ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΠΑΤΗ- Fraudulent Claims ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΝΙΑΙΟ ΠΜΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΠΑΤΗ- Fraudulent Claims ΣΚΑΡΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ Β’ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: Δίκαιο της Θαλάσσιας Ασφάλισης ΕΠΙΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: Δ. Χριστοδούλου, Ε. Κινινή

Ασφαλιστική απάτη: η πρόκληση της ασφαλιστικής περίπτωσης από τον λήπτη της ασφάλισης ή τον ασφαλισμένο ή τον δικαιούχο του ασφαλίσματος με σκοπό την απόκτηση παράνομου περιουσιακού οφέλους. Βασική υποχρέωση του λήπτη της ασφάλισης – αρχή καλής πίστης που διέπει την ασφαλιστική σύμβαση  μη πρόκληση του κινδύνου Εξαίρεση της κάλυψης  υπαίτια πραγματοποίηση της ασφαλιστικής περίπτωσης τόσο στην ασφάλιση ζημιών όσο και στην ασφάλιση προσώπων (Αρ. 7 παρ. 5 ν. 2496/97).

Αρ. 274 ΚΙΝΔ «ο ασφαλιστής δεν απαλλάσσεται εκ μόνου του γεγονότος ότι αι απώλειαι και αι ζημίαι οφείλονται εις υπαιτιότητα του πλοιάρχου, του πληρώματος ή άλλων προσώπων» Αρ. 7 παρ. 5 ν. 2496/97 Στην ασφάλιση ζημιών: αν η επέλευση της ασφαλιστικής περίπτωσης οφείλεται σε δόλο ή βαριά αμέλεια  ο ασφαλιστής απαλλάσσεται της υποχρέωσης προς καταβολή ασφαλίσματος. Στην ασφάλιση προσώπων: αν η επέλευση της ασφαλιστικής περίπτωσης οφείλεται σε δόλο  ο ασφαλιστής απαλλάσσεται της υποχρέωσης προς καταβολή ασφαλίσματος. Ο ασφαλιστής δικαιούται μόνο το δεδουλευμένο ασφάλιστρο.

MIA 1906 δεν υπάρχουν ρυθμίσεις για την ασφαλιστική απάτη  κριτήριο για το χαρακτηρισμό μιας απαίτησης ως δόλιας είναι η υποχρέωση του αρ. 17 της υπέρτατης καλής πίστης. Ρύθμιση μέσω ρητρών. IA 2015 αρ. 12  δικαιώματα σφαλιστή σε περίπτωση ασφαλιστικής απάτης. Ωστόσο τα κριτήρια για το χαρακτηρισμό μιας απαίτησης ως δόλιας μέσω του Common Law.

Μορφές ασφαλιστικής απάτης:   επίκληση απώλειας ή βλάβης που δεν έχει επέλθει στην πραγματικότητα- National Oilwell (UK) Ltd v. Davy Offshore Ltd [1993] απαίτηση ασφαλισμένου κατά ασφαλιστή μεγαλύτερη από την πραγματική απώλεια ή ζημία ο ασφαλισμένος εκ των υστέρων ανακαλύπτει ότι η ζημία είναι μικρότερη στην πραγματικότητα αλλά δεν το αποκαλύπτει στον ασφαλιστή ο ασφαλισμένος έχει πράγματι υποστεί απώλεια ή ζημία αλλά τα μέσα που χρησιμοποιεί για να την αποδείξει είναι δόλια – Agapitos v. Agnew ( The Aegeon) [2002] παράβαση συμβατικού όρου από ασφαλισμένο, την οποία αποκρύπτει προς στήριξη της απαίτησής του (breach of warranty or duty of good faith)

Για να έχω ασφαλιστική απάτη: ο ασφαλισμένος πρέπει να ενεργεί με δόλο ή βαριά αμέλεια (dishonestly)  Lord Hershell in Deny v. Peek [1989] “…fraud is proven when it is shown that a false representation has been made knowingly, or without belief in its truth, or recklessly, careless whether it be true or false” . Ο ασφαλιστής έχει το β.α. της αναλήθειας του ισχυρισμού του ασφαλισμένου.   test of materiality- how serious is the claim in relation to the entire claim

Δικαιώματα ασφαλιστή σε περίπτωση απάτης (αρ. 12 IA 2015) ο ασφαλιστής απαλλάσσεται της υποχρέωσης προς καταβολή ασφαλίσματος. ο ασφαλιστής μπορεί να αναζητήσει από τον ασφαλισμένο κάθε ποσό που έχει καταβληθεί για την συγκεκριμένη απαίτηση. ο ασφαλιστής μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση ασφάλισης ειδοποιώντας τον ασφαλισμένο  Η καταγγελία ενεργεί από την ημέρα της αναγγελίας της δόλιας απαίτησης  Η καταγγελία δεν επηρεάζει δικαιώματα και υποχρεώσεις των μερών από τη σύμβαση που αφορούν προηγούμενες απαιτήσεις (αρ. 12 παρ. 3). Σε περίπτωση καταγγελίας ο ασφαλιστής δεν υποχρεούται να επιστρέψει το ασφάλιστρο.

Ακόμη και αν η απάτη αφορά μέρος μόνο της απαίτησης ο ασφαλιστής απαλλάσσεται από την καταβολή ασφαλίσματος για όλη την απαίτηση. Lord Hoffmann in The Star Sea “ if the fraud is successful then I will gain, if it is unsuccessful, I will lose nothing”

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Bennett Howard, Law of Marine Insurance, 2nd ed., OUP 2007 Gürses Ozlem, Marine Insurance Law, 2nd ed., Routledge 2017 Σταυρόπυλος Σταυρος, Ερμηνεία Εμπορικού & Ναυτικού Δικαίου, Εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, 1986 Καμβίσης Δημήτριος, Ιδιωτικό Ναυτικό Δίκαιο, Εκδ. Αντ. Ν. Σακκουλα, 1982

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας! Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!