ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΚΟΙΛΙΑΣ

Η κοιλιά χωρίζεται σε 2 μέρη με βάση το περιτόναιο: Ενδοπεριτοναικά όργανα – σπλήνα, ήπαρ, χοληδόχο κύστη, στόμαχο, μέρος παχέος εντέρου, και το μεγαλύτερο μέρος του λεπτού εντέρου. Εξωπεριτοναικα όργανα – νεφρούς, ουρητήρες, κάτω κοίλη φλέβα, κοιλιακή αορτή, πάγκρεας, μεγαλύτερο μέρος του 12-κτύλου, το ανιόν και το κατιόν κόλο και το ορθό.

ΔΙΑΤΙΤΡΑΙΝΟΝΤΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΚΟΙΛΙΑΣ Συνήθως από μαχαίρι (μέτριας – χαμηλής κινηματικής ενέργειας) και πυροβόλο όπλο (υψηλής κινηματικής ενέργειας). Τα βλήματα μπορεί να θρυμματίσουν οστά → οστικές παρασχίδες ΄΄δευτερογνή βλήματα΄΄. Μετά από ένα διατιτραίνον τραύμα έχουμε πιθανότητα βλάβης: Ήπαρ (40%) Λεπτό έτερο (30%) Διάφραγμα (20%) Παχύ έντερο (15%) Τα τραύματα του οπίσθιου κοιλιακού τοιχώματος είναι περισσότερο πιθανό να προκαλέσουν τραύματα από τα τραύματα του προσθίου κοιλιακού τοιχώματος.

ΑΜΒΛΕΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΚΟΙΛΙΑΣ ΑΜΒΛΕΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΚΟΙΛΙΑΣ Δυνάμεις συμπίεσης και διάτμησης. Η συμπίεση συμπαγών οργάνων → λύση της συνέχειας του δέρματος (θλαστικό τραύμα ήπατος), η συμπίεση κοίλων οργάνων (εντέρου, ουροδόχου κύστης) → ρήξη τους και έξοδο του περιεχομένου στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Μετά από ένα αμβλύ τραύμα έχουμε πιθανότητα βλάβης: Σπλήνας (40-55%) Ήπαρ (35-45%) Λεπτό έτερο (5-10%) Συχνά η αιμορραγία από αμβλέα τραύματα της κοιλίας σταματα από μόνη της.

Λήψη Ιστορικού Σύντομο ιστορικό τύπου SAMPLE: S – symptoms A – allergies and A -age M - medications P – past medical / surgical history L – last meal E – events preceding injury KΑΙ ερωτήσεις που προσαρμόζονται ανάλογα με το είδος της κάκωσης.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ – οι διαταραχές δυσκολίας στην αναπνοή και στην κυκλοφορία συνδέονται άμεσα με τον βαθμό της κυκλοφορικής καταπληξίας. Στην περίπτωση ρήξης του ημιδιαφράγματος μπορεί να γίνεται ακουστοί εντερικοί ήχοι κατά την ακρόαση του θώρακα. Η αξιόπιστη ένδειξη ενδοκοιλιακής αιμορραγίας είναι η παρουσία υποογκαιμικής καταπληξίας αγνώστου αιτιολογίας. Σε ασθενείς με αντιρροπούμενη καταπληξία από ενδοκοιλιακή καταπληξία, ο ασθενής παρουσιάζει μόνο ήπια διαταραχή του επιπέδου συνείδησης, ενώ σε σοβαρή ενδοκοιλιακή καταπληξία ο ασθενής παρουσιάζει σοβαρή μείωση του επιπέδου συνείδησης.

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Επισκόπηση Σημεία όπως εκχυμώσεις, θλάσεις, τραύματα των μαλακών μορίων, εμφανής εξωτερική αιμορραγία, και εκσπλάχνωση. Σημείο ζώνης ασφαλείας – 20% των ενηλίκων και 50% των παιδιών. Κακώσεις εντέρου και μεσεντερίου Εκδηλώσεις μετά από κάποιο χρονικό διάστημα – σημείο Grey-Turner – εκχύμωση στην οσφύ και σημείο Cullen εκχύμωση στην περιοχή του ομφαλού αποτελούν ενδείξεις οπισθοπεριτοναϊκής αιμορραγίας. Έλεγχος σχήματος κοιλιάς – επίπεδη ή παρουσιάζει διάταση (πιθανή σημαντική ενδοκοιλιακή αιμορραγία). Ψηλάφηση (περιοχές ευαισθησίας) Ακρόαση

Εκούσια μυϊκή σύσπαση (voluntary guarding) ΄΄για φύλαξη από τον πόνο΄΄ Αναζητούντα περιοχές ευαισθησίας – να ξεκινά από περιοχές που δεν παρουσιάζεται κοιλιακή ευαισθησία. Εκούσια μυϊκή σύσπαση (voluntary guarding) ΄΄για φύλαξη από τον πόνο΄΄ Ακούσια σύσπαση (involuntary guarding) - ΕΝΔΕΙΞΗ ΠΕΡΙΤΟΝΙΤΙΔΑΣ - ακόμη και όταν αποσπάται η προσοχή του ασθενή. ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΥΕΛΟΥ Πίεση των λαγονίων ακρολοφιών προς τα μέσα. Έλξη των λαγονίων ακρολοφιών προς τα έξω. Πίεση προς τα πίσω της ηβικής σύμφυσης. Πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή για τη αποφυγή αποκόλλησης θρόμβου από την περιοχή του κατάγματος και την πρόκληση σοβαρής αιμορραγίας. Απαγορεύεται κατά την ψηλάφηση της περιοχής η άσκηση μεγάλης πίεσης. Αν διαπιστωθεί αστάθεια η διαδικασία να σταματά.

ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ FAST

ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ FAST

EΥΡΗΜΑΤΑ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΕΝΔΟΚΟΙΛΙΑΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Εμφανείς ενδείξεις τραύματος (πχ κακώσεις μαλακών μορίων του κοιλιακού τοιχώματος, τραύματα από πυροβόλα όπλα). Ύπαρξη αιμορραγικής καταπληξίας χωρίς άλλα αίτια εμφανή. Παρουσία αιμορραγίας μεγαλύτερης από την αναμενόμενη με βάση τις συνυπάρχουσες κακώσεις. Παρουσία κλινικών σημείων ενδεικτικών περιτονίτιδας.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΚΩΣΕΩΝ ΚΟΙΛΙΑΣ Υποστήριξη ζωτικών λειτουργιών τραυματία που έχουν διαταραχθεί. Διατήρηση κορεσμού αρτηριακού οξυγόνου > 95%. Άσκηση εξωτερικής πίεσης στο σημείο της αιμορραγίας / πιεστική επίδεση. Αν υπάρχει αμβλύ τραύμα στην περιοχή → ακινητοποίηση της Σ.Σ. ΕΝΩ στα διατιτραίνοντα τραύματα κοιλίας δεν χρειάζεται ακινητοποίηση. Συχνότατη η ανάγκη χειρουργικής αντιμετώπισης → άμεση μεταφορά σε νοσοκομείο με κατάλληλο προσωπικό για την αποφυγή απώλειας χρόνου. Συνήθως απαραίτητη η χορήγηση αίματος. Τοποθέτηση Φ.Γ. κατά τη μεταφορά του ασθενή. Χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών κατά την διακομιδή του ασθενή – ιδιαίτερη προσοχή για την αποφυγή αποκόλλησης θρόμβου → αιμορραγία → υπόταση. Συστήνεται η διατήρηση της συστολικής πίεσης > 90 mm Hg σε υποψία ενδοκοιλιακής αιμορραγίας.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΚΩΣΕΩΝ ΕΝΣΦΗΝΩΜΕΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ Αντενδείκνυται η αφαίρεση ενός ενσφηνωμένου αντικειμένου κατά την προνοσοκομειακή φροντίδα λόγω κινδύνου επίτασης της αιμορραγίας ή περαιτέρω κάκωσης του σημείου λόγω κακού χειρισμού του αιχμηρού άκρου του αντικειμένου. Η αφαίρεση αυτών γίνεται στην αίθουσα του χειρουργείου εφόσον έχει πραγματοποιηθεί απεικονιστικός έλεγχος. Πιθανή η ανάγκη να κοπεί το αντικείμενο αν αυτό όντως παρεμποδίζει την μεταφορά και την ασφάλεια του ασθενή.

ΕΚΣΠΛΑΧΝΩΣΗ

Ένα μέρος του εντέρου ή άλλων ενδοκοιλιακών οργάνων προβάλλουν μέσω ενός ανοιχτού τραύματος εκτός της περιτοναϊκής κοιλότητας. Δεν θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια επανατοποθέτησης του οργάνου / να αφήνονται στο σημείο που έχουν βρεθεί. Τοποθέτηση εξωτερικά επι του προσπίπτοντος οργάνου μιας γάζας ου συχνά να διαποτίζεται με φυσιολογικό ορό για την αποφυγή νέκρωσης του ιστού. Μεγάλη σημασία η ψυχολογική υποστήριξη του ασθενή για την αποφυγή καταστάσεων που μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση του (κλάμα, βήχας).

ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΡΑΥΜΑ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΟ Ρήξη, διάτρηση, αποκόλληση από το τοίχωμα της μήτρας, και πρόωρη ρήξη των υμένων. Η κάκωση στον πλακούντα και στην μήτρα στην έγκυο έχουν πολύ μεγάλη αιμάτωση και οδηγούν σε σημαντική αιμορ- ραγία.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΕΓΚΥΟΥ Ο διασώστης θα πρέπει να γνωρίζει ορισμένες αλλαγές που λαμβάνουν χώρα σε μια έγκυο όπως: Μέχρι το τέλος της κύησης η καρδιακή συχνότητα μπορεί να αυξηθεί κατά 15-20 σφύξεις / λεπτό. Αρχικά μείωση της συστολικής πίεσης κατά 5–15 mm Hg, Μέχρι την 10η εβδομάδα της κύησης η καρδιακή παροχή της εγκύου μπορεί να αυξηθεί κατά 1-1.5 λίτρα/λεπτό / ενώ στο τέλος της κύησης ο όγκος του κυκλοφορούντος όγκου αίματος έχει αυξηθεί κατά 50% → για να εμφανισθούν σημεία που υποδηλώνουν αιμορραγική καταπληξία πρέπει η έγκυος να χάσει περίπου 30-35% του αίματός της. Αποτέλεσμα της σημαντικής απώλειας αίματος είναι ο πρώιμος τοκετός λόγω έκλυσης ωκυτοκίνης.

ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΗΤΡΑΣ