ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ β2 ΖΕΤΑ ΚΟΛΙΖΕΡΑ - ΝΙΚΟ ΚΟΤΣΩΝΗ φΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ Ο ΕΞΑΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ β2 ΖΕΤΑ ΚΟΛΙΖΕΡΑ - ΝΙΚΟ ΚΟΤΣΩΝΗ φΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Η ΑΡΧΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ... Η αρχή λειτουργίας του εξάντα βασιζεται κυριως στο φαινόμενο της ανάκλασης και στους νόμους που διέπουν αυτή. Είναι γνωστό απο την οπτική ότι οι γωνία πρόσπτωσης μιας οπτικής ακτίνας επί ενός επιπέδου είναι ίση με την γωνία ανάκλασης αυτής. Ειδικότερα όμως στον εξάντα για την μέτρηση των γωνιακών αποστάσεων εφαρμόζεται η αρχή της λεγόμενης διπλης ανάκλασης που επιτυγχάνεται με δύο κατοπτρα,ενα μεγάλο κινητό και ενα μικρό ακινητο τα οποία φέρει το όργανο και δια των οποίων γίνονται απο το φερόμενο μικρό τηλεσκόπιο.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ... Η λειτουργία βασίζεται στη χρήση ενός ζεύγους κατόπτρων, που ανακλούν το είδωλο ενός αστέρα και πρέπει να έρθει στην ίδια ευθεία με τον ορίζοντα. Σε έναν εξάντα θα παρατηρήσει κανείς φίλτρο για την ελάττωση της λαμπρότητας του ήλιου κατά την παρατήρηση. Υπάρχουν άλλοι εξάντες για την αεροναυτιλία και για την ξηρά, οπου ο ορίζοντας παρέχει ενα μικρό κάδο υδραργύρου μέσα στον εξάντα.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ... Πρόδρομη κατασκευή του εξάντα ήταν ο οκτάντας, που εφευρέθηκε απο τον Τζον Χάντλει το 1731. Ως προς τον εξάντα διαφέρει στον σχεδιασμό, αφού ο οκτάντας έχει κλίμακα ενός ογδόου του κύκλου, δηλαδή 45 μοιρών,ενώ ο εξάντας έχει κλίμακα ενός έκτου του κύκλου,δηλαδή 60 μοίρες. Ανακαλύφθηκε από τον Άγγλο αξιωματικό Τζον Κάμπελ το 1757, ως εξέλιξη του οκτάντα.
ΟΙ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Κάθε μέτρηση στηρίζεται συνήθως σε απλές αρχές της γεωμετρίας ή της φυσικής. Έχει μια γοητεία να κατασκευάζεις εσύ ο ίδιος ένα όργανο μέτρησης. Όπως μάλιστα μάθαμε στη συνέχεια, ο ΕΞΑΝΤΑΣ έχει μια μακραίωνη ιστορία, και έχουν γίνει με αυτόν σπουδαίες μετρήσεις στο χώρο της αστρονομίας και της ναυσιπλοϊας. Εξ άλλου γι’αυτό ακριβώς επινοήθηκε η κατασκευή του: για τη μέτρηση της απόστασης απρόσιτων σημείων. Όλη η τεχνική της μέτρησης στηρίζεται στην ιδέα ότι: Όταν δύο σχήματα είναι όμοια τότε οι γωνίες δεν αλλάζουν και οι αντίστοιχες πλευρές βρίσκονται σε μια σταθερή αναλογία. Αρκούσε λοιπόν να διαλέξουμε εμείς μια αναλογία (δηλαδή την κλίμακα) και να αποτυπώσουμε σε ένα σχέδιο, με όσο γίνεται περισσότερη ακρίβεια, τις μετρήσεις μας.
ΟΛΗ Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟ ΌΤΙ ΌΤΑΝ ΔΥΟ ΣΧΗΜΑΤΑ ΕΊΝΑΙ ΟΜΟΙΑ ΤΟΤΕ ΟΙ ΓΩΝΙΕΣ ΔΕΝ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΚΑΙ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΣΤΑΘΕΡΗ ΑΝΑΛΟΓΙΑ.
ΜΙΑ μέτρηση ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΚΑΙ ΙΣΩΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΑΠΟ ΜΙΑ ΦΟΡΑ: ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ χαρακτηρίζεται απο ... ΑΝΑΚΡΙΒΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΤΟΧΙΑ
...Ή ΑΠΟ ΑΝΑΚΡΙΒΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΣΤΟΧΙΑ ...Ή ΑΠΟ ΑΝΑΚΡΙΒΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΣΤΟΧΙΑ
....Ή ΑΠΟ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΑΛΛΑ ΑΣΤΟΧΙΑ
Ή, ΤΟ ΕΠΙΘΥΜΗΤΟ, ΑΠΟ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΣΤΟΧΙΑ Ή, ΤΟ ΕΠΙΘΥΜΗΤΟ, ΑΠΟ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΣΤΟΧΙΑ