Ο ΓΗΡΙΑΤΡΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΝΟΣΗΜΑ Κωνσταντίνος Ν. Συρίγος, M.D., Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας Ογκολογική Μονάδα 3η Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Γενικό Νοσοκομείο «Η Σωτηρία»

ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΣΤΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥ ΑΣΘΕΝΗ

Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΓΗΡΑΣΚΕΙ

3η ΗΛΙΚΙΑ Άτομα >85 ετών: η ταχύτερα αυξανόμενη ομάδα πληθυσμού Άτομα >65 ετών: 13% του πληθυσμού 30% των ιατρικών συνταγών 45% των φαρμάκων που καταναλώνονται 2/3 των ηλικιωμένων λαμβάνουν >5 φάρμακα ημερησίως

«Ηλικιωμένοι??»

«ε OXI και Ηλικιωμένοι !!»

... αλλά όχι υποχρεωτικά και καλύτερα Tα ηλικιωμένα άτομα ζουν περισσότερο ... ... αλλά όχι υποχρεωτικά και καλύτερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΓΗΡΑΣ

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΓΗΡΑΣ

Συχνότητα και Θνησιμότητα σε σχέση με την Ηλικία ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΓΗΡΑΣ Συχνότητα και Θνησιμότητα σε σχέση με την Ηλικία U.S. Cancer Data 1999 (NCI)

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΓΗΡΑΣ Η ηλικία είναι ο σημαντικότερος «παράγοντας κινδύνου» για ανάπτυξη καρκίνου. Η μέση ηλικία διάγνωσης καρκίνου στις ΗΠΑ είναι τα 70 έτη.

PROSTATE CANCER IN THE ELDERLY U.S. Cancer Data 1999 (NCI)

LUNG CANCER IN THE ELDERLY Both Incidence and Mortality continue to rise with age U.S. Cancer Data 1999 (NCI)

Peak Incidense Καρκίνος του Προστάτη: 71 έτη Καρκίνος του Προστάτη: 71 έτη Καρκίνος του Πνεύμονα: 75 έτη Καρκίνος του Παχέος Εντέρου: 85 έτη Καρκίνος του Μαστού: 80 έτη

Αυξημένη ευαισθησία των κυττάρων στα καρκινογόνα ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΓΗΡΑΣ Αυξημένη ευαισθησία των κυττάρων στα καρκινογόνα «Γήρανση» των μηχανισμών επιδιόρθωσης του DNA Αυξημένη ενεργοποίηση καρκινογόνων Αυξημένη απενεργοποίηση των κατασταλτικών ογκογονιδίων Αυξημένη έκθεση στον καρκινογόνο παράγοντα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους Οι ηλικιωμένοι δεν ζουν «αρκετά»... Οι ηλικιωμένοι δεν «ανέχονται» εξ ίσου τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ωφελούνται από τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται την ακτινοθεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται «θεραπευτικά» χειρουργεία

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ …ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥΣ Οι ηλικιωμένοι δεν συμμετέχουν σε προγράμματα screening FDA approved: PAP test <65 έτη Μαστογραφία: < 70 έτη Κολονοσκόπηση: <65 έτη

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ …ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥΣ Οι ηλικιωμένοι δεν συμμετέχουν σε προγράμματα screening Οι ηλικιωμένοι με καρκίνο δεν παραπέπονται σε ογκολόγο Οι ηλικιωμένοι με καρκίνο δεν διερευνώνται επαρκώς 66% των νεοπλασμάτων αγνώστου Α΄παθούς > 70 ετών

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ …ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥΣ Οι ηλικιωμένοι δεν συμμετέχουν σε προγράμματα screening Οι ηλικιωμένοι με καρκίνο δεν παραπέπονται σε oγκολόγο Οι ηλικιωμένοι με καρκίνο δεν διερευνώνται επαρκώς Στους ηλικιωμένους με καρκίνο δεν προσφέρονται όλες οι ενδεδειγμένες θεραπευτικές επιλογές Στους ηλικιωμένους με καρκίνο μειώνονται αναιτιολόγητα οι δόσεις των κυτταροστατικών

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους Οι ηλικιωμένοι δεν ζουν «αρκετά»... Οι ηλικιωμένοι δεν «ανέχονται» εξ ίσου τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν οφελούνται από τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται την ακτινοθεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται «θεραπευτικά» χειρουργεία

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Με την ηλικία: η συχνότητα αυξάνει Με την ηλικία: η συχνότητα αυξάνει η θνησιμότητα αυξάνει η θνητότητα μένει σταθερή

Συχνότητα και Θνητότητα < 65 > 65

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΚΑΙ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ Η Συχνότητα η Θνητότητα συνεχίζουν να αυξάνουν με την ηλικία U.S. Cancer Data 1999 (NCI)

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους Οι ηλικιωμένοι δεν ζουν «αρκετά»... Οι ηλικιωμένοι δεν «ανέχονται» εξ ίσου τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν οφελούνται από τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται την ακτινοθεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται «θεραπευτικά» χειρουργεία

ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΤΟ 2002 ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΤΟ 2002 Για ένα άτομο 70 ετών: 13 επιπλέον έτη Για ένα άτομο 80 ετών: 9 επιπλέον έτη Για ένα άτομο 90 ετών: 5 επιπλέον έτη

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους Οι ηλικιωμένοι δεν ζουν «αρκετά»... Οι ηλικιωμένοι δεν «ανέχονται» εξ ίσου τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν οφελούνται από τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται την ακτινοθεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται «θεραπευτικά» χειρουργεία

ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Οι ηλικιωμένοι αποκλείονται από τις κλινικές μελέτες Τοξικότητα ηλικιωμένων που σχετίζεται με χ/θεραπεία ίδια τοξικότητα ίδιου βαθμού χωρίς επηρεασμό των ζωτικών λειτουργειών

ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ 35 NSCLC IIIb/IV pts: 70-85 ετών, median 76 y.o. Paclitaxel 90 mg/m2, για 6 διαδοχικές εβδομάδες Grade 3/4 τοξικότητα: ουδετεροπενία 5.8% υπεργλυκαιμία 17.6% νευροπάθεια 5.8% λοιμώξεις 8.8% Νεφρική κάθαρση του paclitaxel: στην 1η έγχυση: 17.4 ± 2.9 liters/h/m2 στην 6η έγχυση: 15.8 ± 4.1 liters/h/m2 P=NS Clinical Cancer Research 2001, Dec. 7, 3942

ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ 7 ΕCOG μελέτες: 3,351 pts / Meta-analysis 38% των συμμετεχόντων 60-70 ετών 17% των συμμετεχόντων > 71 ετών 5FU + Leucovorin / 5FU + Levamisole Tοξικότητες: μυελοκαταστολή P=0.01 διάρροια P=NS ναυτία / έμετοι P=NS N Engl J Med 2001Oct 11;345(15):1091-7

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους Οι ηλικιωμένοι δεν ζουν «αρκετά»... Οι ηλικιωμένοι δεν «ανέχονται» εξ ίσου τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν οφελούνται από τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται την ακτινοθεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται «θεραπευτικά» χειρουργεία

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ 120 NSCLC IIIb (40 pts) /IV (71 pts) >70 y.o. Vinorelbine 30 mg/m2 D 1,8 q21 Vinorelbine 30 mg/m2 + Gemzar 1200 mg/m2 D 1,8 q21 V+G V overall response rate: 22% vs 15% P=0.01 median survival: 29w vs 18w P=0.01 1-year survival: 30% vs 13% P=0.01 No difference in toxicity Lung Cancer 2001, 34: 65-60

ΠΡΟΩΡΗ ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Lung Cancer 2001, 34: 65-60

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ECOG 5592 Study: 574 pts / 86 (15%) >70 y.o. Cisplatinum + Etposide vs Cisplatinum + Paclitaxel overall response rate: 21.5% vs 23.3% P=0.66 time to progression: 4.37 m vs 4.30 m P=0.29 median survival: 9.05 m vs 8.53 m P=0.29 1-year survival: 38% vs 29% P=0.29 2-year survival: 14% vs 12% P=0.29 JNCI 2002, Feb 6; 94(3):173-81

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους Οι ηλικιωμένοι δεν ζουν «αρκετά»... Οι ηλικιωμένοι δεν «ανέχονται» εξ ίσου τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν οφελούνται από τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται την ακτινοθεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται «θεραπευτικά» χειρουργεία

ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ μόνο αναδρομικές μελέτες μικρού αριθμού ασθενών χωρίς μακροχρόνιο follow-up μη συμμόρφωση: στις οδηγίες στο σχεδιασμό της θεραπείας

ELDERLY with LUNG CANCER RADIOTHERAPY <75 y.o. 75-79 y.o. >80 y.o 206 pts 67 pts 30 pts 60 Gy in 2 Gy daily standard fractionation 2 year survival 36% 32% 28% 5 year survival 12% 13% 4% Deterioration of PS 5% 8% 8% Treatment-related deaths 3 (1.4%) 1 (1.4%) 1 (3.3%) 60 Gy in 2 Gy daily standard fractionation P=NS P=NS P=NS P=NS Lung Cancer 2001; 32(1): 81-88

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους Οι ηλικιωμένοι δεν ζουν «αρκετά»... Οι ηλικιωμένοι δεν «ανέχονται» εξ ίσου τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν οφελούνται από τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται την ακτινοθεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται «θεραπευτικά» χειρουργεία

ELDERLY with LUNG CANCER SURGERY Postoperative Mortality Age-related: < 60 y.o.: 1.3% 60-69 y.o.: 4.1% > 70 y.o.: 7.1% Type of Surgery: pneumonectomy 11.6% lobectomy 4.2% segmentectomy 3.7% Surgery 2002; 131: 242-8

ELDERLY with COLORECTAL CANCER SURGERY Postoperative Mortality Για προγραμματισμένα χειρουργεία Για επείγοντα χειρουργεία Αναγκαιότητα για έγκαιρη διάγνωση Surgery 2002; 131: 242-8

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους Οι ηλικιωμένοι δεν ζουν «αρκετά»... Οι ηλικιωμένοι δεν «ανέχονται» εξ ίσου τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν οφελούνται από τη χ/θεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται την ακτινοθεραπεία Οι ηλικιωμένοι δεν ανέχονται «θεραπευτικά» χειρουργεία

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ηλικία δεν αποτελεί παράγοντα πρόγνωσης. Η φυσική κατάσταση αποτελεί παράγοντα πρόγνωσης. Η προχωρημένη ηλικία από μόνη της, δεν πρέπει να αποτελεί αιτία αποστέρησης της ενδεδειγμένης θεραπείας Χρειάζονται ειδικά σχεδιασμένες κλινικές μελέτες

Η γήρανση είναι εξατομικευμένο φαινόμενο