόφωνα κρουστά όργανα. Τα ζήλια είναι αρχαία ιδιόφωνα κρουστά όργανα. Πρόκειται για σιδερένια ή ξύλινα μικρά κύμβαλα που ηχούν όταν, στερεωμένα στα δάκτυλα, κρούονται μεταξύ τους. Συνοδεύουν τα κάλαντα, αλλά και νησιώτικους και μικρασιατικούς χορούς. Τα ζίλια είναι μετταλικα κύμβαλα διαστάσεις 6-8 εκ.

Τύμπανο Το τύμπανο είναι ένας χαρακτηρισμός που διακρίνει ορισμένα κρουστά μουσικά όργανα, και συγκεκριμένα αυτά που φέρουν ελαστική μεμβράνη, τεντωμένη στο άνοιγμα ενός κοίλου σώματος. Όπως μαρτυρά η κατηγορία στην οποία ανήκει, το τύμπανο παράγει ήχο κυρίως μέσω της κρούσης. Ανάλογα με τον τύπο του οργάνου και την επιλογή τεχνικής, παίζεται με διάφορους τρόπους.

Πιατινια Τα πιατίνια είναι λεπτά μεταλλικά κρουστά όργανα σε σχήμα πιάτου. Χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθος τους και το είδος του μετάλλου που είναι κατασκευασμένα. Τα πιατίνια χρησιμοποιούνται συχνά στις ορχήστρες και στις παρελάσεις, επίσης αποτελούν βασικά τμήματα ενός σετ τυμπάνων.

Νταχαρές Ο νταχαρές είναι ένα ντέφι με μεγάλη διάμετρο που είναι αρκετά διαδεδομένο στις περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης . Ο νταχαρές είναι κατασκευασμένος από ένα μεγάλο ξύλινο κόσκινο με διάμετρο από 20 μέχρι 50εκ που καλύπτεται από δέρμα. Τοποθετούν επίσης στον ξύλινο σκελετό σε ίσες αποστάσεις μικρά μπρούτζινα χειροποίητα ζίλια που σφυρηλατούνται για να ταιριάξουν οι φωνές τους.

Καμπανα Η καμπάνα είναι ιδιόφωνο  μουσικό όργανο. Πρόκειται για μεταλλική θολωτή κατασκευή συνήθως από μπρούντζο η οποία όταν δονείται παράγει ήχο.Η κύρια χρήση της είναι η μεταφορά μηνύματος. Τοποθετημένες ψηλά στα κωδωνοστάσια και στα παρατηρητήρια των φρουρίων για να ακούγεται ο ήχος τους σε μεγαλύτερη απόσταση μεταφέρουν ανάλογα με τον παλμό τους, ειδοποιήσεις κινδύνου, συγκέντρωσης, χαράς, λύπης κ.α.

Αρχαία Ελληνικά Όργανα Κλαρίνο Φλογέρα Πνευστά Αρχαία Ελληνικά Όργανα Κλαρίνο Φλογέρα

Αρχαία Ελλάδα Ο ΑΥΛΟΣ & Ο ΔΙΑΥΛΟΣ : το σημαντικότερο αρχαιοελληνικό πνευστό, χρησιμοποιείτο σε όλες σχεδόν τις ιδιωτικές και δημόσιες τελετές, στους εθνικούς αγώνες, στις πομπές και φυσικά στις παραστάσεις τραγωδίας. Είχε χαρακτήρα οργιαστικό και ήταν συνδεδεμένος με την λατρεία του θεού Διονύσου. Η ΣΥΡΙΓΞ : πνευστό ιδιαίτερα ταπεινής θέσης, χρησιμοποιείτο ευρύτατα από τους ποιμένες ήταν μάλιστα συνδεδεμένη με τον θεό Πάνα – η πολυκάλαμη εκδοχή του οργάνου ονομαζόταν μάλιστα «σύριγγα του Πανός». Η σύριγγα δεν χρησιμοποιείτο για καλλιτεχνικούς σκοπούς. Η ΣΑΛΠΙΓΞ : Κατασκευασμένη από χαλκό. Δεν χρησιμοποιούνταν για καθαρά μουσικούς σκοπούς, αλλά για πολεμικά σαλπίσματα καθώς και για τελετουργικούς σκοπούς. ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ : μια φυσική σάλπιγγα. Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν συνήθως τρίτωνα ή κάσση ή στρόμβο.

ΚΛΑΡΙΝΟ žΤο κλαρίνο είναι πνευστό μουσικό όργανο. Στη σημερινή του μορφή εμφανίστηκε το 19ο αιώνα. Το κλαρινέτο κατέχει σήμερα βασική θέση στη συμφωνική ορχήστρα, και ανήκει στην κατηγορία των ξύλινων πνευστών. Πολύ σύνηθες είναι το κλαρινέτο και ως μέλος ορχηστρών της τζαζ. Στην Ελλάδα, όπου επεκράτησε η ονομασία κλαρίνο, αλλά και σε πολλές χώρες των Βαλκανίων, αποτελεί ένα από τα βασικά όργανα της παραδοσιακής μουσικής.

Φλογέρα žΗ φλογέρα είναι πνευστό μουσικό όργανο. Είναι κυλινδρικό, μακρόστενο, ανοικτό και στα δύο του άκρα, στο ένα άκρο φέρει επιστόμιο που παράγει τις κύριες δονήσεις του ήχου, και κατά μήκος του κυλίνδρου φέρει ευθυγραμμισμένες τρύπες, σε σχετικές αποστάσεις μεταξύ τους, τις οποίες κλείνει και ανοίγει με τα δάχτυλά του ο οργανοπαίκτης καθώς παίζει. Είναι παραδοσιακό μουσικό όργανο που φτιάχνεται από καλάμι ή ξύλο, αλλά και πιο σύγχρονα υλικά πλέον, όπως πλαστικό. Έχει διάφορα μεγέθη και απαντάται με μήκος από 15 ως και 50 περίπου εκατοστά. Η φλογέρα, πέραν του ότι χρησιμοποιείται από τον λαό της ελληνικής υπαίθρου, είναι από τα μουσικά όργανα που διδάσκονται τα παιδιά μουσική στα δημόσια σχολεία.

Οι μαθητές της Α’1 2016-2017 ΑΓΡΑΠΙΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΤΙΟΧΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗ ΜΑΡΙΑ ΒΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΒΟΣΣΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ-ΜΑΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ-ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΔΑΜΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΘΕΟΦΙΛΑ ΕΙΡΗΝΗ ΙΒΑΝΟΒΑ ΒΑΣΙΛΚΑ ΚΑΝΔΥΛΑ ΕΥΘΑΛΙΑ ΚΑΠΑΤΣΟΥΛΙΑ ΝΙΚΟΛΙΑ ΚΑΡΑΛΑΓΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΙΑ ΑΘΗΝΑ Μάθημα: Project Καθηγήτρια: Δούκα Κατερίνα

ΠΗΓΗ 1 ΠΗΓΗ 2 ΠΗΓΗ 3 ΠΗΓΗ 4 ΠΗΓΗ 5 ΠΗΓΗ 6 ΠΗΓΗ 7 ΠΗΓΗ 8 ΠΗΓΗ 9 Πηγές Εργασίας ΠΗΓΗ 1 ΠΗΓΗ 2 ΠΗΓΗ 3 ΠΗΓΗ 4 ΠΗΓΗ 5 ΠΗΓΗ 6 ΠΗΓΗ 7 ΠΗΓΗ 8 ΠΗΓΗ 9