ΚΟΙΝΩΝΙΟΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ 2η Θεματική ενότητα Μεθοδολογία της κοινωνιογλωσσολογίας Διδάσκων: Γιώργος Ανδρουλάκης ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Έννοιες - Κλειδιά Γλωσσική Ποικιλότητα Γλωσσική Αλλαγή Γλωσσική Κοινότητα

Γλωσσική Ποικιλότητα ΚΓ- Γλωσσική Ποικιλότητα. Μελέτη του διαφορετικού. Vs Γλωσσολογία: μελέτη ενότητας

ΚοινΓ και σχετικότητα (Αντι-)εθνοκεντρισμός και πολιτισμική σχετικότητα. Αφηγηματική και γλωσσική σχετικότητα. Αποδοχή!

(Αντι-)εθνοκεντρισμός και πολιτισμική σχετικότητα Όλα τα γλωσσικά συστήματα ίσα ως αξία και δομή. Διαφορά γιατί ανάγκη για έκφραση διαφορετικών πολιτισμών-habiti. Υπόθεση σχετικότητας (υπόθεση Sapir-Whorf)- κάποιες γλώσσες έχει χρειαστεί να εκφράσουν κάποια νοήματα. Ποικιλότητα σε πολιτισμούς και σχετικότητα στην ανάγκη έκφρασης κάθε γλώσσας.

Αφηγηματική και γλωσσική σχετικότητα Αφηγηματική: Ατομική= διαφορετικές οπτικές γωνίες ομιλητών-υποκειμενικότητα Συλλογική= συμμετοχή ατόμων σε κοινότητες πρακτικής- ανάλογος λόγος μέσα σε αυτές και διαφορετικός από υπόλοιπες Γλωσσική: εντός μιας φράσης, αλλαγή σειράς λέξεων, αλλαγή προοπτικής

Αποδοχή! Αποδοχή της σχετικότητας και των γλωσσών, αλλά και στην αφήγηση, ατομική και συλλογική.

ΚΓ: Μεθοδολογικές αρχές Συσσώρευση Ομογενοποίηση στον χρόνο Σύγκλιση μεταξύ επιστημών και δεδομένων (μέθοδος) Δευτερεύουσα μεταβολή (κύρος) Μεταβολή ύφους Προσοχή και τυπικότητα Τρέχουσα γλώσσα

Συσσώρευση Συσχέτιση γλώσσας με άλλες επιστήμες. Συνδυασμός πολλών ερευνητικών μεθόδων και επιστημών. Ενίσχυση δεδομένων.

Ομογενοποίηση στον χρόνο Σύγκριση δεδομένων με απόσταση χρόνου. Σταθερές μεταβλητές: επιστήμη, μέθοδος έρευνας, τόπος, κοινωνικές παράμετροι δείγματος (π.χ. κοινωνική κατάσταση)

Σύγκλιση μεταξύ επιστημών και δεδομένων (μέθοδος) ΚΓ: επιθυμία για μελέτη λόγου φυσικού, καθημερινού. Αλλοίωση λόγου από τους ομιλητές με την παρατήρηση για προσαρμογή σε προσδοκίες ερευνητή («το παράδοξο του ερευνητή»)

Δευτερεύουσα μεταβολή (κύρος) Κοινότητες με έντονη κοινωνική ποικιλότητα: ερευνητής-επιστήμονας με κύρος- φορέας εξουσίας- χρήση τυπικού λόγου. Ομιλητής: μεταβολή λόγου σε τυπικό ή τονισμός των χαρακτηριστικών της ομάδας του.

Μεταβολή ύφους Ικανότητα κάθε ομιλητή να μεταβάλει το ύφος του ανάλογα με την περίσταση επικοινωνίας. Πολλαπλά ύφη (styles)

Προσοχή και τυπικότητα Απλή και επίσημη χρήση της γλώσσας. Μεγαλύτερη προσοχή από τον ομιλητή-τάση για χρήση τυπικού λόγου.

Τρέχουσα γλώσσα Κάθε κοινωνική ομάδα-διαφορετική χρήση της γλώσσας. Με το λόγο ένταξη σε κοινωνική ομάδα. Τρέχουσα γλώσσα= ο λόγος της ομάδας όπου ανήκει κάποιος (Vernacular).