7.4. Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων

Όροι πώλησης Κανόνες εμπορίας των προϊόντων: 1) ανεπίτρεπτες οι εθνικές ρυθμίσεις που απαγορεύουν την πώληση κατ’ οίκο, 2) αποδεκτές οι ρυθμίσεις που απαγορεύουν τη νυχτερινή εργασία στους φούρνους ή το κλείσιμο των καταστημάτων τις Κυριακές ή καθορίζουν ωράριο εργασίας ή επιτρέπουν μόνο τη διαφήμιση μέσω του τύπου και όχι μέσω της τηλεόρασης ή απαγορεύουν τις πωλήσεις με εξαιρετικό περιθώριο κέρδους. Γενικός κανόνας: η εθνική ρύθμιση 1) να αφορά όλους τους εμπόρους και να θίγει εξ ίσου την εμπορία εγχώριων και εισαγομένων, 2) τα περιοριστικά αποτελέσματα να είναι αμελητέα στο διακρατικό εμπόριο.

Όροι κατασκευής ή παραγωγής (Τεχνικές προδιαγραφές): επωνυμία, μορφή, διαστάσεις, βάρος, σύσταση, παρουσίαση, σύνθεση, ετικέτα. Γενικός κανόνας: Ένα προϊόν που έχει νομίμως παραχθεί σε ένα άλλο κράτος μέλος δεν μπορεί να παρεμποδιστεί η εισαγωγή του, εκτός και αν υπάρχουν «επιτακτικές απαιτήσεις» (παιχνίδια που εξοικειώνουν με το φόνο). Ενδιάμεσες κατηγορίες: γενικές ρυθμίσεις τιμών= αποδεκτός όρος πώλησης, όταν λειτουργούν αποτρεπτικά (κατώτατες τιμές, Πάσχα αρνιά)= μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος με ποσοτικούς περιορισμούς.

Εξαιρέσεις 1) τα περιοριστικά μέτρα προβλέπονται από τη ΣΛΕΕ (δημοσιονομικά μέτρα), ή από αρμοδιότητες των Κρατών μελών (εσωτερικοί φόροι, αποδεκτές κρατικές ενισχύσεις, αποδεκτή μορφή κρατικών μονοπωλίων εμπορικού χαρακτήρα) 2) Νομοθετικές εξαιρέσεις (άρθρο 36 ΣΛΕΕ): δημόσια ηθική, τάξη, ασφάλεια, υγεία, εθνικοί θησαυροί, βιομηχανική και εμπορική ιδιοκτησία.

Δημόσια ασφάλεια: υποχρεωτική προμήθεια από κρατικό διυλιστήριο, πληροφορίες και ουσιώδη συμφέροντα ασφάλειας, εσωτερική διαταραχή της δημόσιας τάξης, ενιαία κριτήρια ερμηνείας (μια πραγματική και επαρκώς σοβαρή διακινδύνευση που θίγει ένα θεμελιώδες συμφέρον της κοινωνίας). Βιομηχανική και πνευματική ιδιοκτησία: δικαιώματα από την εθνική νομοθεσία, «εξάντληση του δικαιώματος» (σήματα, σχέδια, δικαίωμα έκδοσης).

Νομολογιακές εξαιρέσεις «Επιτακτικές ανάγκες γενικού συμφέροντος»: θεμιτό των εμπορικών συναλλαγών, προστασία καταναλωτών, αποτελεσματικότητα των φορολογικών ελέγχων, προστασία εργαζόμενων, κινηματογραφικής δημιουργίας, πολυφωνία τύπου, περιβάλλον. Όροι επίκλησης για μη κατάχρηση: 1) σχέση μέτρων και γενικού συμφέροντος (αίτιο-αιτιατό), 2) αναλογικότητα των μέτρων. Παραδείγματα: 1)προστασία καταναλωτών (καταναλωτής αναφοράς, μέσος καταναλωτής, πληροφορημένος και προσεκτικός), 2) Ολλανδική απαγόρευση τροφίμων με βιταμίνες, αρχή της προφύλαξης, κίνδυνος, απόδειξη, 3) δικαίωμα συνάθροισης και κλείσιμο δρόμου, προσωρινό/σύντομο.

Κοινό δασμολόγιο Δασμολογικές κλάσεις (tarrif headings) και επίσημη ονοματολογία (nomenclature). Δασμολογικούς συντελεστές ανάλογα με τις κατηγορίες και την χώρα προέλευσης (αν πολλές χώρες, εκείνη όπου υπέστη την τελευταία ουσιαστική διαμόρφωσή του). Γεωργικά προϊόντα (γεωργικές εισφορές σε σχέση με την Κοινή Αγροτική Πολιτική). Καταβλητέος δασμός: τελωνειακή αξία του προϊόντος (συναλλακτική αξία+ έξοδα μεταφοράς και ασφάλισης) Σύστημα γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων. Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και σκοποί της ΕΕ

Κρατικά μονοπώλια εμπορικού χαρακτήρα Διαρρύθμιση και όχι κατάργηση. Όροι εφοδιασμού και διάθεσης χωρίς εύνοια των εθνικών προϊόντων. Έννοια, μονοπώλια εμπορίου και όχι υπηρεσιών (τυχερά παιχνίδια), αδιάφορη η νομική μορφή. Παραδείγματα: αποκλειστική χρήση εγχώριων πρώτων υλών. Εξαίρεση για επιτακτικούς λόγους προστασίας γενικού συμφέροντος (Σουηδικό μονοπώλιο φαρμάκων και ποτών).