ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΙΟΙ, ΤΡΟΦΟΓΕΝΕΙΣ ΙΩΣΕΙΣ & ΑΛΛΕΣ ΙΩΣΕΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 12Η

Ιοσωμάτιο ενός ιού DNA

Τροφο-μεταδιδόμενοι ιοί Οι τροφομεταδιδόμενοι ιοί υπάγονται σε δύο κύριες κατηγορίες: Υιοί τύπου Norwalk, Ιός Ηπατίτιδας Α (Hepatitis A). Άλλοι τύποι ιών, που σπανιότερα μεταδίδονται τροφογενώς, κατατάσσονται στις κατηγορίες astrovirus και rotavirus.

Γενικά χαρακτηριστικά των τροφο-μεταδιδόμενων ιών Οι ιοί χρειάζονται ξενιστή για να πολλαπλασιαστούν. Η αρχική «πηγή» των τροφογενών ιών είναι το ανθρώπινο έντερο. Ο ιός προσκολλάται στα εξωτερικά κύτταρα του βλεννογόνου του εντέρου και μεταφέρει το γενετικό του υλικό στα κύτταρα αυτά. Τα κύτταρα δρουν σαν χώρος πολλαπλασιασμού και μετάδοσης του ιού και συχνά καταστρέφονται απελευθερώνοντας τα ιοσωμάτιά του.

Ιοί τύπου Norwalk

Ιοί τύπου Norwalk – “Norwalk-like” viruses (NLV) Στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο εμφανίζεται ως «κυανή» σφαίρα που περιβάλλει το γενετικό υλικό του ιού. Καλείται και «μικρός σφαιρικός ιός». Ανήκει στην ομάδα των “calicivirus”. Πήρε το όνομά του από την περιοχή των ΗΠΑ όπου εμφανίστηκε η πρώτη ενδημία. Ομάδα με όμοια χαρακτηριστικά που περιγράφονται ως «Norwalk-like viruses».

Φύση της νόσου: Κοινά ονόματα είναι «ιογενής γαστρεντερίτιδα», «οξεία μη-βακτηριακή γαστρεντερίτιδα», «ιογενής τροφοδηλητηρίαση», «εντερική ίωση», Ο άνθρωπος είναι ο κύριος ξενιστής. Ο ιός αποβάλλεται με τα ανθρώπινα περιττώματα, Η μόλυνση προκύπτει από κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων/νερού ή από «βρώμικα» χέρια.

Συμπτώματα και κίνδυνοι: Τάση προς εμετό, διάρροια, γαστρεντερικοί πόνοι, Ενίοτε πονοκέφαλος και ήπιος πυρετός, Η νόσος εξελίσσεται μέσα σε 24-48 ώρες μετά την μόλυνση και συνήθως διαρκεί 24-60 ώρες, Πολύ σοβαρά συμπτώματα και νοσοκομειακή περίθαλψη είναι σπάνια, Ανάρρωση εντός 2-3 ημερών.

Συνήθεις πηγές της μόλυνσης: Στα τρόφιμα ενοφθαλμίζεται κατά την προετοιμασία και παράθεση από μολυσμένο προσωπικό, ή από επαφή με λύματα υπονόμων, μολυσμένο νερό κλπ., Συχνή πηγή είναι τα οστρακόδερμα (μύδια, στρείδια, πεταλίδες) που συλλέγονται από ρηχά παράκτια νερά κοντά σε εκβολές υπονόμων, Επειδή αυτά καταναλώνονται ωμά ή με περιορισμένη προετοιμασία τα ιοσωμάτια δεν καταστρέφονται, Τα φρούτα/λαχανικά μπορούν να δράσουν σαν φορείς της μόλυνσης εάν έχουν λιπανθεί με ακατέργαστα απόβλητα ή ποτισθεί με μολυσμένο νερό.

Διάγνωση της νόσου στον άνθρωπο. Δυσχέρειες. Στηρίζεται στον συνδυασμό των συμπτωμάτων, κυρίως στους εμετούς, τον ήπιο πυρετό και την ταχεία εξέλιξη/αποδρομή της νόσου. Η αναγνώριση του ιού μπορεί να γίνει με ηλεκτρονική μικροσκοπία και η επαλήθευση της παρουσίας του με ανοσοδιάγνωση αναζητώντας ειδικά αντισώματα IgM, στα τρόφιμα, στα περιττώματα και τον εμετό. Διάγνωση με PCR.

Ιοί Ηπατίτιδας

Ηπατίτιδα Α - Hepatitis A Ο ιός της Ηπατίτιδας Α ταξινομείται στην οικογένεια των Picornaviridae. Αποτελείται από ένα μόριο RNA που περιβάλλεται από ένα μικρό πρωτεϊνικό καψίδιο.

Οι άνθρωποι είναι οι μόνοι γνωστοί ξενιστές, Φύση της νόσου: Οι άνθρωποι είναι οι μόνοι γνωστοί ξενιστές, Διασπείρεται με τα ούρα και τα περιττώματα των ανθρώπων που νοσούν ή είναι υγιείς φορείς, Η μόλυνση μπορεί να προκληθεί μέσω των τροφίμων ή από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Πηγές μόλυνσης από Ηπατίτιδα Α Source: NNDSS/VHSP http://www.cdc.gov/ncidod/diseases/hepatitis/index.htm

Πηγές μόλυνσης από Ηπατίτιδα Α

Συγκέντρωση ιών Ηπατίτιδας Α (περιττώματα, ορός, σάλιο, ούρα)

Συμπτώματα: Εκδηλώνεται με ήπια συμπτώματα, συνήθως για μερικές εβδομάδες και σπανιότερα λίγους μήνες, Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν απώλεια της όρεξης, πυρετό και εμετούς. Ακολουθεί διάρροια, Ενίοτε μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο, κυρίως ηλικιωμένους ασθενείς, αλλά πολύ σπάνια.

Θνησιμότητα Ηπατίτιδας Α

Διάγνωση της νόσου στον άνθρωπο: Διαγιγνώσκεται μέσω του εντοπισμού ειδικών IgM αντισωμάτων στον ανθρώπινο ορό ή την σίελο κατά τα πρώτα στάδια 4-5 εβδομάδες της νόσου. Ο ιός Heptatitis A virus δεν ανιχνεύεται στα περιττώματα με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο.

Εξέλιξη της μόλυνσης από Ηπατίτιδα Α

Ανίχνευση στα τρόφιμα: Λόγω της μακράς περιόδου επώασης, τα ύποπτα τρόφιμα δεν είναι διαθέσιμα για ανάλυση. Είναι δυνατόν όμως να υπάρξουν διαγνωστικά αποτελέσματα με τη χρήση ευαίσθητων μοριακών μεθόδων όπως η PCR.

Οι ιογενείς ηπατίτιδες

Έλεγχος των τροφογενών ιώσεων Οι ιοί Hepatitis A και Norwalk-like καταστρέφονται με θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 95-100C. Η απενεργοποίηση των ιών αρχίζει σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 65C, εξαρτάται όμως από το μέσον το οποίο οι ιοί αποικίζουν. Οι ιοί αυτοί είναι ανθεκτικοί στην χαμηλή οξύτητα (pH 3) και στο οινόπνευμα.

Έλεγχος των τροφογενών ιώσεων Τα οστρακόδερμα είναι συνήθεις πηγές μόλυνσης για ιογενείς γαστρεντερίτιδες και ηπατίτιδες. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η εξυγίανσή τους. Απαιτείται εσωτερική θερμοκρασία 90C για τουλάχιστον 90 δευτερόλεπτα για να καταστραφούν οι ιοί στα οστρακόδερμα. Τα ωμά θαλασσινά μπορούν να μολύνουν άλλα τρόφιμα, δια επαφής, στην κουζίνα.

Έλεγχος των τροφογενών ιώσεων Εκτός των οστρακόδερμων, τα υπόλοιπα τρόφιμα μολύνονται συνήθως επιφανειακά και οι 70C για 3 λεπτά, αρκούν συνήθως για να τα εξυγιάνουν. Τα ωμά λαχανικά πρέπει να πλένονται καλά με σαπούνι και να «ζεματίζονται» πριν να μπουν σε σαλάτες, ιδίως σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα. Σε καταστάσεις επιδημίας καλύτερα να καταναλώνεται βρασμένο τσάι παρά νερό.

Έλεγχος των τροφογενών ιώσεων Η ανοσία απέναντι στους ιούς αυτούς δεν είναι μόνιμη και μπορεί να προκύψουν νέες μολύνσεις, ιδίως της Ηπατίτιδας Α. Εάν επισκεφθείτε ασθενείς, πλένετε τα χέρια σας. Εάν περιθάλπετε ασθενείς, απομακρύνεται όλα τα υπολείμματα τροφής, και εξυγιάνετε το περιβάλλον, τα ρούχα, τα σκεύη κ.λπ. Απομακρύνεται φορείς από την αλυσίδα τροφίμων.

Clostridium perfringens, Διαφορική διάγνωση Salmonella spp, Campylobacter spp, Escherichia coli, Clostridium perfringens, Bacillus cereus, Shigella spp, Yersinia spp.

Οι ιοί της γρίππης INFLUENZA VIRUS CDC WEBSITE http://www.cdc.gov/ncidod/diseases/flu/fluinfo.htm

Η ΓΡΙΠΗ - ‘FLU’ Αληθής γρίπη - True influenza ιός γρίπης A ή ιός γρίπης B (ή μολύνσεις από ιό γρίπης C – πολύ ηπιότερος) Αναπνευστική μόλυνση με σοβαρές αλλοιώσεις στο αναπνευστικό σύστημα μπορεί επίσης να προκαλείται από ποικιλία άλλων οργανισμών και συχνά καλείται ανακριβώς «γρίπη».

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΑΝΔΗΜΙΩΝ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ Θάνατοι:

Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ Στις ΗΠΑ, το 1979-2001, κατά μέσο όρο: 41.000 θάνατοι κάθε χρόνο, 290.000 εισαγωγές στο νοσοκομείο κάθε χρόνο. Figures have tended to increase recently - in part due to aging of population? Dushoff et al, Am J Epidemiol. (2006), 163:181 Nichol et al, J Infect. Diseases (2006), 194:S111

ORTHOMYXOVIRUSES Πολυμορφικοί ιοί, Ιοί της γρίπης A,B,C, Παραγωγική, αναπνευστική νόσος με συστηματικά συμπτώματα. http://www.uct.ac.za/depts/mmi/stannard/fluvirus.html

ORTHOMYXOVIRUSES Tύποι A, B, C : NP, M1 πρωτεΐνη ελικοειδές νουκλεοκαψίδιο (RNA συν πρωτείνη NP) HA - αιμοσυγκολλητίνη σύμπλεγμα πολυμεράσης λιπιδική διπλοστοιβάδα NA - νευραμινιδάση Tύποι A, B, C : NP, M1 πρωτεΐνη Yποτύποι: πρωτεΐνη HA ή NA

ΜΕΤΑΔΟΣΗ Αεροσόλη - AEROSOL 100.000 έως 1.000.000 ιοσωμάτια ανά σταγονίδιο. Επώαση 18-72 ώρες. Καταρροή.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΥΡΕΤΟΣ ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ ΜΥΑΛΓΙΑ ΒΗΧΑΣ ΡΙΝΙΤΙΔΑ ΔΑΚΡΥΡΟΙΑ ΕΠΙΠΕΦΥΚΙΤΙΔΑ

NORMAL TRACHEAL MUCOSA 3 DAYS POST-INFECTION 7 DAYS POST-INFECTION Lycke and Norrby Textbook of Medical Virology 1983 Ramphal et al., INFECTION AND IMMUNITY 1979 25:992-997 (mouse)

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΣΗΣ ΤΩΝ ΑΕΡΑΓΩΓΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΩΝ ΜΟΛΥΝΣΕΩΝ ΣΠΑΝΙΑ ΙΑΙΜΙΑ Lycke and Norrby Textbook of Medical Virology 1983

ΠΑΝΔΗΜΙΕΣ ΓΡΙΠΗΣ Α Ryan et al., in Sherris Medical Microbiology

Από πού έρχονται οι «νέοι» ιοί HA και NA? όλοι «κυκλοφορούν» στα πτηνά. χοίροι μολύνονται από τη γρίπη των πτηνών και των ανθρώπων.

Από πού έρχονται οι «νέοι» ιοί HA και NA?

Από πού έρχονται οι «νέοι» ιοί HA και NA Bird flu H5N1?

Α/H1N1 – στους χοίρους Εμφανίσθηκε στο Μεξικό, Πιθανώς σχετίζεται με εισαγωγή χοίρων από την Ταϊλανδή, «Εισέβαλε» στις ΗΠΑ και σταδιακά στην Ευρώπη, Σχετικά χαμηλή θνησιμότητα, Το εμβόλιο υπό προετοιμασία, Tamiflu, Πιθανή πανδημία το χειμώνα του 2009 δεν επαληθεύθηκε.

Γιατί η γρίπη Β δεν δίνει πανδημίες? Δεν έχουν αναφερθεί μετακινήσεις από είδος σε είδος. Δεν υπάρχει γνωστή «δεξαμενή» σε κάποιο ζωικό είδος (προσβάλλει λίγα είδη, π.χ. κουνάβι).

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ-SURVEILLANCE http://www.csiro.au/science/AIatAAHL.html

CDC

Human Immunodeficiency Virus HIV και AIDs

HIV - Ο ιός

HIV - Ο ιός Φυσική ιστορία Ρετροϊός Αφρική – ΗΠΑ, Ενδημία στον Αγ. Φραγκίσκο, Σύρριγες, μεταγγίσεις, Ειδική καταστροφή των κυττάρων CD4+ , Είσοδος του ιού στα λεμφοκύτταρα, Καταστροφή των κυττάρων.

Τα T4 (CD4+) κύτταρα είναι HIV - Τρόπος μετάδοσης Είσοδος στο κύτταρο Τα T4 (CD4+) κύτταρα είναι οι κύριοι στοχοι Ανθρώπινα HeLa κύτταρα με CD4 αντιγόνο Human HeLa Cell Μη μολυσμένα HeLa κύτταρα ΜΟΛΥΣΜΕΝΑ ΔΕΝ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΟΜΩΣ ΤΟ ΙΔΙΟ ΑΝ ΤΟ CD4 ΣΕ ΚΥΤΤΑΡΑ ΠΟΝΤΙΚΟΥ

HIV και AIDS Η ιστορία ενός μολυσματικού παράγοντα Πνευμονία από Pneumocystis 107 περιπτώσεις πνευμονίας από Pneumocystis carinii στις ΗΠΑ μέχρι το 1979 Η επιδημία του AIDS προκάλεσε 166.368 περιπτώσεις έως το 1999 Dot-like intracystic bodies of Pneumocystis carinii in lung Cytologic preparation from a bronchoalveolar lavage – Giemsa stain Pneumocystis jiroveci

Πρόκληση επασβεστώσεων από Pneumocystis carinii σε ανθρώπινο νεφρό HIV και AIDS Πρόκληση επασβεστώσεων από Pneumocystis carinii σε ανθρώπινο νεφρό

HIV και AIDS Το σάρκωμα Kaposi Before the AIDS pandemic, Kaposi’s sarcoma was found primarily in elderly Jewish men and immuno-compromised patients