Ενεργειακές Πρώτες Ύλες Ενεργειακές Πηγές & Ενεργειακές Πρώτες Ύλες Υδροηλεκτρική ενέργεια Κίμων Χρηστάνης Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας
Άδειες Χρήσεις Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σκοποί ενότητας Σκοπός της συγκεκριμένης ενότητας είναι να αντιληφθεί ο αναγνώστης: πώς πραγματοποιείται η εκμετάλλευση της υδροηλεκτρικής ενέργειας και ποια τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα.
Περιεχόμενα ενότητας Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Πλεονεκτήματα - Μειονεκτήματα
Υδροηλεκτρική Ενέργεια Κεφάλαιο 10: Υδροηλεκτρική Ενέργεια
(https://en.wikipedia.org/wiki/Hydroelectricity) Το υδροηλεκτρικό έργο Στη ροή ποταμού παρεμβάλλεται φράγμα (dam), που ανακόπτει μερικώς τη ροή και δημιουργεί- ται ταμιευτήρας νερού (reservoir). Η δυναμική ενέργεια του νερού μετατρέπεται σε κινητική μέσα στον αγωγό, που το οδηγεί στον στρόβιλο (turbine). Το νερό περιστρέφει τον στρόβιλο, που με τη σειρά του περιστρέφει τη συνδεδεμένη γεννήτρια (generator), η οποία παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Εικόνα 1 (https://en.wikipedia.org/wiki/Hydroelectricity)
Πλεονεκτήματα Ανανεώσιμη πηγή (θεωρητικά απεριόριστο δυναμικό, πρακτικά όμως μειώνεται με τον χρόνο η απόδοση του φράγματος λόγω των φερτών υλικών που αποτίθενται στον ταμιευτήρα). Μηδενικό κόστος «καυσίμου». Δεν γίνονται καύσεις, επομένως δεν εκλύονται επικίνδυνα και τοξικά αέρια στην ατμόσφαιρα. Δεν υπάρχουν στερεά ή υγρά απόβλητα. Άμεση απόκριση του συστήματος σε περίπτωση ξαφνικής αύξησης της ζήτησης ενέργειας (δεν χρειάζεται να διοχετευθεί π.χ. περισσότερο καύσιμο, όπως συμβαίνει με τα συμβατικά και τα πυρηνικά καύσιμα, να θερμανθεί το νερό στον λέβητα, να παραχθεί ατμός, ώστε να αυξηθεί η ηλεκτροπαραγωγή). Προστασία κατάντη περιοχών από πλημμύρες.
Μειονεκτήματα Μεταβολή στάθμης υδροφόρου ορίζοντα στα ανάντη (άνοδος) και κυρίως στα κατάντη του φράγματος (πτώση). Απειλή ευαίσθητων οικοσυστημάτων στο δέλτα ποταμών. Με την προστασία από πλημμύρες αποστερούνται οι κατάντη περιοχές από φερτά υλικά, που περιέχουν και οργανικά συστατικά, χρήσιμα για τη γονιμότητα εδαφών. Για την κατασκευή υδροηλεκτρικού φράγματος απαιτείται η εξόρυξη μεγάλου όγκου φυσικών υλικών, που διενεργείται σε γειτονικές περιοχές με όλες τις σχετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Η υδροηλεκτρική ενέργεια Είναι έμμεση εκδήλωση της ηλιακής ενέργειας, που προκαλεί εξάτμιση νερού, βροχή, ροή ποταμού) Σήμερα η τάση είναι να κατασκευάζονται σε ένα ποτάμι πολλά μικρά φράγματα χαμηλής ισχύος (αντί ενός μεγάλου), ώστε αντίστοιχα οι επιπτώσεις στο περιβάλλον να είναι μικρότερες. Ωστόσο υπάρχουν πολλά μεγάλα φράγματα, όπως το Three Gorges Dam (Κίνα, 16 GW), Itaipu Dam (Βραζιλία/Παραγουάη, 14 GW) κ.ά.
Σημειώματα
https://eclass.upatras.gr/courses/GEO357/ Σημείωμα Αναφοράς Copyright: Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Γεωλογίας, Κίμων Χρηστάνης. «Ενεργειακές Πηγές και Ενεργειακές Πρώτες Ύλες». Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. https://eclass.upatras.gr/courses/GEO357/
Συνιστώμενη βιβλιογραφία International Hydropower Association (2015). A brief history of hydropower (http://www.hydropower.org/a-brief-history-of-hydropower). Practical Action (2004). Micro-hydro power. (http://practicalaction.org/docs/technical_information_service/micro_hydro_power.pdf). Vischer, D.L., Hager, W.H. (1998). Dam hydraulics . Chichester, John Wiley & Sons . Περιβάλλον και Διαχείριση Ενέρυειας (2015). Υδραυλική ενέργεια. (http://www.allaboutenergy.gr/YdravlikiEnergeia.html). Χρηστάνης, Κ. (1998). Ενεργειακές Πηγές και Ενεργειακές Πρώτες Ύλες. Πάτρα: Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών.
Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: Εικόνες/Σχήματα/Διαγράμματα/Φωτογραφίες Εικόνα 1: <Cross section of a conventional hydroelectric dam> < https://en.wikipedia.org/wiki/Hydroelectricity#/media/File:Hydroelectric_dam.svg > < CC BY 2.5 >
Τέλος Ενότητας