KAKΩΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΕΓΚΑΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΥΣ ΑΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Τμήμα Μαιευτικής , Εξάμηνο Ε’ Φοιτήτριες : Ηλιοπούλου Αγγελική Παπαδοπούλου Βασιλεία Τσιάτσου Έλενα
ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ Έγκαυμα καλείται η ιστική καταστροφή του δέρματος εξαιτίας της επίδρασης σε αυτό κάποιου βλαβερού αιτίου. Ανάλογα με το είδος του αιτίου τα εγκαύματα διακρίνονται σε θερμικά, χημικά, ηλεκτρικά, ακτινικά. Εξαιτίας του σημαντικού ρόλου του στην άμυνα του οργανισμού, εμποδίζοντας τη δίοδο μικροβίων στον οργανισμό, του ρόλου του στη θερμορύθμιση, προστατεύοντας τον οργανισμό από τις ακραίες ασύμβατες με τη ζωή θερμοκρασίες, εκτεταμένη απώλεια του είναι ασύμβατη με τη ζωή.
Είδη εγκαυμάτων Θερμικά εγκαύματα: Προκαλούνται από την επίδραση θερμότητας άμεσα στο δέρμα όπως φωτιά, φλεγόμενα ρούχα, θερμά αντικείμενα, θερμό νερό (ζεμάτισμα), θερμοκρασία από τριβή. Χημικά εγκαύματα: Επαφή χημικών ουσιών πάνω στο δέρμα (αλκάλια όπως ΚΟΗ, οξέα όπως HNO3, άσβεστος, φώσφορος, υδροφθόριο, κτλ). Ηλεκτρικά εγκαύματα: προκαλούνται από την επίδραση του ηλεκτρικού ρεύματος πάνω στο δέρμα. Δεν πρέπει να συγχέεται το ηλεκτρικό έγκαυμα με ένα θερμικό έγκαυμα που έχει προκληθεί από μια ηλεκτρική συσκευή, πχ. Επαφή με καυτό ηλεκτρικό σίδερο ρούχων. Ακτινικά εγκαύματα: Προέρχονται από την επίδραση ακτινοβολίας (ήλιου, πυρηνικής
Διαχωρισμός εγκαυμάτων Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες κατηγοριοποίησης των εγκαυμάτων. Στην κλασική κατηγοριοποίηση χωρίζονται τα εγκαύματα σε 3 βαθμούς (α',β',γ') Πρώτου βαθμού: Αφορά η βλάβη μόνο την επιδερμίδα Δευτέρου βαθμού: Αφορά η βλάβη πέρα από την επιδερμίδα και το χόριο Τρίτου βαθμού:Αφορά την επιδερμίδα, το χόριο, καθώς και τους αδένες(ιδρωτοποιούς, σμηγματογόνος), τρίχες Άλλος τρόπος διαχωρισμού των εγκαυμάτων είναι ο διαχωρισμός σε επιδερμικά (αντιστοιχούν σε αυτά του Α' και Β' βαθμού) και υποδερμικά (Γ' βαθμού) Mπορούμε να τα διαχωρίσουμε σε βαθιά (όλο το πάχος του δέρματος) και επιπόλαια (τμήμα του πάχους του δέρματος)
Η ταξινόμηση της Αμερικάνικης Εταιρίας Εγκαυμάτων είναι η εξής: Εγκαύματα παιδιών β΄βαθμού Εγκαύματα ενηλίκων β΄βαθμού Εγκαύματα γ΄βαθμου Χωρίζονται σε ελαφρά , μέσης βαρύτητας και βαριά.
Προνοσοκομειακή αντιμετώπιση εγκαυμάτων: Αν καίγονται τα ρούχα του ασθενή αναζητάμε κάτι για να τον τυλίξουμε. Σε χημικά εγκαύματα απομακρύνουμε το ρουχισμό που έχει έρθει σε επαφή την υπεύθυνη ουσία με προσοχή να μη τη ρίξουμε σε απρόσβλητα σημεία του δέρματος. Αν έχει κολλήσει ύφασμα στο έγκαυμα δεν το τραβάμε. Προσεκτικά κόβουμε με ψαλίδι το ύφασμα που είναι ελεύθερο. Απομακρύνουμε δακτυλίδια, βέρες και κοσμήματα πριν επέλθει οίδημα (πρήξιμο). Ελέγχουμε αν υπάρχουν άλλοι τραυματισμοί πλην του εγκαύματος κι αν στο στόμα του ασθενή υπάρχουν ξένα σώματα που θα πρέπει να απομακρύνουμε. Το νερό θα παρεμποδίσει τη συνέχιση του εγκαύματος και την επέκταση καταστροφής των ιστών. Ρίχνουμε κρύο νερό στο έγκαυμα (όχι παγωμένο) και μειώνουμε την θερμοκρασία τοπικά. Αν το έγκαυμα οφείλεται σε χημικές ουσίες το δέρμα πρέπει να ξεπλυθεί με άφθονο τρεχούμενο νερό ή φυσιολογικό ορό. Ρίχνουμε άφθονη ποσότητα νερού στην πάσχουσα περιοχή τουλάχιστον για 20 λεπτά. Πλύση με νερό μισή ώρα μετά το έγκαυμα δεν έχει νόημα ή ωφέλεια.
Μετά την πλύση με νερό προσφέρουμε συνήθη παυσίπονα Μετά την πλύση με νερό προσφέρουμε συνήθη παυσίπονα. Προσοχή χρειάζεται στη χορήγηση ασπιρίνης επειδή υπάρχει φόβος γαστρορραγίας, αφού και το έγκαυμα δρα με τον ίδιο περίπου μηχανισμό στο βλεννογόνο του στομάχου. Δεν σπάμε τις φυσαλίδες που σχηματίζονται στην εγκαυματική περιοχή γιατί κάτι τέτοιο θα έχει άσχημες επιπτώσεις στην επούλωση του δέρματος. Οι φυσαλίδες καλύπτουν εξαιρετικά τη βλάβη και ο ορός που περιέχουν τρέφει την τραυματισμένη επιφάνεια, επιταχύνοντας την αναγέννησή της (επιθηλιοποίηση). Δεν τοποθετούμε ποτέ στις εγκαυματικές περιοχές οδοντόκρεμα, γιαούρτι, τοματοπελτέ κ.τ.λ. Χωρίς τοποθέτηση αλοιφών ή άλλων ουσιών, καλύπτουμε το έγκαυμα με καθαρά πάνινα ρούχα (όχι χνουδωτά) και τον μεταφέρουμε στο νοσοκομείο. Ελαφρά εγκαύματα Α΄ ή Β΄ βαθμού περιορισμένης εκτάσεως μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι. Εγκαύματα Β΄ ή Γ΄ βαθμού, τα οποία έχουν έκταση που υπερβαίνει το 10% της επιφανείας του σώματος, απαιτούν μεταφορά στο νοσοκομείο. Την έκταση του εγκαύματος υπολογίζουμε, αν λάβουμε υπόψη ότι η παλάμη έχει έκταση περίπου 1% της επιφάνειας του σώματος
ΚΡΥΟΠΑΓΗΜΑΤΑ Τα κρυοπαγήματα οφείλονται σε πάγωμα διαφόρων μελών του σώματος από την έκθεση στο κρύο. Συχνότερα εμφανίζονται στα ακάλυπτα σημεία του σώματος, δηλαδή τα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών, τη μύτη και τα αυτιά. Αιτία είναι η μείωση της αιματικής ροής λόγω κρύου, με αποτέλεσμα τη μείωση θερμοκρασίας και το σχηματισμό κρυστάλλων στο υγρό των κυττάρων του δέρματος και των ιστών, οι οποίοι προκαλούν βλάβες.
Τα χαρακτηριστικά τους Ελαφρά κρυοπαγήματα: • Ελαφρύς πόνος ή αίσθημα καύσου στο άκρο, που τελικά μετατρέπονται σε μούδιασμα. • Δέρμα γκρι ή κίτρινο. • Ο ιστός είναι κανονικός στην αφή. Βαριά κρυοπαγήματα: • Απώλεια αισθητικότητας στο σημείο του κρυοπαγήματος. • Δέρμα άσπρο ή γκριζοκίτρινο, και σκληρό στην αφή. • Η βλάβη είναι μεγαλύτερη, όσο χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία και όσο περισσότερο παραμείνει παγωμένο το μέλος. Η εκτίμηση της σοβαρότητας της βλάβης γίνεται, όταν το σκέλος επαναθερμανθεί.
Αντιμετώπιση κρυοπαγημάτων: Απομακρύνετε τον ασθενή από το ψυχρό περιβάλλον,μεταφορά σε θερμό. Αφαιρέστε κάθε σφικτού ή υγρού ενδύματος και κάλυψη με στεγνό αποστειρωμένο κάλυμμα του πάσχοντος μέλους Να υποψιάζεστε πάντα υποθερμία σε έναν ασθενή με κρυοπαγήματα.Ελέγξτε και εξασφαλίστε Α,Β,C,Ds για κλινικά σημεία υποθερμίας με υποστήριξη των ζωτικών σημείων. Τοποθετήστε τα μέλη του σώματος, που έχουν επιπολής κρυοπάγημα, πάνω σε άλλα θερμότερα μέλη του σώματος του ασθενούς: τοποθετήστε τα χέρια κάτω από τις μασχάλες, καλύψτε τα αυτιά με τις παλάμες, εφόσον είναι θερμές. Μην τοποθετείτε τα άκρα κοντά σε πηγές θερμότητας (θερμάστρες ή καλοριφέρ). Αποφυγή ξερής ζέστης και τριβής στα κρυοπαγήματα και τοποθέτηση των προσβεβλημένων άκρων μέσα σε νερό 40° C μέχρι να επέλθει η αιμάτωση (χρώμα ροδαλό): ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΑΓΓΡΑΙΝΑΣ! Χορηγήστε ζεστά υγρά στον ασθενή. Μην επιτρέψετε στον ασθενή να καπνίσει ή να κάνει χρήση αλκοόλ.