ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΟΡΑΣΗΣ-EΓΚΑΙΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Αξιολόγηση δεξιοτήτων Παιδαγωγός- ψυχολόγος Η επίδοση του παιδιού μπορεί να φανεί πολύ κατώτερη από την πραγματικότητα: Άγνωστος εξεταστής, μη εξοικειωμένος με τις μη λεκτικές αντιδράσεις Νευρικότητα του παιδιού Μειωμένη ταχύτητα επεξεργασίας (χαρακτηριστική) Συνύπαρξη και άλλων αναπηριών

Αξιολόγηση δεξιοτήτων Παιδαγωγός- ψυχολόγος Εκτίμηση της υπολειπόμενης όρασης – δε στηριζόμαστε αποκλειστικά στην αντικειμενική μέτρηση της οπτικής οξύτητας από τον οφθαλμίατρο. Για ποιους σκοπούς και με ποιες συνθήκες φωτισμού μπορεί να χρησιμοποιηθεί;

Εξειδικευμένες δοκιμασίες για παιδιά προσχολικής ηλικίας 1. Αναπτυξιακές κλίμακες για Μικρά Παιδιά με Οπτική Αναπηρία (Developmental Scales for Young Visually Handicapped Children), Reynell- Zinking, 1979. Κοινωνική προσαρμογή Αισθητηριακές- κινητικές δεξιότητες Εξερεύνηση του περιβάλλοντος Ανταπόκριση στον ήχο- λεκτική κατανόηση Άρθρωση και έκφραση (δομή, λεξιλόγιο και περιεχόμενο)

Εξειδικευμένες δοκιμασίες για παιδιά προσχολικής ηλικίας 2. Σχέδιο Oregon για Μερικώς Βλέποντα και Τυφλά Παιδιά Προσχολικής Ηλικίας (Oregon Project for Visually Impaired and Blind Preschool Children) Brown et al, 1986 Πρόγραμμα αξιολόγησης και διδασκαλίας, προέρχεται από το Portage- 700 θέματα που αφορούν: αντίληψη, γλώσσα, αυτοεξυπηρέτηση, κοινωνικοποίηση, λεπτή και αδρή κινητικότητα

Πως επηρεάζει η αναπηρία της όρασης την εξέλιξη του νηπίου; Πιθανή γενικότερη καθυστέρηση, catch-up στην εφηβεία Έγκαιρη παρέμβαση με στόχο εξέλιξη ανάλογη με τα βλέποντα παιδιά Το εξαρτημένο παιδί γίνεται εξαρτημένος ενήλικος

1. Συναισθηματική- κοινωνική εξέλιξη Δεσμός γονέων- παιδιού: Πολύ σημαντικός, δυσχεραίνεται από την απουσία βλεματικής επαφής και τον πιθανό παρατεταμένο χωρισμό λόγω νοσηλείας του νεογνού Συμβουλευτική στήριξη των γονέων (απόρριψη του βρέφους, ενοχές, άγχος για το μέλλον) Οδηγίες: να αφιερώνεται περισσότερος χρόνος για αγκαλιά, κράτημα, χάιδεμα, κούνημα, απλούς ήχους και ομιλία Το βρέφος δεν κάνει τις κινήσεις «προσδοκίας» και χαράς όταν το πλησιάζουν οι γονείς του, αλλά αντίθετα παραμένει ακίνητο για να τους ακούσει.

1. Συναισθηματική- κοινωνική εξέλιξη Η προσκόλληση – πρώτο επίπεδο συναισθηματικής εξέλιξης- επιτρέπει την ανάπτυξη αισθήματος ασφαλείας στις σχέσεις με τους άλλους και τον κόσμο και αίσθηση εσωτερικού ελέγχου των συναισθημάτων. Σχέση με γονείς και αδέλφια.

2. Κινητική εξέλιξη Καθυστέρηση της κινητικής εξέλιξης : Καθυστέρηση της κινητικής εξέλιξης : έλλειψη κινήτρου για εξερεύνηση φόβος και ανασφάλεια

2. Κινητική εξέλιξη Πρώτοι μήνες: ενθαρρύνουμε το βρέφος να ελέγξει το σώμα του, να κινείται διερευνητικά και σκόπιμα και να αναπτύξει αίσθημα ασφάλειας. Μπάνιο, ντύσιμο, μασάζ. Η απόκτηση ακριβούς εικόνας του σώματος είναι απαραίτητη για την κατάκτηση του συντονισμού και της κίνησης. Διδάσκουμε τα ονόματα των μερών του σώματος και εκφράσεις όπως «μέχρι τα γόνατα», «πάνω τα χέρια» κλπ

Δεν έχει κίνητρο για να κρατήσει το κεφάλι και τη ράχη- ο κόσμος δε γίνεται πιο ενδιαφέρων-, δεν του αρέσει η πρηνής θέση, επομένως χρειάζεται βοήθεια και ενθάρρυνση για να τα επιτύχει. Προτιμά να κάθεται παρά να στέκεται. Διδασκαλία της ισορροπίας από τους γονείς που μπορούν να κανακεύουν το βρέφος και να το «χορεύουν» στα πόδια τους ή σε μαλακή επιφάνεια.

2. Κινητική εξέλιξη Αφού κατακτήσουν το κάθισμα, τα τυφλά παιδιά δεν έχουν κίνητρο να σηκωθούν όρθια ή να βαδίσουν, οπότε επιβραδύνεται η κινητική τους ανάπτυξη. Αντίθετα, διοχετεύουν την ενέργειά τους σε στερεότυπες κινήσεις: κούνημα μπρος-πίσω, πάνω-κάτω, ενέργειες που δυσκολεύουν τη μάθηση και την κοινωνικοποίηση.

2. Κινητική εξέλιξη Συχνά δε μαθαίνουν το μπουσούλημα. Βοήθεια από φυσικοθεραπευτή. Ήχοι, πχ μουσικά κουτιά, αρώματα, παιχνίδια με λαμπερά χρώματα, φαγητά που του αρέσουν αποτελούν κίνητρο για μπουσούλημα. Ενθαρρύνουμε το παιδί να στέκεται υποβασταζόμενο, να χορεύει και σιγά- σιγά να κάνει βήματα στο πάτωμα και να κινείται πλάγια για να καθίσει με ασφάλεια. Μερικά παιδιά περπατούν μόνα τους γύρω στους 14 μήνες, όπως τα βλέποντα, άλλα αργούν και έχουν την ανάγκη να ακουμπούν σε τοίχους και έπιπλα μέχρι να αισθανθούν αυτοποπεποίθηση.

Στο σπίτι του παιδιού δεν πρέπει να αλλάζει τίποτε, γιατί αλλάζει ο χωρικός του χάρτης , αισθάνεται σύγχυση και αποθαρρύνεται. Σκαρφάλωμα και ύστερα ανέβασμα σκάλας, πιο δύσκολο και επικίνδυνο το κατέβασμα. Τραμπολίνο. Το τρέξιμο απαιτεί αίσθημα ασφάλειας και ισορροπία- μπορεί να γίνει σε εξωτερικό, ελεύθερο χώρο, ο μεγάλος, αντί να κρατά το χέρι του παιδιού, μπορεί να κρατά μαζί του ένα στεφάνι. Αντίληψη του αντίλαλου. Ενθάρρυνση, αλλά πρόβλεψη κινδύνων και ασφάλεια.

Οι γονείς προσπαθούν να προστατέψουν, όπως είναι φυσικό, το τυφλό παιδί τους από πτώσεις και τραυματισμούς, η υπερπροστασία όμως δημιουργεί εξάρτηση και αισθήματα ανασφάλειας και ανικανότητας. Η επιθυμία των νέων για αυτόνομη κίνηση καθώς μεγαλώνουν είναι ευθέως ανάλογη με τις πρώιμες παιδαγωγικές εμπειρίες και την ενθάρρυνση από γονείς και παιδαγωγούς, με στόχο την ανεξαρτησία της κίνησης.

3. Δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης 3. Δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης. Χρυσή τομή μεταξύ βοήθειας και παρότρυνσης για αυτονομία

3. Δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης Ντύσιμο- γδύσιμο- ατομική υγιεινή – χρήση της τουαλέτας- φαγητό Ενθάρρυνση όσο πιο νωρίς μπορούμε- Εργοθεραπευτής Προσαρμογή εργαλείων, σκευών και ρούχων Ρουτίνα Το τυφλό παιδί χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να κατακτήσει αυτές τις δραστηριότητες- χρόνος και υπομονή για τη διδασκαλία τους.

4. Αφή. Δεν αναπτύσσεται αυτόματα, αλλά χρειάζεται εκπαίδευση. Teaching curiosity…….

4. Αφή Τα παιδιά μαθαίνουν το σχήμα ενός αντικειμένου κρατώντας το με το ένα χέρι και εξερευνώντας με το άλλο. Πρέπει να αναπτύξουν την ικανότητα ταυτόχρονης χρήσης των χεριών. Δε βάζουμε απότομα ένα αντικείμενο στο χέρι του παιδιού, φέρνουμε το χέρι μας πάνω στο χέρι του παιδιού και το οδηγούμε να ψηλαφίσει το αντικείμενο

Παιχνίδια……… Κουρδιστά που αλλάζουν πορεία, Παιχνίδια με φώτα που αναβοσβήνουν Παιχνίδια που πετάγονται από τη θήκη τους Σαπουνόφουσκες Μπαλόνια Ανάγλυφες επιφάνειες και διαφορετικές υφές

5. Γλωσσική εξέλιξη Πολύ σημαντικό να μιλούν οι γονείς στα παιδιά , να κατονομάζουν τα αντικείμενα, να περιγράφουν τις κινήσεις και να σχολιάζουν τις δραστηριότητες, πριν καν το παιδί μιλήσει. Στη συνέχεια να του δίνουν χρόνο για να διατυπώνει ερωτήσεις και να συνδέει το λόγο με αντικείμενα που έχει εξερευνήσει. Όχι συνεχή και υπερβολικά ηχητικά ερεθίσματα, πχ τηλεόραση, γιατί το παιδί παύει να προσέχει τους φυσικούς ήχους και να τους ερμηνεύει.