ΤΕΙ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΧΟΛΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΟΙΟΚΟΝΟΜΙΑ & ΠΟΛΙΤΙΚΗ Συμπληρωματικές σημειώσεις Διάλεξη: 4

Καταναλωτική συμπεριφορά Συνολική χρησιμότητα – Οριακή χρησιμότητα Περίγραμμα: Καταναλωτική συμπεριφορά Συνολική χρησιμότητα – Οριακή χρησιμότητα Νόμος Φθίνουσας Οριακής Χρησιμότητας Καμπύλη Ζήτησης - Νόμος Ζήτησης

Καταναλωτική συμπεριφορά Όλες οι οικονομικές μονάδες (άτομα, επιχειρήσεις, δημόσιοι οργανισμοί) έχουν συγκεκριμένους οικονομικούς πόρους με τους οποίους επιδιώκουν την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων. Δηλαδή: Μεγιστοποίηση χρησιμότητας, κέρδους, οφέλους κλπ Ελαχιστοποίηση κόστους παραγωγής κλπ

Για να υπάρξει πρόβλημα αριστοποίησης, πρέπει να καθοριστεί ο στόχος που επιδιώκεται και να προσδιοριστούν τα μεγέθη που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εππιτευξή του.

Στη διαδικασία της αριστοποίησης μπορούν να διακριθούν δύο διαφορετικές περιπτώσεις: 1η Να επιδιώκεται αριστοποίηση χωρίς να υπάρχουν περιορισμοί πόρων 2η Να υπάρχουν περιορισμοί πόρων

Μισθός ελεγκτή: 20.000. προσλαμβάνεται μέχρι και τον 4ο ελεγκτή Αριθμός ελεγκτών Αξία ελλατωματικών Οριακό όφελος Καθαρό όφελος (οριακό μείων τον μισθό 312.500 - 1 250.000 62.500 42.500 2 200.000 50.000 30.000 3 162.500 37.500 17.500 4 137.500 25.000 5.000 5 125.000 12.500 -7.500

Συνολική χρησιμότητα – Οριακή χρησιμότητα Η χρησιμότητα ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας πηγάζει από τη δυνατότητα τους να ικανοποιήσουν μια ανθρώπινη ανάγκη, δηλαδή να προσφέρουν ικανοποίηση στον καταναλωτή. Η χρησιμότητα είναι υποκειμενική και δεν μπορεί να μετρηθεί. Δεχόμαστε όμως ότι όσο ένα άτομο αυξάνει την κατανάλωση ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας τόσο γίνεται μεγαλύτερη η συνολική χρησιμότητα που αποκομίζει.

Κάθε όμως μονάδα που καταναλώνεται από συγκεκριμένο αγαθό, επιφέρει συνεχώς όλο και μικρότερη αύξηση στη συνολική χρησιμότητα (λόγο του κορεσμού) Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται Νόμος της Φθίνουσας Οριακής Χρησιμότητας

Νόμος Φθίνουσας Οριακής Χρησιμότητας Σύμφωνα με το Νόμο αυτό, η κατανάλωση επιπλέον μονάδων από ένα προϊόν αυξάνει συνήθως τη συνολική χρησιμότητα που αντλεί ο καταναλωτής, αλλά κάθε επιπλέον μονάδα του προϊόντος επιφέρει συνεχώς και μικρότερη αύξησή της. Η χρησιμότητα που επιτυγχάνεται από την τελευταία μονάδα ή από μια επιπλέον μονάδα ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας ονομάζεται Οριακή Χρησιμότητα.

Ο Νόμος της Φθίνουσας Οριακής Χρησιμότητας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εξηγηθεί η αντίστροφη σχέση που υπάρχει μεταξύ της τιμής ενός προϊόντος και της ζητούμενης ποσότητας που ζητείται. Επειδή η χρησιμότητα από κάθε επιπλέον μονάδα ενός προϊόντος μειώνεται καθώς αυξάνεται η ποσότητά του, για να πειστεί… ο καταναλωτής να αγοράσει μια επιπλέον μονάδα θα πρέπει πρώτα να μειωθεί η τιμή του προϊόντος.

Καμπύλη Ζήτησης - Νόμος Ζήτησης Οι άνθρωποι έχουμε συγκεκριμένες ανάγκες. Τις ανάγκες αυτές τις ικανοποιούμαι με την κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών. Για να έχουμε πρόσβαση σε αυτά τα αγαθά και υπηρεσίες χρειαζόμαστε χρηματικές μονάδες (χρήματα). Ο αριθμός των χρηματικών μονάδων, που είναι απαραίτητος για την απόκτηση μιας μονάδας ενός αγαθού, είναι η τιμή του αγαθού. Όλοι εμείς περιοριζόμαστε στην κατανάλωση των αγαθών (τα οποία τα έχουμε στη διάθεσή μας, μέσο της τιμής, από το συγκεκριμένο εισόδημα μας.

Έτσι έχουμε ένας καταναλωτή: με συγκεκριμένες επιθυμίες με συγκεκριμένο εισόδημα αντιμετωπίζει δεδομένες τιμές για τα αγαθά ή υπηρεσίες που καταναλώνει

Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να βρούμε τις σχέσεις ανάμεσα: Στις τιμές και στις ζητούμενες ποσότητες Στο εισόδημα και στις ζητούμενες ποσότητες Στις επιθυμίες ή προτιμήσεις του καταναλωτή και στις ζητούμενες ποσότητες

Η ζήτηση για ένα προϊόν είναι η αντίστροφη σχέση μεταξύ της τιμής και της ποσότητας που ζητείται σε μια ορισμένη χρονική περίοδο. Η αντίστροφη αυτή σχέση ονομάζεται Νόμος της Ζήτησης

Προσδιοριστικός παράγοντας ζητούμενης ποσότητας: Η τιμή (δηλαδή η μεταβολή της τιμής «δημιουργεί» νέα σημεία, πάνω στην ίδια καμπύλη ζήτησης).

Προσδιοριστικοί παράγοντες της ζήτησης: Προτιμήσεις καταναλωτών Εισοδήματα των καταναλωτών Τιμές των άλλων προϊόντων Προσδοκίες των καταναλωτών Αριθμός των αγοραστών (δηλαδή οι αλλαγές (μεταβολές) όλων ή κάποιων ή ενός των προσδιοριστικών παραγόντων «δημιουργεί» νέα καμπύλη ζήτησης δηλαδή «μετατοπίζει» ολόκληρη την καμπύλη ζήτησης).