Λογοτεχνία και Ιδεολογία Ευγενία Σηφάκη evsifaki@gmail.com
Οργάνωση και απαιτήσεις του μαθήματος Το μάθημα θα υποστηρίζεται ηλεκτρονικά. Στο e-class θα αναρτώνται όλες οι διαφάνειες, οι Σημειώσεις της διδάσκουσας, άλλο υποχρεωτικό υλικό για τις εξετάσεις, η ύλη των εξετάσεων και η προαιρετική περαιτέρω βιβλιογραφία.
Η τακτικές επισκέψεις στο e-class θα πρέπει να σας λύνουν τις απορίες και τα ερωτήματα για το μάθημα. Αν όχι, να μου στέλνετε μέηλ στο evsifaki@gmail.com Θα απαντάω πάντα στα μέηλ, αλλά θα ήθελα τα μέηλ σας να έχουν θέμα και υπογραφή.
Εφ όσον θα εγγραφείτε στο μάθημα, θα λαμβάνετε τις ανακοινώσεις που θα αναρτώ στο ηλεκτρονικό σας ταχυδρομείο. Συχνά αυτές θα εξηγούν ποιο λογοτεχνικό κείμενο θα αναλύσουμε στο επόμενο μάθημα, ώστε να το εκτυπώσετε, αν θέλετε, και να το φέρετε μαζί σας. Τα προς μελέτη λογοτεχνικά κείμενα θα είναι διαθέσιμα μόνο ηλεκτρονικά.
Μπορεί να περάσει ένας φοιτητής το μάθημα χωρίς παρακολούθηση; Η απάντηση είναι ναι, αλλά όχι με υψηλό βαθμό. Εκτός από τα θεωρητικά κείμενα το μάθημα συμπεριλαμβάνει την κριτική ανάλυση λογοτεχνικών κειμένων που θα γίνεται μέσα στην τάξη «εργαστηριακά».
Οι εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου θα περιλαμβάνουν τόσο θεωρητικές ερωτήσεις όσο και αναλύσεις λογοτεχνικών κειμένων. Μπορείτε να βελτιώσετε τον βαθμό σας με προφορική παρουσίαση ανάλυσης κειμένου της επιλογής σας στην τάξη. Μπορείτε, αντί για τα παραπάνω να εκπονήσετε ατομική ερευνητική απαλλακτική εργασία 5000 λέξεων. Οι δηλώσεις για τις απαλλακτικές εργασίες θα πρέπει να γίνουν μέχρι το τέλος του Οκτώβρη.
Προσοχή: Το θέμα της εργασίας, ένα σχεδιάγραμμα και η βιβλιογραφία θα πρέπει να έχει εγκριθεί από τη διδάσκουσα εγκαίρως. Η εργασία είναι μία δύσκολη επιλογή. Η παραμικρή υποψία ότι έχει υπάρξει λογοκλοπή θα έχει ως συνέπεια να μη γίνει δεκτή και θα πρέπει να ξαναδηλώσετε το μάθημα του χρόνου.
Το περιεχόμενο του μαθήματος Το μάθημα θα εξετάσει το λογοτεχνικό φαινόμενο από την προοπτική της ιδεολογίας. Με τον όρο «λογοτεχνικό φαινόμενο» αναφερόμαστε τόσο στην παραγωγή, όσο και στην ανάγνωση της λογοτεχνίας. Η ιδεολογία υπάρχει τόσο στο κείμενο όσο και στην προοπτική του αναγνώστη που το προσλαμβάνει.
Η προσοχή στην ιδεολογική διάσταση της λογοτεχνίας σημαίνει ότι αντιλαμβανόμαστε την ιστορικότητα της λογοτεχνίας και την κατανοούμε μέσα σε ιστορικά και κοινωνικά και πολιτικά συμφραζόμενα και συγκείμενα.
Θα εξετάσουμε διαφορετικές έννοιες του όρου «ιδεολογία» και τη σχέση της ιδεολογίας με τον λόγο και τη γλώσσα. Θα επικεντρωθούμε σε κείμενα που ασχολούνται με ζητήματα ταυτότητας, προσωπικής, πολιτισμικής, εθνικής κ.ά. Τα κείμενα αυτά συνήθως εξετάζουν το θέμα του εαυτού σε σχέση με άλλους και τον «Άλλο», δηλαδή τις μειονότητες και τις «ετερότητες» (άτομα με αναπηρία, άτομα από άλλες χώρες και πολιτισμούς, σεξουαλικά αντιφρονούντες, κ.λπ.).